آغاز تحقیقات روی 20 نوع گیاه دارویی استان زنجان/ طرح پژوهشی «هواکشت زعفران» در تغییر الگوی کشت ارائه شد

گروه استان‌های خبرگزاری آنا ـ حسین بوذری؛ مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر پس از طرح و تصویب فعالیت در هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان، پنجم تیر 1397 موفق به اخذ مجوز فعالیت یک‌ساله از سازمان مرکزی دانشگاه شد.

این مرکز در دو زمینه کشاورزی و علوم دامی به ارائه طرح‌های تحقیقاتی با چشم‌انداز درآمدزایی و اولویت پیگیری و رفع مشکلات مهم منطقه‌ای و در راستای علوم دانش‌بنیان اقدام کرده است.

با توجه به کاهش شدید بودجه‌های بخش تحقیقات که به‌دنبال تحولات سال‌های اخیر در هرم دانشجویی دانشگاه پدید آمده و تأکید بر برنامه‌های درآمدزایی غیرشهریه‌ای از طرف ارکان مختلف در سرفصل برنامه‌ها و طرح‌های مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی، جنبه‌های پژوهشی فناورانه با چشم‌انداز نوآوری و دانش‌بنیان دیده و لحاظ شده است.

بیشتر بخوانید:

تدوین ۱۴۰ موضوع پژوهشی برای محصولات «عنّاب» و «زرشک»/ زعفران «طرح پایش» را خوشبو می‌کند

ترویج فرهنگ تولید محصول سالم با فعالیت‌های دانش‌بنیان و پژوهش‌های كاربردی/ پاسخگوی ۲۹ هزار بهره‌بردار هستیم

افزایش ایمنی محصولات غذایی از مزرعه تا سفره/ معضلات بخش‌ کشاورزی و صنعت پایش می‌شود

خبرنگار آنا در راستای بررسی جزئیات فعالیت‌ها، دستاوردها و برنامه‌های مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر گفتگویی را با کامران اکبری ترتیب داده است که مشروح این گفتگو در پی می‌آید:

آنا: چگونگی و چرایی ایجاد مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر را توضیح دهید.

اکبری: مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر پس از طرح و تصویب فعالیت در هیئت امنای استان زنجان، پنجم تیر 1397 موفق به اخذ مجوز فعالیت یک‌ساله از سازمان مرکزی دانشگاه شد که با تأیید اداره‌کل پژوهشکده‌ها و مراکز تحقیقاتی سازمان، اکنون در سومین سال فعالیت خود قرار دارد.

دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر با 15 عضو هیئت علمی تمام‌وقت در سه گروه آموزشی و در تمامی مقاطع دانشگاهی از کاردانی تا دکتری تخصصی دانشجو می‌پذیرد.

مرکز تحقیقات کشاورزی واحد ابهر چه مأموریت‌هایی دارد؟

علاوه بر این در دوره جدید مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی، سمت و سوی تحقیقات به سمت کاربردی‌گرایی و مأموریت‌گرایی در راستای رفع نیازهای کشور و دانشگاه تغییر کرده و تأسیس و بهره‌برداری از شبکه‌های آزمایشگاهی و تحقیقاتی دانشگاه اولویت‌ راهبردی دانشگاه تعریف و وجود مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی در واحد ابهر تأیید شده است.

آنا: چه مأموریت یا مأموریت‌هایی برای مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی ابهر تعریف شده و آیا اکنون در انجام مأموریت‌ها فعالیت دارید؟

اکبری: مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر در دو زمینه کشاورزی و علوم دامی به ارائه طرح‌های تحقیقاتی با چشم‌انداز درآمدزایی و اولویت پیگیری و رفع مشکلات مهم منطقه‌ای و در راستای علوم دانش‌بنیان اقدام کرده است.

