۳۸ سال فعالیت دانشگاه آزاد در پایتخت زعفران جهان

خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریه با تـلاش گروهی از خیران و به سـرپرستی مرحوم آیت‌الله علی‌اصغر معصومــی ۵ اردیبهشت ۱۳۶۴ راه‌اندازی شد. تربت‌حیدریه در ۱۵۰ کیلومتری جنوب مشهد و یک هزار و پنج کیلومتری تهران و در استان خراسان‌رضوی واقع شده که پایتخت زعفران جهان نامیده می‌شود.

سه سال پس از بنیان‌گذاری دانشگاه آزاد اسلامی، تلاش برای ایجاد و توسعه شعب آن در سراسر کشور سرعت گرفت. دیری نگذشت که اخبار مسرت‌بخشی مبنی بر راه‌اندازی یک واحد جدید از این دانشگاه در شهرستان تربت‌حیدریه نقل محافل و موافقت راه‌اندازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریه اخذ شد و با تشکیل هیئت مؤسس و با پیگیری و سرپرستی مرحوم آیت‌الله علی‌اصغر معصومی این واحد دانشگاهی پنجم اردیبهشت سال ۱۳۶۴ کار خود را آغاز کرد تا به سهم خود در راستای رشد علمی جامعه و گسترش مرز‌های دانش از طریق تبادل‌نظر با سایر مراکز تحقیقاتی جهان نقش‌آفرین باشد که در سایه تلاش‌های مستمر به بزرگ‌ترین مرکز آمــوزش عالی این شهرسـتان تبدیل شده است.

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریه کار خود را در بدو راه‌اندازی با ۶ رشته کارشناسی دبیری الهیات و معارف اسلامی، کارشناسی دبیری زبان و ادبیات فارسی، کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی، کاردانی کشاورزی، کاردانی ریاضی و کاردانی آموزش ابتدایی آغاز کرد.

بهره‌مندی از اعضای هیئت علمی مجرب، امکانات، تأسیسات زیربنایــی و ساختمانی، آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های مجهز، سایت‌های کامپیوتری و کتابخانه‌ای با بیش از ۶۰ هزار جلد کتاب و مرکز رشد، شرکت دانـش‌بنیان، ۱۰ رشــته تحصیلی در مقطــع دکتـری تخصصی Ph.D و ۲۵ رشــته تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد، واحد دانشگاهی تربت‌حیدریه را مستعد پذیرش بیش از ۴ هزار دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی و تعداد ۳۳ هزار فارغ‌التحصیل از شــهر‌های استان و نقاط مختلف کشور کرده است.

**ظرفیت‌های علمی، فنی و آزمایشگاهی

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریه دارای امکانات و تجهیزات ورزشی، رفاهی، خدماتی، فرهنگی و فوق‌برنامه، آموزشی، پژوهشی، علمی و تحقیقاتی با تسهیلات و شرایط متنوع پرداخت مالی، تخفیفات ویژه دانشجویان ممتاز و اعطای تسهیلات مالی و رفاهی به دانشجویان، حمایت از طرح‌ها و اختراعات علمی پژوهشی، مرکز رشد شتاب‌دهنده همتا و سرای نوآوری بوده و علاوه بر آن موفق به اخذ مجوز راه‌اندازی مرکز رشد فناوری نوین سلامت، مرکز تحقیقاتی «طب ورزشی»، راه‌اندازی گلخانه و توسعه فضای گلخانه‌ای، برگزاری مراسم پرشکوه مذهبی در ایام محرم، رمضان و سایر مناسبت‌ها در فضای دانشگاه شده است.

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریه در رشته مقطع‌های کاردانی (پیوسته و ناپیوسته)، کارشناسی (پیوسته و ناپیوسته)، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی (Ph.D) دانشجو می‌پذیرد.

رشته‌های دوره دکتری تخصصی (Ph.D) شامل آموزش زبان انگلیسی، زبان و ادبیات فارسی، فقه و مبانی حقوق اسلامی، حقوق خصوصی، تاریخ – تاریخ ایران بعد از اسلام، تاریخ – تاریخ اسلام، مدیریت آموزشی، فلسفه تعلیم و تربیت، برنامه‌ریزی درسی و مدیریت بازرگانی – مدیریت بازاریابی می‌شوند.

