چرا اشتباهات فاحش گزارشگران به چشم مدیران سیما نمی‌آید؟ / نابلد قاعده را از همه بهتر بلد است

به گزارش خبرنگار حوزه تلویزیون گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، تقریبا هر هفته که موعد برگزاری مسابقات روز فوتبال دنیا فرا می‌رسد، میلیون‌ها علاقه‌مند به فوتبال در کشورمان در انتظار تماشای پخش زنده این بازی‌ها هستند، اما گاهی اوقات پیش از پخش یک مسابقه، ممکن است بخشی از دلخوشی دوستداران این ورزش از آنها گرفته شود، آن هم زمانی که نام گزارشگر مسابقه در رسانه‌ها پخش می‌شود.

نام‌های تکراری مثل «جواد خیابانی»، «علیرضا علیفر»، «پیمان یوسفی»، «محمد سیانکی» و «عباس قانع» گزارشگرانی هستند که تقریبا ۹۰درصد بازی‌ها فوتبال در این روزها را گزارش می‌کنند و به همان میزان هم دوستداران فوتبال از شنیدن گزارش‌هایشان دلِ خوشی ندارند. تمام این چهره‌ها که به نوعی بدنه اصلی گزارش مسابقات فوتبال در سیما به خصوص برای بازی‌های مهم هستند، بارها و بارها با اشتباهات ریز و درشت در حین گزارش، نشان داده‌اند که باوجود سابقه چندین و چند ساله در گزارشگری، اما همچنان مستعد خلق لحظات وحشتناک و پراشتباهی هستند.

«این سومین باره که در بازی آسیب دیده و انگار دیگه داره با نیمکت از زمین خارج می‌شه»، «ماشین سازی تبریز بازی ۱-۰ برده را ۰-۲ باخته!»، «جلوی اسم منچستر سیتی عدد صفر نوشتن، چون هیچ گلی نزده!» «تیم لوانته با پنج دفاع و چهار هافبک بازی میکنه، یکی از این چهار هافبک سیدجلال حسینیه!» «بازی یک هیچه، گلر تیم بوسنی سه هیچه، ابراهیم سهیچ». این‌ها فقط و فقط چند نمونه ساده از معروف‌ترین اشتباهات و جملات قصار گزارشگران معروف فوتبال است که با چند دقیقه فکر و جستجو در میان خاطرات مشترک فوتبالی‌مان به آنها می‌رسیم، مواردی که اگر بخواهیم فهرست‌شان کنیم خواندن تمام آنها شاید چند روز طول بکشد.

مثل رونالدو لخت نشوید لطفا!

آخرین نمونه گزارش‌های پرحاشیه فوتبال به بازی چهارشنبه شب منچستر یونایتد و ویارئال مربوط می‌شود، جایی که کریستیانو رونالدو در دقیقه ۹۵ مسابقه، گل برتری تیمش را زد و از فرط خوشحالی، پیراهن ورزشی خود را درآورد و به خوشحالی با هم تیمی‌هایش پرداخت. در همین حین محمد سیانکی، گزارشگر مسابقه که به نظر می‌رسید از این حرکت رونالدو خیلی شوکه شده بود، عنان گزارش از دستش در رفت و با جملاتی عجیب و غریب سعی کرد مخاطبانی میلیونی این مسابقه را نصیحت کند. «امیدوارم فقط این لباس درآوردن رونالدو رو بعضیا الگو قرار ندن، ساعت ده شب خوابیدن و صبح زود از خواب برخواستن و ورزش صبحگاهی و کتاب خوندن رو از این چهره فراموش نشدنی فوتبال یاد بگیرن!».

این نصیحت‌های نچسب که شبیه به سخنرانی پیرمردهایی بود که در پارک چند جوان را گیر انداخته‌اند خیلی زود در شبکه‌های مجازی با واکنش منفی فوتبال‌دوستان مواجه شد و از دقایقی پس از سوت پایان بازی، تماشاگران فوتبال در کشورمان بیشتر از اینکه بخواهند راجع به نتیجه خاص این مسابقه و گل دقیقه آخری ستاره منچستر صحبت کنند، سعی داشتند بفهمند که منظور صحبت‌های سیانکی دقیقا چیست و چرا گزارشگران فوتبال تا این حد دوست دارند با این ادبیات، خود را به سوژه اصلی فضای مجازی تبدیل کنند.

از این نمونه‌ها در فوتبال ایران کم نبوده و این نیست، اما به نظر می‌رسد باتوجه به اینکه نظارتی بر چنین مسائلی در صداوسیما وجود ندارد و این گزارشگران از حاشیه امنی برخوردار هستند، پس با خیال راحت هرچه می‌خواهد دل تنگ‌شان روی آنتن زنده تلویزیون به زبان می‌آورند و بابت نوع ادبیات و جملاتی که به کار می‌برند، ذره‌ای نگرانی ندارند. پیش از این نیز بارها و بارها پیش آمده که گزارشگران سیما (به خصوص در رشته ورزشی فوتبال) با گفتن جملات بی ربط، حاشیه‌ساز، اشتباه، و پر تپق به بحث اصلی فضای مجازی تبدیل شده‌اند، اما هربار اشتباهات آنها با توبیخ‌های شفاهی و یا نهایتا مصاحبه‌هایی برای عذرخواهی سوری، همه چیز ختم به خیر شده و این دوستان مجددا پشت میکروفن قرار گرفتند تا به قول دوستداران فوتبال، به سوهانِ روح تماشاگران تبدیل شوند.

