تردید محمدرضا شاه نسبت به علاقه پسرش برای بازگشت به ایران

به گزارش خبرنگار حماسه و مقاومت خبرگزاری آنا، یکی از رویدادهای مهمی که در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی ایران به وقوع پیوست، فرار محمدرضا شاه پهلوی از کشور بود. این حادثه مهم در ۲۶ دی ماه ۱۳۵۷ به وقوع پیوست. این سفر بی‌بازگشت خاندان پهلوی بیش از ۴۴ سال پیش اتفاق افتاد. متن پیش رو برگرفته از کتاب «آن سوی دیوار کاخ سلطنتی» نوشته خسرو معتضد است که در این کتاب به ناامیدی محمدرضا شاه از بازگشت خاندان پهلوی به ایران اشاره دارد.

سرو آخرین ناهار کاخ سلطنتی در هواپیما

در چنین روزی شاه و فرح برای آخرین بار کاخ نیاوران را ترک کردند. شاه در آخرین لحظه تصمیم گرفت به جای پرواز مستقیم به ایالت متحده آمریکا، دعوت انور سادات رئیس جمهور مصر را برای یک توقف کوتاه در اسوان بپذیرد.

یکی از کسانی که در میان مقامات رژیم پهلوی در این سفر محمدرضا شاه را همراهی می‌کرد، سرهنگ کیومرث جهان‌بینی رئیس گاردهای محافظ شاه بود. او از یک ماه پیش از فرار شاه، در جریان این سفر قرار داشت و بعدها درباره  این سفر گفته بود: «وقت زیادی برای آماده کردن خود داشتم. فقط نمی‌تواستم باور کنم که  دیگر باز نخواهم گشت. بدین جهت تقریبا هر چه را که داشتم، باقی گذاشتم».

سفر به مصر سه ساعت هم طول نکشید. شاه که عاشق پرواز بود، پس از خروج از مرز ایران در داخل هواپیما به همسرش فرح پیوست تا به صرف ناهار بپردازد. غذا در کاخ سلطنتی تهیه شده بود و این آخرین غذایی بود که تحت آن شرایط طبخ و برای ناهار سرو می‌شد.

دستور شاه برای در دست گرفتن امورات مالی

هنگامی که هواپیما به فرودگاه اسوان نزدیک شد، شاه دوباره به کابین خلبان رفت و به سرهنگ معزی پیوست. او شخصاً هواپیما را بر زمین نشاند. بعد از حضور محمدرضا شاه در مصر، آنها ۵ روز در اسوان به سر بردند و ملاقات‌کنندگان زیادی نداشتند. یکی از کسانی که به دیدن آنها آمد، «ژرژ فلاندرن» پزشک شاه بود که از ۵ سال پیش سرطان شاه را درمان می‌کرد. شخص دیگر «محمدجعفر بهبهانیان» هفتاد و هفت ساله بود که در بازل زندگی می‌کرد.  بهبهانیان قبلا رئیس املاک سلطنتی و مدیرکل حسابداری دربار بود و سرنخ‌های ثروت شخصی شاه را در دست داشت.  او بلافاصله پس از شنیدن سفر شاه به آنجا رفت و شاه به او گفت: «از این به بعد خودش امور مالی‌اش را در دست می‌گیرد» شاه به بهبهانیان دستور داد به تمام بانک‌های خارجی که شاه در آنها حساب بانکی داشت، نامه‌هایی بنویسد و اطلاع دهد  که از آن تاریخ شاه خودش مسئول معاملات‌اش خواهد بود.

ناامیدی محمدرضا شاه از بازگشت خاندان پهلوی به ایران

بیماری‌های محمدرضا شاه شدت گرفته بود. وی روزهای آخر عمر خود را در قاهره سپری می‌کرد. در آن ایام «فریدون صاحب‌جمع» روزنامه‌نگار ایرانی مقیم فرانسه با شاه مصاحبه‌ای انجام داد که این مصاحبه در شماره ۲۴۵۲ مورخ اوت ۱۹۹۵ در مجله فرانسوی «پوئن دو وو» انتشار یافت.

این روزنامه‌نگار در یکی از سوالات خود از محمدرضاشاه پرسیده بود که: «فکر می‌کنید پسرتان روزی سرزمین زادگاهش را خواهد دید؟» وی در پاسخ این سوال گفته بود: «پسرم ۲۰ سال دارد و هنوز کودکی بیش نیست. او با خانواده‌اش در تبعید به سر می‌برد. هر چه سال‌ها بگذرد، امید موفقیت او برای بازگشت به ایران کمتر می‌شود. او هنوز تحصیلاتش را تمام نکرده است. گمان می‌کنم اگر طی سه سال آینده، او و طرفدارانش تلاش نکنند، صفحه سلطنت در ایران به طور قطع ورق خواهد خورد. ولی مسئله این است که آیا او به بازگشت به کشورمان علاقه‌ای دارد؟ گاهی اوقات در این موضوع شک می‌کنم. امیدوارم اشتباه کرده باشم.»