با توجه به کاهش شدید بودجه‌های بخش تحقیقات که به‌دنبال تحولات سال‌های اخیر در هرم دانشجویی دانشگاه پدید آمده و تأکید بر برنامه‌های درآمدزایی غیرشهریه‌ای از طرف ارکان مختلف دانشگاه در سرفصل برنامه‌ها و طرح‌های مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی، جنبه‌های پژوهشی فناورانه با چشم‌انداز نوآوری و دانش‌بنیان دیده و لحاظ شد؛ بنابراین مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر در حال فعالیت برای اجرای طرح‌های مصوب است.

آنا: تاکنون چه فعالیت‌هایی در مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر صورت گرفته است؟

اکبری: بخشی از پژوهش‌های کاربردی مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی واحد ابهر، ذیل محورهای کشاورزی و علوم دامی در حوزه امنیت غذایی تعریف و منجر به عقد تفاهم‌نامه مشترک علمی و تحقیقاتی این مرکز در حوزه پژوهش های کاربردی با پژوهشکده امنیت غذایی واحد اراک شد.

به دنبال تشکیل کنسرسیوم غذا و امنیت غذایی به مرکزیت واحد اراک توسط سازمان مرکزی، این مرکز نیز عضوی از کنسرسیوم تعیین و نخستین نشست کنسرسیوم در دانشگاه آزاد اسلامی اراک برگزار شد.

آنا: دستاورد یا دستاوردهای ایجاد مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی واحد ابهر از ابتدا تاکنون چه بوده است؟

اکبری: نخست؛ اختراعی با عنوان «فرآیند تکثیر ریواس از طریق کشت بافت» که از گونه‌های اندمیک کشورمان بوده با شماره 98729 در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به عنوان دستاورد پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشجو منصوره رشیدی با راهنمایی این جانب ثبت شد.

دوم؛ طرح هواکشت زعفران است. با توجه به کاهش شدید منابع آب و در راستای ترویج تغییر الگوی کشت در منطقه، این طرح به عنوان پژوهشی نوین ارائه شد.

همچنین به منظور معرفی زراعت زعفران به کاشت 3 هزار کیلوگرم پیاز (بنه) زعفران در 5 هزار متر مربع از زمین‌های سایت واحد ابهر در شهریور 98 اقدام کردیم که تاکنون یک‌هزار و 500 گرم زعفران خشک از آن استحصال شده است.

سوم؛ با توجه به تنوع ارقام خارجی گوجه‌فرنگی در منطقه به‌منظور بررسی و مقایسه این ارقام با گونه‌های داخلی، آزمایش‌هایی طی دو سال در راستای درآمدزایی در مرکز تحقیقات  کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر اجرا شد.

کاشت مزرعه آویشن به مساحت یک‌هزار و 250 متر

چهارم؛ براساس گزارش مستند پژوهشی در استان زنجان 212 گونه گیاه دارویی شناخته و 163 گونه دارویی جدید معرفی شده است. با وجود شرایط اقلیمی مناسب برای کشت و توسعه گیاهان دارویی استان زنجان جایگاه پایینی در کشور در حوزه گیاهان دارویی دارد.

طبیعی است که با توجه به اهداف اسناد بالادستی مانند سند 1404، برنامه توسعه پنجم و نقشه جامع علمی کشور و سرفصل اولویت‌های وزارت جهاد کشاورزی و ابلاغ معاونت پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، برنامه‌‌ریزی هرگونه فعالیت آموزشی و پژوهشی با محور تولید دانش‌بنیان در این حوزه ضرورت دارد.

علاوه بر آن، وجود مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر می‌تواند مرجعی برای پژوهش دانشجویان و پژوهشگران سطح استان زنجان باشد.

در راستای همکاری و هم‌افزایی علمی، پژوهشی با محور توسعه گیاهان دارویی در منطقه با مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی استان زنجان تفاهم‌نامه همکاری مشترک منعقد و مقرر شد این مرکز 20 نوع گیاه دارویی مهم منطقه را در اختیار مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر قرار دهد.

