بازیگران نابینای «فصل بهار نارنج» زندگی خود را روی صحنه نشان می‌دهند
غلامرضا عربی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی آنا گفت: «اتفاقاتی که در درون نمایش «فصل بهار نارنج» می‌افتد هم‌ذات‌پنداری خوبی میان بچه‌های بازیگر و نقششان ایجاد می‌کند. این نمایش نمایشنامه‌ای است روانشناسانه که مختص بازیگران این نمایش انتخاب شده است.»
وی ادامه داد: «متن این نمایش به تناسب موقعیت و شرایط خاص بازیگران اثر بارها بازنویسی شده و به صورت یک کار گروهی در آمده است تا نمایش به گونه‌ای پیش رود که هم نقش‌آفرینان حداکثر توانایی‌شان را ارائه دهند و هم اهداف مدنظر از اجرای نمایش محقق شود.»
عربی درباره دلایل اجرای نمایش «فصل بهار نارنج» با همکاری هنرمندان نابینا تشریح کرد: «من به واسطه چند کاری که در فرهنگ‌سرای بهمن داشته‌ام و همچنین آموزش‌هایی که آنجا دیده‌ام از سال‌‌های پیش با کانون نابینایان قرابت زیادی پیدا کردم و همین باعث شد در موقعیتی که نمایشنامه به دستم رسید به این فکر افتم که می‌توان این نمایش را با همکاری بازیگران نابینا اجرا کرد.»
وی تصریح کرد: «نمایش با طراحی خاص تمرین شد به طوریکه کاملاً با تمرینات گروه حرفه‌ای متفاوت بود. شرایط خاصی نیاز بود تا بچه‌ها دیالوگ‌ها را حفظ کنند، به درک اصلی کلمات رسند و در موقعیت اجرای حرفه‌ای قرار گیرند. این اثر برای بچه‌های نابینا یک کار پژوهشی است، این بازیگران زندگی خود را در قالب این نمایش روی صحنه نشان می‌دهند. »
وی یادآور شد: «در بخشی از داستان نمایش معضل و سوال‌هایی مطرح می‌شود که در زندگی همه نابینا‌ها وجود دارد. همچنین در دیالوگ پایانی این نکته یادآوری می‌شود که برای زندگی کردن نیازی نیست که از دیده استفاده کنیم بنابراین اگر روزی چشم نداشتیم زندگی به پایان نمی‌رسد. در این اثر نمایشی یادآوری می‌شود که ما برای زندگی نیاز به احساس و قلب داریم. اگر عضوی از اعضا وجود نداشته باشد روند زندگی ممکن است دچار اختلال شود اما قطعاً به معنای قطع و اتمام زندگی نیست. معتقدم انسان تا زمانی‌که احساس دارد و غم دیگران را می خورد، به دیگران کمک می‌کند و در جامعه حضور دارد، زنده است.»
کارگردان نمایش «فصل بهار نارنج» تصریح کرد: «تمام مدیران و دست‌اندرکارانی که در حال تلاش هستند تا بچه‌های عصای سفید را به جامعه معرفی کنند باید بدانند که امروز عصای سفید روی صحنه است و می‌تواند خودش به معرفی خود بپردازد. همین مسئولان بدانند که باید از این اثر و کار این بچه‌ها دیدن کنند، اگرچه متأسفانه هیچ‌یک از مسئولانی که تلاش برای معرفی توانایی‌های بچه‌های عصای سفید دارند به تماشای این نمایش نیامده‌اند. این بچه‌ها نیاز دارند که با مسئولانشان صحبت کنند، البته این امر برای گرفتن کمک مالی نیست بلکه برای این است که به مسئولان بگویند، به عنوان شهروند نیاز‌ها به امکانات محدوده و خاص خود را دارند.»
وی تاکید کرد: «بچه‌های نابینا و بچه‌های بیماری‌های خاص که از شرایط عادی کمی فاصله دارند ناتوان نیستند بلکه محدوده توانایی دارند، بنابراین آنچه که مسئولان برایشان طراحی می کنند باید در این محدوده باشد. این بچه‌های می‌خواهند که تمام امکاناتی که برای دیگر افراد است در اختیار و دسترس آنها هم باشد.»
وی در پاسخ به این سوال که اگر قرابت و آشنایی با بچه‌های نابینا وجود نداشت باز هم تصمیم به کار با بازیگران نابینا می‌گرفتید، عنوان کرد: «وقتی صحبت از جامعه می‌شود فرق نمی‌کند که فرد چه موقعیت فرهنگی و اجتماعی داشته باشد، زیرا آن شخص شهروند و عضوی از جامعه است آنچه مهم است وظایف ما است که موظف هستیم به جامعه‌ای که نیاز به کمک دارد کمک کنیم. جامعه نابینایان نیازی ندارد که کسی به آنها پول هنگفت دهد ولی باید موقعیت‌هایی در جامعه بوجود آید که انجام کار هنری ساده‌تر شود. این امر نیاز به طراحی‌هایی دارد که باید مدیران ارشد به آن بپردازند.»
