دانشگاه آزاد اسلامی از حافظه‌محوری فاصله می‌گیرد/ سرمایه‌گذاری روی مهارت‌آموزی دانشجویان
گروه دانشگاه خبرگزاری آنا - پروین طالبیان؛ مواجهه نظام آموزشی اعم از آموزش عمومی، مهارتی و عالی برای پذیرش نقش پیشران، موتور محرکه پیشرفت، توسعه کشور و تربیت نیروی انسانی متخصص، متعهد و توانمند به‌گونه‌ای که پاسخگوی نیازهای حال و آینده باشند، جز با رویکردهای تحولی در مبانی نظری و اهداف و در ساختارها، روندها، فرآیندها و روش‌ها امکان‌پذیر نیست.
ضرورت چنین تحولاتی در سازمان‌های بزرگ‌مقیاس انسان‌محور که در معرض تحولات سریع اجتماعی- فناورانه متأثر از تحولات جهانی است، به‌واسطه پاسخگویی مناسب به تغییرات و به‌منظور بقای در محیط متلاطم و خلق و آفرینش آینده مطلوب، دوچندان می‌شود.
در این میان دانشگاه آزاد اسلامی با هدف تربیت نسلی تمدن‌ساز، اولویت‌ها در آموزش و پژوهش با توجه به مزیت‌ها، ظرفیت‌ها و نیازهای کشور و الزامات نیل به جایگاه اول علمی و فناوری در منطقه را در دستور کار قرار دارد. این دانشگاه به‌عنوان دانشگاهی از مردم و برای مردم و نهاد مؤثر در نظام آموزش عالی کشور با مدیریت اثربخش و کارآمد جامعه دانشگاهی و واحدهای خود در سراسر کشور، محیطی رشددهنده و تجربه آموزشی تحول‌آفرین برای تحصیل و کار آمادگی در هماهنگی با استعدادهای فردی و محلی در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد که به ارتقای دانش تخصصی و توان حل مسئله، رهبری، ارتباطات و مهارت‌های بین فردی می‌انجامد.
دانشگاه آزاد اسلامی در افق برنامه تعالی و تحولی خود از پیشتازان نهضت نرم‌افزاری و تولید و گسترش مرزهای دانش و علوم کاربردی و دارای مرجعیت علمی و فرهنگی خواهد بود. این دانشگاه ضمن مشارکت فعال در شکل‌دهی به جریان دانش و فناوری در سطوح ملی و بین‌المللی، تشکیل شبکه‌های دانشی و فناوری و ایجاد نهادها، مؤسسات و ساختارهای جدید دانشی و فناورانه در زیست‌بوم علم و فناوری کشور را تسهیل و با خلق مهارت‌ها و صنایع جدید و نوآور در محیط اقتصادی کشور نقش‌آفرینی می‌کند. به‌علاوه به‌واسطه جایگاه والا و سهم گسترده از نظام آموزش عالی کشور، تعالی‌بخش نظام فرهنگی و تغییردهنده سبک زندگی در عرصه‌های فردی، اجتماعی، اقتصادی و فناوری جامعه بوده و به دلیل گستردگی اثرات در محیط‌های اقتصادی، اجتماعی و فناوری کشور، پیشران و موتور محرکه تمدن‌سازی، مرجعیت آفرینی و الهام بخشی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در سطح بین‌المللی نیز است.
دانشگاه به این واسطه به‌عنوان دانشگاه سرآمد و پاسخگو شهرت خواهد داشت و از آموزش حافظه‌محور به یادگیری تعالی‌بخش عمیق، کاربردی، فایده‌محور، بسترساز اشتغال دانش‌بنیان و افزاینده اقبال اجتماعی در کنار ارتقای شاخص کارآمادگی و مهارت‌های موردنیاز به‌ویژه تعاملات، حل مسئله، کارگروهی و کارآفرینی چرخش تحول‌آفرین می‌کند.
بیشتر بخوانید:
فیروزآبادی: مهم‌ترین اصل در دانشگاه آزاد اسلامی تربیت انسان است
منسوخ شدن شعار رفتن به دانشگاه به هر قیمت
دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در این باره می‌گوید: «جوان ایرانی از شعار رفتن به دانشگاه به هر قیمتی، امروز به دانشگاه با هدف خاص رسیده است.» وی با تأکید بر اینکه آموزش امروز نیازمند تغییر ماهیت است عنوان می‌کند: «اگر آماده نباشیم و چرخش تحول‌آفرین انجام ندهیم سال آینده تعداد بیشتری از داوطلبان با دانشگاه‌ها قهر می‌کنند و ما زمان طولانی برای انجام این تحول نداریم.»
طهرانچی مدعی است که سطح دانش وسیع ولی کم‌عمق شده و همه فکر می‌کنند همه‌چیز را می‌دانند چراکه با یک جست‌وجو می‌توانند نتایج زیادی را به دست بیاورند. وی ادامه می‌دهد: ما امروز تنها ارائه‌دهنده مطلب نیستیم. بهتر از ما در فضای مجازی هست؛ هرچه را که من استاد آموزش می‌دهم بهترش را در فضای مجازی یاد می‌دهند بنابراین مسئله ما دیگر یاددهی نیست بلکه مسئله یادگیری عمیق است و باید روی یادگیری عمیق کار کنیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است که اگر دانشجو را مقید کنیم که بیاید درسی را حفظ کند و بگوید اشتباه است. وی می‌گوید: «باید اجازه دهیم دانشجو در جلسات امتحان با رایانه بیاید و عمق او را بسنجیم؛ ما نمی‌توانیم به کودک، تبلت ندهیم بلکه بایستی مهارت استفاده را به او آموخت که مفهوم تقوا هم همین است که ابزاری را پیدا کنی اما بتوانی درست از آن استفاده کنی.»
