سالن‌های روباز و نور امیدی برای احیای تئاتر/ راهکاری که تسکین موقت اهالی صحنه است
به گزارش خبرنگار حوزه تئاتر گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، در سالی که 9 ماه از آن را پشت سر گذاشته‌ایم، سالن‌های تئاتر نیز همچون بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی و هنری از تبعات منفی شیوع کرونا بی‌نصیب نماندند.
اگر در سایر مشاغل و محدودیت‌ها، اندکی روزنه امید و یا شیوه‌های جایگزین برای جبران وجود داشت، اما اهالی تئاتر در این مدت هر چه زدند به در بسته خوردند و جز بیکاری و عدم فعالیت چیزی نصیبشان نشد؛ موضوعی که بیش از هر چیز به بی‌تدبیری مدیران دولتی و فقدان برنامه‌ای جامع برای اهالی تئاتر بازمی‌گردد و نتیجه‌اش بیکاری و اوضاع نامطلوب هنرمندان این عرصه است.
دوران سختی برای اهالی صحنه!
یک ماه پیش بود که مدیر امور استان‌های اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتگویی رادیویی با اعلام این که ۹۵ درصد از فعالان تئاتر در ایران مستأجر هستند، عنوان کرد: متأسفانه گروه‌های تئاتری در ماه‌های اخیر به دلیل شیوع ویروس کرونا بیکار شده‌اند و هنوز خسارت‌های مالی آنها جبران نشده است.
محمدرضا الوند با اشاره به این که اکثر فعالان تئاتر حداقل سرمایه مالی ممکن را در اختیار ندارند، اظهار داشت: اکثر بازیگران و فعالان تئاتر اگر یک خودرو داشتند، حتماً برای تأمین هزینه‌های زندگی در پلتفرم‌های تاکسی اینترنتی مشغول می‌شدند.
تعطیلی فراگیر سالن‌های نمایشی و شرایط شکننده گروه‌های تئاتری در شرایطی رقم خورده است که هنرمندان تئاتر امیدی هم ر پروژه‌های تلویزیونی و سینمایی ندارند. در این روزها کاری جز گلایه از دست آنها بر نمی‌آید. گلایه‌هایی که با توجه به بی‌برنامگی و انفعال مدیریت تئاتر، وارد و به‌حق به نظر می رسد.
با وجود اوضاع نامناسب تئاتر، به نظر می‌رسد سیاستگذاران فرهنگی و مدیران کلان کشور، همچنان به مقوله هنرهای نمایشی به عنوان یک فعالیت تفننی و صرفاً هنری نگاه می‌کنند. این درحالی است که اهالی تئاتر سال‌هاست که در تلاشند تا این حقیقت را در ذهن مدیران و افکار عمومی جا بیندازند که تئاتر علاوه بر وجوه هنری یک شغل و راهی برای معیشت آنهاست.
احیای تئاتر در دوران کرونایی با طراحی شبکه نمایش شهر
با این حال، خبر خوبی چند روز پیش از سوی مدیرعامل خانه تئاتر اعلام شد. این خبر تا اندازه‌ای نور امیدرا در دل فعالان حوزه تئاتر و هنرمندان این عرصه روشن نگه داشت. خبری که شهرام گیل‌آبادی از آن به عنوان «بازگشت نفس به تماشاخانه‌های روباز تهران» یاد کرد.
وی در توضیح درباره طرح واگذاری آمفیتئاترهای روباز تهران به پایگاه اطلاع‌رسانی خانه تئاتر گفت: در طراحی شبکه نمایش شهر قصدداریم با همکاری شهرداری تهران از داشته‌های مسکوت و بدون استفاده شهر، استفاده کنیم. داشته‌هایی که اساسا به سمت ویرانی حرکت می‌کنند.»
مدیرعامل خانه تئاتر با اشاره به اینکه در مرحله اول این مذاکرات، هفت آمفی‌تئاتر به‌عنوان نمونه آزمایشی پیشنهاد داده شده افزود: بر همین اساس، آمفی‌تئاتر روباز پارک ساعی، به‌عنوان اولین نمونه در اختیار ما قرار گرفته است. در این مورد، تفاهمی با شهرداری منطقه 6 داشتیم که تفاهمنامه امضا شده و آمفی‌تئاتر در اختیار خانه تئاتر قرار گرفته اما هنوز مراحل امضای قرارداد در حال انجام است.»
