برای کمک به کتابفروشان محلی، روزهای برگزاری نمایشگاه کتاب را کم کنیم
به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از بیست‌ویکم اردیبهشت‌ماه در مصلی تهران آغاز به کار کرده و تا سی‌ویکم اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شود؛ رویداد فرهنگی که برپایی آن به‌صورت حضوری به علت همه‌گیری ویروس کرونا،دو سالی با چالش و محدودیت‌هایی مواجه شد و به ناچار به بستر الکترونیک راه یافت، تجربه‌ای که افق‌های جدیدی را پیش روی صنعت نشر گشود. به هر حال امسال شاهد برگزاری فیزیکی این نمایشگاه هستیم. البته با توجه به لزوم رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی، اعمال فاصله‌گذاری و کنترل جمعیت، همزمان با این رویداد فرهنگی، فروش مجازی کتاب هم فعال است.
انتشارات روایت فتح از سال ۱۳۷۶ شروع به فعالیت کرده است. این انتشارات بیش از ۳۲۰ عنوان اثر با مجموعه‌های مختلف اعم از «مادران»، «نیمه پنهان»، «از چشم‌ها»، «اینک شوکران»، «یادگاران»، «روزگاران»، «مجموعه مدافعان حرم» و ... را ارائه کرده است.انتشارات روایت فتح قرار است تا پایان سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ۶ عنوان جدید دیگر هم برای عرضه در این رویداد فرهنگی آماده کند؛ کتابی با عنوان سردار سربلند در رابطه با زندگی شهید سید محمد حجازی که در فروردین‌ماه به چاپ رسید و پنج اثر دیگر در طول نمایشگاه عرضه می‌شود که «تو یک ژنرالی»، «داوت» از بوانات و «اُبسالا» زندگینامه شهید سید مصطفی خمینی و کتاب «پله‌ها تمام نمی‌شوند» که درباره شهید مدافع حرم، مهدی نُعمایی است. در سال گذشته، ۲۱ عنوان کتاب را به چاپ رسانده است.
رغبت کم علاقه‌مندان برای حضور در نمایشگاه کتاب
آنا: استقبال از سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را چطور ارزیابی می‌کنید؟
محمدخانی: با توجه به وقفه‌ای که در برگزاری نمایشگاه فیزیکی داشتیم و از طرفی وضعیت اقتصادی تأثیرگذار بر فروش و خرید کتاب‌ها توسط مخاطبان، به نسبت سال های اخیر می‌توان گفت استقبال خوبی را شاهد نبودیم و رغبت میان مراجعه‌کنندگان و علاقه‌مندان کمتر شده است. البته یکی از دلایل، می‌تواند هم‌زمانی برگزاری نمایشگاه به‌صورت مجازی و حضوری باشد. طی این دو سال بسیاری از مخاطبان به خرید از فضای مجازی خو گرفته‌اند؛ امروز هم می‌توان گفت شاید بخشی از مخاطبانی که در نمایشگاه فیزیکی حضور پیدا نکرده‌اند، کتاب موردنظر خود را از طریق فضای مجازی مطالبه و خریداری کرده‌اند.
نمایشگاه مجازی؛ فرصت یا تهدید؟
آنا: برگزاری همزمان نمایشگاه فیزیکی و مجازی را برای صنعت نشر تهدید می‌دانید؟
محمدخانی: این روزها اولین دوره همزمان نمایشگاه به دو صورت مجازی و حضوری را تجربه می‌کنیم. وجود نمایشگاه مجازی باعث شده نمایشگاه حضوری تعداد کمتری از مخاطبان را داشته باشد ولی به واسطه وجود ویروس کرونا شاید ترفند و راهکار بدی هم نباشد. بالاخره بعد از برگزاری نمایشگاه کتاب، کارشناسان باید ارزیابی کنند که آیا برگزاری همزمان این دو نمایشگاه کمک‌دهنده به حوزه نشر است یا نه؟ این را باید بگذاریم زمان بگذرد و بعد از برگزاری نمایشگاه آن را بررسی کنیم.
ریزش مخاطبان با گرانی کتاب
آنا: بسیاری از کتاب‌خوان‌ها از گرانی کتاب گلایه دارند، یکی از دلایل رغبت کم مخاطبان را هم می‌توانیم گرانی کتاب بدانیم.
محمدخانی: حتماً همین‌طور است و گرانی کتاب بی‌تأثیر نیست. یکی از دلایل اصلی‌اش بحث افزایش بی‌رویه قیمت کاغذ است که در طول سال گذشته نزدیک به ۳ برابر افزایش قیمت داشته‌ایم و این افزایش بی‌حساب، باعث شده ناشران مجبور شوند قیمت‌گذاری بیشتری روی کتاب‌ها داشته باشند که متعاقب آن بخشی از مخاطبان ریزش پیدا کنند.
آنا: با این وجود به نظر شما با چه راهکاری می‌شود افراد به‌خصوص نسل نوجوان و جوان را به سمت کتابخوانی ترغیب کرد؟
محمدخانی: جواب این پرسش به این سادگی میسر نیست. برای جواب گرفتن و تکمیل نظر راجع به این مبحث احتیاج داریم جامعه‌شناسان، اقتصاددانان، افراد مؤثر و دانشمند در زمینه فرهنگی کنار هم بیایند، نظرات جمع‌آوری شود و در نهایت یک ارزیابی کاملی داشته باشیم. شاید یکی از این راهکارها، استفاده از روش‌های جدید ارائه در کنار روش‌های سنتی است. یعنی همزمان در کنار چاپ کتاب، بتوانیم کتاب‌های صوتی، رادیویی، الکترونیکی و گونه‌های مختلفی تهیه کنیم تا با مخاطب‌مان ارتباط برقرار کنیم، این شیوه‌ها را احیا کنیم و راه بیندازیم و از فناوری‌های جدیدی همچون QR یا واقعیت‌های افزوده و... استفاده بیشتری کنیم.
