طراحی و ساخت ابزاری میکروسیال برای تعیین خصوصیات تخمک

به گزارش خبرنگار گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، تکوین تخمک‌ها تا حدود زیادی به خصوصیات مکانیکی آنان بستگی دارد. در حقیقت مکانیک سلولی تقسیم سلولی را کنترل می‌کند. طی تقسیم میوز (تقسیم سلولی که با نصف شدن عدد کروموزومی سلول‌ها همراه است) در اووسیت‌ها (سلول‌هایی که تخمک بالغ از تقسیم آنان ایجاد می‌شود) دوک تقسیم به قشر سلولی متصل می‌شود، به همین دلیل سختی بیش از اندازه یا نرمی بیش از اندازه قشر مذکور می‌تواند منجر به اختلال در تقسیم سلول و توقف روند تکوین آن گردد.

یکی از مؤلفه‌های مکانیکی که برای سنجش سختی تخمک استفاده می‌شود، کشش سطحی است. هنگامی که کشش سطحی خیلی زیاد باشد قشر برای نفوذ رشته‌های اکتین بیش از اندازه سخت خواهد بود، بنابر این دوک تقسیم تشکیل نمی‌شود. در مقابل، اگر قشر بیش از اندازه سست باشد، رشته‌های میوزین قادر به کشیدن دوک تقسیم نخواهند بود و تقسیم سلولی دچار اختلال می‌شود. بنابراین، بازه مناسب سختی قشر برای ادامه روند تکوین تخمک اهمیت حیاتی دارد.

با هدف ساخت ابزاری برای اندازه گیری سختی قشر اووسیت، برای نخستین بار، داوود فتحی، روح الله فتحی، صفری و همکارانشان در دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگاه رویان به ساخت یک چیپ میکروسیال پرداختند تا با اندازه گیری سختی قشر اووسیت قابلیت بلوغ آنان به مرحله وزیکول زایا را پیش بینی کنند.

این ابزار با بازده بالا تعیین خصوصیات تخمک را تسهیل می‌کند و جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی است. نتایج این پژوهش که در نشریه بین المللی Talanta منتشر شده است، نشان داد استفاده از این روش ساده‌تر و نیازمند تجهیزات، تخصص و دانش فنی کمتری در مقایسه با روش‌های قبلی است. علاوه بر این، استفاده از کانال‌های میکروسیال باعث افزایش سرعت اندازه گیری می‌شود.

بررسی‌های صورت گرفته نشان داد ۷۹ درصد از اووسیت‌هایی که کشش سطحی بین ۵/۱ تا ۳ داشتند به مرحله متافاز در میوز II رسیدند، در حالی که ۷۸ درصد از اووسیت‌هایی که کشش سطحی پایین‌تر از ۵/۱ یا بالاتر از ۳ داشتند از ادامه تکوین باز ماندند.

ابزار ساخته شده در این پژوهش امکان اندازه گیری کشش سطحی اووسیت‌ها را با سرعت و دقت بالا فراهم می‌کند و می‌تواند برای بهبود نتایج در روش‌های کمک باروری مورد استفاده قرار گیرد.