حضور ملموس دانشگاه در توسعه اقتصادی با فناوری‌های دانش‌بنیان/ دفتر انتقال فناوری و تعامل با صنعت راه‌اندازی شود
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ دفتر ارتباط با صنعت و جامعه دانشگاه آزاد اسلامی در واحدهای دانشگاهی دارای وظایف و اهداف مختلفی مانند برنامه‌ریزی و هماهنگی برای انجام بازدیدهای علمی و تحقیقاتی دوره‌ای اعضای هیئت علمی، کارشناسان و دانشجویان از مراکز فنی و صنعتی کشور، برنامه‌ریزی برای برگزاری سمینار، مجامع و نمایشگاه‌های علمی و فنی با همکاری صنایع و واحدهای دانشگاهی، ایجاد زمینه تبادل اطلاعات علمی و فنی بین دانشگاه و واحدهای صنعتی اعم از کتاب، نشریه و ...، بررسی مشکلات خاص بخش صنعت و ارائه طرح‌ها و پروژه‌های کاربردی برای رفع آن و ارسال گزارش به حوزه مشکلات پژوهشی هستند.
برنامه‌ریزی لازم برای اخذ بورسیه و فرصت‌های مطالعاتی از واحدهای صنعتی و تولیدی برای اعضای هیئت علمی و کارشناسان، هماهنگی و ارتباط مستمر با دفاتر ارتباط با صنعت سایر واحدهای دانشگاهی و نیز سازمان مرکزی، برنامه‌ریزی و ایجاد هماهنگی با مراکز واحدهای صنعتی برای تأمین نیروی انسانی متخصص مورد نیاز، شناسایی و ارزیابی دقیق واحدها و مراکز صنعتی و تماس مستمر با آنها برای تخصیص سهمیه و امکانات موجود برای اعزام کارآموزان، برنامه‌ریزی برای برگزاری دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت علمی کاربردی برای تأمین نیروی متخصص مورد نیاز صنعت و جامعه و عقد تفاهم‌نامه همکاری با مراکز مختلف برای استفاده مطلوب از توانایی‌های دانشگاه برای اجرای طرح‌های تحقیقاتی و تبادل اسناد، مدارک و اعضای هیئت علمی و استفاده از تجهیزات تحقیقاتی مشترک و ... از دیگر وظایف و اهداف دفاتر ارتباط با صنعت و جامعه در واحدهای دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی است.
بیشتر بخوانید:
«اینوِرتِر» چه کمکی به کاهش مصرف برق و انرژی می‌کند؟
راه حل مسئله ارتباط دانشگاه و صنعت چیست؟
رسالت دانشگاه کارآفرین؛ ارتباط مستمر با صنعت و جامعه
از قراردادهای میلیاردی با صنعت تا کسب بیشترین درآمد برای دانشگاه
خبرنگار خبرگزاری آنا به‌منظور بررسی بهتر و دقیق‌تر فعالیت‌ها، اقدامات و دستاوردهای ارتباط با صنعت و جامعه واحدهای دانشگاهی در شماره پنجم از پرونده «دانشگاه، صنعت، جامعه» با سجاد باقری رئیس اداره ارتباط با صنعت و جامعه دانشگاه آزاد اسلامی اراک گفتگو کرده و فعالیت‌ها، دستاوردها و برنامه‌های این اداره را جویا شده است که مشروح آن را می‌خوانید.
آنا: وظایف و اهداف اداره ارتباط با صنعت دانشگاه را تشریح کنید.
باقری: وظایف اداره ارتباط با صنعت و جامعه دانشگاه شامل؛ رایزنی با مراکز صنعتی برای جذب پروژه‌های تحقیقاتی و صنعتی آن مراکز، انعقاد موافقتنامه و تفاهم‌نامه‌های همکاری با مراکز صنعتی، سازمان‌ها و ...، هماهنگی و برنامه‌ریزی برای برگزاری بازدیدهای دوره‌ای اعضای هیئت علمی از واحدهای صنعتی شهرستان و استان، برگزاری دوره‌های آشنایی در زمینه‌های علمی و فنی، دریافت اولویت‌های پژوهشی شرکت‌ها، سازمان‌ها، ادارات و اطلاع‌رسانی به پژوهشگران دانشگاه، ارجاع پروپوزال‌های پژوهشی-صنعتی استادان و اعضای هیئت علمی به مراکز صنعتی و پیگیری آنها و برگزاری نشست‌های مشترک بین اعضای هیئت علمی و مدیران صنایع، مسئولان سازمان‌ها و هیئت مدیره‌های شهرک‌های صنعتی و کشاورزی است.
