جیره‌بندی آب نزدیک‌تر از همیشه/ مخازن سدها ته کشیده است
به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، پس از ۲ سال ترسالی و بارش مناسب در کشور، امیدواری‌های فراوانی در خصوص ادامه ترسالی و پایان خشکسالی در کشور شکل گرفت؛ اما با شروع سال آبی ۱۴۰۰ و بارش کمتر از میانگین سال‌های گذشته، نگرانی‌های فراوانی در خصوص کاهش آب‌های تجدیدپذیر ایجاد شد.
در سال آبی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ میزان بارش در کشور نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد و نسبت به آمارهای ۵۰ سال اخیر کاهش ۳۴ درصدی را تجربه کرده است که می‌توان سال گذشته را در ردیف خشک‌ترین سال‌های ایران دسته‌بندی کرد. میزان بارش در ۶ حوزه آبریز کشور نسبت به سال گذشته با کاهش همراه بود این رقم در مناطق پربارش شمالی نیز کاهشی بوده است اما در برخی از نقاط مانند حوزه آبریز مرز شرقی میزان بارش کاهش ۷۰ درصدی داشته است. نتیجه این کاهش‌ها را می‌توان به‌خوبی در حجم ذخایر سدهای کشور مشاهده کرد.
کاهش ۳۰ درصدی مخازن سدها
جدیدترین گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان می‌دهد که از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهرماه ۹۹) تا پایان ۱۹ شهریورماه، میزان ورودی آب به مخازن سدهای کشور ۲۹ میلیارد و ۱۵۰ میلیون مترمکعب است. این در حالی است که حجم ورودی آب به مخازن سدهای کشور در مدت مشابه سال آبی گذشته ۵۵ میلیارد و ۳۱۰ میلیون مترمکعب بوده و مقایسه این رقم با حجم ورودی آب در سال آبی جاری، از کاهش ۴۷ درصدی ورودی آب به مخازن سدهای کشور حکایت دارد.
در حال حاضر میزان ذخایر سدهای کشور در مجموع ۲۰ میلیارد و ۲۰ میلیون مترمکعب است، درحالی‌که در زمان مشابه سال قبل، حجم ذخایر سدهای کشور ۲۸ میلیارد و ۵۰ میلیون مترمکعب بوده است. درواقع با کاهش ۳۰ درصدی ذخایر سدها نسبت به سال گذشته مواجه هستیم.
سال آبی ۹۹ بدترین سال آبی در ۵۰ سال گذشته
در همین خصوص محمدرضا بختیاری، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، ذخایر آبی استان تهران را در وضعیت نامناسبی توصیف کرد.
به گفته وی «سال آبی امسال بدترین شرایط در ۵۰ سال اخیر در کشور است، علی‌رغم کاهش ۳۵ درصدی بارندگی‌ها، کسری ۳۸۰ میلیون مترمکعبی مخازن سدها و رشد حدود ۳ درجه‌ای دمای هوا، توانستیم بدون قطع آب و حتی بدون اجرای سناریوهای کاهش فشار آب از این شرایط بحرانی عبور کنیم».
بیشتر بخوانید:
مدیرانِ سازه‌ای مناسب وزارت نیرو نیستند/ محرابیان موافق جانمایی صنایع در کویر
وی شیوع بیماری کرونا را عامل افزایش مصرف آب عنوان می‌کند «سالانه حدود ۲.۵ درصد میزان مصرف آب در شهر تهران به دلیل رشد جمعیت افزایش می‌یابد و این رشد مصرف طبیعی است، اما امسال با وجود رشد تعداد مشترکان، مصرف آب در سال آبی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ تنها یک درصد بیشتر شده و این کاهش مصرف نشان‌دهنده مشارکت و همکاری بالای مردم برای گذر از بحران آب بوده است.
