اسامی برندگان جشنواره عکس و پوستر کرونا اعلام شد/ شناخت یک حادثه همگانی برای آیندگان با ثبت اقدامات جهادی در مقابله با کرونا

به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگی و هنری گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، جشنواره ملی عکس و پوستر «همدلی و مشارکت مردمی در مقابله با کرونا» به همت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و با همکاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد هنرهای اسلامی-ایرانی استاد فرشچیان و انجمن علمی پژوهش‌های هنری ایران برگزار شد.

این جشنواره فرصتی برای همه شهروندان ایرانی بود تا آنچه را از واکنش‌های اخلاقی، همدلی و همیاری ایرانیان در مواجهه با بیماری کووید-19 ثبت و ضبط کرده‌اند، با زبان هنر، مستندسازی کرده و در نمایشگاه مجازی این جشنواره در معرض دید قرار دهند.

متقاضیان، آثار عکاسی و طراحی پوستر خود را با موضوع‌های «جلوه‌های حضور داوطلبانه و همکاری با کادر درمان و سازمان‌ها و نهادهای مرتبط با ویروس کرونا»، «جلوه‌های همدلی با مردم آسیب‌دیده از ویروس کرونا»، «مشارکت مردم در رعایت اصول بهداشتی در ارتباطات اجتماعی»، «تجلیل از کادرهای درمان و صفوف مقدم»، «مبارزه با اپیدمی کرونا»، «تجلیل از شهدای سلامت» و... به دبیرخانه جشنواره ارسال کردند.

در همین راستا خبرگزاری آنا با مینو خانی، دبیر اجرایی جشنواره ملی عکس و پوستر همدلی و مشارکت مردمی در مقابله با کرونا به گفت‌وگو نشسته است که در ادامه می‌خوانید.

آنا: ایده برگزاری جشنواره ملی عکس و پوستر «همدلی و مشارکت مردمی در مقابله با کرونا» چگونه کلید خورد؟

خانی: «هنر آیینه جامعه است» یکی از جملات کلیدی در جامعه‌شناسی هنر است. درواقع از طریق مطالعه آثار هنری می‌توان به شناخت عمیق‌تری از جامعه رسید. از نخستین روزهای همه‌گیری بیماری کووید-19 شاهد تصاویر بسیاری از کنار هم قرار دادن رزمندگان در جنگ هشت ساله و مدافعان سلامت بودیم؛ آثاری که این افراد را دوشادوش یکدیگر یا در آغوش هم نشان می‌داد و مخاطب را به سمتی هدایت می‌کرد و باورهای جهادی و همدلانه ایرانیان در دوره‌های گذشته به‌خصوص جنگ هشت ساله را به یاد آورد.

رهبر معظم انقلاب درباره ثبت ایام کرونایی فرمودند: «کاش کسانی بتوانند مثل شهید آوینی این جهاد عظیم مقابله با کرونا را روایت کنند، همچنان که شهید آوینی توانست جزئیات جبهه را برای ما روایت بکند و آن را ماندگار کند»؛ در همین راستا مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی تصمیم گرفتند که شرایط ناخواسته و واکنش مردم در مواجه با شرایط ایجادشده را ثبت کنند.

شناخت یک حادثه همگانی برای آیندگان با ثبت اقدامات جهادی در مقابله با کرونا

ایده برگزاری جشنواره‌ای با خلق آثار در حوزه عکس و پوستر در زمان بیماری کرونا از سوی آقای خالدی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال طرح شد. چرا که به نظر رسید ثبت این تصاویر بستر دیگری برای بروز اتحاد و غرور ملی خواهد بود. ضمن اینکه ثبت اقدامات جهادی در مقابله با کرونا به آیندگان کمک خواهد کرد تا گذشته خود به‌خصوص در مواجه با یک حادثه همگانی را بهتر بشناسند و همچنین منبع خوبی برای مورخان هنر خواهد بود تا از طریق آثار هنری به شناخت عمیق‌تر جامعه دست یابند.