ایجاد کمیته‌های فنی ارتباط با صنعت و تشکیل جلسات مربوط، تلاش برای تشکیل و ایجاد کلینک‌های تخصصی و مشاوره‌ای در راستای ارائه خدمات فنی انجام طرح‌های تحقیقاتی و خدماتی با مراکز صنعتی و سازمان‌ها در قالب انعقاد قرارداد فی‌مابین، معرفی کادر فنی و تکنیسین‌های دانشگاه به مراکز صنعتی برای گذراندن دوره‌های علمی و فنی، شناسایی مراکز صنعتی منطقه و کشور برای تعیین ظرفیت موجود به‌منظور اعزام کارآموز، برگزاری سمینارها، بازدیدهای علمی تحقیقاتی، مجامع و نمایشگاه‌های علمی وفنی با همکاری صنایع و واحدهای دانشگاهی، ایجاد بانک اطلاعاتی و انفورماتیک از ظرفیت‌های علمی و حرفه‌ای استادان و نیروی فنی شاغل در دانشگاه و صنایع، صدور معرفینامه برای دانشجویان به‌منظور پذیرش کارآموزی و معرفی دانشجویان به مراکز صنعتی برای انجام کارهای تحقیقاتی و اشتغال از دیگر وظایف اداره ارتباط با صنعت و جامعه است.
اهداف اداره ارتباط با صنعت دانشگاه شامل؛ استفاده از توانایی‌ها و ظرفیت دانشگاه برای رفع نیازهای پژوهش و فناوری صنعت و جامعه و ارائه خدمات مشاوره‌ای به دستگاه‌های اجرایی و صنایع کشور، ایجاد زمینه‌های لازم برای تولید و رشد علم و فناوری مورد نیاز کشور با انجام پژوهش‌های تقاضامحور، مشتری‌گرا و اثربخش در جامعه و صنعت با درنظرگیری اهداف ملی، ارتقای کمی و کیفی ارتباط دانشگاه با مراکز اقتصادی و صنایع در سطوح بین‌المللی، ملی و استانی و قانونمندکردن نحوه ارتباط دانشگاهیان با مراکز خارج از دانشگاه است.
ترویج و تسهیل ارتباط بین استادان و دانشجویان با صنایع و سازمان‌ها، ایجاد مشوق‌هایی در راستای ترغیب دانشگاهیان به همکاری با صنایع و سازمان‌ها، معرفی توانایی‌ها و ظرفیت‌های دانشگاه با صنایع و سازمان‌ها در برطرف‌کردن مشکلات آنها، حضور فعال در نمایشگاه‌های تحقیقاتی با هدف ارائه طرح‌های تحقیقاتی منتخب دانشگاه، برقراری ارتباط مؤثر با صنایع برای جذب پروژه‌های صنعتی، ارتقای کارآموزی و کمک به اجرای قانون استفاده حداکثری از توان فنی و مهندسی و لایحه خرید دانش فنی و ایجاد تسهیلات در امر بهره‌گیری مراکز صنعتی از امکانات دانشگاه و بالعکس از دیگر اهداف اداره ارتباط با صنعت و جامعه است.
آنا: برنامه‌های دانشگاه متبوع شما در حوزه ارتباط با صنایع چگونه و با چه اهدافی ترسیم می‌شوند؟
باقری: برنامه‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در حوزه ارتباط با صنعت به‌گونه‌ای تدوین شده است که بتوانیم در محورهای مشخصی که توانمندی‌های لازم را داریم با صنایع مختلف ارتباط برقرار کنیم. در این‌صورت می‌توانیم شرایط قبلی را که براساس آن اعضای هیئت علمی دانشگاه به‌صورت انفرادی به صنایع مراجعه می‌کردند و با پذیرش پروژه‌ای، مسئولیت اجرای آن را برعهده می‌گرفتند، تغییر دهیم تا دانشگاه، پیشنهاددهنده انجام پروژه‌های بزرگ ملی در حوزه صنعت، کشاورزی و دامپروری، امنیت غذایی، نفت و پتروشیمی و... باشد و در کنار آن از ظرفیت کارهای گروهی در دانشگاه استفاده کنیم؛ چراکه اگر این ظرفیت‌ها کنار هم قرار بگیرد، توانایی انجام پروژه‌های بزرگ فراهم می‌شود.
ایجاد میز دانشگاه در صنعت
فعالیت‌های دانشگاه در حوزه توسعه روابط با صنعت، زمینه‌ساز رشد کمی شرکت‌های دانش‌بنیان خواهد شد. اکنون دانش‌آموختگان و دانشجویان در آزمایشگاه‌ها، پژوهشکده‌ها و سراهای نوآوری که به‌تازگی توسط معاون علمی رئیس جمهوری واحد اراک گشایش یافت، یافته‌ها و دستاوردهایی دارند که دارای نوآوری و خلاقیت بوده و شانس تجاری‌شدن برای آنها وجود دارد.
