لزوم وحدت حوزه و دانشگاه برای سرنگونی سلطه علمی غرب/ جامعه اسلامی پیشرفته در گرو اتحاد دو نهاد علمی کشور

به گزارش خبرنگار حوزه آموزشی و پژوهشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، وحدت حوزه و دانشگاه در طول تاریخ همیشه موجب پیشرفت و رشد کشور شده و بیانگر ثمرات فراوان علم و دین برای جامعه است. دوران طلایی اسلام نیز که از قرن سوم تا یازدهم قمری به طول انجامید، تجلی وحدت علم و دین بود.

۲۷ آذر به‌عنوان روز وحدت حوزه و دانشگاه شناخته می‌شود و این روز سرآغازی‌ است بر هفته وحدت حوزه و دانشگاه. گروه دانشگاه خبرگزاری آنا قصد دارد همزمان با این هفته سراغ شخصیت‌هایی برود که هم در امر حوزه اطلاعات کاملی دارند و هم با ساختار دانشگاه آشنا هستند؛ تا از این طریق نگاهی حول این وحدت ارزش‌آفرین داشته باشد.

در همین راستا خبرگزاری آنا با حجت‌الاسلام والمسلمین حمیدرضا جعفری، معاون نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق به گفتگو نشسته است که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

بیشتر بخوانید:

حوزویان و دانشگاهیان در تعالی علوم انسانی نقش مؤثری دارند/ ۳ نقش مهم دانشگاه برای حکمی‌سازی علوم انسانی

دانشگاه مسئله‌محور موجب تحقق وحدت حوزه و دانشگاه می‌شود/ تبیین ۴ کاستی‌ در اتحاد دو نهاد علمی کشور

۳۰ سال پیش حوزه هیچ چیزی از علوم انسانی نمی‌دانست/ حوزه و دانشگاه باید برای پیشرفت و تمدن‌سازی با یکدیگر تعامل داشته باشند

آنا: برای تحقق وحدت حوزه و دانشگاه چقدر موفق بوده‌ایم؟

حجت‌الاسلام والمسلمین جعفری: روز وحدت حوزه و دانشگاه یکی از برکات ارزشمند امام خمینی (ره) و رهبر کبیر انقلاب است که مانند همه سنت‌های حسنه امام راحل از برکات جریان‌ساز صحیح اسلامی این نظام محسوب می‌شود. به لطف خدا بعد از انقلاب اسلامی شاهد ارتباطات خوب حوزویان و دانشگاهیان هستیم که این اتفاق تا قبل از انقلاب کم‌نظیر بود. تا حدی که حوزویان و دانشگاهیان هیچگونه رابطه علمی و پژوهشی ملموسی تا قبل از انقلاب نداشتند و این قابل قیاس با وضعیت موجود که فعالیت‌های زیادی انجام‌شده است، نخواهد بود. اما زمانی می‌توانیم پاسخ صحیح دهیم که وحدت حوزه و دانشگاه را تعریف کرده باشیم.

هدف از وحدت حوزه و دانشگاه سوق دادن آنان به سمت ایجاد جامعه اسلامی پیشرفته است

وحدت حوزه و دانشگاه به معنای وحدت در هدف تلقی می‌شود. هدف از وحدت این است که حوزه و دانشگاه به سمت ایجاد یک جامعه اسلامی پیشرفته و الگو برای همه جوامع بر اساس شاخصه‌های اسلامی و توحیدی بروند. بنابراین صرف اینکه اساتید حوزوی در دانشگاه تدریس کنند و یا اساتید دانشگاهی در حوزه تدریس کنند و یا اینکه برخی کتب حوزوی در دانشگاه‌ها تدریس شود، وحدت حوزه و دانشگاه محقق نخواهد شد.

لذا می‌طلبد که همه معیارهای وحدت بین حوزه و دانشگاه که توسط اساتید و بزرگان از جمله اسلامی شدن محتوای دروس بر اساس پارادایم‌های اسلامی نه غربی و اومانیسمی و ماتریالیسمی مطرح‌ می‌شود، مدنظر قرار بگیرد. همچنین تقویت موضوع‌شناسی در حوزویان و ایجاد گرایش‌های بین‌رشته‌ای و تحقیق و پژوهش در این زمینه از جمله مؤلفه‌های وحدت حوزه و دانشگاه است که با این هدف‌گذاری تا رسیدن به نتیجه مطلوب فاصله بسیاری دیده می‌شود.

