وقتی آمارها ثابت می‌کنند تیم ملی به تغییرات نیاز دارد/دستاورد فوتبال ایران با کی‌روش چیزی در حد صفر!

به گزارش خبرنگار گروه ورزشی خبرگزاری آنا، ۱۵ فروردین ۱۳۹۰ کارلوس کی‌روش با انعقاد قراردادی به مدت دو سال و نیم هدایت تیم ملی فوتبال ایران را پذیرفت تا سرآغازی در طولانی‌ترین حضور یک مربی خارجی در تیم ملی کشورمان باشد.

او در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر موفق نشد با تیم ملی به مرحله حذفی صعود کند اما ظاهرا او منتظر پیشنهاد جدید مسئولان فدراسیون است. به همین بهانه در گزارشی عملکرد این مربی پرتغالی در تیم ملی را مورد بررسی قرار داده ایم.

**کارنامه کی‌روش در ایران

سرمربی پرتغالی در اولین تورنمنت مهمی که در پیش داشت موفق شد با تیم ملی برای چهارمین بار راهی جام جهانی شود. تیم ملی کشورمان در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل برابر نیجریه به تساوی بدون گل رسید و در مصاف با آرژانتین یک بر صفر و مقابل بوسنی ۳ بر یک مغلوب شد. دو شکست و یک تساوی خروجی کی‌روش در این جام بود اما نمایش خوبی که تیمش در برابر آرژانتین داشت حضورش را به عنوان سرمربی تیم ملی در جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۵ استرالیا را تضمین کرد.  ایران در این دوره جام ملت‌های در گروهش مقابل بحرین، قطر و امارات به پیروزی رسید تا راهی مرحله یک چهارم نهایی شود. در این مرحله مقابل عراق پس از تساوی ۳ بر ۳ در پایان ۱۲۰ دقیقه در ضربات پنالتی ۷ بر ۶ مغلوب شد تا به جام ۴ تیم برتر مسابقات راه پیدا نکند و از ادامه مسابقات کنار رفت.

کی‌روش که با اقبال فدراسیون وقت مواجه بود با قرارداد جدیدی سرمربی تیم ماند و توانست صعود قابل قبولی به جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه داشته باشد. ایران در جام جهانی بیست و یکم مقابل مراکش یک بر صفر پیروز شد، برابر اسپانیا با همین نتیجه شکست خورد و در دیدار با پرتغال به تساوی یک بر یک رسید تا بهترین عملکرد خود را در معتبرترین تورنمنت فیفا ثبت کند. سرمربی پرتغالی که نتایج خوبی گرفته بود در جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۹ امارات هم سکان هدایت تیم کشورمان را در اختیار داشت. تیم او مقابل یمن و ویتنام با نتایج ۵ بر صفر و دو بر صفر برنده شد و در آخرین بازی برابر عراق به تساوی بدون گل رسید تا در قامت صدرنشین صعود کند.شاگردان کی روش در مرحله یک هشتم نهایی مقابل عمان دو بر صفر برنده شدند و در یک چهارم نهایی با نتیجه ۳ بر صفر از سد چین صعود کردند تا پس از سه دوره غیبت حضور در مرحله نیمه‌نهایی را تجربه کند، اما بار دیگر رویای صعود به فینال پس از ۱۹۷۶ که منجر به قهرمانی تیم کشورمان شد محقق نشد و شاگردان کی‌روش مقابل ژاپن ۳ بر صفر شکست خوردند و از گردونه مسابقات کنار رفتند.

در این دوره نیز در فاصله کمتر از سه ماه تا شروع جام جهانی ۲۰۲۲ قطر دراگان اسکوچیچ برکنار و کی‌روش سرمربی تیم ملی شد تا سنگین‌ترین شکست ایران در ادوار جام جهانی مقابل انگلیس با این مربی رقم بخورد. تیم ملی در بازی با انگلیس با نتیجه ۶ بر دو مغلوب شد. پیروزی ۲ بر صفر مقابل ولز بهترین پیروزی ایران در ادوار جام جهانی هم در این دوره به دست آمد اما در شرایطی که یک تساوی می‌توانست مهمترین اتفاق فوتبال ایران را رقم بزند این تیم مغلوب آمریکا شد تا رویای صعود از مرحله گروهی همچنان همچنان دست نیافتنی بماند.

