نبرد نابرابر ویروس با انسان/ کرونا با جهش در برابر انسان مقاومت می‌کند؟

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، به طور کلی نرخ مرگ‌ومیر کووید-19 در قیاس با آنفلوانزا دارای تفاوت معناداری نبوده و چیزی که همه‌گیری اخیر را از سایر بیماری‌های ویروسی جدا ساخته سرعت انتقال آن بوده است. در اواخر دسامبر سال گذشته، شیوع سویه‌ای جدید از کووید-19 در جنوب شرقی انگلیس در رسانه‌ها منتشر شد و افزایش تصاعدی موارد و مسئله میزان اثرگذاری واکسیناسیون همه را نگران ساخته است.

گسترش سریع ویروس انگلیسی که B117 نام گرفته است منجر به ایجاد محدودیت‌های شدید در کشورهای مختلف جهان شد و بسیاری از کشورها از جمله ایران ممنوعیت سفر به انگلیس را اعمال کردند، با این وجود جهان نشان داده است برای جلوگیری از کلید خوردن یک همه‌گیری راه درازی را در پیش دارد. در اینجا همه چیزهایی که باید درباره جهش ویروس بدانید وجود دارد، زیرا دانشمندان برای درک سویه جدید دست و پنجه نرم می‌کنند.

چرا ویروس‌ها جهش پیدا می‌کنند؟

همه ویروس‌ها به طور طبیعی با انتشار در بین جمعیت جهش می‌یابند و ویروس کرونا نیز از ابتدای شیوع همه‌گیری ماهانه یک یا دو تغییر کرده است. در حقیقت، این ویروس در مقایسه با ویروس‌های دیگری همچون آنفلوانزای فصلی که با سرعت بالایی جهش می‌یابد، با سرعت آهسته‌تری تغییر کرده است به طوری که هر ساله یک واکسن جدید برای آن کافی به نظر می‌رسد.  

کووید-19 یک ویروس RNA است، مانند آنفلوانزا و سرخک و این نوع ویروس‌ها بیشتر از ویروس‌های DNA، مانند تبخال و آبله، مستعد جهش هستند. جهش‌ها معمولاً به طور تصادفی اتفاق می‌افتند و تأثیر زیادی بر خصوصیات ویروس ندارند - سازمان بهداشت جهانی (WHO) می‌گوید این تغییرات «طبیعی و قابل پیش‌بینی» است.

اغلب آنها منجر به نسخه ضعیف‌تری از ویروس می‌شوند یا تغییرات ممکن است به قدری کم باشد که هیچ تفاوتی در رفتار کلی ویروس به وجود نیاید. با این حال گاهی اوقات ویروس‌ها می‌توانند جهشی پیدا کنند که به گسترش عفونت کمک کند

جهش‌های نگران کننده‌تر زمانی رخ می‌دهد که پروتئین‌های سطح ویروس آن‌قدر تغییر کند که بتواند از دست سیستم ایمنی بدن فرار کند یا تغییرات ایجادشده آن‌قدر زیاد باشد که کاملاً متفاوت از نوع اصلی طبقه‌بندی شود.

جهش چیست؟

جهش، در ژنوم ویروس صورت می‌گیرد. ژنوم مجموعه دستورالعمل‌های ژنتیکی است که تمام برنامه‌هایی را که ویروس برای عملیاتی‌سازی به آن نیاز دارد در خود نگه می‌دارد. جهش‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که ویروس با یک میزبان تماس گرفته و شروع به تکثیر خود کند. سپس مجموعه دستورالعمل‌ها کپی می‌شوند، اما مانند هر روند کپی‌برداری دیگری، در این روند نیز ممکن است اشتباهاتی رخ دهد.

جایی که خطاهایی در این ژنوم‌ها رخ می‌دهد تعیین می‌کند که آیا این آثار مثبت یا منفی هستند و بر توانایی زنده ماندن یا تکثیر ویروس چه تأثیری دارند.  

کووید-19 چگونه جهش پیدا کرد؟

به نظریه‌پردازان توطئه‌ای که برای جهش یافتن کووید-19 نظریه‌پردازی می‌کنند توجه نکنید. برای جهش یافتن یک ویروس همین کافی است که طی چند ماه از فردی به فرد دیگر منتقل شود و از همین طریق جهش یافتن رقم بخورد. دانشمندان فکر می‌کنند این سویه جدید احتمالاً در بدن بیمارانی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند و قادر به مبارزه با ویروس کرونا نیستند به وجود آمده و جهش یافته است.

علت این امر این می‌تواند باشد که ویروس برای مدتی طولانی در بدن بیمار باقی مانده است به همین دلیل قادر به تکامل بوده است.

چگونه جهش‌ها شناسایی می‌شوند؟

جهش‌ها را می‌توان از طریق تعیین توالی ژنومی تشخیص داد. این تکنیک به دانشمندان امکان می‌دهد تغییرات کوچک ویروس را برای درک نحوه کار آن تحت کنترل داشته باشند. دانشمندان در سراسر جهان در حال تلاش برای تعیین توالی ژنوم‌های Sars-CoV-2 هستند.

با گرفتن نمونه از فردی که ویروس کرونا در بدن دارد می‌توان کد ژنتیکی آن سویه را استخراج کرد و سپس از طریق یک توالی‌سنج(sequencer) آن را خواند. سپس می‌توان ژنوم‌ها و جهش‌ها را مقایسه کرد و دانشمندان می‌توانند اطلاعات را به اشتراک بگذارند.

آیا کووید-19 قبلاً جهش یافته است؟

SARS-CoV-2  طی چند ماه گذشته به طور آهسته و پیوسته جهش یافته است. جالب است بدانید ویروسی که برای اولین بار در ووهان شناسایی شد دقیقاً همان ویروسی نیست که اکنون در سراسر جهان پخش شده است.

به طور کلی، نسخه‌های جدید ویروس تفاوت چندانی با نسخه اصلی نداشته‌اند. جهشی  به نام D614G  که در ماه فوریه در اروپا پیدا شد، به شکل غالب جهانی ویروس کرونا مبدل شد. سپس جهشی دیگر به نام A222V  در سراسر اروپا گسترش یافت و از طریق افرادی پخش شد که تعطیلات تابستان را در اسپانیا گذرانده بودند.

سویه جدید یعنی B117 باعث نگرانی بسیاری از افراد شده است زیرا به سرعت در حال تبدیل شدن به نوع غالب بیماری در جنوب شرقی انگلیس است. برخی از جهش‌های خاص نیز بر روی پروتئین سنبله که در ساختار ویروس کلیدی به حساب می‌آید و ویروس برای حمله به سلول‌های بدن از آن استفاده می‌کند، تأثیر می‌گذارد.

این نوع جدید همچنین از این جهت باعث نگرانی شده است که سرایت‌پذیری بالایی دارد با این حال هنوز هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد ممکن است باعث بروز علائم جدی‌تری در بیماران شود. همچنین در استرالیا، دانمارک، ایتالیا، ایسلند و هلند نیز جهش‌هایی مشاهده شده است.

انتهای پیام/4160