تقویت اقتصاد علمی با توسعه دانش‌بنیان‌ها، مراکز رشد و سراهای نوآوری
خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۲ هجری شمسی با درنظرگرفتن همه جهات به‌خصوص موضوع تورم به عنوان مشکل اصلی و تولید به عنوان یکی از کلید‌های نجات کشور از مشکلات اقتصادی، شعار سال ۱۴۰۲ را «مهار تورم و رشد تولید» اعلام و تأکید کردند که مسئولان و فعالان اقتصادی، فعالان مردمی و فرهنگی و صداوسیما که وظیفه فرهنگ‌سازی را برعهده دارند، باید همه همت خود را بر این دو موضوع قرار دهند تا در درجه اول تورم مهار و کاهش یابد و در درجه بعد زمینه افزایش تولید فراهم شود.
این در حالی است که رهبر انقلاب اسلامی، حل مشکلات مردم را در گرو فعالیت‌های بنیانی و اساسی اقتصادی مانند تولید و کار‌های انسانی مانند مواسات و همیاری‌های مردمی و کمک به طبقات ضعیف جامعه دانستند و خاطرنشان کردند که از دیگر کار‌های اساسی در کنار تولید، موضوع مهم سرمایه‌گذاری است که باید مسئولان دولتی و بخش خصوصی توجه ویژ‌ه‌ای به آن داشته باشند.
خبرنگار خبرگزاری آنا به همین مناسبت با سیامک کورنگ‌بهشتی دانش‌آموخته دکتری مدیریت خط‌مشی گذاری از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان) به گفت‌وگو نشسته و شعار «مهار تورم و رشد تولید» را از بعد علمی و نقش دانشگاهیان در تحقق آن بررسی کرده و راهکار‌های علمی آن را جویا شده است که در ادامه می‌خوانیم.
آنا: دانشگاه و عرصه علم و فناوری چگونه می‌توانند به «مهار تورم، رشد تولید» کمک کنند و در این مسیر چه نقشی دارند؟
دانشگاه نیروی متخصص و ماهر برای بازار کار تربیت می‌کند و صنعت با استفاده از نیروی کار، تولید را افزایش می‌دهد؛ اما مشکل موجود این است که نیرو‌های تربیت‌شده توسط دانشگاه از مهارت لازم برخوردار نیستند.
کورنگ‌بهشتی: دانشگاه و صنعت دو بال اقتصاد هستند. دانشگاه نیروی متخصص و ماهر برای بازار کار تربیت می‌کند و صنعت با استفاده از نیروی کار، تولید را افزایش می‌دهد؛ اما مشکل موجود این است که نیرو‌های تربیت‌شده توسط دانشگاه از مهارت لازم برخوردار نیستند؛ گرچه تخصص دانشجویان در دانشگاه افزایش پیدا می‌کند؛ اما تخصص بدون مهارت، مشکلی را حل نخواهد کرد.
در این راستا، دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان، طرح‌های پویش و پایش را به اجرا گذاشته و در طرح پویش، دانشجو اشتغال همزمان با تحصیل را تجربه کرده و مهارت او در دوران تحصیل افزایش پیدا می‌کند. در طرح پایش هم، یک مشاور از صنعت در پایان‌نامه‌های دانشجویی حضور خواهد داشت تا طرح‌ها جنبه کاربردی پیدا کنند و به‌جای اینکه در کتابخانه‌ها بایگانی شوند، کاربردی و عملیاتی شده و بتوانند مشکلی از صنعت را حل کنند تا ارتباط دانشگاه و صنعت تقویت شود.
توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان، مراکز رشد و سراهای نوآوری هم می‌توانند به تقویت اقتصاد علمی کمک کرده که این مهم در راستای اجرای سیاست‌های کلان کشور در دانشگاه‌های ایران در حال اجراست.
آنا: مهار تورم نیازمند چه مؤلفه‌هایی است تا به کسب نتیجه مطلوب برای جامعه برسد؟
کورنگ‌بهشتی: افزایش حجم پول و کاهش رشد اقتصادی، دو عامل اصلی ایجاد تورم هستند. اگر بخواهیم تورم را کنترل کنیم از طرفی باید جلوی افزایش حجم پول گرفته شود و از طرف دیگر رشد اقتصادی افزایش پیدا کند. جلوگیری از افزایش حجم پول، الزاماتی دارد که از آن جمله می‌توان استقلال واقعی بانک مرکزی و کاهش هزینه‌های اضافی دولت با خصوصی‌سازی و صرفه‌جویی را ذکر کرد.
برای افزایش رشد اقتصادی، تولید باید افزایش پیدا کند و در اقتصاد، عوامل تولید به پنج دسته تقسیم می‌شوند؛ نخست زمین که در ایران مشکلی از این بابت وجود ندارد. دوم سرمایه که به لحاظ وجود ذخایر عظیم نفت، گاز، معادن و ... در ایران نه تنها مشکلی نیست؛ بلکه مزیت تلقی می‌شود. سوم نیروی انسانی که در ایران نیروی انسانی متخصص و کارگری ارزان‌قیمت وجود دارد که البته با توجه به کاهش رشد موالید و رفتن به سمت پیری جمعیت در آینده مشکلاتی از این بابت خواهیم داشت.
