پاسخ وکیل اصغر فرهادی به اتهام کپی بودن «قهرمان» /دستخط رضایت مستندساز جوان را داریم
به گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، روز گذشته (شنبه ۲۲ آبان) خبری رسانه‌ها منتشر شد که بر مبنای آن یک مستندساز جوان مدعی شده بود فیلم سینمایی «قهرمان» به کارگردانی اصغر فرهادی با اثرپذیری جدی از یکی از آثار مستند او ساخته شده است.
آزاده مسیح‌زاده که هنرجوی فرهادی در مؤسسه کارنامه هم بوده؛ چندین سال پیش مستندی در شیراز ساخته با عنوان «دو سر برد، دو سر باخت» که داستان زندگی شخصیت اصلی قصه فیلم فرهادی است. او با این فیلم تقدیرنامه «هشتمین جشنواره فیلم کوتاه شیراز» را هم دریافت کرده بود. مسیح‌زاده در تاریخ ۴ اردیبهشت ۹۷ خلاصه‌ای از این مستند در صفحه شخصی خود منتشر کرده بود که شباهت زیادی به داستان فیلم قهرمان داشت.
بیشتر بخوانید:
اتهام کپی‌کاری اصغر فرهادی جدی شد
در پی این ادعا که گویا پیش از این و در زمان حضور فیلم فرهادی در جشنواره کن هم به صورت محدود مطرح شده بود، هیئت مدیره انجمن مستندسازان بیانیه‌ای صادر کرد. و از مخاطبان خواست این مستند را در یوتیوب ببینند تا به‌زودی فضای آزادی برای گفت‌وگو در این زمینه فراهم شود.
ساعتی پس از انتشار این بیانیه، کاوه رضوانی‌راد وکیل اصغر فرهادی هم در نامه‌ای که به رسانه‌ها ارسال کرد و به توضیح درباره این ماجرا پرداخت. وکیل اصغر فرهادی در متن خود نوشته است: به نام آفریدگار یکتا؛ پیش از هر سخنی، ذکر این نکته ضروری است که این‌جانب در مقام وکیل پروژه سینمایی «قهرمان»، در سه ماه گذشته به دلیل رعایت احترام مقام معلم و شاگردی، از پاسخ رسانه‌ای به ادعاهای یکی از هنرجویان ورک‌شاپ آموزشی آقای اصغر فرهادی در سال ۹۲_۹۳ اجتناب نموده و گزارش خود را در این‌باره به خانه سینما ارائه کرده‌ام، اما اکنون که بیانیه انجمن مستندسازان، موجب رسانه‌ای شدن موضوع در سطح عمومی شده است، بیان توضیحات و جزئیات موضوع و انتشار اسنادی که ماهیت حقیقی روایت را آشکار می‌سازد ضروری است.
بنابراین ضمن غنیمت دانستن فرصت پیش‌آمده جهت روشن‌سازی ابعاد ناگفته موضوع، بر این امر تأکید می‌نمایم که نسخه‌ای از کلیه مستنداتی که در ادامه به آن‌ها اشاره شده، پیش از این، در اختیار خانه سینما و دادسرای فرهنگ و رسانه قرار گرفته است.
یک. در سال ۹۲-۹۳ و در جریان برگزاری دوره آموزشی فیلمسازی مستند در موسسه کارنامه، آقای فرهادی طبق طرح درسی دوره‌شان، هنرجویان این دوره را به گروه‌های دو و یا سه نفره تقسیم کرده و سوژه‌ای را به عنوان ایده مشترک همه گروه‌ها برای کار کلاسی تعیین می‌نمایند و قرار می‌شود هنرجویان تحت نظارت، مشاوره و راهنمایی ایشان در زمینه‌های تکنیکی و محتوایی با محوریت اشخاصی که پول و یا شی‌ء گرانبهایی را یافته‌اند و با عودت آن به صاحبِ مال در جامعه شناخته شده و به‌عنوان قهرمان برجسته شده‌اند کار کنند. سوژه‌هایی با این ایده مشترک، از اخبار روزنامه‌های سراسری یا برنامه تلویزیونی «ماه عسل» و یا شبکه‌ها و مطبوعات استانی گردآوری شده و در اختیار هنرجویان قرار می‌گیرد. با معرفی سوژه‌ها توسط آقای فرهادی، گروه‌های هنرجویان برای ضبط تصاویر به مناطق مختلف کشور عازم می‌شوند. در طول جلسات برگزاری این کلاس که نزدیک به یک سال به طول انجامیده، آقای فرهادی برای هنرجویان طرح، شکل اجرا و جهت مسیر هر سوژه‌ای را مشخص می‌نمایند.
