350 فعالیت علمی باشگاه پژوهشگران در سال 99 + جدول/ دانشگاه آزاد اسلامی به بزرگترین شبکه منسجم هم‌افزایی پژوهشی کشور تبدیل می‌شود
گروه دانشگاه خبرگزاری آنا- علیرضا محمدی؛ باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی یکی از بازوهای علمی و قوی این دانشگاه است که در آن نخبگان بسیاری حضور دارند. با توجه به اینکه 23 سال از تأسیس باشگاه پژوهشگران می‌گذرد، در حال حاضر این باشگاه علمی با اقدامات مؤثری که انجام داده، کوباری از تجربه علمی و پژوهشی را در اختیار دانشگاهیان قرار داده است.
در واقع باشگاه پژوهشگران به دنبال افزایش اعتماد به نفس علمی، توسعه کارآفرینی، ارتقای مهارت تخصصی دانشجویان، ترویج رویکرد حل مسئله، تقویت ارتباط دانشگاه با صنعت و ایجاد روحیه جهاد علمی است.
خبرگزاری آنا در همین راستا برای جویا شدن از اقدامات باشگاه پژوهشگران در یک سال گذشته با فربد رزازی، معاون دانشجویی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی به گفت‌وگو نشسته است که در ادامه می‌خوانید.
آنا: مهم‌ترین اقدامات باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی در یک سال گذشته چه بوده است؟
رزازی: فعالیت‌های باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان در سال 1399 از دو دیدگاه تغییر رویکرد داشته است. از طرفی با تأکید و راهبری مسئول باشگاه پژوهشگران، برنامه‌ریزی انجام شده در سال 1398 مبنی بر تغییر مشی باشگاه از رویکرد تسهیلات‌محور به رویکرد فعالیت‌محور باید اجرایی می‌شد به‌صورتی که باشگاه، چنانچه از نام آن پیداست، جایگاه و بستر فعالیت خودجوش پژوهشی و تخصصی باشد. از سوی دیگر، شرایط واحدهای دانشگاهی و مدارس در دوران همه‌گیری کرونا، نیازمند تغییر روش اجرای فعالیت‌ها از برنامه‌های حضوری به برنامه‌های مجازی بود.
از ابتدای سال 1399، آیین‌نامه‌های جدید عضویت و تسهیلات باشگاه عملیاتی شد و لذا باید برنامه‌های باشگاه، متناسباً تغییر شکل می‌داد. این تغییر شکل، یک فرآیند آنی نبود و نیازمند بسترسازی و ترویج بود که خوشبختانه در طول سال با یاری خداوند و هم‌فکری و محوریت اجرایی رؤسای باشگاه‌های واحدهای دانشگاهی به‌خوبی اجرایی شد.
در این زمینه و با تدوین برنامه راهبردی 5 ساله باشگاه، چند برنامه کلان تدوین و تلاش شد که تمامی برنامه‌ها اعم از طرح‌های پژوهشی، برنامه‌های توانمندسازی، مسابقات و برنامه‌های انجمنهای علمی در راستای این برنامه‌های کلان برنامه‌ریزی شوند.
عملیاتی شدن «طرح فطرت» و ترویج روحیه پژوهش و پرسشگری در حوزه‌های تخصصی
نخستین برنامه کلان باشگاه، ترویج و تمرین پژوهش دانشجویی با عنوان «طرح فطرت» است. هدف از این برنامه که از زمستان 1398 آغاز و عملیاتی شدن آن در سال 1399 انجام شد، ترویج روحیه پژوهش و پرسشگری در حوزه‌های تخصصی و تمرین مراحل پژوهش توسط دانشجویان دانشگاه تا حصول یک محصول حداقلی یا پاسخ یک پرسش است.
در حال حاضر، چارچوب‌ها و ادبیات لازم برای توسعه این کار توسعه یافت و دانشجویان از واحدهای متعدد دانشگاهی با انعقاد قرارداد پژوهشی با باشگاه، مشغول به انجام طرح پژوهشی دانشجویی شدند. بسیاری از برندگان مسابقات علمی باشگاه نیز به سمت اجرای این طرح‌ها سوق داده شدند.
