توسعه سامانه علم‌سنجی در دانشگاه آزاد اسلامی/ توانمندی و ظرفیت‌های اعضای هیئت‌علمی در سطح ملی و بین‌المللی نمایش داده می‌شود

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا؛ دانشگاه آزاد اسلامی به دنبال سرآمدشدن در حوزه‌های مختلف است در این مسیر اقدامات مختلفی صورت گرفته است. یکی از این اقدامات بسیار مهم ایجاد سامانه علم‌سنجی است. این سامانه با نام «سامانه داشبورد اطلاعات دانشی دانشگاه» شناخته می‌شود که در راستای برنامه‌ریزی‌های سیاست‌گذاری‌های علمی و پژوهشی و انجام پژوهش‌های اثرگذار در سطح ملی و بین‌المللی و ارتقای رتبه دانشگاه در نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی دانشگاه‌ها، در کتابخانه مرکزی، مجلات، اسناد علمی و علم‌سنجی دانشگاه اوایل سال ۱۴۰۰ به نشانی https://scimet.iau.ir/ راه‌اندازی شده است.

هدف از ایجاد سامانه علم‌سنجی به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های سامانه داده، در مرحله اول، نمایش توانمندی و ظرفیت‌های اعضای هیئت‌علمی دانشگاه در سطح ملی و بین‌المللی و در مرحله دوم رقابت استان‌ها برای کسب جایگاه برتر در نظام رتبه‌بندی دانشگاه است. همچنین ترغیب واحدها به فعالیت و اثرگذاری در حوزه‌های علمی و پژوهشی نیز مدنظر است. از طرفی تشکیل شبکه علم به‌عنوان یک شبکه فراسیستمی در دانشگاه آزاد اسلامی، یکی از مهم‌ترین اهداف ایجاد این سامانه است.

در واقع سامانه علم‌سنجی دانشگاه آزاد اسلامی این فرصت را فراهم می‌کند تا مدیران دانشگاه بتوانند کنشگران و سرآمدان را شناسایی و از توانمندی‌های آن‌ها در تدوین برنامه‌های علمی، داوری جلسات پیش‌دفاع متمرکز و راهبری دانشگاه آزاد اسلامی استفاده کنند. تشکیل چنین شبکه‌ای از سرآمدان علمی و همکاران اداری علمی، در آینده دانشگاه تأثیرگذار خواهد بود.

دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه سامانه علم‌سنجی دانشگاه آزاد اسلامی مقدمه‌ای برای حضور مؤثر سرآمدان در شبکه علمی دانشگاه است، می‌گوید: «سرآمدان علمی و همچنین توانمندی‌های دانشگاه در عرصه‌های علمی و پژوهشی، تاکنون به‌خوبی به جامعه معرفی نشده است. خوشحالیم که با رونمایی از سامانه علم‌سنجی دانشگاه آزاد اسلامی، می‌توانیم اطلاعات جامع و متمرکزی از سرآمدان علمی داشته باشیم و آن‌ها را به جامعه معرفی کنیم.»

سامانه علم‌سنجی دانشگاه آزاد اسلامی این فرصت را فراهم می‌کند تا مدیران دانشگاه بتوانند کنشگران و سرآمدان را شناسایی و از توانمندی‌های آن‌ها در تدوین برنامه‌های علمی، داوری جلسات پیش‌دفاع متمرکز و راهبری دانشگاه آزاد اسلامی استفاده کنند

دکتر طهرانچی «تربیت نیروی انسانی»، «پژوهش و تولید علم»، «حل مسئله» و «تعالی فرهنگی و اجتماعی» را چهار رسالت دانشگاه می‌داند و می‌گوید: «دانشگاه آزاد اسلامی باید در هرکدام از این مباحث، سرآمد داشته باشد. بنابراین در عین حال که نیازمند اساتیدی هستیم که مقالات خوب و قابل استناد ارائه دهند، استادی می‌خواهیم که خوب درس بدهد و عضو هیئت‌علمی می‌خواهیم که بتواند حل مسئله کرده و اثرات فرهنگی و اجتماعی داشته باشد. تمامی این خصوصیات موردتوجه دانشگاه آزاد اسلامی است و همه این افراد باید در سامانه‌های داده‌ای دانشگاه دیده شوند.»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر حمایت از سرآمدان علمی این دانشگاه، خاطرنشان می‌کند: «معتقدیم هر پژوهشی لزوماً نباید به حل مسئله بینجامد بلکه می‌تواند مقدمه‌ای برای حل مسئله شود. از این‌رو سرآمدان علمی از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند و باید جهت‌گیری علمی دقیق داشته باشند تا در صورت بروز مسئله، اقدام به حل مسئله کنند؛ مانند آنچه در تولید واکسن کرونا اتفاق افتاد.»

