مؤثرترین راه اصلاح مجرمان استفاده از «مجازات‌های جایگزین حبس» است

حسین جهانی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه قضائی گروه جامعه خبرگزاری آنا با اشاره به سیاست‌های حبس‌زدایی و کاهش جمعیت کیفری در قوه قضائیه در دوره «تحول و تعالی» گفت: دستگاه قضا در این دوره به‌دنبال استفاده حداکثری از تأسیسات و نهادهای ارفاقی در راستای حبس‌زدایی است و از طرفی رئیس قوه عدلیه نیز تأکید بسیاری بر استفاده از مجازات‌های جایگزین حبس دارد و به قضات بارها اعلام کرده که نیازی نیست برای هر جرمی که رخ می‌دهد، مجازات حبس در نظر گرفته شود.

وی افزود: توجه رئیس قوه قضائیه به رسیدگی به امور زندان‌ها تأثیر بسزایی در اصلاح مجرمان نیز دارد و رئیس دستگاه قضا تا به امروز از ۴ زندان بازدید کردند و این اقدام نشان از این دارد که این قوه رسیدگی به وضعیت زندانیان و کاهش جمعیت کیفری را به‌صورت ویژه در دستور کار خود قرار داده است.

وی ادامه داد: برخی معتقدند که سیاست حبس‌زدایی قوه قضائیه امنیت جامعه را تهدید می‌کند اما دستگاه قضا فقط به دنبال خلوت کردن زندان‌ها نیست بلکه در کنار کاهش جمعیت کیفری، اقداماتی در راستای اصلاح و بازپروری مجرمین را نیز انجام می‌دهد.

لزوم متناسب بودن احکام صادره از سوی قضات با جرم رخ داده از سوی مجرم

این حقوقدان، استفاده از مجازات جایگزین حبس را مؤثرترین راه برای اصلاح مجرمان عنوان کرد و افزود: برای همه مجرمان نباید مجازات حبس در نظر گرفت، چراکه استفاده از مجازات جایگزین حبس مانند ارائه خدمات رایگان در سازمان‌ها می‌تواند تأثیر بهتری از حیث اصلاح مجرمین داشته باشد. با اینکه طبق قانون قضات می‌توانند برای جرم رخ‌داده از بین سقف و کف مجازات، حکم را صادر کنند اما در دوره جدید دستگاه قضا به شخصیت مجرم نیز توجه می‌شود. برای مثال برای افرادی که برای بار اول مرتکب جرمی شده باشند، از مجازات‌های جایگزین حبس استفاده می‌شود و یا اینکه مجازات حبس این افراد و به‌طور کلی افرادی که از ارتکاب به جرم پشیمان شده باشند، با نظر قضات ناظر بر زندان می‌تواند به جزای نقدی تبدیل شود.

جهانی، حضور قضات در زندان‌ها را نیز یکی از اقدامات مؤثر دستگاه قضا عنوان کرد و ادامه داد: متأسفانه برخی از قضات در صدور احکام دقت لازم را انجام نمی‌دهد، در حالی که باید بین جرم و مجازات در نظر گرفته شده تناسب عقلانی و قانونی وجود داشته باشد. قضات ناظر بر زندان احکام را بررسی می‌کنند و با بررسی نوع جرم رخ‌داده و شخصیت مجرم، پیشنهاد آزادی مشروط را به افراد می‌دهند و همه این اقدامات با رویکرد کاهش جمعیت کیفری و در عین حال بازپروری مجرمان صورت می‌گیرد.

صدور حکم حبس برای همه جرائم بازدارنده نیست

وی تصریح کرد: صدور حکم حبس برای همه جرائم بازدارنده نخواهد بود، به‌طوری که ما شاهد هستیم سارقانی هستند که بعضاً ۱۵ بار به زندان رفته‌اند. این بدان معنی است که حبس برای برخی جرائم بازدارندگی لازم را ندارد.

این حقوقدان تصریح کرد: قضات باید در صدور احکام همه جوانب را در نظر بگیرند و یکی دیگر از اقداماتی که در راستای حبس‌زدایی انجام می‌شود، استفاده از پابندهای الکترونیکی است. به‌طوری که در همین مدت کوتاهی که حجت‌الاسلام اژه‌ای رئیس قوه قضائیه شده است، بیش از ۳ هزار نفر از پابندهای الکترونیکی استفاده کردند.

جهانی اظهار کرد: تاکنون ۷ هزار بازدید آنلاین از زندان‌ها صورت گرفته است و این اقدام از اهمیت رسیدگی به امور زندان‌ها در این دوره دستگاه قضا حکایت دارد و در همین مدت ۱۵ هزار نفر به مرخصی رفتند و ۳ هزار نفر نیز مشمول عفو شدند. همچنین ۲۳ هزار نفر مشمول نهادهای ارفاقی از جمله آزادی مشروط شدند، بنابراین همه این اقدامات با هدف حبس‌زدایی و کاهش جمعیت کیفری با توجه به اصلاح مجرمین صورت گرفته است.

انتهای پیام/۴۱۷۴/پ