معرفی کلیسای مریم مقدس تبریز
به گزارش خبرگزاری آنا، تبریز سومین شهر بزرگ ایران زمین محسوب می‌شود که برای مدت بسیار طولانی یکی از پایتخت‌های ایران بود است. در واقع تبریز در زمان حکومت‌های روادیان، اتابکان آذربایجان، خوارزمشاهیان، ایلخانان، چوپانیان، جلایریان، قره‌قویونلوها، آق‌قویونلوها، صفویان، خانات آذربایجان ایران، به عنوان پایتخت ایران شناخته می‌شده است، چه به عنوان پایتخت ملی دوم ایران و چه و پایتخت منطقه‌ای ایران.
در واقع تبریز در طول حکومت ۴۰۰ سالهٔ خاندان «رَوّادی» و اسکان قبیلهٔ عرب «اَزْد» به شکوفایی رسید وو پس از آن اوج شکوفایی را در دورهٔ ایلخانان تجربه کرد.
شهری زیبا و بزرگ و پر اهمیت که هنوز هم از جمله شهر‌های مورد توجه است و آثار باستانی و گردشگری و دیدنی بسیاری را در خود جای داده است.
یکی از این جاذبه‌های گردشگری کلیسای مریم مقدس تبریز است که در ادامه به معرفی آن خواهیم پرداخت.
معرفی کلیسای مریم مقدس تبریز
کلیسای مریم مقدس تبریز به عنوان بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین کلیسای این شهر از جمله اماکن دیدنی تبریز است که ارمنیان این شهر مراسم ملی مذهبی خود را در این مکان برگزار می‌کنند.
این کلیسا در محدوده خیابان شریعتی (شهناز) و در محله مسیحی‌نشین تبریز قرار دارد و در مهر ۱۳۸۱، به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران با شماره ۶۱۷۶ به ثبت رسیده است.
تاریخچه کلیسای مریم مقدس تبریز
با توجه به نشانه‌هایی که بر روی قدیمی‌ترین سنگ قبر موجود در کلیسا وجود دارد می‌توان از این موضوع اطمینان یافت که قدمت کلیسای مریم مقدس تبریز حداقل به حدود سال‌های ۸۷۹ تا ۹۷۹ خورشیدی (۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ میلادی)، یعنی دوره صفوی، می‌رسد.
اما از سوی دیگر معماری سردر کلیسای مریم مقدس تبریز شبیه معماری دوره ایلخانی است که سبب می‌شود قدمت آن را دو سه قرنی عقب‌تر و به قرن هفتم هجری (۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ میلادی) ببرد.
اما اگر بخواهیم به معماری دوره ایلخانی نیز بی توجهی کنیم می‌توانیم به اسناد و اشاره‌های مارکو پولو (۱۲۵۴-۱۳۲۴) به این کلیسا نگاهی انداخت که وی در مسیر سفرش به چین به این کلیسا اشاره کرده است.
با توجه به همه این موارد و اینکه مسیحیان و در کل دین مسیحیت در دوره ایلخانان هنوز مسلمان نشده بودند می‌توان تاریخ ساخت آن را به عصر هلاکوخان تا غازان خان ارتباط داد و با توجه به سنگ قبری که درباره اش صحبت کردیم اینطور بگوییم که این کلیسا در زمان صفوی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
اما کلیسا پس از زمین‌لرزه تبریز در سال ۱۱۵۸ خورشیدی (۱۷۸۰ میلادی)، آسیب فراوانی دید و نیازمند بازسازی شد که بازسازی آن از سال ۱۱۶۱ خورشیدی (۱۷۸۲ میلادی) آغاز و سه سال طول کشید و تقریبا آن را به سبک صفوی بازسازی کردند.
اما در باور عموم ارامنه چنین داستانی رواج دارد مبنی بر اینکه دولت مخالف ساختن کلیسا در شهر اسلامی تبریز بوده است و با توجه به این موضوع کلیسا را شب‌ها می‌ساختند!
البته این‌ها روایاتی است که در سفرنامه‌های تاورنیه و شاردن جهانگردانی که در عصر صفوی می‌زیستند ذکر شده است.
معماری کلیسای مریم تبریز
معماری کلیسا به سبک معماری ارمنی، با پلانی صلیبی‌شکل، است که گنبد مرکزی آن روی چهار ستون قطور سنگی قرار گرفته است.
در بالای در ورودی، روی کتیبه مرمری کوچکی، به خط و زبان ارمنی تاریخ تأسیس کلیسا نوشته شده است و در ورودی اصلی آن، هشت ستون سنگی اتاقی را شکل داده‌اند که روی آن دو ناقوس کلیسا نصب شده است.
همانند اغلب کلیسا‌های گریگوری (ارمنی)، داخل این کلیسا نیز دارای چهار ستون قطور سنگی است که گنبد مرکزی روی آن قرار گرفته است.
کلیسای مریم مقدس تبریز به‌همراه کلیسا‌های وانک و مریم اصفهان از معدود کلیسا‌های ایران زمین محسوب می‌شوند که دیوارنگاره بوم‌پارچه دارند.
جالب است بدانید که، دیوارنگاره بوم‌پارچه از عصر رنسانس در اروپا شروع شد، اما نقاشی‌های این کلیسا نسبتاً جدید هستند؛ پس از آنکه نقاشی‌های قدیمی از بین رفت، خلیفه‌گری وقت استادکاری به نام آندرانیک سیمباریان را از ارمنستان به ایران دعوت کرد و او از روی پرده‌های قدیمی، چهار پرده فعلی کلیسا را کشید و در زیر گنبد در قسمت پاطاق نصب کرد.
- بیشتر بخوانید:
انتهای پیام/