صداوسیما برای کارآیی و اثربخشی به محتوای غنی‌تر نیاز دارد
به گزارش خبرنگار حوزه رسانه گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، در جهان امروز اهمیت رسانه‌ها در شکل دادن و مهندسی افکار عمومی دوچندان شده و رسانه‌ها در این حوزه نقشی راهبردی پیدا کرده‌اند. در همین راستا، خبرنگار خبرگزاری آنا در گفتوگو با عباس محمدیان رئیس سازمان بسیج رسانه، لزوم بازنگری در سیاست‌های رسانه ملی براساس سیاست‌های کلی برنامه هفتم که اخیراً از جانب مقام معظم رهبری ابلاغ شده است را بررسی کرده است؛ جایی که رهبر معظم انقلاب بر «تقویت کارآیی و اثربخشی رسانه ملی در گسترش و تعمیق فرهنگ اسلامی ـ ایرانی و مواجهه مؤثر با جنگ روانی و تهاجم فرهنگی و سیاسی دشمنان» تأکید داشتند.
محمدیان با اشاره به این که همه اتفاقات درون تمدن‌ها و فرهنگ‌ها به جریان رسانه وابسته شده گفت: رسانه‌های جمعی از طریق الگو‌های رفتاری، جامعه‌پذیری ارزش‌ها و جهت دهی به افکار عمومی می‌توانند افکار عمومی را مدیریت کنند. می‌توان از دریچه ظرفیت مهندسی رسانه به همه این‌ها نگاه کرد. فرهنگ سازی از طریق رسانه به دو صورت فرهنگ پذیری و فرهنگ گرایی انجام می‌شود که در این میان فرهنگ پذیری یک فرایند دائمی و پایدار و ماندگار است. رسانه‌ها در فرایند فرهنگ گرایی و فرهنگ پذیری با تغییر علایق اجتماعی مردم فرایند فرهنگ سازی را صورت می‌دهند؛ بنابراین رسانه‌ها نباید صرفاً به درونی‌سازی فرهنگ بپردازند بلکه باید اصلاح کننده و منتقل‌کننده فرهنگ باشند؛ لذا می‌توانیم فرهنگ‌سازی را یک فرایند ارتباطی بدانیم که در ادوار مختلف از عناصر پویا و ایستا برخوردار است.
ضرورت بازتعریف کارکردهای رسانه در چارچوب برنامه هفتم
وی اظهار کرد: ما در نبرد فرهنگی دچار نوعی عقب افتادگی و خستگی هستیم. در نظام جمهوری اسلامی از بستر رسانه که پیش‌برنده افکار عمومی جامعه محسوب می‌شود، به خوبی استفاده نشده است. رسانه و به ویژه رادیو و تلویزیون صرفاً وسیله‌ای برای رسیدن به اهداف نزدیک، روزمره و امورات اجرایی کشور تعریف شده است. ما در جبهه رسانه طراز انقلاب اسلامی به شدت ضعف داریم و اگر قرار باشد که ما با نگاه آینده پژوهانه و مبتنی بر سیاست های کلی برنامه هفتم به رسانه‌ها بنگریم در اولین قدم جبهه رسانه نیاز به باز تعریف دارد.
این کارشناس حوزه رسانه عنوان کرد: باید سیاست‌های اجرایی نظام صنفی رسانه‌ای کشور را بازتعریف کنیم. هنوز قانون و ظرفیت‌های ما در این حوزه در دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ ش سیر می‌کند. در حالی که اتفاقاتی مانند رشد فناوری رخ داده است. رسانه‌ای می‌تواند میدان‌دار و اثرگذار باشد که استقلال داشته باشد. اما رسانه‌های ما در حوزه فرهنگ سازی وابستگی دارند و تا زمانی که این وابستگی پر‌رنگ باشد عملاً تأثیر میدانی نخواهند داشت.
رئیس سازمان بسیج رسانه گفت: در جامعه هر اتفاق و خبر منفی مثل قتل، خودکشی و اختلاس بیشترین باز‌خورد را دارد؛ همه روزنامه‌ها و رسانه‌های ما صفحه‌ای به نام حوادث دارند، اما صحفه‌ای به نام صفحه امید یا خلاقیت ندارند. چون در دهه ۶۰ و ۷۰ سیر می‌کنیم. ما در محتوایی که در سبد فرهنگی مخاطب عرضه می‌کنیم دچار وادادگی شده‌ایم و این مسئله در جبهه رسانه یک زنگ خطر محسوب می‌شود؛ بنابراین باید به مفاهیم، ایده‌ها، سنت‌ها و کنش‌ها و همه این ابزار‌ها توجه کنیم و بتوانیم از آن‌ها در راه ارائه یک تفکر و ایدئولوژی ایرانی-اسلامی استفاده کنیم که به اعتلای غرور ملی منجر شود.
آفت فاصله گرفتن از محتوای غنی
وی افزود: علت این عقب افتادگی، فاصله گرفتن رسانه‌ها و رادیو و تلویزیون از محتوای غنی است. ما در این برهه زمانی به شدت فقر محتوا داریم، چون رسانه‌ها از صداقت، صراحت و صلابت دوری کرده‌اند. صداوسیما برای تقویت کارآیی و اثربخشی که در سیاست های کلی برنامه هفتم به صراحت بر آن تأکید شده به محتوای غنی‌تر نیاز دارد. نقد و مطالبه‌گری منصفانه در جامعه ما دچار تزلزل شده است. این که حضرت آقا بر فریضه «جهاد تبیین» تاکید فرموده‌اند را باید به صورت رویداد محور جلو برد و نه روایت محور.
