جشنواره فیلم فجر رویداد حاشیه‌ساز سینمای ایران/ فیلم‌هایی که ناگهان در فولدرهای آقای منتقد آرشیو شدند!
به گزارش خبرنگار سینمایی گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، همان‌طور که می‌توان گفت جشنواره فیلم فجر مهم‌ترین رویداد سینمایی ایران است، همچنین می‌توان ادعا کرد که پرحاشیه‌ترین اتفاق سینمایی سال نیز محسوب می‌شود. هر ساله در روزهای منتهی به بهمن ماه، تمام حرف و حدیث‌ها و حواشی هنر هفتم حول محور جشنواره فجر می‌گذرد و با نزدیک‌تر شدن به روزهای برگزاری، این رویداد همه چیز در این حوزه را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
در طول این سال‌ها معمولاً این‌طور بوده که از اوایل بهمن و یکی دو هفته قبل از شروع جشنواره این رویداد حاشیه‌سازی‌هایش را آغاز می‌کند اما از شواهد و قرائن این‌طور پیداست که چهلمین جشنواره فیلم فجر با دوره‌های قبلی تفاوت‌های عمده‌ای دارد و حاشیه یکی از ارکان اصلی آن است. حاشیه‌هایی که از چند ماه پیش از برگزاری رویداد آغاز شده و حالا که یک ماه به شروع آن مانده، در درجات بالایی است و از آنجایی که قطعاً این روند رو به رشد خواهد بود، پس می‌توان گفت که امسال حاشیه رکن جدایی‌ناپذیر جشنواره فیلم فجر است.
نخستین حاشیه جشنواره امسال چند ماه پیش شکل گرفت، جایی که توسط سازمان سینمایی اعلام شد امسال در کنار جشنواره فیلم فجر، بخش بین‌المللی هم خواهیم داشت و رویداد جشنواره جهانی فیلم فجر، دیگر به‌صورت جداگانه برگزار نمی‌شود. این مسئله در زمان رسانه‌ای شدن سروصدای زیادی به راه انداخت و موافقان و مخالفان آن به میدان آمدند و هرکدام با دلایل مختلف سعی در تأیید یا تقبیح این حرکت داشتند. البته که موافقان این طرح از مخالفانش بیشتر بود و درنتیجه همه به این ادغام با دید مثبت نگاه کردند. با وجود اینکه همه تصور می‌کردند تا زمان برگزاری رویداد، اتفاق حاشیه‌ای بزرگ دیگری در این رابطه رخ نمی‌دهد، اما ناگهان ورق برگشت و جشنواره فیلم فجر باز هم به باد انتقاد قرار گرفت، آن هم به واسطه مسئله‌ای که گویا خود برگزارکنندگان رویداد در آن دخیل نبودند!
فیلم‌های جشنواره چطور به بیرون درز کرد؟!
محمدتقی فهیم یکی از منتقدان شناخته شده و با سابقه سینما است، چهره‌ای که در بسیاری از برنامه‌های تلویزیونی که به طور تخصصی به موضوع سینما می‌پردازند حاضر شده و سال‌هاست در رسانه‌های مختلف از سینما و فیلم‌های مختلف می‌نویسد. تا قبل از جشنواره امسال نام او به عنوان یکی از منتقدان سینما مطرح بود و سابقه‌اش هم بیشتر حول محور نقدهای فنی‌اش درباره آثار مختلف بود، اما جشنواره چهلم نام این منتقد را بیش از پیش و به واسطه اتفاق جدیدتری سر زبان‌ها انداخت. او در حالی که هنوز یک ماه تا آغاز جشنواره زمان مانده است، صفحه شخصی‌اش در فضای مجازی را به محل نقد فیلم‌های جشنواره تبدیل کرد فیلم‌هایی که فقط در اختیار شورای پروانه نمایش و هیئت انتخاب جشنواره فجر بود و معلوم نبود چطور به دست این منتقد سینما رسیده بود.