به‌منظور فراهم‌کردن فرصت‌های تجاری‌سازی برای این یافته‌ها، دفاتری در این مراکز راه‌اندازی شده‌اند تا خدماتی را با توجه به ظرفیت‌های دانشگاه به محققان ارائه کنیم تا آن یافته پژوهشی به محصول قابل عرضه و تجاری تبدیل شود.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک به‌دنبال ایجاد میز دانشگاه در صنعت در راستای حل مشکلات صنعت و افزایش بهره‌وری در صنعت با توجه به طرح‌های توسعه‌ای و بهینه‌سازی صنایع استان و تعریف پروژه‌های مشترک در مقاطع ارشد و دکتری است که این مهم به‌زودی عملیاتی خواهد شد.
آنا: اولویت طرح‌های ارتباط با صنعت و انعقاد قراردادهای برون‌دانشگاهی چیست؟
باقری: اداره ارتباط با صنعت دانشگاه طیف وسیعی از ایده‌ها و پروژه‌ها ازجمله بومی‌سازی تجهیزات، ساخت مواد جدید، تولید دستگاه‌ها، توسعه نرم‌افزارها، بهینه‌سازی فرایندها، کاهش اشکالات یا تلفات یک سیستم موجود، پیاده‌سازی و استقرار مدیریت تکنولوژی در صنعت، تجاری‌سازی طرح‌های دانش‌بنیان، شبکه‌سازی و تولید ایده‌ها و ... را که حل آنها در یک ارتباط مؤثر بین دانشگاه و صنعت قابل تصور است، مدنظر دارد.
آنا: نگرش فعالان بخش صنعت به ارتباط با دانشگاه به‌ویژه دانشگاه آزاد اسلامی چگونه است؟
باقری: تاكنون صنایع و دانشگاه‌های کشور به طرق مختلفی با هم ارتباط داشته‌اند. كارآموزی دانشجویان در صنایع، سفارش اجرای پروژه‌های تحقیقاتی برای رفع نیاز و مشكلات صنعت به استادان، استفاده از مشاوره دانشگاهیان و محققان و حضور دانشگاهیان در بخش‌های مدیریتی صنایع، استفاده از استادان در واحدهای R&D (تحقیق و توسعه) مواردی از مصادیق این ارتباط است؛ اگرچه این ارتباط آثار سودمندی برای كشور داشته است؛ اما شكاف بین وضع موجود با حالت مطلوب، ضرورت مطالعات و بررسی‌های بیشتری را ایجاب می‌کند.
آنا: نگاه مسئله‌محوری و حل‌المسائلی در ارتباط با صنایع و بخش‌های فعال جامعه چه جایگاهی دارد؟
باقری: سال‌های اخیر در كشورهای پیشرفته به‌منظور ایجاد ارتباط مناسب بین دانشگاه و صنعت و حل مسائل و مشکلات موجود، مأموریت جدیدی برعهده دانشگاه‌ها قرار گرفته و آن حضور ملموس دانشگاه در توسعه اقتصادی از طریق زایش شركت‌های مشتق‌شده و توسعه فناوری‌های دانش‌بنیان است.
راهكار لازم برای ایجاد این مكانیزم، ظهور نسل جدید دانشگاه‌ها یا همان دانشگاه‌های نسل سوم و چهارم است كه از آنها با عنوان دانشگاه كارآفرین یاد می‌شود.
دانشگاه كارآفرین یعنی دانشگاهی كه واجد خصایص و ویژگی‌های كارآفرینی است. برای رسیدن به اهداف علمی و فناوری در چشم‌اندازهای بلندمدت آتی كه توسط رهبر معظم انقلاب تصویر می‌شود و با توجه به رقابت شدید و تغییر و تحول سریع كه در اقتصاد دنیای امروز وجود دارد، لازم است تمهیدات لازم اندیشیده شود.
آنا: آیا دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در ارتباط با صنعت و جامعه موفق عمل کرده است؟ فعالیت‌های شاخص را ذکر کنید.
