زیرساخت کاربردی برای پیام‌رسان‌های داخلی نداریم/ ناکامی دولت‌های قبل در حل چالش‌های فناوری اطلاعات
گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا- علیرضا باجلان؛ در سال‌های اخیر تلاش‌های زیادی برای توسعه اقتصاد دیجیتال و افزایش درآمدزایی کشور از این حوزه صورت گرفته است. با این حال هنوز ظرفیت‌های گسترده‌ای در بخش‌های مختلف صنعتی و دانش‌بنیان برای ارتقای جایگاه اقتصاد دیجیتال در کشور وجود دارد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی در اقصی نقاط جهان دولت‌ها باید برای افزایش رتبه اقتصاد دیجیتال خود در سطح بین‌المللی برنامه‌ریزی گسترده‌ای انجام دهند و در این میان نباید نقش شرکت‌های دانش‌بنیان و کسب‌وکارهای نوپا نادیده گرفته شود.
بررسی‌ها نشان داده است کاربرد ابزارهای تولید شده در صنعت فناوری اطلاعات محدود به حوزه‌ای خاص نشده و می‌تواند با هزینه اندک و سرعت بالا بسیاری از مشکلات اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و آموزش کشور را حل کند. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت سیزدهم بخش قابل توجهی از ظرفیت‌های خود را به تکمیل شبکه ملی اطلاعات اختصاص داده است و از همین رو حمایت از بخش خصوصی نیز در دستور داره این وزارتخانه قرار دارد. در شرایط کنونی برخی از کارشناسان این سؤال را مطرح می‌کنند که برای راه‌اندازی شبکه ارتباطی و فناوری اطلاعات توانمند و قابل رقابت با کشورهای توسعه‌یافته تنها باید به ظرفیت‌های داخلی اتکا کرد و یا دیپلماسی فناوری نیز در تحقق چنین هدفی نقش دارد؟
بیشتر بخوانید:
روسیه و چین چگونه سلطه آمریکا بر اینترنت را از بین بردند؟
برای یافتن پاسخ پرسش فوق با محمد جواد مطهری شریف کارشناس فناوری و شاغل در صنعت فناوری اطلاعات گفت‌وگو کردیم. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را مشاهده می‌کنید:
آنا: نرم‌افزارهای ایرانی چه نقشی در توسعه اقتصاد دیجیتال دارند و به نظر شما تا چه میزان توانسته‌ایم با بومی‌سازی خدمات زمینه ارتقای جایگاه صنعت فناوری اطلاعات در منطقه و جهان را فراهم کنیم؟
مطهری شریف: تاکنون دلایل متعددی برای عدم استقبال گسترده از پیام‌رسان‌های داخلی بیان شده است و باید به این نکته دقت کرد که اتفاقاً مردم ایران در موارد زیادی خیلی خوب از نرم‌افزارهای داخلی استقبال می‌کنند. به عنوان مثال هم اکنون هیچ اپلیکیشنی غیرایرانی قادر به رقابت با برنامه‌های داخلی که سرویس‌های حمل‌ونقل را ارائه می‌دهند نیست یا در حوزه خریدهای اینترنتی نیز برنامه‌های ایرانی بسیار باکیفیتی معرفی شده و مردم در حال استفاده از آن‌ها هستند. مسئله اصلی در موضوع پیام‌رسان‌های داخلی ناتوانی این برنامه‌ها در ارائه سرویس‌های مطلوب به کاربران است.
نباید زیرساخت را تنها منحصر به کابل، دکل و فیبر نوری بدانیم بلکه کشور نیاز به تجهیزات دیگری نظیر سرور، مرکز داده و کلان داده دارد.
اگر اپلیکیشن‌هایی نظیر اینستاگرام و تلگرام تا این حد توانسته‌اند در جلب نظر مخاطبان جهانی موفق عمل کنند دلیل آن ایجاد بسترهای زیرساختی عظیم و باکیفیت در شرکت‌های سازنده این برنامه‌هاست. این بسترهای ارتباطی و زیرساختی تنها با کمک دولتی مهیا نشده بلکه بخش خصوصی هم نقش پررنگی در این حوزه داشته است. تقریباً تمامی متخصصان ایرانی که در حوزه پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند به دنبال ایجاد زیرساخت‌ها هستند. قطعاً ایجاد زیرساخت‌ها نه وظیفه و نه در توان شرکتی کوچک با سرمایه انسانی و مالی محدود است.
توجه به تمامی لایه‌های مختلف صنعت فناوری اطلاعات ضروری است
آنا: آیا توسعه زیرساخت‌های ارتباطی به‌ویژه در زمینه دسترسی به اینترنت در چند سال گذشته زمینه توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور را ایجاد کرده است؟
مطهری شریف: در حال حاضر کاربران و شاغلان صنعت فناوری اطلاعات در کشور از شبکه‌ای استفاده می‌کنند که سرورهای خارجی بر آن نظارت دارد و سرویس‌های خود را با محدودیت‌های متعدد ارائه می‌دهند. قطعاً برای انتقال آب به صورت سریع و با کمترین خسارت به یک منطقه باید منبع را در نزدیکی محل مصرف قرار دهیم و این در صورتی است که منابع تغذیه اینترنت کنونی کشور در ایران نیست. نباید زیرساخت را تنها منحصر به کابل، دکل و فیبر نوری بدانیم بلکه کشور نیاز به تجیهزات دیگری نظیر سرور، مرکز داده و کلان داده دارد.