همین مسئله باعث اعتراض گسترده اهالی سینما شد. ابتدا سازندگان فیلم «خائن‌کشی» به کارگردانی مسعود کیمیایی به آن واکنش نشان دادند که قصه فیلم‌شان در نقدهای فهیم لو رفته و بعد سازندگان فیلم «نگهبان شب» به صورت رسمی اعتراض کردند و پای برگزارکنندگان جشنواره را نیز به میان کشیدند. حجم اعتراضات به این اتفاق به قدری زیاد شد که بسیاری از بازیگران و فیلمسازان هم وارد گود شدند و به نقد رفتار این منتقد پرداختند.
«فیلم ما همچنان مراحل فنی خود را طی می‌کند و به جز هیئت انتخاب جشنواره و شورای پروانه نمایش در جای دیگری نمایش نداشته است، که احتمالاً این در مورد فیلم‌های دیگر راه‌یافته به جشنواره هم صدق می‌کند. این موضوع که چطور یک منتقد سینمایی آن‌ها را یک ماه قبل از شروع جشنواره دیده و درباره‌شان نوشته و حتی قصه فیلم‌ها را هم لو داده کاملاً عجیب است و با کمال تأسف ایشان با شهامت نام دبیر محترم جشنواره را هم در انتهای مطالب منتشره خود «منشن» کرده که مسئولیت دبیر را برای پیگیری موضوع بیشتر می‌کند.»
این بخشی از متن نامه اعتراض‌آمیز صادق میرکریمی، فرزند رضا میرکریمی و مجری طرح فیلم سینمایی «نگهبان شب» است که مورد توجه رسانه‌ها نیز قرار گرفت و باعث واکنش رسمی دبیرخانه جشنواره فجر هم شد و برگزارکنندگان این رویداد ضمن حمایت از سازندگان فیلم‌ها، عنوان کردند که امکان ندارد این مسئله از طرف هیئت انتخاب جشنواره درز کرده باشد و فیلم‌ها فقط برای اعضای هیئت انتخاب به نمایش درآمده است.
اعتراف فهیم در برنامه «هفت»
اما کم‌کم این ماجرا وجوه دیگری هم پیدا کرد و بسیاری از منتقدانِ فهیم برای اثبات حرفشان به صحبت‌های چند روز پیش این منتقد در برنامه هفت رجوع می‌کردند، جایی که فهیم در صحبت‌های مربوط به میز نقد برنامه در کنار جواد طوسی و مسعود فراستی نشسته و عنوان می‌کند؛ «تا جایی که من شنیدم و تقریباً ۲۰ تا ۲۵ فیلم را دیدم، (بعضی کامل و بعضی نه) به یک فیلمساز که فیلمش ۶۰ – ۷۰ دقیقه بوده، این امکان را دادند که در جشنواره حضور داشته باشد و نباید این کار را می‌کردند.» طبق این مسئله بسیاری بر این باورند که نشتی از جانب هیئت انتخاب بوده و فهیم حتی آثار ناقص متقاضی حضور در جشنواره را نیز دیده است.
این ماجرا با وجود اینکه هنوز به اتمام نرسیده است، اما این منتقد را مجبور به عقب‌نشینی کرد. وی تمام نقدهای مربوط به فیلم‌های جشنواره امسال را پاک کرد و در پستی مدعی شد اطلاعاتش از فیلم‌ها خیلی هم دقیق نیست و از فیلم «نگهبان شب» هم صرفاً ۱۵ دقیقه دیده است و قصه کار هم توسط یکی از نزدیکان پروژه برایش ارسال شده است. با وجود اینکه نمی‌توان مهر تأیید بر عملکرد فهیم زد و نقد فیلم‌های منتشر نشده و لو دادن داستان آن‌ها را عملی غیرحرفه‌ای عنوان کرد، اما ذکر این موضوع الزامی است که دیدن فیلم‌ها قبل از جشنواره اتفاقی است که در تمام این سال‌ها مرسوم بوده و به انحاء مختلف رخ داده است. برخی از آثار توسط سازمان‌های سازنده آثار یا خود عوامل کارها، برای منتقدان و گروه محدودی از اهالی رسانه اکران می‌شده و این اتفاق جدیدی در سینمای ایران نیست.
