چرا ریاضی علم شیرین «مریم میرزاخانی»هاست؟

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، ریاضیات علمی است که با منطق، شکل، کمیت، دسته، مرتبه و ترتیب سروکار دارد. ما آثار ریاضیات را در تمام عناصر و اجزای پیش روی خود در عالم گیتی می‌بینیم. این رشته، عنصر سازنده همه چیز در زندگی روزمره ما محسوب می‌شود، از دستگاه‌های تلفن همراه گرفته تا معماری (باستان و مدرن)، هنر، پول  و حتی ورزش بر اساس ریاضیات کار می‌کند.

از آغاز تاریخ، کشف ریاضیات، یکی از نقاط ممتاز هر جامعه و تمدنی بوده و حتی در ابتدایی‌ترین فرهنگ‌ها نیز مورد استفاده قرار گرفته است. محاسبات ریاضی براساس خواسته‌های جامعه به وجود آمد. هرچه جامعه پیچیده‌تر باشد، نیازهای ریاضی پیچیده‌تر می‌شوند. قبایل بدوی چیزی بیش از توانایی شمارش نیاز داشتند، آنها برای محاسبه موقعیت خورشید و قواعد شکار به محاسبات ریاضی اعتماد کردند و ثمره این اعتماد ارتقای جایگاه ریاضیات در زندگی روزمره شد.

ریاضیات، دانش سازه، ترتیب و رابطه است که از رویه‌های ابتدایی شمارش، اندازه‌گیری و توصیف اشکال اشیاء به نقطه امروزی آن تکامل یافته است. این مقوله با استدلال منطقی و محاسبه کمی سروکار دارد و هر چه بیشتر گسترش پیدا می‌کند ایده‌آل‌سازی و انتزاع آن افزایش می‌یابد. از قرن هفدهم به بعد، ریاضی نقشی ابزاری و ضروری برای توسعه علم فیزیک پیدا کرد و در دوره‌های اخیر نیز نقشی مشابه در تمام جنبه‌های علمی در زندگی یافته است.

در این گزارش مروری بر برخی از حقایق جالب ریاضیاتی خواهیم داشت:

۱. فقط با استفاده از ۳ برش می‌توانید یک کیک را به ۸ قسمت برش دهید!

شما فقط لازم است دو برش به صورت عمودی و یک برش به صورت افقی در کیک ایجاد کنید تا کیک‌تان به ۸ قسمت تقسیم شود! دفعه دیگر که مهمانی گرفتید می‌توانید به لطف ریاضیات بیش از پیش در زمان خود صرفه‌جویی کنید.

۲. «تقسیم بر صفر» یک‌بار ناو جنگی نیروی دریایی ایالات متحده را از کار انداخت!

در ریاضیات، تقسیم عدد بر صفر تعریف‌نشده است. برای مثال اگر شش را بر سه تقسیم کنیم پاسخ دو خواهد بود زیرا اگر دو را در سه ضرب کنیم جواب شش می شود.  اکنون اگر شش را بر صفر تقسیم کنیم باید عددی هم پیدا شود که پس ضرب آن در صفر مساوی با ۶ باشد. از آنجایی که ضرب هر عددی در صفر برابر با صفر است، پس هیچ عددی وجود ندارد که در صفر ضرب شود و جوابش شش باشد. ازاین‌رو تقسیم هر عددی بر صفر بی‌پاسخ است.

در سال ۱۹۹۷ یکی از خدمه نیروی دریایی ایالات متحده، ناخواسته در ناو یورک‌تاون عدد صفر را وارد یکی از کامپیوترهای کشتی کرد. این امر باعث شد که نرم‌افزار کشتی رقم دیگر را بر صفر تقسیم کند و همین اتفاق ساده کشتی را به دردسر بیندازد و موجب شود کشتی بیش از دو ساعت قادر به حرکت نباشد!

۳. عدد ۰.۹۹۹۹۹۹… .. دقیقاً برابر با ۱ است

احتمالاً در نگاه اول با کمی فکر کردن عبارت فوق را رد می‌کنید، اما بد نیست به اثبات زیر توجه کنید.

فرض کنید  x = ۰.۹۹۹۹

آن‌گاه ۱۰x = ۹.۹۹۹۹

۱۰x-x = (۹.۹۹۹۹…) - (۰.۹۹۹۹…)

و ۹= ۹x

پس

x = ۱

۴.کلمه گوگل اولین بار به ذهن پسری ۹ ساله رسید!

در دهه سی یک ریاضی‌دان آمریکایی به نام ادوارد کاسنر(Edward Kasner) از برادرزاده ۹ ساله خود میلتون سیروتا(Milton Sirotta) خواست نامی را برای عدد  ۱۰^۱۰۰ پیشنهاد دهد. میلتون واژه «گوگول» را پیشنهاد داد. ادوارد کاسنر از این نام در مقاله خود استفاده کرد و سپس این نام برای توصیف آن عدد بزرگ(عدد ۱ به همراه صد صفر) مورد پذیرش جهانی قرار گرفت. دهه‌ها بعد لری پیج و سرگی برین، موتور جست‌وجوی شرکت خود را از روی نام همین عدد نامگذاری کردند! بله درست حدس زدید، گوگل!   بنابراین میلتون سیروتا ناخواسته در انتخاب نام یکی از مشهورترین شرکت‌های جهان تأثیر گذاشته است. برین خود در دانشگاه ریاضیات (و علوم کامپیوتر) تحصیل کرده است و بسیاری از کارآفرینان فناوری از ریاضیات برای درآمد میلیاردی خود استفاده می‌کنند.

۵.فقط ۱۷ نوع الگوی کاغذ دیواری وجود دارد

ریاضی‌دانان نشان داده‌اند اگر به تقارن زمینه‌ای در الگوی کاغذ دیواری دقت کنید تنها ۱۷ احتمال مختلف را مشاهده می‌کنید. البته می‌توانید رنگ‌ها و دکوراسیون را تغییر دهید اما هنوز همان ۱۷ تقارن برای‌تان باقی می‌ماند!

۶.ویلیام شنکس(William Shanks) عدد π (پی) را تا ۷۰۷ رقم اعشار محاسبه کرد اما روی رقم ۵۲۸ اشتباه کرد.

ریاضی‌دان آماتور، ویلیام شنکس (۱۸۱۲-۱۸۸۲) قسمت زیادی از زندگی خود را صرف محاسبه ثابت‌های ریاضی به صورت دستی کرد. شنکس هرگز در مورد اشتباه مزبور اطلاع پیدا نکرد زیرا تا قبل از مرگش این مسئله فاش نشد.

انتهای پیام/۴۱۶۰/پ