دکتر طهرانچی با بیان اینکه آموزش، محور پیشرفت و توسعه و شکل‌دهنده قوام هر کشور است عنوان می‌کند: «یادگیری اگر کاربردی نباشد جوان ما را در فضای مجازی متوقف می‌کند آموزش بایستی کاربردی و فایده‌محور و بسترساز فعالیت‌های دانش‌بنیان باشد و اگر آموزش کاربردی نباشد نمی‌تواند دانشجو را با الزامات روز تربیت کرد.»
کاربردی شدن رشته‌های تحصیلی
در این مسیر ارتقای کاربردی بودن رشته‌های تحصیلی بر اساس انطباق رشته محل‌ها بر نیازهای آمایشی، ارتقای روزآمدی رشته‌های تحصیلی و محتواهای آموزشی، افزایش کیفیت و اثربخشی فرایند آموزش مبتنی بر پرورش انواع استعدادها، نهادینه‌سازی قدرت ابتکار، خلاقیت و رویکرد حل مسئله در فرآیند آموزش در نظر گرفته شده است.
برای دستیابی به این اهداف قرار است متناسب‌سازی و تعادل بخشی به دوره‌های تحصیلی و حجم آموزش نظری، عملی و مهارتی به‌تناسب اهداف رشته تحصیلی و ماهیت دروس با اولویت مقاطع کاردانی و کارشناسی در اولویت باشد. رشته‌های تحصیلی در جهت افزایش هم پیوندی میان رشته‌های تحصیلی و ظرفیت‌ها و نیازهای آمایشی منطبق بر رصد روندهای علم، فناوری و مشاغل جدید و آینده‌پژوهی دانش اصلاح و بازآرایی شوند.
ارتباط تعاملی و مستمر با صنایع و سازمان‌های محلی در راستای ارتقای کاربردپذیری محتواهای آموزشی و کارآمادگی در دانشجویان و آموزش مبتنی بر خلق رشته تحصیلی و محتوای آموزشی بر اساس تحقق رویکرد حل مسائل واقعی و مدیریت دانش و اتصال حلقه آموزش، کارآفرینی و اشتغال برقرار شود. کیفیت‌بخشی و تقویت هم‌افزایی میان عوامل زیست‌بوم آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی در دستور کار قرار گیرد.
مناسب‌سازی و کیفیت‌بخشی به فضاها و تجهیزات آموزشی، با تمرکز بر تحول دیجیتال و فناوری‌های نو در آموزش به‌ویژه آموزش مجازی و بازار مجازی محتواهای آموزشی مورد توجه باشد. نظام تعاملی استاد و دانشجو و افزایش انعطاف‌پذیری فرایند آموزش مبتنی بر استعدادها و تقویت قدرت ابتکار و خلاقیت دانشجو تغییر کند.
نظام جذب، ارزیابی و جبران خدمات اعضای هیئت‌علمی با بهره‌گیری از ظرفیت الگوی شبکه‌ای دانشگاه اصلاح و کارآمد شود. نظام جذب، حمایت و ارزیابی تحصیلی دانشجویان بر مبنای رویکرد یادگیری عمیق مبتنی بر داده‌های پیمایشی صورت گیرد. ساختار نظام آموزشی با تأکید بر حوزه‌های دانشی میان رشت‌های و ایجاد دانشکده‌های موضوع محور و فناوری و گروه‌های دانش‌محور درون آن‌ها بازآرایی شوند.
توسعه کمی و کیفی مدارس سما و ارتقای کارکرد زنجیره‌ای آن با نظام آموزش تخصصی دانشگاه و کیفیت‌بخشی و بهبود قابلیت پاسخگویی در حوزه آموزش پزشکی و حرکت به رویکرد جامع سلامت‌محور و همگرایی علوم نیز مدنظر است.
توجه به آموزش مهارت محور
مهدی صالحی، مدیرکل آموزشی و پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران نیز در گفت‌وگو با آنا معتقد است که امروزه آموزش‌های حافظه محور جای در آموزش عالی ندارد. وی با بیان اینکه امروز تأکید بر آموزش مهارت محور در راستای نیل به اهداف سند تحول و تعالی در دستور کار قرار گرفته است، می‌گوید: «آموزش از حالت آموزش محور باید به مهارت محور تغییر کند. در این راستا تأسیس دانشگاه فناور، دانشگاه مهارت محور باید در دستور کار قرار گیرد که دانشکده‌های مهارتی و موضوعی بستر لازم برای کاربردی کردن آموزش را ایجاد می‌کند.»
علاوه بر این مدیرکل آموزشی و پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران بیان می‌کند: «نقش آموزش در توسعه همه‌جانبه بسیار مؤثر است. در جهان امروز، نقش آموزش در توسعه انسانی، تحقیقاتی و اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است. در سند تحول و تعالی این نقش‌ها به‌خوبی برای آموزش‌دیده شده است.»
با این حال دانشگاه آزاد اسلامی برای دستیابی به اهداف در نظر راه طولانی در پیش دارد و لازم است که اجزای مختلف این سازمان دانشگاهی برای دستیابی به این اهداف همت جدی گمارند.
انتهای پیام/۴۰۴۰/پ
انتهای پیام/