در گام نخست و در سال 1398 به کاشت مزرعه آویشن به مساحت یک‌هزار و 250 متر مربع اقدام کردیم و به‌دنبال تدارک کاشت دو گیاه دارویی نعناع و اسطوخودوس، کاشت نعناع با تهیه ریشه‌های دوساله نیز انجام و کاشت اسطوخودوس به‌دلیل فرارسیدن سرما به بهار سال آینده موکول شد.

پنجم؛ طرح تحقیقاتی با هدف درآمدزایی: به سفارش دانشگاه آزاد اسلامی مرکز طارم، طرح تحقیقاتی ریزازدیادی ارقام برگزیده زیتون با بودجه‌ای معادل 480 میلیون ریال تصویب شد. به درخواست سازمان محیط زیست زنجان نیز سه طرح پژوهشی دیگر از سوی این مرکز در قالب طرح‌های برون دانشگاهی ارائه شده که مورد موافقت اولیه قرار گرفته است.

در راستای بهره‌برداری از امکانات باغ ازناب و با توجه به وجود رشته‌های علوم دامی در واحد ابهر، طرح پرورش 200 رأسی گوسفند داشتی نژاد افشاری تهیه و ارائه و موافقت اولیه از واحد مرکز استان اخذ شده است.

مرکز تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر مبادرت به تهیه طرح توجیهی اقتصادی B.P)) از این پروژه کرده و در مرحله اخذ مجوزهای لازم از سازمان مرکزی و سازمان نظام مهندسی کشاورزی قرار دارد.

جایگاه پایان‌نامه‌های دانشجویی در مرکز تحقیقات کشاورزی واحد ابهر

گوسفند افشاری یکی از بهترین نژادهای گوسفند ایرانی است که در وسعتی نزدیک به 20 هزار كیلومتر مربع بین استان زنجان و  قسمتی از استان‌های آذربایجان‌غربی، آذربایجان‌شرقی و كردستان پراكنده بوده و جمعیت آن بالغ بر یک میلیون رأس است.

آنا: تعامل نهادها با مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر چگونه بوده و آیا قرارداد و تفاهم‌نامه‌ای در زمینه‌های همکاری صورت گرفته است؟

اکبری: این مرکز در تعامل کامل با مراکز جهاد کشاورزی منطقه‌ای و سایر مراکز تحقیقاتی مشابه در سطح استان و کشور است.

نشست‌های مشترکی نیز با موضوع طرح سرفصل‌های پژوهشی و کاربردی و مسائل منطقه‌ای برگزار و اقدام به عقد تفاهم‌نامه همکاری علمی تحقیقاتی با پژوهشکده غذا و امنیت غذایی واحد اراک و شکل‌گیری کنسرسیوم غذا و امنیت غذایی توسط سازمان و عضویت در آن کرده‌ایم. همچنین با مرکز تحقیقات کشاورزی استان زنجان تفاهم‌نامه همکاری مشترک منعقد شده است.

آنا: جایگاه پایان‌نامه‌های دانشجویی و طرح‌های پژوهشی استادان و اعضای هیئت علمی در مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر چگونه است؟

اکبری: تاکنون نتیجه تحقیقات پایان‌نامه یکی از دانشجویان منجر به ثبت اختراع شده و تعدادی از دانشجویان دکتری گروه علوم باغبانی و علوم دامی واحد ابهر نیز در حال اجرای تحقیقات رساله خود با راهنمایی استادان و زیر نظر مرکز هستند.

آنا: فعالیت  مرکز تحقیقات کشاورزی و علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر را چگونه ارزیابی می‌کنید و آیا می‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد تا دچار لغو مجوز نشود؟

اکبری: سازمان مرکزی در آخرین ارزیابی، عملکرد مرکز را متوسط ارزیابی کرده که با توجه به امکانات موجود واحد، مطلوب است. این مرکز از نظر درآمدزایی خودکفا بوده و با به ثمررسیدن طرح‌های پیش‌بینی شده، ارائه و اجرای طرح‌های پژوهشی بیشتر در آینده شاهد توسعه و شکوفایی هرچه بیشتر مرکز خواهیم بود.

انتهای پیام/4078/4062/