  مهندسی برق - سیستم‌های قدرت، مهندسی عمران- سازه، مهندسی عمران – مهندسی آب و سازه‌های هیدرولیکی، علوم و مهندسی صنایع غذایی - صنایع غذایی، علوم و مهندسی صنایع غذایی-فناوری مواد غذایی، آب و هواشناسی- آب و هواشناسی محیطی، مدیریت دولتی - بودجه و مالیه عمومی، مدیریت بازرگانی – بازاریابی، علوم تربیتی - مدیریت آموزشی، علوم تربیتی - آموزش و بهسازی منابع انسانی، آموزش زبان انگلیسی، فقه و مبانی حقوق اسلامی، علوم تربیتی - برنامه‌ریزی درسی، تاریخ- تاریخ اسلام، علوم تربیتی - تحقیقات آموزشی، حسابداری، حقوق- حقوق بین‌الملل، جغرافیا و برنامه‌ریزی گردشگری – گردشگری شهری، زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات فارسی - ادبیات پایداری، فیزیولوژی ورزشی- فیزیولوژی ورزشی و تندرستی، روان‌شناسی ورزشی، مترجمی زبان انگلیسی، حقوق خصوصی و علوم و مهندسی آب - آبیاری و زهکشی رشته‌های دوره ارشد واحد دانشگاهی تربت‌حیدریه هستند.

رشته‌های دوره کارشناسی پیوسته واحد تربت‌حیدریه شامل آموزش زبان انگلیسی، جغرافیا، حسابداری، حقوق، علوم ورزشی، فقه و مبانی حقوق اسلامی، آب و هواشناسی، علوم قضایی، مدیریت بازرگانی، مهندسی معماری، مهندسی فضای سبز، زبان و ادبیات فارسی، جغرافیا (سنجش از دور و GIS)، مهندسی عمران، مهندسی کامپیوتر، علوم و مهندسی آب، علوم و مهندسی صنایع غذایی، مهندسی برق، روانشناسی و مهندسی پزشکی می‌شوند.

آموزش زبان انگلیسی، آموزش دینی و عربی، آموزش‌وپرورش ابتدایی، حسابداری، تربیت دبیر تربیت‌بدنی علوم ورزشی، مهندسی حرفه‌ای معماری، مهندسی تکنولوژی کنترل – ابزار دقیق، مهندسی اجرایی عمران، مهندسی حرفه‌ای برق- قدرت، مهندسی حرفه‌ای کامپیوتر نرم‌افزار، مهندسی آبیاری، مهندسی علوم و صنایع غذایی، مهندسی حرفه‌ای الکترونیک کاربردی، مهندسی فناوری کنترل – ابزار دقیق، مهندسی فناوری مخابرات – سوییچ‌های شبکه ثابت، مدیریت بازرگانی، سخت‌افزار کامپیوتر و مدیریت دولتی رشته‌های دوره کارشناسی ناپیوسته واحد دانشگاهی تربت‌حیدریه هستند.

رشته‌های دوره کاردانی ناپیوسته دانشگاه آزاد تربت‌حیدریه شامل آموزش زبان انگلیسی، آموزش‌وپرورش ابتدایی، امور بانکی، مدیریت صنعتی کاربردی، حسابداریپ، کاردان فنی مخابرات، کاردان فنی کار‌های عمومی ساختمان، تکنولوژی مواد غذایی، معماری، کاردانی فنی برق – برق صنعتی، کاردان فنی الکترونیک، نرم‌افزار کامپیوتر، کاردانی حرفه‌ای بازیگری، کاردانی حرفه‌ای تربیت‌بدنی – مربیگری پایه فوتبال، کاردانی حرفه‌ای مدیریت – امور اداری، کاردانی فنی صنایع سرامیک – خط تولید، کاردانی فنی فناوری اطلاعات – خدمات الکترونیکی شهر و کاردان فنی معماری – معماری شهری می‌شود.

حسابداری، الکترونیک عمومی، تربیت‌بدنی، نقشه‌برداری، الکتروتکنیک، عمران، معماری، نقشه‌کشی صنعتی، نرم‌افزار کامپیوتر، مکانیک خودرو، حرارت مرکزی و تهویه مطبوع، امور اداری، طراحی و دوخت، طراحی و ساخت طلا و جواهر، فرش دستباف و فناوری اطلاعات رشته‌های کاردانی پیوسته واحد دانشگاهی تربت‌حیدریه هستند.