اجرای برنامه هدایت استعداد و برگزاری وبینارهای علمی
برنامه دوم، هدایت استعداد است. این برنامه، با استعدادیابی و تحریک انگیزه علمی از طریق برنامه‌های توانمندسازی و مسابقات علمی، زمینه مهارت‌افزایی اعضای باشگاه و انجمنهای علمی را در جهت ارتقای توانمندی تخصصی و اشتغال آینده آن‌ها مهیا میکند. در این زمینه برگزاری برنامه‌های متعدد وبینارهای علمی و مسابقات علمی در تمامی واحدهای دانشگاهی در دستور کار قرار گرفت و با همت رؤسای باشگاه‌های کشور اجرایی شد.
برگزاری 120 وبینار و مسابقه علمی در سال 99
در واقع از دیدگاه الگوسازی و ایجاد سنجه لازم برای رشد و ارزیابی برنامه‌ها، بیش از 50 وبینار ملی تحت عنوان دوشنبه‌های وبیناری با برنامه‌ریزی حوزه ستادی و اجرا در استان‌های مختلف، به‌صورت منظم برگزار شد. همچنین بیش از 70 مسابقه ملی نیز برای ایجاد فضای رقابتی علمی در سطح کشور در زمینه‌های تخصصی مختلف با راهبری ستاد مرکزی و اجرای واحدها در استان‌های مختلف به اجرا درآمد. در این زمینه باید از تلاش تحسین‌آمیز همکاران باشگاه چه در واحدهای دانشگاهی و چه در حوزه ستادی برای تغییر روش اجرا، مستندسازی و ارزیابی برنامه‌ها از حضوری به مجازی تشکر ویژه کنم.
همچنین باید متذکر شوم که اضافه شدن انجمنهای علمی دانشجویی به باشگاه، نیروی بالقوه بسیار توانمندی را در اختیار باشگاه گذاشته است. این توان بالقوه در سال 1399 به فعل رسید و اجرای بسیاری از برنامه‌های باشگاهی، به‌خصوص در نیمه دوم سال، بدون شور و شوق جوانی مدیران و اعضای انجمنهای علمی دانشجویی میسر نبود.
بیش از 500 انجمن علمی فعال در دانشگاه آزاد اسلامی وجود دارد
در ابتدای سال 1399، دانشگاه صاحب حدود 200 انجمن علمی دانشجویی فعال بود که در پایان سال و با همت دانشجویان عضو انجمنهای علمی، به بیش از 500 انجمن فعال رسیده است. همچنین برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای تنظیم و نهایی‌سازی آیین‌نامه و اساسنامه انجمنهای دانشجویی به ثمر نشست و بسیار امیدواریم که سال 1400، سال بسیار پربارتری برای انجمنهای علمی باشد.
اجرای طرح باشگاه پایش برای سازماندهی پایان‌نامه‌های دانشجویان
آنا: چه اقدامات دیگری در باشگاه انجام دادید؟
رزازی: شاید کلیدی‌ترین برنامه باشگاه در سال 1399، آغاز طرح باشگاه پایش بوده است. در این طرح که با هدایت و حمایت دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی آغاز شده است، مجریان همه پایان‌نامه‌ها و رساله‌های در حال انجام دانشگاه آزاد اسلامی، شامل دانشجویان و اساتید، در تیم‌های تخصصی مجازی سازماندهی می‌شوند و اعضای هر تیم امکان ارتباط متنی و تله کنفرانس، هم‌فکری، کتابخانه تخصصی مشترک و آگاهی از نتایج پژوهش یکدیگر را خواهند داشت و در ضمن از فرصت‌های پژوهشی و طرح‌های پیشنهادی برون‌دانشگاهی استفاده خواهند کرد.
ایجاد 13 تیم تخصصی در باشگاه پایش
در باشگاه پایش 13 تیم تخصصی ایجاد شده است. همچنین فرصت‌های بسیار ارزشمندی در زمینه ارتباط با صنعت تیم‌های تخصصی در زمینه‌های نفت و پالایش و همچنین پلیس هوشمند ایجاد شده است که در سال 1400 به بار خواهد نشست.