بیشتر بخوانید:

برای اینکه جزئیات ایجاد سامانه علم‌سنجی در دانشگاه آزاد اسلامی مشخص شود، علی جهان مدیرکل امور کتابخانه‌ها، مجلات، انتشارات علمی و علم‌سنجی دانشگاه آزاد اسلامی، در این باره به خبرنگار آنا می‌گوید: «سامانه علم‌سنجی دانشگاه آزاد اسلامی پیرو سیاست‌های این دانشگاه و تأکید دکتر طهرانچی بر تحقق سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها و با استناد به راهبرد ۱۱ این سند که به طراحی و ایجاد سامانه‌ای برای نظارت، ارزیابی و رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و پژوهشگران اشاره دارد، در دستورکار قرار گرفت.»

جهان خاطرنشان می‌کند: «پیرو بخشنامه سرآمدان علمی دانشگاه آزاد اسلامی، نیاز به راه‌اندازی چنین سامانه‌ای بیش از پیش احساس شد. «فراهم‌سازی ابزارهای لازم برای شبکه‌سازی علمی»، «افزایش دقت و سرعت در رابطه با آمارها و گزارش‌های کیفیت و کمیت تولید علم»، «سهولت بررسی پرونده‌های پژوهشی ارتقا»، «سهولت شناسایی و انتخاب استاد راهنما بر اساس سوابق و زمینه‌های پژوهشی» و «سهولت شناسایی سرآمدان علمی در حوزه‌های موضوعی برای جلسات پیش دفاع متمرکز و هدایت طرح‌های کلان» ازجمله مزایای این سامانه محسوب می‌شود.»

در این مسیر توسعه سامانه داشبورد اطلاعات دانشی با توجه به نظرات رئیس دانشگاه و سیاست‌گذاری‌های علمی و پژوهشی دانشگاه طی شش ماه اخیر مدنظر بوده است.

علم‌سنجی دانشگاه آزاد اسلامی

بخش علم‌سنجی کل دانشگاه (https://scimet.iau.ir/Organization.php) که طی آن پروفایل پژوهشی برای دانشگاه آزاد اسلامی تعبیه شده، شاخص‌های مهم علم‌سنجی دانشگاه را شامل می‌شود از جمله تعداد مقالات، تعداد استنادات، شاخص H، درصد مقالات با همکاری بین‌المللی، خوداستنادی‌ها و سایر شاخص‌ها است. سایر اطلاعات مؤثر موجود در پروفایل دانشگاه عبارتند از زمینه‌های پژوهشی مقالات دانشگاه که نقشه علمی دانشگاه را نشان می‌دهد، هرم اعضای هیئت‌علمی و اعضای هیئت‌علمی سرآمد دانشگاه، نمودارهای پرکاربرد مطابق با شاخص‌های مختلف تولیدات علمی دانشگاه مطابق با خروجی‌های استخراج شده از پایگاه استنادی اسکوپوس، مقالات برتر و همکاری‌های بین‌المللی. پروفایل پژوهشی دانشگاه برای بهره‌برداری و برنامه‌ریزی‌های علمی و پژوهشی بسیار مؤثر است.

علم‌سنجی واحدهای دانشگاهی

بخش علم‌سنجی واحدهای دانشگاهی (https://scimet.iau.ir/Units.php?hierarchy=۱) شامل رتبه‌بندی علمی واحدها بر اساس شاخص‌های متفاوت علم‌سنجی شامل تعداد مقالات علمی، تعداد استنادات، شاخص H و سایر شاخص‌ها راه‌اندازی شد. در این سامانه با ایجاد پروفایل پژوهشی برای هر واحد دانشگاهی سایر اطلاعات و آمارهای پژوهشی از جمله خلاصه عملکرد مقالات علمی و زمینه‌های پژوهشی، تعداد اعضای هیئت‌علمی و دانشجویان اعم از دانشجویان تحصیلات تکمیلی و بین‌المللی، اعضای سرآمد علمی واحد، مقالات برتر و همکاری‌های بین‌المللی و مراکز تحقیقاتی، برای بهره‌برداری و برنامه‌ریزی‌های علمی و پژوهشی قابل استفاده است.

علم‌سنجی استان‌ها

بخش علم‌سنجی استان‌ها(https://scimet.iau.ir/Units.php?hierarchy=۲۸) شامل رتبه‌بندی علمی استان‌ها بر اساس شاخص‌های متفاوت علم‌سنجی شامل تعداد مقالات علمی، تعداد استنادات، شاخص H و سایر شاخص‌ها راه‌اندازی شد. در این سامانه با ایجاد پروفایل پژوهشی برای هر استان سایر اطلاعات و آمارهای پژوهشی از جمله خلاصه عملکرد مقالات علمی، تعداد اعضای هیئت‌علمی، اعضای سرآمد علمی استان، مقالات برتر و همکاری‌های بین‌المللی جهت بهره‌برداری و برنامه‌ریزی‌های علمی و پژوهشی آماده بهره‌برداری است.