بختیاری اضافه برداشت آب از منابع آب زیرزمینی در استان تهران را ۱۵۰ میلیون مترمکعب عنوان کرد که علاوه بر این حجم برداشت از ورودی ذخایر زیرزمینی، حدود ۸۵ درصد یعنی ۲ برابر حد مجاز از منابع آبی تجدیدپذیر استفاده می‌شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، سال آینده آبی را در بهترین وضعیت ممکن سالی نرمال پیش‌بینی کرده است و حتی احتمال ادامه خشکسالی را داد.
به گفته وی «ما برای همه شرایط پیش رو آماده هستیم و حتی سناریوهای مختلف هم برای تنش آبی آماده کرده‌ایم تا بتوانیم در شرایط بحران، از آن عبور کنیم».
پاییز سختی درراه است
آرش بهارند احمدی، مدیرکل هواشناسی البرز نیز «مطابق پیش‌بینی بلندمدت پژوهشکده ملی هواشناسی کشور، از احتمال ۵۰ تا ۶۰ درصدی ادامه خشکسالی در کشور خبر داد و آغاز بارش‌های پاییزی را نیز با تأخیر عنوان کرد».
وی با ابراز امیدواری در خصوص وقوع بارش در فصل زمستان می‌گوید: «بارش نرمال فصل پاییز در ۳۰ سال گذشته حدود ۳۵ میلی‌متر بوده که پیش‌بینی می‌شود امسال از این حد نرمال کمتر باشد. البته ممکن است در بازه یک یا دوهفته‌ای در فصل پاییز بارش‌هایی داشته باشیم».
به گفته وی «هرچند در فصل پاییز نیاز به آب در بخش کشاورزی و شرب خانگی کاهش پیدا می‌کند و به‌اندازه فصل تابستان معضل آب نداریم اما با توجه به اینکه سال خشکی را گذرانده‌ایم، ذخایر سدهای ما به میزان قابل‌توجهی کاهش پیداکرده و بارش‌های پاییزی هم به‌قدری نیست که این ذخایر را پر کند. بارش پاییزی به دلیل کاهش حجم آب سدها و خشکی خاک اهمیت دارد ولی بر اساس پیش‌بینی‌ها به نظر می‌رسد بارش‌های پیش رو نتواند این کمبودها را برطرف کند».
کمبود شدید آب در فلات مرکزی
همچنین حمیدرضا جانبازان، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب ایران در رابطه با بحران خشکسالی در ایران می‌گوید «در حال حاضر ۲۸۲ شهر در شرایط قرمز بی‌آبی و ۱۰۱ شهر در شرایط تنش آبی قرار دارند».
این مقام وزارت نیرو عنوان می‌کند: «بر اساس بررسی‌های صورت گرفته حدود ۷هزار روستای بخش فلات مرکزی کشور نیز امسال با کمبود شدید آب شرب مواجه خواهند شد که باید با تانکرهای سیار آب‌رسانی شوند.»
جیره‌بندی نزدیک‌تر از همیشه
بر اساس تحقیقات صورت گرفته، ۷۷ درصد سفره‌های آب زیرزمینی ایران با خطر از بین رفتن همیشگی و تأثیرهای مخرب مواجه شده‌اند. افزایش شوری خاک در کل ایران همراه با افزایش میزان فرونشست زمین در دشت‌های کشور، ازجمله این تأثیرها است.
میزان تغییر حجم آب زیرزمینی در حوضه‌های آبریز ایران نشان می‌دهد که بین سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۶ (۱۴ سال)، ۷۴ کیلومتر مکعب از آب‌های زیرزمینی ازدست‌رفته است. در همین حال، مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی در فروردین‌ماه امسال اعلام کرد در سال ۱۴۰۰ خشکسالی بسیار وخیم و شدیدی در جنوب و شرق کشور حاکم خواهد بود و به‌احتمال‌زیاد، تعداد شهرهای دارای تنش آبی در سال کم باران ۱۴۰۰، به ۲۲۰ تا ۲۵۰ شهر می‌رسد.
این کاهش بارش در کنار اُفت مخازن سدها می‌تواند مشکلات فراوانی را برای تأمین آب شرب، صنعت و کشاورزی ایجاد کند و احتمال جیره‌بندی آب را افزایش دهد.
انتهای پیام/پ
انتهای پیام/