گیل‌آبادی در مورد چشم‌انداز این طرح توضیح داد: «پیش‌بینی ما این است که با چنین فضاهایی، گروه‌های مختلف تئاتری مشغول به کار شده و این آمفی‌تئاترها، فضایی شوند برای اجراهای متعدد. حتی در همین وضعیت کرونا، در این آمفی‌تئاترها، امکان اجرا با فاصله‌گذاری اجتماعی و رعایت پروتکل‌ها به شکل کامل وجود دارد.»
مدیرعامل خانه تئاتر در مورد زمان بهره‌برداری از آمفی‌تئاتر پارک ساعی، گفت: اگر مراحل اداری و امضای قرارداد آن درست پیش برود، این آمفی‌تئاتر ظرف مدت دو ماه از طرف خانه تئاتر تجهیز و آماده اجرا خواهد شد.
چالش‌های پیش روی تئاتر در فضای باز
یک بازیگر و کارگردان تئاتر در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا با اشاره به این که اجرای تئاتر در فضاهای روباز هم تا اندازه‌ای می‌تواند به جذب مخاطب در شرایط فعلی کمک کند افزود: تئاتر روباز یک قدمت تاریخی دارد. برخی مکان های عمومی این قابلیت را دارد که به عنوان صحنه نمایش مورد استفاده قرار بگیرد و تماشاگران هم راحت تر بتوانند از نمایش‌ها بهره ببرند. شرایط آب و هوایی هم در بیشتر نقاط کشور حداقل تا نیمه‌های پاییز این اجازه را می‌دهد که برخی نمایش‌ها را به این شکل روی صحنه ببریم.
ژیلا آل‌رشاد عنوان کرد: البته هر نمایشی در این سالن‌ها قابل اجرا نیست و هر نمایش سالن خاص خودش را می‌طلبد. در بحث صدا، نور و تغییر میزانسن‌ها تغییراتی را خواهیم داشت اما از آن مهم‌تر موضوع استقبال مخاطبان است. در شرایط فعلی تماشاگر رغبتی به خرید بلیت و تئاتر دیدن ندارد.
این بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون درباره اجرای تئاتر به صورت آنلاین در فضای مجازی هم گفت: من تئاتر آنلاین را نمی‌پسندم چرا که بحث زنده‌بودن تئاتر و ارتباط دو طرفه بازیگر و تماشاگران بسیار مهم است؛ اصلاً تئاتر با همین ارتباط زنده است. من به‌عنوان بازیگرِتئاتر دوست دارم روی صحنه باشم و نگاه و واکنش تماشاگر را حس کنم.
رحمت امینی هم در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا با اشاره به این که اجرای تئاتر در فضاهای روباز هم تا اندازه‌ای می‌تواند به جذب مخاطب کم کند افزود: در تهران هفت‌هشت جا هست که این امکان را دارد. حتی ما نمونه‌های خوبی را هم دیده‌ایم. از حمید پورآذری و امثالهم که پیش از اینکه بحث کرونا پیش بیاید نمایش‌های روباز را داشته‌اند.
وی گفت: در اغالب نقاط کشور در نیمه اول سال ولااقل تا مهرماه می‌توانیم این قصه را این‌جوری هم داشته باشیم. به نظرم در این بخش، سازمان هنری فرهنگی شهرداری خیلی می‌تواند کمک کند. با این حال در کنار این تلویزیون هم باید وارد میدان شود و با تقویت جریان تله‌تئاتر، مدیران تلویزیون باید یک مقدار به این قضیه فکر کنند که بدنه‌ای از هنرهای نمایشی آسیب دیده و به کمک آن بیایند.
استفاده از سالن‌های روباز برای نمایش تئاتر اگرچه پیش از این در قالب نمایش خیابانی، اجرای تعزیه و برخی نمایش‌های ایرانی نیز بارها تجربه شده، اما به نظر می رسد این بار با تجهیز این فضاها، هم در دوران کرونا و هم پس از آن شاهد اجرای گروه‌های مختلف باشد. به این ترتیب اجرای تئاتر در فضای باز هم به عنوان یک شکل مستقل از اجرای تئاتر قابلیت اجرا خواهد داشت. حال باید دید این طرح مشترک خانه تئاتر و شهرداری تهران چه فرجامی خواهد یافت.
انتهای پیام/4104/
انتهای پیام/