از جمله سوژه‌های این دوره، شخصی است که در شیراز، زندانی مهریه بوده و با یافتن کیفی پر از پول و عودت آن به صاحب کیف، مورد تکریم قرار می‌گیرد. این اتفاق در سال ۹۱ رخ داده و به صورت گسترده در مطبوعات و رسانه‌های سراسری و محلی انعکاس داشته است، از جمله در گزارش تصویری مفصل شبکه استانی فارس و همچنین بخش حوادث روزنامه جام جم صفحه ۱۹ مورخ ۴ اردیبهشت ۱۳۹۱ و روزنامه خبر مورخ ۲۸ فروردین ۱۳۹۱. بنابراین برخلاف ادعای ناصحیح خانم آزاده مسیح‌زاده، سوژه مذکور توسط ایشان کشف نگردیده است بلکه این خبر از قریب به یک سال پیش از شروع دوره فیلمسازی مستند، در سطح گسترده‌ای در جامعه انتشار یافته است.
با نظر مساعد آقای فرهادی، مقرر می‌شود ایشان که خود اهل شیراز بوده، نسبت به مصاحبه و تصویربرداری از این فرد اقدام نماید. با اتمام دوره کلاسی، این هنرجو کار کلاسی خود را که با ایده و طرح و تحت نظارت و راهنمایی آقای فرهادی ساخته شده بود با عنوان مستند «دو سر برد، دو سر باخت» تدوین نهایی و در چند جشنواره فیلم کوتاه بدون اشاره و ذکر نام آقای اصغر فرهادی به نمایش درمی‌آوردند.
دو. پنج سال بعد و در سال ۹۸، خانم مسیح‌زاده دوباره در دوره‌های آموزشی آقای فرهادی در موسسه بامداد ثبت نام می‌نمایند. ایشان قبل از ساخت فیلم «قهرمان»، در حضور دو شاهد در موسسه آموزشی بامداد در تاریخ ۱۳۹۸/۵/۱۵، متنی را به دستخط و امضای خود تهیه کرده و در آن صراحتاً اظهار می‌کنند که ایده و طرح فیلم مستند «دو سر برد، دو سر باخت» متعلق به آقای فرهادی است. اصل این سند در اختیار مأسسه بامداد و نسخه برابر اصل شده آن به خانه سینما و دادسرای فرهنگ و رسانه (شعبه چهارم) تقدیم شده است.
سه. دو سال بعد و در تابستان ۱۴۰۰ و درست همزمان با اکران فیلم «قهرمان» در جشنواره کن، خانم مسیح‌زاده با طرح ادعایی عجیب در شبکه‌های اجتماعی اعلام داشتند که فیلم «قهرمان» از فیلم مستند ایشان کپی شده است. این موضوع بلافاصله با واکنش بعضی از هنرجویان آن دوره مواجه شده و ایشان با بیان جزئیاتی از آن دوره در مقام پاسخ به این ادعای کذب برآمدند. از جمله آن که دوازده نفر از هنرجویان این دوره آموزشی، با تنظیم استشهادیه‌ای به بیان جزئیات کامل روند ورک‌شاپ آموزشی پرداختند. یکی از گواهان این استشهادیه، فیلمسازی است که در ساخت مستند خانم مسیح‌زاده، به‌عنوان فیلمبردار حضور داشته و در جریان کامل جزئیات ساخت مستند و نقش آقای فرهادی به عنوان مالک طرح و ایده بوده است. این استشهادیه نیز به خانه سینما و دادسرای فرهنگ و رسانه تقدیم شده است.
چهار. این‌جانب از همان روزهای نخست، کلیه مستندات و مدارک و اسناد و شهود خود را جهت رسیدگی صنفی و حرفه‌ای به موضوع به خانه سینمای ایران تقدیم نموده و در گزارشی مکتوب، روند ماوقع را به مدیرعامل خانه سینما اطلاع داده‌ام. با این وجود به دلیل تداوم رفتارهای غیرحرفه‌ای و فضاسازی‌های رسانه‌ای اخیر، شکواییه‌ای در شعبه چهارم دادسرای فرهنگ و رسانه تهران ثبت و شکایتی نیز به شورای صیانت از اخلاق حرفه‌ای خانه سینما تقدیم شده است.
جزئیات بیشتری از این موضوع در روزهای آتی از سوی تیم حقوقی و رسانه‌ای فیلم «قهرمان» انتشار خواهد یافت».
با توجه به شباهت محتوایی سوژه فیلم فرهادی و اثر این مستندساز جوان و البته توضیحات وکیل اصغر فرهادی حال باید دید نظر نهادهای صنفی و نظارتی درباره این موضوع و سرانجام این نزاع حقوقی چه خواهد شد.
انتهای پیام/۴۱۰۴/پ
انتهای پیام/