اغلب کارشناسان فوتبال اعتقاد دارند شاید اگر کی‌روش احتیاط همیشگی را کنار می‌گذاشت صعود به دور دوم غیرممکن نبود و حالا با این شرایط تیم ملی باید برای جام ملت‌های آسیا آماده شود که اگر این مربی باز هم هدایت تیم ملی را بر عهده داشته باشد مقابل تیم‌هایی چون عربستان، ژاپن، کره، استرالیا و ... هم با تفکرات دفاعی وارد مسابقات خواهد شد.

**عملکرد همتایان کی‌روش

با نگاهی به عملکرد تیم ملی ایران در سه جام جهانی که کی‌روش سرمربی نبود نیز شاهد کسب نتایجی هستیم که در جام ملت‌ها و جام جهانی تفاوت آنچنانی با دوران سرمربی پرتغالی ندارد.تیم ملی با کی‌روش در 5 دوره حضور در جام جهانی و جام‌ملتهای آسیا هیچ دستاوردی از نظر نتیجه نداشته و تنها نظم و انضباط در هر کدام از این مسابقات به اردوی تیم های ملی منتقل شده است. پیش از انقلاب که فوتبال رونق زیادی در آسیا نداشت تیم ملی ایران به صورت متوالی سه مرتبه قهرمان جام ملت‌های آسیا شد و پس از انقلاب تا قبل از آمدن کی‌روش در ۹ دوره حضور چهار بار به مقام سوم دست پیدا کرد. ایران با حسن حبیبی، مرحوم پرویز دهداری، محمد مایلی کهن و برانکو ایوانکوویچ به این مقام دست پیدا کرد. ضمن آنکه با مرحوم محمود یاوری هم در سال ۱۹۸۴ به مقام چهارم رسید.

در جام‌های جهانی تیم ملی کشورمان عملکرد‌ی نسبتا مشابه داشت. در جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین تیم ملی فوتبال کشورمان مقابل هلند و پرو شکست‌های ۳ بر صفر و ۴ بر یک را تجربه کرد و مقابل اسکاتلند به تساوی یک بر یک رسید. در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان هم مقابل مکزیک و پرتغال ۳ بر یک و ۲ بر صفر بازنده شد و در بازی با آنگولا به تساوی یک بر یک دست یافت تا در این دو دوره همانند جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل تنها یک امتیاز گرفته باشد. ملی‌پوشان فوتبال کشورمان در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه  مقابل یوگسلاوی و آلمان یک بر صفر و دو بر صفر مغلوب شدند و در بازی با آمریکا دو بر یک به برتری رسیدند تا ضمن کسب اولین پیروزی‌ را در این تورمنت معتبر صاحب ۳ امتیاز شوند که شرایطی مشابه با جام جهانی ۲۰۲۲ قطر دارد. حشمت مهاجرانی، جلال طالبی و برانکو ایوانکوویچ سرمربی تیم ملی ایران در دیگر ادوار جام جهانی بوده‌اند.

در بررسی کلی که از آمار حضور ایران در تمامی حضورهایش در ادوار مختلف جام جهانی و جام ملت‌های آسیا صورت گرفته به این نتیجه می‌رسیم که تیم ملی کشورمان بدون کی‌روش هم توانایی آن را دارد تا بتواند به مرحله نیمه‌نهایی جام ملت‌های آسیا صعود کند و با صعود به جام جهانی در آستانه صعود به مرحله حذفی قرار بگیرد، اما در نهایت حذف شود. سرمربی پرتغالی در سه جام جهانی و دو جام ملت‌ها روی نیمکت تیم ملی ما نشسته، اما از لحاظ آماری اتفاق مهم‌تری نسبت به همتایان خود رقم نزده، ضمن آنکه برای جام جهانی ۲۰۲۲ قطر او روی نیمکت کلمبیا و مصر ناکام در صعود بود و با اعتماد رئیس فدراسیون ایران، بار دیگر در جام جهانی حاضر شد. کی‌روش چند ماه مانده به جام جهانی ۲۰۰۲ کره جنوبی - ژاپن با وجود آنکه آفریقای جنوبی را به مرحله نهایی مسابقات رساند به خاطر ناکامی در جام ملت‌های آفریقا از سمت خود برکنار شد. او در جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی هم سرمربی پرتغال بود و با تیمش پس از برزیل به عنوان تیم دوم گروه G به مرحله یک هشتم نهایی رفت، اما برابر اسپانیا با تک گل «داوید ویا» بازنده شد تا پس از آن رقابت‌ها از سرمربیگری پرتغال جدا شود.

