شهرک علمی دانش‌بنیان «پتروشیمی» تلفیقی از مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان خواهد بود/ شرکت‌های وزارت نفت به دانشگاه آزاد کمک کنند
دکتر داوود ثمری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا، درباره پیشنهاد آیت‌الله هاشمی رفسنجانی رئیس هیات امنا و هیات موسس دانشگاه آزاد اسلامی مبنی بر راه‌اندازی شهرک علمی دانش‌بنیان در حوزه پتروشیمی از سوی دانشگاه آزاد اسلامی در سواحل خلیج فارس، اظهار کرد: «با توجه به بازدیدی که آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در ایام نوروز از عسلویه و مجتمع پارس جنوبی انجام داد و اطلاعاتی که از جزیره خارگ دارد، ایشان این پیشنهاد را مطرح کرد.»
مدیرکل دفتر توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه پس از گذشت 100 سال از عمر صنعت نفت ایران، همچنان در این حوزه نیازمند واردات دانش فنی از کشورهای صاحب این فناوری هستیم، تصریح کرد: «زمانی که تحریم‌ها علیه ایران تشدید شد، شاهد کاهش برداشت از مخازن نفتی و رکود فعالیت‌های مرتبط با صنایع بالادستی و پایین دستی نفت بودیم؛ از آنجایی که پتروشیمی یکی از صنایع پایین دستی نفت است و از اهمیت بالایی برخوردار است، هر قدر بتوانیم دانش این حوزه را تقویت کنیم و فروش نفت به صورت خام را کاهش دهیم، برای کشور ارزش افزوده ایجاد کرده‌ایم.»
وی درباره اقدامات دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه بیان کرد: «اواخر سال 93 تفاهم‌نامه همکاری میان دانشگاه آزاد اسلامی و وزارت نفت در زمینه همکاری‌های مشترک بین این وزارتخانه مهم و دانشگاه آزاد اسلامی با موضوع تولید دانش فنی در حوزه نفت، منعقد شد تا بتوانیم با استفاده از ظرفیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی، دانش فنی را بالا برده و در اقتصاد و تولید ناخالص داخلی (GDP) تاثیرگذار باشیم.»
ثمری معتقد است، این تفاهم‌نامه فراتر از عقد مسامحه‌ای است که تبدیل به تعریف پروژه‌های اجرایی دانش‌بنیان شد و دانشگاه آزاد اسلامی توانست در دو سال گذشته در این زمینه ساختارهای مناسبی ایجاد کند.
ایجاد کنسرسیوم نفت در دانشگاه آزاد اسلامی با هدف حرکت به سمت تولیدات دانش‌بنیان در صنعت نفت
این مسئول دانشگاهی در این باره افزود: «یک کنسرسیوم نفت در دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل شده که 35 واحد دانشگاهی در آن عضو هستند و یکی از کارکردهای اصلی آن، حرکت به سمت تولیدات دانش‌بنیان در صنعت نفت است.»
مدیرکل دفتر توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه پروژه‌هایی که در این کنسرسیوم تعریف می‌شود، همه از جنس تولیدات دانش‌بنیان است، گفت: «در انجام این پروژه‌ها اگر قرار باشد از یک پیوست خارجی (جوینت) استفاده کنیم، هدف اصلی این است که دانش فنی را از خارج بگیریم و با شرایط کشور بومی کنیم؛ این بومی‌سازی باعث می‌شود تا دانش فنی در اختیار کشورمان قرار بگیرد و ما متکی به کشورهای دیگر نباشیم.»
وی اضافه کرد: «اگر بخواهیم اقتصاد بر پایه دانش استوار باشد، این موضوع نیازمند مبانی فنی، دانشی و علمی است و مبانی علمی و دانشی در کنار تجریبات عملی که در بخش صنعت نفت به‌ویژه شرکت ملی نفت و بخش‌های مختلف پتروشیمی وجود دارد، می‌تواند در کنار هم قرار بگیرد و ما را در دانش‌ها خودکفا کند.»
به گفته این مسئول، دانشگاه آزاد اسلامی 15 واحد فناور، هسته و شرکت دانش‌بنیان دارد که در عسلویه این کار را عملی می‌کنند.
ثمری با بیان اینکه این بینش و دیدگاه در دانشگاه آزاد اسلامی و وزارت نفت به‌وجود آمده است، به خبرنگار آنا گفت: «مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد پارسیان در منطقه عسلویه و شهر پارسیان راه‌اندازی شده است، این منطقه منابع نفت و گاز زیادی دارد و شرکت‌هایی که در این مرکز رشد مستقر شده‌اند، می‌توانند در زمینه دانش و نوآوری‌های جدید در حوزه فعالیت‌هایی که در منطقه عسلویه و نفت و گاز پارس انجام می‌شوند، با وزارت نفت همکاری کنند.»
این مسئول دانشگاه آزاد اسلامی درباره برگزاری نخستین همایش دانش‌بنیان در زمینه نفت از سوی وزارت نفت، عنوان کرد: «قرار است این همایش 28 فروردین در پژوهشگاه صنعت نفت برگزار شود که دانشگاه آزاد اسلامی نیز در آن حضور فعال خواهد داشت. هدف همایش این است که اقتصاد نفتی، اقتصاد مبتنی بر دانش‌بنیان نفت باشد و خام فروشی نفت کنار گذاشته شود.»