باقری: تغییر رویکرد واحد اراک از سال گذشته و با حضور حسین کلانتری رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان، اقدامات بسیار ارزشمند و موفقیت‌آمیزی را در راستای ارتباط با صنعت و جامعه رقم زده است. ازجمله این اقدامات می‌توان معرفی دانشجویان به مراکز صنعتی در قالب طرح پویش برای تربیت مهندسان کاربردی و مهارت‌آموزی دانشجویان به‌منظور ورود به بازار کار و اشتغال آنان، همکاری در فعال‌سازی و راه‌اندازی اتاق فکر صنعت، پیاده‌سازی و استقرار مدیریت تکنولوژی در شرکت‌های صنعتی و دانشگاه، راه‌اندازی مرکز مدیریت مهارت‌آموزی و مشاوره شغلی، اخذ مجوز و فعال‌کردن پژوهشکده علوم گیاهی کاربردی، مرکز تحقیقاتی امنیت غذایی و مرکز تحقیقاتی علوم اعصاب کاربردی، پیگیری و اخذ گواهینامه کالیبراسیون تجهیزات پیشرفته آزمایشگاهی و برگزاری رویداد استارت‌آپی را نام برد.
لزوم توجه بیشتر به بازار تقاضا
برگزاری مسابقه طراحی وب‌سایت و کافه کارآفرینی، کارگاه پویش کارآفرینی، انعقاد 30 تفاهم‌نامه همکاری‌های مشترک علمی آموزشی و تحقیقاتی با دانشگاه‌ها، کارخانجات و مراکز صنعتی فعال در استان مرکزی و کشور، راه‌اندازی بازار فناوری و نوآوری شهید سلیمانی دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی و برنامه‌ریزی راه‌اندازی 16 سرای نوآوری که 6 سرای آن در اراک مستقر هستند (شامل سرای سلامت، سرای محصولات باغی و زراعی، سرای صنایع شیمیایی و فلزی، سرای صنایع بازیافت، سرای صنایع خلاق و سرای تکنولوژی نساجی)، انعقاد 20 مورد قراردادهای تحقیقاتی برون‌دانشگاهی بالغ بر 20 میلیارد ریال و برگزاری دو کنفرانس ملی از دیگر اقدامات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در راستای حرکت به سمت دانشگاه کارآفرین و از همه مهم‌تر تحقق فرمایش رهبری درباره جهش تولید در سال 99 است.
آنا: ارزیابی شما از طرح پویش «اشتغال توأم با تحصیل» چیست و چه‌قدر در هموارکردن راه ارتباط با صنعت راهگشاست؟
باقری: به‌منظور مهارت‌آموزی و اشتغال دانشجویان همزمان با تحصیل، نیازمند فراهم‌کردن زیرساخت‌های لازم در دانشگاه‌ها و صنایع هستیم. ازجمله این زیرساخت‌ها در دانشگاه می‌توان فراهم‌کردن امکانات آزمایشگاهی استاندارد در واحدهای دانشگاهی، ایجاد مراکز رشد، هسته‌های فناور و راه‌اندازی سراهای نوآوری باتوجه به ظرفیت هر شهر و منطقه، راه‌اندازی پژوهشکده‌های مختلف در دانشگاه‌ها، توسعه مراکز آموزش‌های کوتاه‌مدت مهارتی تخصصی و ... را ذکر کرد.
آنا: و سخن پایانی ...
باقری: از راهکارهای پیشنهادی برای ارتباط با صنعت و سوق‌دادن دانشگاه به سمت دانشگاه‌های نسل سوم و چهارم می‌توان توجه بیشتر به بازار تقاضا (یعنی اینکه چه محصولات و فناوری‌هایی دارای بازار بهتری هستند و تحقیقات دانشگاهی بر مبنای خروجی تحقیقات بازار تعریف شود و حتی ارتقای استادان و دانشجویان نیز برمبنای ارزش افزوده ناشی از تحقیقات آنها انجام گیرد)، تشویق استادان و محققان به راه‌اندازی شرکت‌های فناور، حفاظت از دارایی‌های فکری، راه‌اندازی دفاتر انتقال فناوری و تعامل نزدیک با صنعت برای تأمین مالی تحقیقات دانشگاهی- که می‌تواند با حمایت‌های خود، فرآیند پیشرفت و توسعه فناوری و به‌ویژه جهش تولید در سال 99 را به شدت تسریع کند- را نام برد.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در زمینه‌های مرتبط با کشاورزی، صنعت، کارآفرینی، پروژه‌های مرتبط با صنعت و معدن و عمران، پزشکی، خودروسازی، نفت و پتروشیمی و ... با توجه به رشته‌های مرتبط، استادان برجسته و پرتوان و داشتن امکانات آزمایشگاهی بسیار مطلوب، گام‌های بلندی در راستای ارتباط مؤثر با صنعت و جامعه برمی‌دارد.
انتهای پیام/4103/4062/پ
انتهای پیام/