**مجتمع آموزشی فرهنگی سما

مجتمع آموزشی فرهنگی سمای تربت‌حیدریه از سال ۱۳۷۲ کار خود را آغاز کرد و پس از ایجاد دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی، همه رشته‌های تحصیلی فنی و حرفه‌ای مقاطع کاردانی و کارشناسی در این دانشکده فعال هستند. مجموعه مدارس، پیش‌دبستان، دبستان و متوسطه اول پسرانه و دخترانه این مجتمع آموزشی فرهنگی در ساختمان‌هایی با زیربنای بیش از ۳ هزار و ۴۰۰ متر مربع به فعالیت آموزشی، پژوهشی برای دانشجویان و دانش‌آموزان می‌پردازد. این مجتمع دارای مرکز مدیریت مهارت‌آموزی و مشاوره شغلی TMC با اخذ مجوز از اداره آموزش فنی و حرفه‌ای استان خراسان رضوی است.

آزمایشگاه‌ها، کتابخانه، سالن‌های ورزشی، خوابگاه‌ها، کارگاه‌ها، سایت‌های کامپیوتر، سالن‌های همایش و ...، مجتمع آزمایشگاه‌های الکترونیک، مرکز تحقیقاتی «طب ورزشی»، آزمایشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی (فیزیولوژی ورزشی، حرکات اصلاحی، روانشناسی ورزشی)، آزمایشگاه کامپیوتر ۱ و ۲ و ۳، سایت تحصیلات تکمیلی، آزمایشگاه جغرافیا، آزمایشگاه فیزیک، سمعی و بصری ۱ و ۲، آزمایشگاه صنایع غذایی، آزمایشگاه عمران، کارگاه برق و مدار، کارگاه جوش و قالب‌بندی، کارگاه چوب، آزمایشگاه ماشین و PLc، سالن کنفرانس شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، سالن همایش، سالن آمفی‌تئاتر، سالن دفاعیات، کافی‌نت، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات، خوابگاه فاطمه الزهراء (س)، استادسرا، خوابگاه و مهمانسرای ورزشی مجموعه ورزشی امام علی (ع)، مجموعه سالن‌های ورزشی امام علی (ع)، مجتمع فرهنگی دانشگاه: مزار شهدا گمنام، مسجد حضرت محمدامین (ص) و کتابخانه، انبار مرکزی، سایت‌های گلخانه‌ای، سلف‌سرویس، بوفه دانشجویی، رصدخانه و سالن نمازخانه ساختمان آموزشی، امکانات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریه هستند.

**حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد تربت‌حیدریه

تاکنون افزون بر یک هزار مقاله علمی پژوهشی، چاپ ده‌ها عنوان کتاب و درس‌نامه دانشگاهی و انجام سفر‌های مطالعاتی به بسیاری از کشور‌های دنیا بخشی از دستاورد‌های اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریه بوده و عمدتاً در راستای فراهم کردن بستر‌های لازم برای اجرای طرح‌های تحقیقاتی اعضای هیئت علمی دانشگاه بر اساس مقررات و ضوابط مصوب معاونت پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت می‌کند.  این واحد دانشگاهی علاوه بر حمایت از انجام طرح‌های پژوهشی بنیادی در راستای گسترش ارتباط با صنعت، فعالیت‌های مرتبط با طرح‌های پژوهشی کاربردی را نیز مورد توجه قرار می‌دهد.

حوزه پژوهش و فناوری با ارائه خدمات اجرایی و حمایت‌های لازم برای اعضای هیئت علمی به‌منظور استفاده از فرصت‌های مطالعاتی علمی و مشارکت اعضای هیئت علمی و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری در همایش‌ها و کنفرانس‌های داخلی و خارجی و تأمین همه و یا بخشی از هزینه‌های مرتبط با این مسافرت‌ها از طریق بودجه معاونت پژوهشی و فناوری دانشگاه و در صورت لزوم تأمین بخشی از هزینه‌های مسافرت از محل بودجه پژوهشی اعضای هیئت علمی ایفای نقش می‌کند.