وی ادامه داد: «اگر نفت را تبدیل به فرآورده کنیم و ارزش افزوده این ماده خام را بالا ببریم، بیانات مقام معظم رهبری که امسال را هوشمندانه سال «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» نامگذاری کردند تا حدودی محقق خواهد شد و این گفته که باید تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور تا سال 2050 از محل اقتصاد دانش‌بنیان تامین شود را باید از صنایعی که در کشور داریم به‌ویژه نفت و گاز آغاز کنیم.»
مدیرکل دفتر توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه پیشنهاد آیت‌الله هاشمی رفسنجانی یک پیشنهاد وسیع‌تر و چشم‌اندازی است، به آنا گفت: «پیشنهاد رئیس هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی این است دانشگاه به سمتی برود که همه نهادهایی که در منطقه‌های ویژه انرژی فعالیت دارند، یک شهرک علمی و تحقیقاتی در زمینه نفت در مناطق آزاد ایجاد کنند. پیش از این نیز نمونه این شهرک را با عنوان «شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان» در استان اصفهان راه‌اندازی کردیم.»
لازمه ایجاد و شکوفایی شهرک علمی دانش‌بنیان پتروشیمی، همکاری منطقه انرژی آزاد نفت و گاز پارس است
وی معتقد است که لازمه این ایجاد و شکوفایی این شهرک، همکاری منطقه ویژه انرژی نفت و گاز پارس است، چراکه برای راه‌اندازی این شهرک نیاز به زیرساخت‌هایی است تا نیروی انسانی و شرکت‌های دانش‌بنیان بتوانند در آن مستقر شوند.»
ثمری از شرکت‌های تابع وزارت نفت خواست به دانشگاه آزاد کمک کنند تا واحدهای توانمند این دانشگاه و بیش از 200 عضو هیات علمی متخصص در زمینه‌های مختلف نفت و گاز، در قالب این شهرک علمی دانش‌بنیان با آنها همکاری کنند.
این مسئول خاطرنشان کرد: «اگر شهرک علمی دانش‌بنیان در حوزه پتروشیمی راه‌اندازی شود، بسیاری از فرصت‌های مطالعاتی برای اعضای هیات علمی به وجود می‌آید و به جای آنکه ما عضو هیات علمی را برای فرصت مطالعاتی به کشورهای دیگر بفرستیم، می‌توانیم از این شهرک استفاده کنیم و حتی از سایر کشورها به ایران بیایند و بسیاری از پروژه‌های دکتری و کارشناسی ارشد را می‌توانیم به این شهرک سوق دهیم تا نیازهای کشور برطرف شود.»
وی با بیان اینکه این موضوع نیازمند عزم ملی، هماهنگی و همکاری همه نهادهای درگیر به‌ویژه وزرات نفت و شرکت‌های پتروشیمی، شرکت ملی نفت ایران و سایر شرکت‌های وابسته است، اظهار کرد: «اعتقاد دارم که این قابلیت و ظرفیت در کشور ما وجود دارد که فقط از حوزه دانش‌بنیان شدن نفت، کشور را خودکفا کنیم.»
محل شهرک علمی دانش‌بنیان پتروشیمی در استان بوشهر است
ثمری در پاسخ به این سوال که پس از پیشنهاد رئیس دانشگاه آزاد اسلامی چند رئیس واحد حاشیه خلیج فارس، برای تهیه زمین این شهرک اعلام آمادگی کردند و مکان این شهرک در کدام استان خواهد بود، اظهار کرد: «با توجه به اینکه منطقه نفت و گاز پارس در استان بوشهر قرار گرفته است، این استان می‌تواند محل ایجاد این شهرک باشد و استان خوزستان و هرمزگان می‌توانند کمک کنند، استان فارس نیز با توجه به همسایگی با استان بوشهر و اینکه واحد شیراز و مرودشت متخصصان خوبی در زمینه نفت و مهندسی شیمی دارند، می‌توانند این شهرک را یاری کنند.»
مدیرکل دفتر توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی خاطر نشان کرد: «از آنجایی که دانشگاه آزاد اسلامی یک پیکره کلی در کشور است و افراد توانمندی از واحدهای تبریز، قوچان و مشهد در کنسرسیوم نفتی دانشگاه آزاد اسلامی عضو هستند، باید خارج از محدودیت‌های جغرافیایی از همه فرصت‌های دانشگاه در این شهرک استفاده کنیم.»
وی در پاسخ به سوال دیگر آنا، مبنی بر اینکه آیا در فعالیت این شهرک صرفا مبتنی بر فعالیت‌های تحقیقاتی و پژوهشی است یا تولید محصول دانش‌بنیان هم خواهد داشت، گفت: «اگر بخواهد فعالیت این شهرک همچون مراکز تحقیقاتی باشد، این موضوع مورد نظر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی نیست و ره به جایی نخواهد برد، شرکت‌های دانش‌بنیان هم زمانی شرکت دانش‌بنیان محسوب می‌شوند که یک محصول دانش‌بنیان را به تولید رسانده باشند، به نظر من این شهرک تلفیقی از مرکز تحقیقاتی و شرکت دانش‌بنیان خواهد بود که در کنار آرندی‌ها فعالیت و محصولات پتروشیمی تولید کند.»
گفت‌وگو از مصطفی سعیدی
انتهای پیام/