دانش‌آموختگان به مهارت نیاز دارند یا مدرک کاغذی؟
به گزارش خبرنگار حوزه پژوهش و پایان‌نامه گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، مهارت‌افزایی دانشجویان و اشتغال فارغ‌التحصیلان یکی از دغدغه‌های امروز جامعه علمی و نخبگان کشور محسوب می‌شود. این در حالی است که جوان تحصیل‌کرده امروز آن‌طور که باید و شاید مهارت کسب نکرده و فقط در زمینه تئوری فعالیت داشته است. از سوی دیگر برای افراد کسب‌کننده مدرک تحصیلی هم بازار کار چندانی وجود ندارد و همین امر آسیب‌های متعدد را متوجه جامعه می‌کند. از سوی دیگر مشکلات روحی و روانی متعدد را برای فرد دارای مدرک دکتری یا کارشناسی ارشد می‌داند به دنبال دارد.
بر اساس آخرین بررسی‌ها از سوی مرکز آمار در پاییز ۹۹ سهم جمعیت بیکار فارغ‌التحصیلان آموزش عالی از کل بیکاران ۴۰.۲ درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان و نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی تغییرات این شاخص نشان می‌دهد که سهم جمعیت مذکور نسبت به فصل مشابه سال قبل ۳.۱ درصد کاهش داشته است.
وقتی جامعه میزبان مدرک دکتری نیست
حمید با مدرک دکتری جامعه‌شناسی در اسنپ کار می‌کند، وی درباره فعالیتش در این شغل به خبرنگار آنا می‌گوید: «تمامی شغل‌ها از احترام برخوردار هستند، اما هر فردی باید بتواند بر اساس توانایی و تخصص خود وارد دانشگاه شده و رشته تحصیلی خود را انتخاب کند.»
وی ادامه می‌دهد: «در کشور ما برای رشته‌های نظری آن‌طور که باید و شاید ظرفیت ایجاد نشده است. البته اغلب کتب هم ترجمه است و اینکه این مطالب تا چه حد با واقعیت گفته‌های نظریه‌پرداز هماهنگ است جای بررسی دارد.»
حمید بیان می‌کند: «تدریس به شکل ساعتی در شعبه‌های متعدد دانشگاه‌ها نه‌تنها نیازهای زندگی را برطرف نمی‌کند بلکه باید به فکر شغل دوم بود. بنده هم رانندگی را انتخاب کرده‌ام. البته اگر آموزش‌ها به شکل کامل با اخذ مهارت‌های زبان انگلیسی بود افراد باسوادتر و به‌تبع آن آگاه‌تر تحت آموزش قرار می‌گیرند.»
به گفته وی بسیاری از دانشگاه‌ها بی‌ضابطه در رشته‌های نظری دانشجو اخذ می‌کنند. در حالی که برای آموزش با کیفیت این افراد اقدامی انجام نشده و از سوی دیگر جامعه هم پذیرای مدرک آن‌ها نیست.
عالم بی‌عمل
زهرا در رشته مکانیک در مقطع کارشناسی ارشد فارغ‌التحصیل شده است. وی در دو سال اخیر حتی یک‌بار هم به شکل عملی کاری انجام نداده است. حال که مدرکش را گرفته اعتمادبه‌نفس برای رفتن به سر کار ندارد و به خبرنگار آنا می‌گوید: «چندین جا برای کار رزومه ارسال کرده‌ام، اما در جلسات مصاحبه متوجه عدم توانایی‌های خود هستم و به این شکل نمی‌توانم آن‌طور که مدرک تحصیلی در دست دارم مفید باشم و کاری انجام دهم. تحصیل و عملکرد من مصداق بارز عالم بی‌عمل به چه مانند به زنبور بی‌عسل.»
توجه به توانایی نخبگان ایرانی را خواستاریم
منصور کبگانیان، دبیر ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور به خبرنگار آنا می‌گوید: «بخش مهم و دشوار توجه به اقتصاد و صنعت دانش‌بنیان است. امیدواریم در این دوران عزم خود را جدی کرده تا تولید علم و صنعت در دانشگاه‌های کشور با صنعت و اقتصاد هماهنگ شود.»
او تأکید می‌کند: «بر اساس شعارهای انتخاباتی رئیس‌جمهور اشتغال و استفاده از فارغ‌التحصیلان باید مورد توجه قرار بگیرد. برای مثال در کشور با صرف هزینه‌های کلان دانشجو به تحصیل پرداخته و مدرک اخذ می‌کند، اما مراودات اقتصادی با کشورهای اروپایی و چین انجام می‌شود. این مقوله ظلم به فارغ‌التحصیلان و نخبگان کشور است.»
بیشتر بخوانید:
«طرح پویش» در مسیر توانمندسازی دانشجویان | از آمادگی و درخواست صنایع تا ظرفیت و اراده دانشگاه
از رسالت خبرنگاران برای روایت سامانه‌های آموزشیار تا راهکار کاهش هزینه رسانه‌ها
به گفته این مقام مسئول بر اساس بررسی‌های انجام شده و رئیس‌جمهور برنامه‌های مناسب برای توجه به ظرفیت نخبگان در دستور کار قرار دارد. در این زمینه دولت می‌تواند شورای انقلاب فرهنگی را کمک کند و اقتصاد دانش‌بنیان و تربیت نیروهای پرورش‌یافته جدی‌تر شود.
کارفرما دوره‌های کارآموزی و کارورزی برگزار کند
همچنین محمد سعید سیف، مدیرکل دفتر ارتباط با صنعت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه تعداد اندکی از دانشجویان کارآفرین و خلاق هستند، به خبرنگار آنا می‌گوید: «مراکز رشد و پارک‌های علمی و فناوری هم در این زمینه فعالیت می‌کنند. تمامی دانشجویان را نمی‌توان به سمت کارآفرینی سوق داد. باید قبول کرد که تعداد قابل‌توجهی از دانشجویان باید جذب دستگاه‌های اجرایی شوند.»
سیف ادامه می‌دهد: «شرکت‌ها می‌توانند زمینه لازم برای آموزش‌های اولیه در قالب کارآموزی و کارورزی برای کارکنان ایجاد و در دوران تحصیل هم دوره‌های خاص برای دانشجویان برگزار کنند.»
بیکاری جوانان به دلیل نداشتن مهارت
در ادامه محمد زاهدی اصل، استاد دانشگاه درباره معضل مدرک‌گرایی در کشور ما به خبرنگار آنا می‌گوید: «در حالی مدرک‌گرایی در کشور ما ریشه دوانده که هنوز نظام آموزش عالی کشور راهکاری برای مهارت‌آموزی و کارآفرینی در حین تحصیل دانشجو لحاظ نکرده است.»
وی ادامه می‌دهد: «کارفرما هم برای کارمند دوره کارآموزی یا کارورزی ایجاد نمی‌کند تا بتوان در ارتقای آموزش و مهارت‌آموزی افراد تحصیل‌کرده جامعه کاری از پیش برد.»
انتهای پیام/۴۰۴۰/پ
انتهای پیام/