آمار کی‌روش و دیگر مربیان تیم ملی ایران در جام جهانی

کارلوس کی‌روش: سه دوره حضور؛ ۹ بازی: ۲ پیروزی - ۵ شکست - دو تساوی؛ حذف در دور گروهی ۲۰۱۴ - ۲۰۱۸- ۲۰۲۲
برانکو ایوانکوویچ: یک دور حضور؛ ۳ بازی: ۲ شکست - یک تساوی؛ حذف در دور گروهی ۲۰۰۶
جلال طالبی: یک دوره حضور؛ ۳ بازی: یک پیروزی - ۲ شکست؛ حذف در دور گروهی ۱۹۹۸
حشمت مهاجرانی: یک دوره حضور؛ ۳ بازی: ۲ شکست - یک تساوی؛ حذف در دور گروهی ۱۹۷۸

آمار کی‌روش و دیگر مربیان تیم ملی ایران در جام ملت‌های آسیا 

کارلوس کی‌روش: دو دوره حضور؛ ۱۰ بازی: ۷ پیروزی - ۲ شکست - یک تساوی؛ حذف از مرحله یک چهارم نهایی ۲۰۱۵ و حذف در نیمه‌نهایی ۲۰۱۹
محمود بیاتی: یک دوره حضور؛ ۴ بازی: ۴ پیروزی؛ قهرمانی ۱۹۶۸
محمد رنجبر: یک دوره حضور؛ ۵ بازی: ۵ پیروزی؛ قهرمانی ۱۹۷۲
حشمت مهاجرانی: یک دوره حضور؛ ۴ بازی: ۴ پیروزی؛ قهرمانی ۱۹۷۶
حسن حبیبی: یک دوره حضور؛ ۶ بازی: ۳ پیروزی - یک شکست - ۲ تساوی؛ مقام سوم ۱۹۸۰
محمود یاوری: یک دوره حضور؛ ۶ بازی: ۲ پیروزی- ۲ شکست - ۲ تساوی؛ مقام چهارم ۱۹۸۴
پرویز دهداری: یک دوره حضور؛ ۶ بازی: ۳ پیروزی - ۲ شکست - یک تساوی؛ مقام سوم ۱۹۸۸
علی پروین: یک دوره حضور؛ ۳ بازی: یک پیروزی - یک شکست - یک تساوی؛ حذف از مرحله گروهی ۱۹۹۲
محمد مایلی‌کهن: یک دوره حضور؛ ۶ بازی: ۴ پیروزی - ۲ شکست؛ مقام سوم ۱۹۹۶
جلال طالبی: یک دوره حضور؛ ۴ بازی: ۲ پیروزی - یک شکست - یک تساوی؛ حذف از مرحله یک چهارم نهایی ۲۰۰۰
برانکو ایوانکوویچ: یک دوره حضور؛ ۶ بازی: ۳ پیروزی - یک شکست - دو تساوی؛ مقام سوم ۲۰۰۴
امیر قلعه‌نویی: یک دوره حضور؛ ۴ بازی: ۲ پیروزی - یک شکست - یک تساوی؛ حذف از مرحله یک چهارم نهایی ۲۰۰۷
افشین قطبی: یک دوره حضور؛ ۴ بازی: ۳ پیروزی - یک شکست؛ حذف از مرحله یک چهارم نهایی ۲۰۱۱