ترغیب به کتاب و کتابخوانی با فناوری‌های نوین
آنا: همه‌گیری ویروس کرونا هم بستری فراهم کرد که به این سمت حرکت کنیم.
محمدخانی: نوجوان و جوان امروز ما فضای دیجیتال و مجازی را تجربه کرده است. به واسطه محدودیت‌های ناشی از ویروس همه‌گیر کرونا این فضا هم بسیار ترویج شد. قاعدتاً بعد از این همه سرمایه‌گذاری که بر روی فضای مجازی اتفاق افتاده نباید انتظار داشته باشیم که همچنان فضای حضوری همانند فضای مجازی مفید باشد. به نظرم یکی از راهکارهای جذب افراد به کتاب و کتابخوانی، استفاده از فناوری نوین و جدید است. از طرف دیگر استفاده از موضوعات جدید و به روزی است که می‌توانیم به مخاطبان‌مان عرضه کنیم و نوع نگارش و قلم مورد انتظار نوجوانان و جوانان را هم باید دور از نظر قرار نداد.
بیشتر بخوانید:
استقبال مخاطبان از نمایشگاه کتاب فراتر از پیش‌بینی ما بود/ خریدکتاب برای دانشجویان آسان شود
ناشران برای از دست ندادن بازار به حداقل سود اکتفا کنند/ با «امنیت» به نمایشگاه سی‌وسوم آمدیم
برگزاری نمایشگاه کتاب به نفع کتابفروشی‌ها است/ اردیبهشت، بهشت کتاب و کتابخوانی
نقد نمایشگاه کتاب به روایت ۳ بانوی نویسنده
مقطع زمانی نمایشگاه کتاب کاهش یابد
آنا: بخش زیادی از کتابفروشان از برگزاری نمایشگاه کتاب گلایه دارند چراکه افت اقتصادی آن‌ها را به دنبال دارد. نظر شما چیست؟
محمدخانی: به نظرم حمایت مقطعی از کتابفروشان باید استمرار داشته باشد و حتی بیشتر شود. در گذشته در اردیبهشت هرسال تجربه برگزاری نمایشگاه کتاب داشته‌ایم اما در سال‌های گذشته این چنین نبود، از طرفی در این مدت، مخاطب تمایلی به خروج از خانه نشان نمی‌داد، این باعث شده بود که مردم نسبت به مراجعه به کتابفروشی‌ها رغبت کمتری نشان دهند، فروش مجازی کتاب فشار اقتصادی زیادی بر کتابفروشان وارد کرد. به نظرم یکی از روش‌ها این است که ما در مقطع نمایشگاه زمان آن را از ۱۰ روز به ۷ یا ۵ روز کاهش دهیم. از طرفی مدیران خیلی به حمایت از کتابفروشان توجه ندارند، اگر از آن‌ها حمایت شود می‌توانند کار خود را به خوبی پیش ببرند.
انتظار نمایشگاه کتاب با برنامه‌ریزی بهتری داشتیم
آنا: در ارتباط با روند تحویل غرفه و آماده‌سازی نمایشگاه کتاب چطور بوده است؟
محمدخانی: بالاخره برگزاری یک نمایشگاه بعد از وقفه، باعث می‌شود خیلی از روندهایی که قبلاً به‌صورت ثابت وجود داشته، گسسته شود. تغییر دولت هم یکی از دلایلی است که می‌تواند به این امر بیفزاید؛ بالاخره تیم جدید مستقر شده‌اند و این دوستان بخواهند زحماتی را بکشند، قاعدتاً یک فرآیند جدیدی را تجربه می‌کنند. ما انتظار داشتیم این نمایشگاه با برنامه‌ریزی بهتر، نظم بیشتر و منسجم‌تر برگزار شود؛ از این نظر که محل برگزاری نمایشگاه در روزهای آخر تعیین نشود، زمان برگزاری نمایشگاه زودتر به ناشران اطلاع داده شود زیرا که فرآیند تولید کتاب زمان‌بر است. شما باید علاوه بر تأمین منابع مالی، کاغذ مورد نیاز را تأمین کنید و با توجه به اینکه قسمت اعظم کاغذ بازار وارداتی است، حجم زیادی از تقاضا بر بازار کاغذ باعث می‌شود افزایش قیمت‌ها را داشته باشیم. حتی در مقطعی موجودی کاغذ بازار کشش تأمین کاغذ موردنیاز ناشران را نداشته باشد و افزایش قیمت را موجب شود.
در زمان کمی که تا زمان‌بندی نمایشگاه کتاب داشتیم، موفق نشدیم خیلی از کتاب‌ها را در روز اول و با شروع نمایشگاه در اختیار مخاطبین قرار دهیم. البته ما توانستیم در این مدت با یک فرآیندی آن‌ها به مخاطبان ارائه کنیم ولی فکر می‌کنم یکی از مشکلات این نمایشگاه برای ناشران این بود که دیر به قطعیت خبردار شدند که زمان و مکان و برنامه نمایشگاه چگونه خواهد بود.
انتهای پیام/۱۱۰/
انتهای پیام/