افراط‌ و تفریط‌ از چالش‌های اصلی وحدت حوزه و دانشگاه است

آنا: کاستی‌های احتمالی وحدت حوزه و دانشگاه چیست؟

حجت‌الاسلام والمسلمین جعفری: با توجه به اینکه طبق بیان روایات هرگز دو دسته اختلاف نکردند مگر آنکه یکی از آن دو گمراه باشد، لذا عدم اتحاد بین این دو نظام علمی ممکن است در آینده انحرافاتی را به دنبال داشته باشد. اینکه حوزویان با دانشگاهیان آشنا نباشند و دانشگاهیان از حوزویان شناختی نداشته باشند و به درک خوبی از نقاط مثبت مقابل نرسیده باشند، به‌مرور باعث ایجاد اختلافات و اتهام‌زنی‌ها خواهد شد که این خود مانع ایجاد وحدت می‌شود.

لذا وحدت حوزه و دانشگاه نیازمند شناخت توانمندی‌های این دو نهاد علمی است. افراط و تفریط‌ها و نگاه‌های ناصحیح این دو نظام علمی به یکدیگر، یکی از چالش‌های اصلی وحدت حوزه و دانشگاه خواهد بود که این می‌طلبد شاهد نشست‌های علمی و همایش‌های مشترک و همچنین ایجاد مؤسساتی همچون پژوهشکده حوزه و دانشگاه و ایجاد مراکز بین‌رشته‌ای با همکاری این دو نهاد باشیم.

عدم انگیزه‌سازی و مطالبه‌گری در حوزه و دانشگاه

طبق فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص راهکارهای وحدت حوزه و دانشگاه در نظام اسلامی، علم و دین پابه‌پای یکدیگر باید حرکت کنند و این مفهوم واقعی وحدت حوزه و دانشگاه است. عدم حضور فعال مسئولان دانشگاهی و حوزوی، عدم توجه به اسناد بالادستی خصوصاً سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها، عدم مطالبه جدی از سوی مراجع قانونی و متولیان این دو نهاد و عدم انگیزه‌سازی و مطالبه‌گری درون این دو نهاد می‌تواند چالش‌های جدی در تعمیق وحدت حوزه و دانشگاه ایجاد کند.

آنا: رویکرد دانشگاه مسئله‌محور در تحقق وحدت حوزه و دانشگاه چقدر مؤثر است؟

حجت‌الاسلام والمسلمین جعفری: با توجه به اینکه مسئله‌محور بودن احتمال تولید علم و نوآوری در پژوهش‌های مسئله‌محور را افزایش می‌دهد، لذا جهت پویایی نظام مسئله‌محور باید دانشگاهیان با مسائل و ابعاد مسئله آشنایی بیشتری پیدا کنند که این مستلزم آشنایی با دغدغه‌های دینی و معارف اسلامی درونِ حوزه است. لذا رویکردِ موضوع‌محور در دانشگاه‌ها نهایتاً منجر به گذر دوره‌های آموزشی، نتایج محدود، کاهش نوآوری در پژوهش و احتمال خلط گستره‌های علوم و عدم توسعه علوم خواهد شد.

لزوم وحدت حوزه و دانشگاه برای سرنگونی سلطه علمی غرب با پارادایم‌های انسان‌گرایی و دنیاگرایی

همان‌طور که وحدت حوزه و دانشگاه زمانی مطرح شد که نیاز بود دانشگاهیان و حوزویان در جهت رسیدن به هدف واحد یعنی سرنگونی رژیم پهلوی و شاهنشاهی فعالیت کنند هم‌اکنون این هدف به سرنگونی نظام استکبار و سلطه علمی غرب با پارادایم‌های انسان‌گرایی و دنیاگرایی مبدل شده است، لذا وحدت حوزه و دانشگاه همچنان ضرورتی انکارناپذیر است.

انتشار مبانی و معارف اسلامی از طریق دروس غیرمعارفی مانند ظرفیت علوم ریاضی، زیست، هندسه، فیزیک، شیمی و... می‌تواند در انتشار و نهادینه‌سازی واقعی علوم دینی در بین جامعه بزرگ دانشگاهیان تأثیر ویژه‌ای داشته باشد. از آنجا که وحدت حوزه و دانشگاه ضامن استقلال، حفظ و پیشرفت نظام اسلامی و کشور است، لذا نه دانشگاه بدون اسلام‌شناسان می‌تواند به استقلال برسد و نه حوزه بدون دانشگاه می‌تواند کمکی به رشد و استقلال نظام اسلامی بکند. با توجه به حدیث شریف یَدُ اللهِ مَعَ الجَماعَة، نصرت الهی منوط به حفظ وحدت این دو بال بزرگ علمی در این نظام اسلامی است که نباید از قدرت و عنایت الهی در این خصوص غافل شد.

انتهای پیام/4118/پ