تعامل وزارت ارتباطات با بخش خصوصی موجب بالا رفتن گردش مالی در کشور شده و چرخ‌های صنعت را به حرکت در می‌آورد.
اگر امروز شرکت ایرانی بخواهد در حوزه اینترنت اشیاء فعالیت کند به‌سختی می‌تواند مرکزی را پیدا کند که سرویس‌های پایدار را در این زمینه ارائه دهد. حتی در مواردی که چند شرکت برای رفع نیازهای یکدیگر همکاری می‌کنند بازهم مشکلات زیادی رخ می‌دهد. شرکت‌های بزرگ فناوری جهان روزی که فعالیت خود را آغاز کردند نه تنها دانش امروز مهندسان کشورمان را نداشتند بلکه از نظر زیرساختی هم با مشکلات بیشتری درگیر بودند. بررسی فعالیت‌های چندسال اخیر در صنعت فناوری اطلاعات کشور نشان داده است که اگر مسئولان به‌درستی از این صنعت حمایت کنند به‌راحتی می‌توانیم به جایگاه کشورهای توسعه یافته دنیا در حوزه فناوری برسیم.
لزوم توجه به عمق زیرساخت‌های فناوری اطلاعات
آنا: از نظر شما دقیقاً مشکل عدم دستیابی به اهداف تعیین شده در اقتصاد دیجیتال تا این لحظه چیست؟
مطهری شریف: در چند سال اخیر دولت به جای توجه به عمق زیرساخت‌ها تنها به ظاهر توجه کرده و چالش‌های اساسی را برطرف نساخته است. بررسی ساده از گذشته صنعت فناوری اطلاعات در ایران نشان می‌دهد هرجا با همت جمعی به سمتی حرکت کردیم به موفقیت رسیدیم.
دولت نقش ضامن را در صنعت فناوری اطلاعات ایفا کند
آنا: ظرفیت و توانایی صنعت فناوری اطلاعات کشور برای دستیابی به اهداف تعیین شده در سند معماری شبکه ملی اطلاعات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
مطهری شریف: بخش خصوصی نیازهای خود را به‌درستی می‌شناسد و در اکثر موارد احتیاحی به حمایت دستگاه‌های دولتی نیست. نهاد حاکمیتی در موارد زیادی پیش از اجرای پروژه‌های بزرگ حتی از بخش خصوصی سؤال نمی‌پرسد که شما به چه چیزی نیاز دارید؟ به نظر بنده وزارت ارتباطات باید پیش از اجرای پروژه‌ای نظیر طراحی و ساخت ابررایانه از گروه‌های مختلف شاغل در صنعت فناوری اطلاعات دعوت کند و از آن‌ها در اجرای طرح کمک بگیرد. بعضی وقت‌ها دستگاه دولتی پروژه‌ای را اجرا می‌کند که کشور به آن نیاز ضروری ندارد.
بیشتر بخوانید:
هدف شبکه ملی اطلاعات قطع ارتباط با جهان نیست/ نظارت بیشتر بر فعالیت پیام‌رسان‌های خارجی در ایران
آزادی انتشار داده رکن شفافیت در کشور است/ تعارض منافع؛ سدی در برابر توسعه دولت الکترونیک
بسیاری از کشورهای دنیا فرایندهای مربوط به پردازش داده را با همکاری یکدیگر انجام می‌دهند. پردازش داده در کشوری دیگر به معنای این نیست که همه اطلاعات خود را در اختیار دیگران قرار دهیم بلکه هسته مرکزی در کشور سازنده است. از طرف دیگر تعامل وزارت ارتباطات با بخش خصوصی موجب بالا رفتن گردش مالی در کشور شده و چرخ‌های صنعت را به حرکت در می‌آورد. وزیر و سایر مسئولان وزارت ارتباطات باید در خصوص موضوعات کلان و دیپلماتیک از بخش خصوصی حمایت کنند.
وقتی وزارت ارتباطات برای ارائه گزارش عملکرد آمار شرکت‌های خصوصی را نشان می‌دهد بخش خصوصی این تصور را می‌کند که دستگاه حاکمیتی هیچ برنامه‌ای برای حمایت از آن‌ها ندارد. تا زمانی که بخش خصوصی اعتماد کامل به سازمان‌های دولتی نداشته باشد نمی‌توان به اهداف تعیین شده در شبکه ملی اطلاعات دست پیدا کرد. حمایت واقعی به معنای بازارسازی و سرمایه‌گذاری در محصول نهایی شرکت‌های صنعت فناوری اطلاعات است. بهترین روش برای دولت تضمین همکاری بین شرکت‌های فناوری اطلاعات داخلی و خارجی است. به عنوان مثال وقتی یک شرکت دانش‌بنیان قراردادی در خصوص تولید محصول یا خدمت خاص را امضا می‌کند دولت آن را تضمین کند تا اگر آن پروژه با شکست نیز مواجه شد سرمایه‌گذار متحمل ضرر نشود.
انتهای پیام/۴۱۴۴/
انتهای پیام/