فاز اول سامانه باشگاه پایش در دهه فجر 1399 توسط دکتر طهرانچی افتتاح شده است و سامانه جدید با امکانات بیشتر در نیمه اول سال 1400 عملیاتی خواهد شد. در این زمینه باید از حمایت و همراهی همیشگی رئیس دبیرخانه طرح پایش در اجرایی شدن طرح باشگاه پایش تشکر و قدردانی کنم.
وجود 80 باشگاه پژوهشگران در مدارس سما
در زمینه فعالیت‌های دانش‌آموزی باشگاه، جلسات متعدد هماهنگی با مسئولان سازمان سما برگزار شد و احکام 80 نفر از مسئولان باشگاه مدارس صادر شده است. از اهم رویدادهای حوزه دانش‌آموزی باشگاه می‌توان به برگزاری نخستین رویداد استارت‌آپ ملی اسباب‌بازی دانش‌آموزی و جشنواره پروژه‌های دانش‌آموزی فرهیختگان جوان در واحد علوم و تحقیقات، برنامه‌ریزی و هماهنگی راه‌اندازی باشگاه‌های دانش‌آموزی در واحدهای دانشگاهی، برنامه‌ریزی برای چهارمین رویداد بازی‌های دیجیتال در واحد اردبیل اشاره کرد.
راه‌اندازی سامانه مسابقات باشگاه پژوهشگران
از دیگر فعالیت‌های مهم دیگر باشگاه در سال 99 می‌توان به راه‌اندازی سامانه مسابقات باشگاه، ارتقای سامانه‌های عضویت و تسهیلات باشگاه و اقدام جهت راه‌اندازی سامانه‌های جدید باشگاه از قبیل طرح‌های پژوهشی، توانمندسازی، انجمنهای علمی، نظارت و برنامه‌ریزی اشاره کرد.
در سال 1399 بر اساس فعالیت‌های انجام شده در باشگاه واحدها، ارزیابی تمامی باشگاه‌های واحدهای دانشگاهی صورت گرفت و ضمناً ارزیابی فصلی انجمنهای علمی دانشجویی انجام شد و نتایج به اطلاع واحدهای دانشگاهی رسید. همچنین تاریخ‌نگار اهم فعالیت‌های باشگاه در سال 1399 در قالب 355 فعالیت علمی آماده شده است.
دانشگاه آزاد اسلامی صاحب بزرگترین شبکه منسجم هم‌افزایی پژوهشی کشور در سال 1400 می‌شود
آنا: برنامه‌های آتی باشگاه پژوهشگران جوان برای سال ۱۴۰۰ در حوزه دانشجویی چیست؟
رزازی: برنامه‌ریزی ما این است که برنامه‌های کلان باشگاه، در سال 1400 با قوت ادامه یابند. طرح باشگاه پایش برای دانشجویان و اساتید تحصیلات تکمیلی دانشگاه گسترش می‌یابد و دانشگاه آزاد اسلامی صاحب بزرگترین شبکه منسجم هم‌افزایی پژوهشی کشور خواهد شد. همچنین صاحبان صنعت و بهره‌برداران پژوهشی کشور میتوانند از طریق آن، برنامه‌های تحقیق و توسعه خود را در قالب‌های دانشگاهی دنبال کنند.
در برنامه‌ریزی برنامه‌های باشگاهی، اگرچه دست دفاتر باشگاه‌ها در استانها و واحدهای دانشگاهی باز است و ستاد تنها نقش راهبری و نظارتی دارد، اما سعی شده است که با یک برنامه‌ریزی یکپارچه، نگاه کلان و روح واحدی در کل برنامه‌ها وجود داشته باشد.