بیشتر بخوانید:
۱۰ کارگردانی که نبض جشنواره چهلم را در دست دارند
فیلمسازانی که از قطار جشنواره چهلم جا ماندند
هنرمندانی که در کسوت جدید به شکار سیمرغ می‌آیند
شورای پروانه نمایش روی نام ۲ فیلم خط کشید
حاشیه دیگر مربوط می‌شود به هیئت انتخاب فیلم‌های حاضر در جشنواره چهلم. زمانی که نام ۲۲ اثر در فهرست آثار نهایی حاضر در این دوره جشنواره رسانه‌ای شد، برخلاف سال‌های قبل اعتراضات چندانی شکل نگرفت و کارگردان‌های مهمی که فیلم‌هایشان از جشنواره بیرون ماند، اکثراً خودشان اعلام کردند که فیلم را نمی‌توانند به جشنواره برسانند و به همین دلیل انصراف می‌دهند. با این وجود اما سازندگان یکی از فیلم‌های حذف شده نسبت به این اتفاق واکنش نشان دادند، واکنشی که کمتر کسی انتظارش را داشت. فیلم سینمایی «مسیح؛ پسر مریم» یکی از آخرین ساخته‌های سازمان رسانه‌ای اوج بود که با اعلام هیئت انتخاب جشنواره فجر، از حضور در این رویداد بازماند، اتفاقی که اصلاً به مذاق دست‌اندرکاران سازمان اوج خوش نیامد و نسبت به آن واکنش نشان دادند. طبق ادعای سازندگان این اثر، حذف این فیلم کاملا ناجوانمردانه بوده و احتمالا باید در روزهای آتی در حجم‌های گسترده‌تر نیز شاهد اعتراضات نسبت به این اتفاق باشیم.
اما این ماجرا تنها حاشیه مربوط به انتخاب‌های جشنواره امسال نبود و شرایط با مصاحبه‌ای از طرف یکی از اعضای هیئت انتخاب، باز هم پیچیده شد و حواشی تازه‌ای به وجود آمد. بهروز افخمی، کارگردان سینما که یکی از چهره‌های شناخته شده این هیئت بود، در گفت‌وگویی رسانه‌ای با برنامه «شهر فرنگ» شبکه خبر عنوان کرد: «درباره ۲-۳ فیلم خوب بحث‌های جدی درگرفت و «عروسک» و «علت مرگ: نامعلوم» با وجود اینکه جزء فیلم‌هایی بودند که اکثر نظرات نسبت به آن‌ها مثبت بود، حذف شدند زیرا برای جشنواره نمی‌توانستند پروانه نمایش بگیرند. فیلم «علت مرگ: نامعلوم» به دلیل اینکه کمیسیون پروانه نمایش صلاح نمی‌دیدند این فیلم برای جشنواره نمایش داده شود، حذف شد اما در نهایت در میان خود افراد کمیسیون هم کسانی طرفدار فیلم بودند و می‌خواستند به آن پروانه نمایش بدهند.»
این صحبت‌ها در حالی از طرف بهروز افخمی مطرح شد که طبق بند هفت فراخوان منتشر شده از چهلمین جشنواره فیلم فجر، داشتن پروانه ساخت یا پروانه نمایش برای حضور در جشنواره کافی است. حالا اینکه چنین مسئله خلاف قانونی در هیئت انتخاب شکل گرفته نیاز به توضیح دقیق از طرف برگزارکنندگان این رویداد دارد. باید خیلی شفاف مشخص شود چطور فیلم یا فیلم‌هایی با وجود اینکه مورد اقبال اعضای هیئت انتخاب بودند، از این رویداد کنار گذاشته شدند و قرار نیست در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآیند؟
انتهای پیام/۴۱۷۳/پ
انتهای پیام/