سفر به مریخ با سبزی‌پلو با ماهی/ آبزیان؛ غذای مناسب فضانوردان
به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، آیا آکواریوم پر از ماهی می‌تواند ما را به رؤیای زندگی کردن در مریخ نزدیک کند؟ تیمی از محققان به دنبال بهترین منابع پروتئین در مأموریت‌های فضایی طولانی‌مدتِ آینده هستند. اکنون، به نظر می‌رسد ماهی و صدف می‌توانند گزینه‌های خوبی باشند!
مأموریت‌های فضایی در حال حاضر به جیره‌های ذخیره‌شده یا مأموریت‌های تأمین مجدد از جانب زمین برای تأمین غذا، آب و مایحتاج خدمه وابسته است. با این حال، برای مأموریت‌های طولانی‌تر مانند سفر به مریخ، چنین سازوکاری جور در نمی‌آید. در نتیجه، ناسا اکنون در حال بررسی این موضوع است که چگونه فضانوردان می‌توانند خوراک خود را برای تأمین جیره‌های غذایی خارج از زمین، به طور مستقل پرورش دهند.
چرا فقط گیاهخواری در فضا کفایت نمی‌کند؟
کاشت گیاهان در فضا امکان‌پذیر است؛ اما یافتن منبع پروتئین چالش بزرگتری است. به گفته لوک رابرسون(Luke Roberson) و تریسی فنارا(Tracy Fanara)، که همراه با تیمی از دانشمندان چندرشته‌ای روی این تحقیق جدید کار می‌کنند، کلید موفقیت در این زمینه تنها انتخاب گونه‌های مناسب نیست، بلکه ایجاد و حفظ محیطی است که بتوان آن خوراکی را در آن رشد داد.
رابرسون مدیر ارشد تحقیقات پرواز ناسا می‌گوید: «اولین چالش این است که بفهمیم کدام سیستم‌ها می‌توانند پایدار باشند، در گرانش پایین عمل کنند و محتوای مواد مغذی را حداقل برای یک مأموریت دوساله فراهم کنند. همچنین چالش دیگر حفظ تنوع ژنتیکی در یک اکوسیستم بسته است.»
اینجا جایی است که ماهی‌ها وارد می‌شوند. ماهی‌ها را می‌توان به صورت تخم‌های بارورشده به فضا برد و سپس در آنجا وارد محیط زیست‌پذیری کرد تا به رشد کامل برسند. تیم دانشگاه مونت‌پلیه و انستیتوی تحقیقات فرانسه در سال 2020 برای شبیه‌سازی اثر یک پرتاب فضایی، تأثیر ارتعاشات را روی تخم‌های ماهی خاردار اروپایی و سایه‌ماهی آزمایش کرد. تحقیقات این تیم نشان داد که تخم‌ها قادر به مقاومت در برابر شرایط سخت هستند و همچنان در طی شرایط مساعد، ماهی به سلامت سر از تخم بیرون می‌آورد. همچنین ماهی‌های گیاه‌خوار کمابیش به طور قابل قبولی خود را با تغییر جاذبه تطبیق می‌دهند و چرخه تولید مثل‌شان به‌راحتی کنترل می‌شود.
آکواریوم فضایی راهکاری تازه!
ماهیان گیاه‌خوار مانند تیلاپیا می‌توانند گیاهان به‌دردنخور سیستم‌های هیدروپونیک(مبتنی بر آبکشت) را بخورند که برای انسان مناسب نیستند. آنها همچنین منبع پروتئینی کارآمدی هستند و رابرسون معتقد است که باید برای پایگاهی که در ماه احداث خواهد شد در نظر گرفته شوند.
فنارا، مهندس محیط زیست و دانشمند آزمایشگاه تحقیقات دریایی فلوریدا هشدار می‌دهد: «چالش در مورد پرورش ماهی در خارج از جو زمین این است كه آنها به حجم زیاد آب نیاز دارند.» آنها همچنین به آبی با کیفیت بالا نیاز دارند، بنابراین برای کمک به حفظ اکوسیستم متعادل در سفینه، گونه‌های پالیده‌خوار نیز باید به خارج از جو منتقل شود. به گفته رابرسون، «ناسا روی سیستم‌های گیاهی کار می‌کند که می‌توانند ضمن تصفیه فاضلاب در سیستم‌های هیدروپونیک، پروتئین‌های گیاهی را تأمین کنند.»
محققان همچنین در مورد احتمال استفاده از نرم‌تنان آبزی مانند حلزون یا صدف و حتی حشرات خوراکی برای کمک به غذای فضانوردان در مأموریت‌های آینده تحقیق کرده‌اند. روبرسون می‌گوید: «شخصاً میگو مورد علاقه‌ام است. با این حال، با توجه به پیشامدهای مختلف صدف و حلزون هم قابل قبول هستند.»
فنارا توضیح می‌دهد: «صدف‌ها پالیده‌خوارهای مؤثری هستند و حلزون‌ها بسیار مقاوم هستند و میزان پروتئین زیادی در بدن دارند. من تنوع گونه‌ها را برای تعادل اکوسیستم ضروری می‌دانم.»
وضع فعلاً چگونه است؟
ناسا در حال حاضر، برای کمک به تغذیه خدمه خود از ترکیب وعده‌های غذایی خشک یا بسته‌بندی‌شده در ایستگاه فضایی بین‌المللی(ISS) استفاده می‌کند، اما برای مأموریت‌های طولانی‌تر، محدودیت‌های جدی برای وزن و حجم این خوراکی‌ها وجود دارد. همچنین مسئله سلامت فضانوردان نیز وجود دارد.
گزینه دیگر یافتن راهی برای تأمین غذای تازه در سفینه است. ناسا از سال 2014، در حال کار روی گیاهان است و تلاش می‌کند با ساخت یک گلخانه داخل ISS است، گیاهان خوراکی را به عنوان مکمل برای رسیدگی به این موضوع تأمین کند.
صرف نظر از این بحث‌ها وجود گیاه یا ماهی به فضانوردان حس «در زمین بودن» را القا می‌کند. رابرسون در این رابطه می‌گوید: «انسان‌ها به تعامل احتیاج دارند. ما این را در ISS می‌بینیم. وقتی فضانوردان برای بازدید از گلخانه به آنجا سر می‌زنند و گیاهان را بررسی می‌کنند، حس می‌کنند در خانه هستند. آکواریوم‌ها نیز تأثیر زیادی بر تعادل روانی انسان خواهند داشت.»
گام بعدی این تیم این است که بررسی کنند آیا می‌توان یک اکوسیستم متعادل و پایدار را در همان شرایطی که انتظار می‌رود در فضاپیما ایجاد شود، در خارج از سفینه و در سطح مریخ ایجاد کنند یا نه. فنارا می‌گوید: «اگر به این مهم دست یابیم، نتیجه حاصل از آن گامی فوق‌العاده برای سفرهای فضایی خواهد بود، همچنین این دستاورد برای سیستم‌های آکواپونیک(هر سیستمی که در محیطی بسته با استفاده از فعالیت‌های کشاورزی یا دامی کار کند) روی زمین نیز پیشگامانه خواهد بود. برای من، هیجان‌انگیزترین قسمت کار این است که پروژه ما اولین گام برای طراحی یک سیستم آکواپونیک است که ممکن است برای افزایش کیفیت آب و همچنین تأمین منبع غذایی پایدار استفاده شود. برای انجام چنین پروژه‌ای به ترکیبی از علوم زیست‌شناسی، هیدرولوژی، فیزیک و شیمی احتیاج است.»
انتهای پیام/4160/پ
انتهای پیام/