«کارویا»؛ تلاش برای جهش تولید در سایه تعامل تلویزیون و مخاطب

به گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، علی ترابی ـ چند سالی است که کلیدواژه تولید بیش از گذشته شنیده می‌شود، تا جایی که در پنج سال اخیر همواره محوریت شعار سال نیز قرار گرفته است. اما به نظر می‌رسد حداقل سهم رسانه از تحقق این کلمه و پرداختن درست به آن چندان زیاد نبوده و این عبارت بیشتر لقلقه زبان اهالی رسانه بوده است.

هرچند در این سال‌ها تلاش‌هایی در این زمینه شد اما در صداوسیما اقدامی اثرگذار و مثمرثمر در این رابطه چندان وجود نداشت؛ معدود برنامه‌هایی مثل «کارستون» یا «میدون» که آن‌ها هم البته قدمت چندانی در این زمینه ندارند. قدری بار روی زمین مانده، رسانه‌ای برای رونق و جهش تولید را برداشتند و در این میان برنامه‌های چالشی مثل ثریا و میز اقتصاد خبر ۱۴ شبکه نیز سعی داشتند در زمینه مانع زدایی از فرآیند تولید اقداماتی رسانه‌ای داشته باشند.

اما همچنان جای یک اقدام تعاملی اثرگذار در این زمینه در قاب رسانه‌های ایرانی خالی بود. تا اینکه چندی پیش نخستین فصل از مسابقه «کارویا» به حمایت سازمان اوج و به همت استودیو نوبین و با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری تولید و پخش شد. این مسابقه از ابتدای سنگ بنای متفاوتی را نسبت به دیگر اقدامات رسانه‌ای در این زمینه بنا نهاد.

هدف «کارویا» یک مسابقه سرگرم کننده نبود، بنا نبود برنامه‌ای باشد که با ایجاد یک فضای اصطلاحاً «فان» بخواهد توجه مردم را به کارآفرینی جلب کند و در کنار آن حمایتی هم از صاحبان کسب و کار حاضر در مسابقه انجام دهد.

آن‌طور که کارگردان کارویا در یک مصاحبه اظهار کرده، این مسابقه به‌صورت تخصصی و با یک پیشینه تحقیقی سراغ تعدادی از شرکت‌های برتر و سودده رفته و آن‌ها را برای حضور در مسابقه دعوت کرده است. این افراد با کسب و کارهای نوپای مسابقه‌هایی مثل «میدون» متفاوت هستند.

ارائه آسانسوری، شیوه‌ای جاافتاده در عرصه بین‌المللی

ساختار برنامه نیز کاملا تخصصی است و بناست در خدمت رونق تولید باشد. شرکت‌های حاضر در این مسابقه ابتدا یک ارائه آسانسوری در مدت زمان تنها ۶۰ ثانیه دارند و اگر بتوانند داوران را در این ۶۰ ثانیه برای حضور در مسابقه قانع کنند، می‌توانند از آسانسور پیاده شده و وارد مسابقه شوند، وگرنه باید از همانجا با ادامه برنامه خداحافظی کنند.

شاید در نگاه اول این شیوه به مهمان برنامه نوعی بی‌احترامی تلقی شود که اگر قرار بود فرصت چندانی برای عرض اندام به شرکت کننده ندهند، پس چرا او را دعوت کردند. اما اگر کسی در این زمینه جست‌وجو داشته باشد، متوجه می‌شود که این شیوه از ارائه در جهان بسیار معمول و متداول است. اتفاقا طراحان «کارویا» هم با وام گرفتن از برنامه‌های معمول این بخش را وارد برنامه‌شان کرده‌اند.