عربی در معرفی توانایی هنرمندان نابینایی که در «فصل بهار نارنج» ایفای نقش می کنند، گفت: «کانون نابینایان فرهنگ‌سرای بهمن مجموعه‌ای است که آموزش موسیقی، تئاتر و دیگر حوزه‌های هنری دارد و تمام اساتیدش نابینا هستند. آنها همچنین کار تولید و اقتصادی می‌کنند، این بچه‌ها هم به صورت خودجوش توانایی‌هایشان را نشان می‌دهند. البته نیاز به کمک دارند تا شرایطشان برای پیش‌رفتن کارشان با سرعت بیشتر آسان‌تر شود که این شرایط را جامعه پیرامون فراهم می‌کند.»
وی در سخنانش اظهار کرد: «هدف ما اتفاق افتادن یک نمایش با کیفیت بالاست. ما هدف‌گذاری‌های بزرگی کردیم که اولین آن درک تئاتر، دوستی و تشکیل گروه خوب بود. داستان در زمان جنگ رخ می‌دهد که چیزی حدود دو دهه قبل است. ما در این اثر کار روانشاسانه انجام می‌دهیم و باید تمام مخاطبان را در نظر بگیریم.همچنین موظف هستیم نمایشی را روی صحنه اجرا کنیم که بازیگران به لحاظ روانی به شرایط مطلوبی رسند، یک مجموعه به احساس خوبی دست پیدا کند و یک نمایشنامه روانشناسانه اجرا شود، که در این اثر هر سه محور وجود دارد.»
عربی بیان کرد: «آهنگساز این نمایش بر اساس صدای تک تک بازیگران این اثر موسیقی این نمایش را ساخته است. جواد مرآتی به عنوان طراح صحنه و لباس با حضور بر سر تمرین و اجرا طراحی‌های این نمایش را انجام داده است. از میان ویژگی‌های این اثر همچنین می‌توان به این نکته اشاره کرد که «فصل بهار نارنج» اثری است که میزانسن دارد و بازیگران مدام در حال گذر از کنار هم هستند بنابراین اجرای این برای نمایشی با 8 بازیگر نابینا ساده نیست.»
وی در خصوص طراحی صحنه نیز کار با طراحی که محدودیت برای حرکت بازیگر ایجاد می‌کرد بسیار سخت بود و من در آغاز طراحی ابتدایی از این ایده داشتم و نشانه‌گذاری‌ها روی دکور کوتاه بود.»
این کارگردان تئاتر درخصوص طراحی‌های نمایش «فصل بهار نارنج» اظهار کرد: «ما طراحی سخت را برای این اثر در نظر گرفتیم تا تماشاگر بداند که ما کار سخت را انجام می‌دهیم. ما از زمین فاصله گرفتیم تا جامعه بداند که ما هر روزه بر روی خطر حرکت می‌کنیم. هر روز وقتی یک نابینا از منزل خارج می‌شود با تک تک خطراتی که روی صحنه مشاهده می‌شود دست و پنجه نرم می‌کند و امکان دارد که با گذاشتن پایش کمی اینور و یا آنورتر توی جوب فرو رود و یا داخل حفره بیفتد.»
وی در اشاره به بخشی از بی‌مهری‌ها و بی‌توجهی‌های افراد نسبت به کسانی که محدوده توانایی دارند تشریح کرد: «در طول مدت زمان تمرین با این مسائل بارها مواجه شدیم به طوریکه بازیگر برای گذر از روی پل هوایی به دلیل اینکه شهروندی ترجیح داده پوست میوه‌اش را زمین بیندازد، زمین خورده و با سر بخیه خورده برسر تمرین حاضر شده است. بچه‌های می‌گویند ما قشر آسیب‌پذیری هستیم و من احساس می‌کنم ما وقتی به هم می‌رسیم ما بای هم قصه تعریف نمی‌کنیم بلکه اتفاقاتی که در مسیر برایمان افتاده را تعریف می‌کنیم چون شبیه اتفاقات غیرواقعی است که عصای سفید را ببینیم و به گونه‌ای با آن برخورد کنیم که گویا آن را ندیده‌ایم.»
عربی همچنین درباره اجرای این اثر نمایشی در حارج از کشور تصریح کرد: «با توجه به شرایط و نمایشی که در دست داریم اگر کسی توانایی معرفی گروه به فستوال‌های خارجی را داشته باشد، این گروه نمایشی از حضور و این تعامل استقبال خواهد کرد. هنوز نتوانستیم شرایط حضور در فستیوال‌های خارجی را پیدا کنیم اما پیگیر هستیم و امیدواریم مسئولان تئاتر کمک کنند که ما به تمام مردم دنیا با اجرای این نمایش بگوییم که نابینای ایرانی با امید زندگی می‌کند، تولید می‌کند و از ندیدن آزرده خاطر نیست.»
انتهای پیام/