طبقه‌بندی مسابقات علمی باشگاه پژوهشگران در سال 1400
همچنین در زمینه مسابقات علمی و برنامه‌های توانمندسازی مکمل آن، برنامه‌ریزی خوبی چه در حوزه دانشجویی و چه در حوزه دانش‌آموزی برای سال 1400 انجام شده است. این طرح شامل طبقه‌بندی مسابقات بر مبنای هدف آن اعم از استعدادیابی، مهارت‌افزایی، مسابقات حرف‌های و افتخارآفرینی و مسابقات اندیشه‌ورزی است که متناسب با هر یک چارچوب‌های لازم تدوین شده است و امیدواریم این نگاه بتواند برنامه‌های هیجان علمی باشگاه را هدفمندتر کند. در زمینه کارگاه‌ها، وبینارها و دوره‌های توانمندسازی، برای سال 1400 رویکرد مهارت‌افزایی و ارتقای توانایی‌های تخصصی برای اشتغال را مدنظر قرار داده‌ایم.
اجرای طرح شهید سلیمانی
در این زمینه در سال گذشته، تفاهمنامه‌هایی نیز با صاحبان صنایع و مشاغل تنظیم و امضا شده است. همچنین طرح شهید سلیمانی برای سال 1400 به‌عنوان برنامه‌ریزی ستادی، الگوسازی و ایجاد ساختار منسجم برای برنامه‌های توانمندسازی باشگاهی به باشگاه‌ها در واحدهای دانشگاهی ابلاغ شده است. همه دفاتر باشگاه در استانها و واحدها نیز برنامه‌هایی را برای اعضا و دانشجویان خود برنامه‌ریزی کرده‌اند.
ایجاد کتابخانه دیجیتال
باشگاه بر اساس سامانه‌های مجازی، ایجاد کتابخانه دیجیتال حاصل از اجرای تمامی برنامه‌های توانمندسازی در سال 1400 را برنامه‌ریزی کرده که گام ارزشمندی برای ماندگار کردن رسوب دانش حاصل از برنامه‌های توانمندسازی است.
همچنین با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، انجمنهای علمی به‌عنوان بازوهای اجرایی برنامه‌های خودجوش پژوهشی دانشجویی، با انسجام و وسعت عمل بیشتر میتوانند به ترویج فعالیت‌های علمی از جمله توسعه نشریات علمی دانشجویی، اجرای طرح‌های پژوهشی فطرت، برگزاری مسابقات، بازدیدهای تخصصی و برنامه‌های توانمندسازی بپردازند.
لزوم تربیت پژوهشگران با روحیه حل مسئله
آنا: با توجه به سخنان رهبر معظم انقلاب مبنی بر تحول‌آفرینی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی چگونه می‌تواند در دانشجویان تحول ایجاد کند؟
رزازی: مهم‌ترین تحول در دانشگاه آزاد اسلامی، انتخاب رسالت و رویکرد دانشگاه حل مسئله برای آینده دانشگاه است. در این زمینه باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، نقشی کلیدی برای خود قائل است. اصلی‌ترین بخش این تحول، تربیت پژوهشگرانی با روحیه جسارت حل مسئله، امید به آینده، اتکا به خود و استفاده حداکثری از همه امکانات محیطی است.
ایجاد این روحیه دو ابزار اصلی دارد. ابزار اول، امکان بروز توانایی دانشجویان از طریق فعالیت خودجوش تخصصی و پژوهشی است و ابزار دوم، ایجاد محیط شبکه‌ای و باشگاهی برای هم‌افزایی و رسوب دانش حاصل از فعالیت‌هاست.
توانمندی‌های پژوهشگران در مقابل چشم بهره‌برداران پژوهش دانشگاهی از طریق شبکه‌سازی مجازی جلوه می‌یابد
در کنار این دو نقش داخلی، باشگاه یک هدف بزرگ را در راستای این تحول دنبال میکند و آن، عرضه و جلوه توانمندی‌های پژوهشگران دانشگاه در مقابل چشم بهره‌برداران پژوهش دانشگاهی از طریق شبکه‌سازی مجازی پژوهشگران است. این موضوع، با همکاری بخش‌های مختلف دانشگاه، از جمله دبیرخانه طرح پایش و اداره کل جامعه، صنعت و دانشگاه می‌تواند بستر حل مسائل واقعی کشور توسط دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان دانشگاهی اجتماعی باشد.
تاریخ‌نگار اهم فعالیت‌های باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان در سال 99 به شرح زیر است:
انتهای پیام/4118/
انتهای پیام/