چهارم تکنولوژی؛ امروزه مانند گذشته تکنولوژی به مرز‌های جغرافیایی محدود نمی‌شود و راحت‌تر منتقل می‌شود، مضاف بر اینکه به لطف فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان، سخت‌ترین تکنولوژی‌ها در حال بومی‌سازی هستند. پنجم مدیریت. به نظر می‌رسد در این زمینه مشکلاتی داریم. مدیرانی که منافع شخصی را به منافع جمعی ترجیح می‌دهند باید در مرحله گزینش حذف شوند و مدیریت به کسانی واگذار شود که از تخصص لازم برخوردار هستند. ارزیابی عملکرد مدیران انجام و در انتخاب آنها فارغ از گرایش‌های سیاسی، مسئولیت‌ها را به بهترین‌ها واگذار کنیم. لازم است فرهنگ مدیریتی کشور اصلاح و اقتصاد علمی جایگزین اقتصاد دستوری شود.
آنا: برای رشد تولید در کشور چه ضرورت‌ها و باید‌هایی باید مدنظر مسئولان و تولیدکنندگان قرار گیرد؟
کورنگ‌بهشتی: کاهش ریسک سیاسی و تعامل سازنده با دنیا می‌تواند باعث افزایش تولید ناخالص ملی شود. کارکردن در شرایط تحریم مانند رفتن به مسافرت با پای پیاده بوده که البته امکان‌پذیر است؛ اما مستلزم صرف وقت و هزینه بیشتر خواهد بود و سختی‌های ویژه خودش را دارد. در پیاده‌روی اربعین مسیر چند ده کیلومتری را با پای پیاده و شوق وصال طی می‌کنیم؛ اما آنچه این حرکت را توجیه می‌کند، اهداف معنوی و ایدئولوژیک سفر هستند و نه اهداف مادی و اقتصادی.
نکته دیگری که مسئولان باید توجه داشته باشند، تبدیل اقتصاد دولتی به اقتصاد خصوصی است. لازم به یادآوری بوده خصوصی‌سازی با شخصی‌سازی فرق دارد. این‌طور نباشد که شرکت‌های دولتی را به افراد خاصی واگذار کنیم و بگوییم خصوصی‌سازی انجام شد. مالکیت‌ها را خصوصی می‌کنیم؛ اما مدیریت‌ها همان مدیریت‌های قبلی با همان میزان ناکارآمدی هستند و این نگرانی وجود دارد که در طرح مولدسازی هم تجربه تلخ خصوصی‌سازی‌های گذشته تکرار شود.
آنا: مهار تورم و رشد تولید چه نتایج و پیامد‌هایی را برای کشور به همراه خواهد داشت؟
با توجه به فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان و رشد تکنولوژی، نیاز به نیروی انسانی کارگری روزبه‌روز کمتر و این بخش از جامعه دچار چالش جدی برای اشتغال خواهد شد.
کورنگ: افزایش امید و نشاط، ازدواج و زاد و ولد، جوانی جمعیت، تأمین نیروی کار لازم برای حوزه اقتصاد، کاهش مشکلات اجتماعی مانند دزدی، اعتیاد، قاچاق مواد مخدر، فحشا، ارتشاء و در مجموع، داشتن جامعه‌ای سالم از دستاورد‌های مهار تورم و رشد تولید محسوب می‌شوند.
آنا: و کلام آخر....
کورنگ‌بهشتی: با توجه به فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان و رشد تکنولوژی، نیاز به نیروی انسانی کارگری روزبه‌روز کمتر و این بخش از جامعه دچار چالش جدی برای اشتغال خواهد شد. در کشور‌های توسعه‌یافته، اکثر شاغلان در بخش خدمات فعالیت می‌کنند. بعد از آن در بخش صنعت و در نهایت در بخش کشاورزی؛ بنابراین ضروری است سیاست‌های اشتغال با آینده‌پژوهی و برنامه‌ریزی صحیح پایه‌گذاری شوند.
دیدگاه اقتصادی معتقد است ثروت باید در اختیار دهک‌های بالای جامعه باشد؛ زیرا نیاز‌های مصرفی آنها قبلاً تأمین شده و سهم زیادی از درآمد این افراد پس‌انداز می‌شود و پس‌انداز منتهی به افزایش سرمایه‌گذاری، افزایش اشتغال، افزایش تولید ناخالص ملی، افزایش درآمد ملی، افزایش درآمد سرانه و در نهایت افزایش رفاه عمومی و افزایش استاندارد زندگی در جامعه خواهد شد؛ اما اگر ثروت بین دهک‌های پایین اقتصادی توزیع شود، مازاد درآمد آنها عمدتاً منجر به افزایش مصرف، افزایش تقاضا و افزایش تورم در جامعه می‌شود، زیرا عرضه، متناسب با افزایش تقاضا رشد نکرده و این شرایط در بلندمدت به ضرر دهک‌های پایین جامعه خواهد بود. این دیدگاه به لحاظ اقتصادی درست بوده؛ اما در نقد آن باید گفت توسعه اقتصادی بدون عدالت اجتماعی، معنا و مفهومی ندارد و تعالیم اخلاقی دین اجازه رفتن به سمت تکنوکراسی را نمی‌دهد.
به گزارش آنا، سیامک کورنگ بهشتی دانش‌آموخته دکتری مدیریت خط‌مشی گذاری از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، دارای ۲۵ سال سابقه تدریس دروس اقتصادی، مالی و مدیریتی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد جاسب از ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۷، مدیرکل توسعه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان از ۱۳۹۹ تاکنون، رئیس دپارتمان حسابداری و حسابرسی سرای نوآوری اتاق بازرگانی اصفهان از ۱۴۰۰ تاکنون، دارای بیش از ۵۰ مقاله علمی، پژوهشی، کتاب و طرح پژوهشی خاتمه یافته، استاد نمونه سال ۱۳۸۱، پژوهشگر نمونه سال‌های ۱۳۸۲، ۱۳۹۱ و ۱۳۹۵ و چهره فرهنگی برتر سال ۱۳۹۴ بوده است.
انتهای پیام/