مثلا تصور کنید در هرکجای دیگری از دنیا، یک گزارشگر فوتبال، اشتباهی که سرهنگ علیفر در آن ماجرای نام ورزشگاهی که از ویکی‌پدیا برداشته بود و در دام یک طرفدار فوتبال افتاده بود را مرتکب می‌شد. یا مثلا به اشتباه نام سیدجلال حسینی را در ترکیب تیم لوانته اسپانیا اعلام می‌کرد! در چنین شرایطی نه تنها آن گزارشگر دیگر اعتباری نزد مخاطبان نداشت، که مدیران شبکه‌های تلویزیونی هم گزارش مسابقات فوتبال (مخصوصا بازی‌های مهم) را برعهده او نمی‌سپردند. در اینجا اما اوضاع برعکس است، علیفر دیگر اعتبار چندانی از طرف مخاطبان سیما ندارد و خیلی از واکنش‌ها در رابطه با سبک و سیاق گزارش او پس از هر مسابقه منفی است، ولی در تلویزیون اتفاق بدی برای او رخ نداد و پس از آن اتفاق هم چند باری به برنامه‌های مختلف سیما دعوت شد و راجع به آن فاجعه، با خیال راحت صحبت کرد.

رفتن عادل، دلیل فاجعه بود؟

خیلی‌ها بر این باورند با کنار گذاشتن عادل فردوسی‌پور از اجرای برنامه تخصصی در حوزه فوتبال و گزارش مسابقات روز دنیا، مابقی گزارشگران با خیال راحت کارشان را ادامه دادند، چون دیگر کسی در میان‌شان نبود که با اختلاف از آنها بهتر باشد و بهتر بودن او، ضعف آنها را نمایان کند. حالا همه یکدست شدند و می‌توانند در هر مسابقه فوتبال، برای کسب عنوان بدترین گزارشگر سیما رقابت کنند. این مسئله شاید غلط نباشد، اما باید به این موضوع با دید کلان‌تری نگاه کرد. بیایید تصور کنیم که اصلا شاید فردوسی‌پوری نبود، یا او هم تصمیم می‌گرفت از این حرفه خداحافظی کند یا به هر دلیل دیگری، خودش نمی‌خواست که پشت میکروفن قرار بگیرد. آن وقت چطور؟ آن وقت هم هم بهانه‌مان نبودن کسی مثل عادل بود؟

در آن زمان به شکل واضح‌تری مشکل را می‌دیدیم و آن هم عدم تربیت گزارشگر حرفه‌ای در تلویزیون است. مسابقه «آقای گزارشگر» در دوره‌ای توانست چند جوانِ خوش آتیه مثل فرشاد محمدی مرام را به تلویزیون معرفی کند، اما گویا افرادی مثل او جدا از اینکه باید از سد گزارشگران قدیمی مثل خیابانی، یوسفی و علیفر بگذرند، باید با اعجوبه‌هایی مثل سیانکی و عباس قانع هم بجنگند. گزارشگرانی که به وضوح می‌توان ضعف‌شان را در اجرای برنامه و گزارشگری دید و از بازخوردهای منفی که پس از هر گزارش فوتبال با آن مواجه می‌شوند فهمید که تماشاگران فوتبال هم گزارش آنها را دوست ندارند، اما معلوم نیست چه مهره ماری دارند که هنوز هم برای مهم‌ترین مسابقات فوتبال، نام‌شان به عنوان گزینه‌های اصلی مطرح می‌شود و به جز گزارشگری، برای اجرای برنامه‌های ورزشی مختلف هم آنها را در شبکه‌های مختلف تلویزیون می‌بینیم. مثل اجرای ویژه برنامه المپیک توسط سیانکی یا قانع که مدتی در برنامه‌های صبحگاهی تلویزیون، مجری بخش ورزشی بود!

نبود فردوسی‌پور، ضعف‌های گزارشگری فوتبال و گزارشگران فوتبال تلویزیون را عیان کرده است. حالا که او با برنامه «فوتبال ۱۲۰» یکبار دیگر به عرصه برنامه‌سازی بازگشته، امیدواریم که با حمایت رئیس جدید تلویزیون، از ظرفیت‌های بالای او در گزارشگری هم استفاده شود و باز هم شاهد حضورش در این حوزه باشیم. اما نباید تمام تخم مرغ‌ها را در یک سبد بگذاریم و تمام مطالبات‌مان در رابطه با ضعف‌های موجود در گزارشگری فوتبال را به عدم حضور فردوسی‌پور خلاصه کنیم، جوانگرایی کلیدواژه‌ایست که می‌تواند گزارشگری فوتبال در تلویزیون را متحول کند. مثل اکثر حوزه‌ها، ما در این بخش هم استعدادهای فراوانی داریم که تعدادی از آنها را در مسابقه‌های استعدادیابی خود تلویزیون دیده‌ایم، چهره‌هایی که با کمی تمرین و آموزش می‌توانند آینده گزارشگری در تلویزیون را تضمین کنند.

انتهای پیام/۴۱۷۳/