در جشنواره ملی عکس و پوستر «همدلی و مشارکت مردمی در مقابله با کرونا»، هنرمندان و علاقه‌مندان توانستند آثار خود را خلق و ارسال کنند. این جشنواره با اعلام و انتشار فراخوان در اوایل مردادماه 99 از سوی معاونت فرهنگی و دانشجویی واحد تهران شمال و با همکاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد هنرهای ایرانی-اسلامی استاد فرشچیان و انجمن علمی پژوهش‌های هنری ایران آغاز به کار کرد.

آنا: چرا در این جشنواره، ارسال «پوستر» برایتان مهم بود؟

خانی: در هنر گرافیک و به‌خصوص طراحی پوستر، دو نوع محض و کاربردی وجود دارد. منظور از نوع محض، خلق آن دسته آثاری است که گرافیست به میل و انگیزه خود آن را خلق می‌کند. بنابراین در آن آزادی بیشتر و بیان تصویر ناب‌تری دارد. اما در نوع کاربردی، گرافیست مجبور است در محدوده خواست سفارش‌دهنده و در راستای مقاصد وی و محصول فرهنگی یا تجاری عمل کند. خلق اثر گرافیکی در محدوده موضوعی یک جشنواره، هر دو نوع محض و کاربردی را در برمی‌گیرد؛ چرا که هم هنرمند در خلق اثر آزادی عمل دارد و هم اینکه باید در محدوده موضوع حرکت کند.

موضوع بیماری کووید-19 به دلیل ابعاد جهانی و گسترده‌ای که داشت، فرصت بسیار خوبی در اختیار هنرمندان گرافیست گذاشت تا با زبان هنر بتوانند اطلاعیه‌ها و نکات مرتبط با پروتکل‌های بهداشتی و قدردانی از کادر درمان را به مردم منتقل کنند. اینجاست که هنر بر جامعه تأثیر می‌گذارد و یکی دیگر از کلیدی‌ترین رویکردها در جامعه‌شناسی هنر فرصت بروز پیدا می‌کند. با نگاهی به آثار پوستری ارسال شده به دبیرخانه جشنواره می‌توان وجوه ذکر شده را در آثار دریافت.

ارسال 220 پوستر به جشنواره

آنا: درباره جزئیات بخش پوستر جشنواره توضیح بفرمایید.

خانی: در این بخش، تعداد 220 اثر از سراسر کشور به دبیرخانه جشنواره رسید و از این بین، 32 اثر به داوری راه پیدا کرد. موضوع اغلب این آثار تجلیل از کادر درمان بود. همچنین خالقان برخی آثار تلاش کرده بودند پیام‌هایی درباره رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا را به مخاطب منتقل کنند.

با توجه به اینکه مدافعان سلامت در همه جای دنیا، از احساس تقریباً یکسانی در مواجهه با بیمار و بیماری مثل از خودگذشتگی دارند، نگاه جهانی در این دسته از آثار مشاهده می‌شود. ریزنوشته‌های پوسترها نیز، حاکی از همین نگاه است و همچنین نمادها و نشانه‌ها حامل پیام‌هایی جهانی بودند. درحالی‌که هنرمند برای خلق اثر خود از زبان ساده استفاده کرده بود اما محتوا و نکته‌های مهمی درباره جلوگیری از شیوع بیماری به چشم می‌خورد.

نقش مهم عکاسی مستند اجتماعی در ثبت اقدامات مقابله با کرونا

آنا: درباره بخش عکس جشنواره توضیح دهید.

خانی: همانطور که اشاره شد، هنر آیینه جامعه است. با وجود عکاسی مستند اجتماعی، به نظر می‌رسد این مسئولیت تمام‌قد به عهده این شاخه از عکاسی گذاشته شده تا بتواند بازتاب‌دهنده آن چیزی باشد که در جامعه رخ می‌دهد. به عبارتی، در وقوع چنین شرایطی عکس مستند اجتماعی زبان گویای حال و روز مردمی می‌شود که درگیر مسئله‌ای هستند که به زندگی شخصی آنان پیوند خورده است.