محمدیان اظهار کرد: اگر فیلم‌ها و سریال‌های کره‌ای و ترک را نگاه کنید می‌بینید که این سریال‌ها تا چه اندازه باعث افزایش علایق جهانیان نسبت به فرهنگ این کشور‌ها شده است. این گونه تولیدات منجر به افزایش عزت یا غرور ملی یک کره‌ای یا ترکیه‌ای می‌شود. چیزی که ما تاکنون براساس ظرفیت‌های خودمان به آن نپرداخته‌ایم و به صورت غیر حرفهای به آن نگاه کرده‌ایم.
وی عنوان کرد: تا زمانی که ما نظام هنری و رسانه‌ای خودمان را به روز نکنیم دچار عقب افتادگی هستیم. ظرفیت فیلم‌سازی ما هنوز در دهه ۶۰ متوقف مانده. یکی از مشکلاتی که ما داریم این است که منابع محدودی از نظر تأمین بودجه برای پروژه‌های فیلم سازی ما در نظر گرفته شده است به همین دلیل ما امروز می‌توانیم آثار محدودی تولید کنیم و صرفاً به سراغ سوژه‌های خاصی برویم.
رئیس سازمان بسیج رسانه گفت: ما امروز شاهد این هستیم که به رسانه سینما به عنوان یکی از گونه‌های رسانه بی‌مهری شده است. ما در ادوار گذشته در این حوزه کم سرمایه گذاری کرده‌ایم. اگر قرار باشد ما در آینده حرفی برای گفتن در این حوزه داشته باشیم باید به این قضیه به عنوان یک پدیده راهبردی و مهم چند دهه اخیر نگاه کنیم. امروز ترجمه فیلم‌های ما باید به زبان‌های مختلف رقم بخورد، اما کدام فیلم ما تا الان موفق شده با این رویکردی حرکتی را شروع کند؛ بنابراین ما کمی عقب هستیم، زیرا امروز رسانه‌ها در دنیا صنعتی هستند بنابراین باید تبلیغ یک ایدئولوژی خاص با استفاده از تأثیر گذاری صنعت فیلم و سریال و... می‌توان قدرت رسانه‌های داخل را بیشتر کرد.
صداو سیما، صدای همه باشد
محمدیان درباره راهکار تقویت اثر بخشی صدا و سیما نیز گفت: صداو سیما باید صدای همه طیف‌ها و قشر‌های مختلف جمعیتی کشور باشد. تا زمانی که نتوانیم با مخاطب خود به شکل فراگیر ارتباط برقرار کرده و تبلیغات و تولیدات جذاب را برای مخاطبان ارائه کنیم این مشکل را خواهیم داشت. یعنی رسانه ملی باید به سرعت تغییر و تحولاتی در خود صورت دهد. امروزه رسانه‌های اجتماعی رقیب صدا و سیما هستند رسانه ملی برای این که بتواند نیاز مخاطب را برطرف کند باید به شبکه‌های اجتماعی ورود کند و از بستر‌های نوین رسانه به عنوان مکمل استفاده کند.
وی افزود: متأسفانه در ادوار گذشته مدیران مختلفی به صداو سیما آمدند، اما هیچ موقع به صورت میانه‌رو حرکت نکردند تا بتوانند یک ثبات نسبی داشته باشند. رادیو و تلویزیون باید در مواردی مانند جنگ شناختی، جنگ روانی و جنگ روایت‌ها نقش فعالی داشته باشد. در دهکده جهانی سهم بزرگی در اختیار رسانه‌ها است و مدیریت رسانه‌های ملی باید این را بپذیرند که اگر قر ر باشد به سایر سلایق توجه نشود این سیر رو به افول خواهد بود.
محمدیان عنوان کرد: خدا را شکر در دوره مدیریت آقای جبلی این پویایی موردنیاز بیشتر احساس می‌شود، اما در گروه همراه ایشان این مسئله هنوز احساس نمی‌شود که شاید نیاز به گذر زمان دارد فعلاً در یکی دو سال اخیر این خلاء احساس می‌شود. در هر حوزه‌ای می‌توان از ظرفیت رسانه‌های محلی، مستقل و رسانه‌هایی که در ارتقای سلامت روان جامعه نقش دارند استفاده کرد و برای استفاده از آن‌ها باید برنامه داشته باشیم و از آن‌ها حمایت کنیم. امروز ۸۰ درصد مردم ایران شهرنشین هستند این زنگ خطری است که روستا‌های ما در حال خالی شدن هستند به ظرفیت‌های روستا‌ها توجه نمی‌شود ما از نقش رسانه‌ها در افزایش تاب‌آوری اجتماعی و امید به آینده غفلت کرده‌ایم جزیره‌ای عمل کردن و پراکندگی مدیریتی در حوزه رسانه آفت نظام جمهوری اسلامی است اگر این مسئله درمان نشود ما دچار چالش فرهنگی خواهیم بود.
انتهای پیام/4104/
انتهای پیام/