اما سوای از ارائه ۶۰ ثانیه برنامه «کارویا»، شکست در آغاز راه گرچه شاید در نظر دردناک و ناراحت کننده باشد اما در باطن برای بسیاری از افراد مفید و اتفاقا زمینه‌ساز پیشرفت است. اکثر قریب به اتفاق صاحبان کسب و کار فکر می‌کنند ایده‌ای که برای اجرا دارند بهترین فکر در دنیا است و قطعا مستلزم پیروزی و ثروتمند شدن آن‌ها است، این در حالی است که واقعیت ماجرا با تفکر آن‌ها متفاوت است.

متخصصان روانشناسی و فعالان حوزه کسب و کار بهترین اتفاق برای آن دسته از کارآفرینانی که تفکرات فضایی دارند، یک شکست در ابتدا است، تا مثل یک تلنگر به آن‌ها یادآوری کند که باید قدری حقیقی و واقعی‌تر فکر کنند. از این منظر ارائه آسانسوری در «کارویا» برای بازنده‌ها نه‌ تنها نامناسب نیست، بلکه شاید زمینه‌ای شود برای پیشرفت آن‌ها.

تلویزیون تعاملی شد

چند سالی است که به مدد گسترش شبکه‌های اجتماعی و البته سرویس پیام کوتاه برنامه‌های تلویزیونی در سراسر دنیا از یک‌سویه و یک‌طرفه بودن خارج شده و بستری برای ارتباط بیشتر با مخاطب پیدا کرده‌اند. در این مدت انواع رای‌گیری‌ها، نظرسنجی‌ها و کمپین‌ها توسط برنامه‌های تلویزیونی تعریف شده و مردم‌ نیز در آن‌ها شرکت کرده‌اند. شاید یکی از خاطره انگیزترین این تعامل‌ها در رای‌گیری برنامه تعطیل شده «نود» درباره پرطرفدارترین باشگاه ایرانی شکل گرفت که بسیار هم پر سروصدا شد.

بعد از آن هم رجوع به آرا مردمی و رای‌گیری درباره برگزیدگان برنامه‌هایی مثل «عصر جدید» و «خندوانه» جلوه‌های دیگری از این تعامل بود. اما این تعامل معمولا به یکی دو پیامک فرستادن خلاصه شده و تقریبا می‌توان گفت که هیچ‌گاه تلویزیون ایران پایش را از این سطح بالاتر ننهاده است. ساختار برنامه‌های صداوسیما هم برای تعاملی بالاتر از این تعریف نشده بود، تا اینکه «کارویا» جلوه تازه‌ای از این تعامل را به نمایش در آورد.

«کارویا» به‌عنوان یک مسابقه بین کارآفرین‌ها قرار نبود صرفا با رای مردمی برنده‌اش را بشناسد، بلکه می‌خواست با مشارکت واقعی مردم هم به برنده کمک کند، هم مردم را در مسیر سرمایه‌گذاری یاری دهد و هم کمک کند چرخ اقتصاد با رونق تولید بهتر بچرخد. سازوکار این اتفاق هم به این صورت است که مردم می‌توانند هرچند خرد، در شرکت‌های دانش‌بنیان حضور یافته در برنامه و حائز رتبه سرمایه‌گذاری کنند و سود حاصل از این سرمایه‌گذاری را دریافت کنند. البته ورود صندوق نوآوری ریاست جمهوری به این فرآیند باعث تیب خاطر مردم شده چرا که این صندوق اصل سرمایه مردم را تضمین می‌کند تا اگر این شرکت به هر دلیلی سودده نبود، مردم بتوانند اصل سرمایه خود را داشته باشند.

مشارکت چند ده میلیاردی مردم در قسمت‌های ابتدایی فصل اول این مسابقه نشان می‌دهد که «کارویا» در این مسیر تا چه حد موفق بوده و توانسته اعتماد مخاطب را جلب کند. این موفقیت وقتی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که توجه شود «کارویا» برنامه‌ای بی‌ادعا است که در زمان کاهش مخاطب رسانه‌ملی و کاهش آمار مشارکت مردمی در برنامه‌ای مثل «خندوانه» این چنین مخاطب را به تعامل واداشته است.

انتهای پیام/۱۱۰/