علم‌سنجی مراکز تحقیقاتی

بخش علم‌سنجی مراکز تحقیقاتی (https://scimet.iau.ir/Units.php?hierarchy=۳) شامل رتبه‌بندی علمی مراکز تحقیقاتی بر اساس شاخص‌های متفاوت علم‌سنجی شامل تعداد مقالات علمی، تعداد استنادات، شاخص H و سایر شاخص‌ها راه‌اندازی شد.

هدف از ایجاد سامانه علم‌سنجی به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های سامانه داده، در مرحله اول، نمایش توانمندی و ظرفیت‌های اعضای هیئت‌علمی دانشگاه در سطح ملی و بین‌المللی و در مرحله دوم رقابت استان‌ها برای کسب جایگاه برتر در نظام رتبه‌بندی دانشگاه است

علم‌سنجی گروه‌های عمده آموزشی

بخش علم‌سنجی هفت گروه اصلی آموزشی(https://scimet.iau.ir/Units.php?hierarchy=۳۳) شامل رتبه‌بندی علمی گروه‌های علمی بر اساس شاخص‌های متفاوت علم‌سنجی شامل تعداد مقالات علمی، تعداد استنادات، شاخص H و سایر شاخص‌ها راه‌اندازی شد.

علم‌سنجی گروه‌های فرعی آموزشی

بخش علم‌سنجی گروه‌های علمی آموزشی(https://scimet.iau.ir/Units.php?hierarchy=۳۴) شامل رتبه‌بندی علمی گروه‌های علمی فرعی بر اساس شاخص‌های متفاوت علم‌سنجی شامل تعداد مقالات علمی، تعداد استنادات، شاخص H و سایر شاخص‌ها راه‌اندازی شد. در این سامانه می‌توان پروفایل پژوهشی برای هر گروه علمی سایر اطلاعات و آمارهای پژوهشی از جمله خلاصه عملکرد مقالات علمی، هرم اعضای هیئت‌علمی، اعضای سرآمد علمی هر گروه اصلی، مقالات برتر و همکاری‌های بین‌المللی ایجاد کرد.

سایر مزایای نرم‌افزار علم‌سنجی شامل رصد و پایش روندهای علمی دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه‌های استنادی WOS و Scopus و Google Scholar؛ ارائه اطلاعات برخط رتبه‌بندی پژوهشگران، رتبه‌بندی دانشکده‌ها/پژوهشکده‌ها، رتبه‌بندی گروه‌های آموزشی/پژوهشی و رتبه‌بندی مقالات؛ ارائه اطلاعات برخط عملکرد و تأثیرگذاری استنادی دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه‌های استنادی Web of Science، Scopus و ...؛ ارائه عملکرد اعضای هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس شاخص‌های مختلف علم‌سنجی و تعیین نویسندگان پرتولید، پراستناد و هسته؛ ارائه مقالات پراستناد و برتر دانشگاه آزاد اسلامی در رشته‌های مختلف؛ ارائه گزارش‌های همکاری‌های علمی ملی و بین‌المللی دانشگاه آزاد اسلامی؛ ارائه شاخص بین‌المللی اچ پژوهشگران و واحدهای دانشگاهی و مراکز پژوهشی و ارائه سایر گزارش‌های علم‌سنجی مرتبط به دانشگاه آزاد اسلامی است.

سامانه داشبورد اطلاعات دانشی دانشگاه سامانه‌ای جهت پایش و رصد روندهای علمی دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه‌های استنادی است که با ایجاد پروفایل‌های پژوهشی برای استان‌ها، واحدهای دانشگاهی، مراکز تحقیقاتی و اعضای هیئت‌علمی و انعکاس فعالیت‌های علمی‌شان با توجه به شاخص‌های متفاوت علم‌سنجی، راه را برای سیاست‌گذاری‌های علمی خرد و کلان هموار می‌کند. سامانه داشبورد اطلاعات دانشی دانشگاه به همراه بخش‌های توسعه یافته در سطح واحد، استان و مراکز تحقیقاتی با ارائه آمارهای دقیق و بروز از خروجی‌های پژوهشی تصویر دقیقی از وضعیت علمی استان‌ها، واحدهای دانشگاهی، مراکز تحقیقاتی، پژوهشگران و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی را مهیا کرده و با جمع‌آوری تمام داده‌های پژوهشی دانشگاه در یک بانک داده، راه را برای سیاست‌گذاری‌های مؤثرتر در عرصه پژوهش باز می‌کند.

انتهای پیام/۴۰۴۰/