عکس مستند اجتماعی گونه انتقادی از عکاسی است که بر زندگی فردی و اجتماعی مردم متمرکز است و هدف آن بالا بردن آگاهی آنان نسبت به خود و محیطشان است. در حقیقت عکاسی مستند اجتماعی، مردم و اثرات آن‌ها روی یکدیگر و ارتباط آنان با واقعیت را بررسی می‌کند؛ بنابراین نمی‌توان فقط به‌ظاهر آن بسنده کرد. عکاسی مستند اجتماعی به رابطه «انسان با انسان» یا «انسان با خود» یا «انسان با محيط» می‌پردازد.

ادموند برک فلدمن، نویسنده کتاب «تنوع تجارب تجسمی» معتقد است: «عکس مستند هر تعریفی که داشته باشد، راه خود را در شناخت جامعه و انسان و محیط پیرامون آدمی ادامه می‌دهد و منجر به تحولات عظیم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی می‌شود. تنها عکاسی می‌تواند واقعیت را چنان به‌تمامی بازنمایی کند که مورد تصديق عموم جهانیان قرار گیرد».

ارسال 450 عکس به جشنواره

در بخش عکس جشنواره ملی عکس و پوستر «همدلی و مشارکت مردمی در مقابله با کرونا»، 450 اثر از سراسر کشور به دبیرخانه جشنواره رسید.

برخی از صاحبان این آثار، عکاسان خبری و برخی دیگر علاقه‌مندان به عکاسی بودند. از بین این آثار، هیئت داوران حدود 100 اثر را انتخاب کرد که نهایتاً با جمع آرا، 50 اثر به نمایشگاه راه پیدا کرد که سه نفر برتر همزمان با اختتامیه همایش ملی مجازی «پاندمی کرونا و پدافند غیرعامل» که در واحد تهران شمال در حال برگزاری است، معرفی خواهند شد و 5 نفر نیز حائز تقدیر شناخته می‌شوند.

ارسال تصاویر مستند اجتماعی و عکاسی کارگردانی شده به جشنواره

با بررسی عکس‌هایی که به دبیرخانه جشنواره رسیده است، می‌توان این آثار را به دو دسته تقسیم کرد. دسته اول، عکس‌های مستند اجتماعی واقعی مانند آثاری در بیمارستان‌ها یا ضدعفونی اماکن عمومی بود. تعداد بسیاری از این آثار بازتاب‌دهنده کرونا در ایام محرم و عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) است. دسته دوم، عکاسی چیدمانی یا کارگردانی شده با رویکرد اجتماعی بود. به عبارتی، موضوع این عکس‌ها هم اجتماعی بود و هم آن فضاها و چیدمان افراد در واقعیت نیز دیده شد.

آنا: نظر هیئت داوران بخش پوستر درباره آثار جشنواره چیست؟

خانی: هیئت داوران بخش پوستر، ضمن تشکر از برگزارکنندگان جشنواره ملی عکس و پوستر «همدلی و مشارکت مردمی در مقابله با کرونا» از تلا‌ش‌هاى فردى و گروهى برخى از طراحان گرافيک كه بدون هیچ چشم‌داشتى در جهت آگاهى‌بخشى و ارائه راهکارهایی برای پيشگيرى از ويروس كرونا آثاری طراحى کرده و در ارتقای دانش هم‌وطنان از راه هنر پوسترسازی کوشیدند، تشکر کرد.

این هیئت آثار منتخب خود را بر اساس محورهای «داشتن پیامی جهانی به خاطر موضوع»، «رعایت اصول تجسمی و اجرای درست گرافیکی»، «ارتباط درست موضوع و ساختار محتوا و فرم» و «برخورد خلاقانه با موضوع» انتخاب کرد.