به‌منظور رونق بخشیدن به فعالیت‌های پژوهشی و ایجاد زمینه‌های تبادل‌نظر در فعالیت‌های پژوهشی، سلسله سخنرانی‌های علمی نیز برگزار می‌شود. آزمایشگاه‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریه در شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری ثبت شده است.

تفکیک معاونت آموزشی و پژوهشی، ارتقای امتیاز واحد از ۴۱۰ به ۱۰۵۶.۷۷، رشد جذب دانشجویان و پیگیری در راستای جذب رشته‌های جدید ازجمله اقدامات حوزه معاونت آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد تربت‌حیدریه است.

راه‌اندازی و ثبت نخستین شرکت دانش‌بنیان دانشگاه آزاد اسلامی در استان‌های خراسان (رضوی، شمالی و جنوبی) با عنوان پویان ایده رادین (پارت)، تولید نخستین محصول دانش‌بنیان با TRL ۹ و فن‌بازار دانشگاه آزاد اسلامی، ثبت Patent جهانی بالش کمک تنفسی، راه‌اندازی مرکز تحقیقاتی «طب ورزشی»، حمایت از طرح‌ها و اختراعات علمی پژوهشی و ...، دارای مرکز رشد شتابنده همتا و سرای نوآوری، شرکت در نمایشگاه دستاورد‌های علمی دانشگاه آزاد اسلامی، اخذ مجوز راه‌اندازی مرکز رشد فناوری‌های نوین سلامت، راه‌اندازی مرکز تحقیقاتی گل و گیاه و احیا و راه‌اندازی پنج واحد گلخانه و توسعه فضای گلخانه‌ای فعالیت‌های حوزه دانش‌بنیان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریه هستند.

تسهیلات اعطایی به دانشجویان و معرفی پرداخت وام‌های بانک ملی، بانک مهر، بانک رسالت، وام صندوق رفاه دانشجویان، شهریه تحصیلی کوتاه‌مدت و بلندمدت وام ازدواج دانشجویی، تفاهم‌نامه همکاری با بانک‌های مختلف، درآمد‌های غیرشهریه‌ای و قرارداد‌های منعقده خارج از شهریه و پرداخت تسهیلات خرید و رهن مسکن، وام خودرو، وام ضروری و وام پس‌انداز به همکاران از اقدامات حوزه معاونت توسعه و مدیریت منابع دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریه است.

**حوزه فرهنگی و دانشجویی

طرح‌های ماندگار فرهنگی برگزاری نکوداشت تجلیل از مجاهدت‌های آیت‌الله شیخ علی‌اصغر معصومی بنیان‌گذار دانشگاه آزاد اسلامی تربت‌حیدریه، برگزاری ۶ دوره نماز جمعه شهرستان، توسعه فضا‌های فرهنگی، رفاهی، خدماتی و ... مانند مجتمع فرهنگی و مزار شهدای گمنام، نماکاری خوابگاه دانشجویی، سلف‌سرویس‌های دانشجویی، بوفه، تعاونی اعتبار و مصرف، استادسرا، تاکسی تلفنی، نانوایی و .... پیگیری، تشییع و تدفین پنج شهید گمنام آرمیده در گلزار شهدای مجتمع فرهنگی دانشگاه و میزبانی برگزاری ۶ دوره نماز جمعه در این مجموعه بزرگ علمی شهرستان از دیگر افتخارات دانشگاه آزاد اسلامی تربت‌حیدریه است.

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریه با هدف محرومیت‌زدایی از شهرستان خواف به راه‌اندازی مرکز دانشگاهی در این شهرستان نیز همت گمارده که تاکنون ۲هزار دانش‌آموخته داشته است. این واحد دانشگاهی اهداف آموزشی و پژوهشی خود را با قوت و طبق برنامه‌ریزی منظم و زمان‌بندی‌شده پی می‌گیرد و به سهم خود می‌کوشد در راستای اعتلای علمی میهن اسلامی‌مان گام‌های بلند و مؤثر بردارد تا ایران به‌ویژه خراسان رضوی را در جایگاهی که برازنده نام و پیشینه تاریخی آن است، قرار دهد.