شورای عالی انقلاب فرهنگی در مسیر ریل‌گذاری اسناد بالادستی کشور/ آشنایی با ساختار و اهداف شورا

به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاه و سیاست گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، امروز 19 آذرماه سالروز تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1363 است. البته پیشینه شکل‌گیری این شورا به‌فرمان امام خمینی در سال 59 برمی‌گردد. امام خمینی (ره) در پیام نوروزی اول فروردین 1359، بر ضرورت ایجاد «انقلاب اساسی در دانشگاه‌های سراسر کشور»، «تصفیه اساتید مرتبط با شرق و غرب» و «تبدیل دانشگاه به محیطی سالم برای تدوین علوم عالی اسلامی» تأکید کردند.

پس از صدور این فرمان ستاد انقلاب فرهنگی تشکیل شد و بعدها در 19 آذرماه 1363 امام خمینی (ره) در پیامی فرمان تأسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی را صادر کردند.

اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی

اعضای این شورا شامل دو دسته حقیقی و حقوقی هستند. اعضای حقیقی شورا از سوی مقام معظم رهبری منصوب می‌شوند. برخی از اعضای حقیقی شورا دکتر علی‌اکبر ولایتی، حسن رحیم‌پور ازغدی، محمدعلی کی نژاد، منصور کبگانیان، غلامعلی حداد عادل، علی لاریجانی، محمدرضا مخبر دزفولی هستند.

برخی از اعضای حقوقی هم شامل روسای قوا، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم، وزیر بهداشت، وزیر آموزش‌وپرورش و رئیس صداوسیما هستند.

مؤسسات وابسته به شورا

شورای عالی انقلاب فرهنگی مؤسسات وابسته متعددی ازجمله سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز نشر دانشگاهی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، فرهنگستان علوم پزشکی، فرهنگستان هنر و انجمن آثار و مفاخر فرهنگی دارد.

شورای عالی انقلاب فرهنگی چه اهدافی را پیگیری می‌کند؟

بر اساس اهدافی که برای این شورا در نظر گرفته شده فرهنگ اسلامی در شئون جامعه باید گسترش یابد. محیط‌های علمی و مراکز فرهنگی از افکار مادی تزکیه شود. دانشگاه‌ها، مدارس و مراکز فرهنگی و هنری بر اساس فرهنگ صحیح اسلامی تحول یابند. تربیت متخصصان متعهد، اسلام‌شناسان متخصص، مغزهای متفکر و وطن‌خواه، نیروهای فعال و ماهر، استادان، مربیان و معلمان معتقد به اسلام و استقلال کشور در دستور کار شورا قرار گیرد.

شورای عالی انقلاب فرهنگی باید باعث تعمیم سواد، تقویت و بسط روح تفکر، علم‌آموزی و تحقیق شود و از دستاوردها و تجارب مفید دانش بشری برای نیل به استقلال علمی و فرهنگی استفاده کند.

حفظ و احیا و معرفی آثار و مآثر اسلامی و ملی، نشر افکار و آثار فرهنگی انقلاب اسلامی، ایجاد و تحکیم روابط فرهنگی با کشورهای دیگر به‌ویژه با ملل اسلامی از دیگر اهداف این شوراست.

وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی کدامند؟

وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی را می‌توان در سه حوزه سیاست‌گذاری، تدوین ضوابط و نظارت تقسیم‌بندی کرد.

تهیه و تدوین سیاست‌ها و طرح‌های راهبردی کشور در زمینه‌های مختلف فرهنگی ازجمله در حوزه‌های زنان، تبلیغات، اطلاع‌رسانی، چاپ و نشر، دانشگاه‌ها، همکاری حوزه و دانشگاه، فعالیت‌های دینی و معنوی، تهاجم فرهنگی و سایر حوزه‌های فرهنگی مربوطه ازجمله وظایف سیاست‌گذاری این شورا محسوب می‌شود.

تعیین ضوابط تأسیس مراکز علمی و آموزشی و نیز گزینش مدیران و استادان و دانشجویان ازجمله وظایف این شورا است. بررسی و تحلیل شرایط فرهنگی ایران و جهان، بررسی الگوهای توسعه و پیامدهای فرهنگی آن، بررسی وضع فرهنگ و آموزش کشور و نیز نظارت بر اجرای مصوبات شورا ازجمله وظایف نظارتی شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

طراحی جوایز ملی و بین‌المللی در حوزه علم و فرهنگ نیز بخشی از خدمات شورا بوده است که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از جایزه علمی جهانی پیامبر اعظم (ص)، جایزه جهانی امام خمینی (ره)، جایزه جهانی ایثار (شهید سپهبد سلیمانی)، جایزه ادبی جلال آل احمد، جشنواره پروین اعتصامی.

تدوین اساسنامه‌ها از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی

همچنین اساسنامه، سیاست‌ها و ضوابط بسیاری از موضوعات علم و فرهنگ کشور تاکنون توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است که ازجمله آن‌ها می‌توان به اساسنامه دانشگاه آزاد اسلامی، آیین‌نامه ارتقای اعضای هیئت‌علمی، صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور، اهداف، سیاست‌ها و ضوابط نشر کتاب، اساسنامه سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان، آیین‌نامه جامع مدیریت دانشگاه‌ها، سیاست‌های سوادآموزی، سیاست‌های کنترل و کاهش طلاق، سیاست‌های جمعیتی کشور، سیاست‌ها و راهبردهای ارتقای سلامت زنان، سیاست‌های ارتقای مشارکت زنان در آموزش عالی، اهداف و اصول تشکیل خانواده و سیاست‌های تحکیم خانواده، آیین‌نامه احراز استعدادهای برتر و نخبگی و… اشاره کرد.

تدوین و اجرایی‌سازی اسناد راهبردی نظیر نقشه مهندسی فرهنگی، نقشه جامع علمی کشور، سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، سند راهبردی کشور در امور نخبگان، سند دانشگاه اسلامی از دیگر فعالیت‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی محسوب می‌شود.

بر اساس اعلام شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ با ورود کشور به مرحله گام دوم انقلاب و پس از بیانیه راهبردی رهبر معظم انقلاب اسلامی برای گام دوم، برنامه‌ریزی‌ها و اسناد شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در حال به‌روزرسانی و انطباق با آن است.

انتهای پیام/4040/پ