اسامی نفرات برتر بخش پوستر

داوران در این مرحله 32 اثر را از میان 220 پوستر رسیده به دبیرخانه جشنواره انتخاب کردند و در نهایت نفرات برتر به شرح زیر معرفی می‌شوند.

نفر اول: فاطمه فیضی اسفنکره از تبریز؛ به خاطر سادگی در بیان و استفاده از المان‌های بسیار مشهود و ملموس مثل گوشی پزشکی و خانه‌ای ساده و کودکانه، بر یکی از راه‌های پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا یعنی در خانه ماندن و در امان بودن تأکید کرده است.

نفر دوم: فرناز نصیری‌پور از کرمانشاه؛ به خاطر سادگی در بیان و زبانی ملموس و موجز بر یکی از راه‌های پیشگیری یعنی پرهیز از دست دادن و به‌نوعی رعایت فاصله اجتماعی تأکید کرده است.

نفر سوم: عرفان علامی؛ ضمن استفاده از المانی آشنا، دستکش بوکس، مفهوم حمله و دفاع، حمله ویروس کرونا و دفاع انسان در برابر آن را بیان کرده است.

همچنین هیئت داوران از احمدرضا بهره‌مند از لارستان، الهام صالحی شب‌لیز از کرج، ژیلا زارعی از اردبیل، رضوانه پیله‌ور از اراک و سعیده ابوالقاسمی از تهران نیز تقدیر کردند.

اعضای هیئت داوران بخش پوستر مریم لاری، فرزاد ادیبی و بهنام زنگی بودند.

آنا: نظر هیئت داوران بخش عکس درباره آثار جشنواره چیست؟

خانی: هیئت داوران بخش عکس ضمن تشکر از برگزارکنندگان این جشنواره، از کوشش‌های شبانه‌روزی عکاسان، به‌خصوص عکاسان خبری که همچون مدافعان سلامت در خط اول مبارزه علیه ویروس کرونا بوده و در انعکاس اخبار مربوطه و در راستای آگاه ساختن هم‌وطنان نهایت تلاش خود را کردند، تشکر و قدردانی کرد.

این هیئت نیز آثار منتخب خود را بر اساس محورهای «ارتباط آثار با مضمون فراخوان»، «دید نو به موضوع  خارج از نگاه‌های کلیشه‌ای»، «نشان دادن ارتباط مردم با موضوع»، «زیبایی‌شناسی و استفاده از فن و تکنیک‌های عکاسانه شامل کادربندی، ترکیب‌بندی، استفاده از سرعت و دیافراگم مناسب و شرایط نوری مناسب» و «نگاه ساده و روان به موضوع» انتخاب کرد.

اسامی نفرات برتر بخش عکس

سپس از بین آثار منتخب، در نهایت به تعداد 50 قطعه عکس رسید که از این تعداد، نفرات برگزیده را به شرح زیر است:

نفر اول: ناصر جعفری از تهران؛ به خاطر توجه به فرم و فضا در راستای بیان دقیق شرایط بحران

نفر دوم: تهمینه رحمانی؛ با مجموعه عکس مدافعان سلامت، به خاطر دوری از شعارزدگی، در عین حال توجه به نشانه‌ها در بیان عمیق مجاهدت و تلاش کادر درمان

نفر سوم: مهزیار مهدی‌پور از اهواز؛ به خاطر برخوردی ساده و پرداختن به لطافت‌های شیرین زندگی در دوران بسیار سخت قرنطینه

همچنین هیئت داوران از امیرحسین ترکمن، فاطمه جداری و سامان خدایاری از تهران، ژنیا ابدیان از تهران، احسان فقیهیان از ساری و مجید حجتی از اصفهان تقدیر کرد.

اعضای هیئت داوران بخش عکس محمود عبدالحسینی، فرهاد سلیمانی و کتایون قدس‌راد بودند.

انتهای پیام/4118/پ