هژمونی زبان فارسی بر زبان‌های محلی - مطالعه موردی زبان مازندرانی

به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ محسن جعفر‌زاده نخستین دانشجوی مقطع دکتری زبان‌شناسی دانشگاه‌های شمال کشور در دانشگاه آزاد اسلامی قائم‌شهر با عنوان «هژمونی زبان فارسی بر زبان‌های محلی - مطالعه موردی زبان مازندرانی» از رساله خود با موفقیت دفاع کرد و فارغ‌التحصیل شد.

حسین قاسمی به عنوان استاد راهنما و مراد باقرزاده کاسمانی استاد مشاور در جلسه دفاع این رساله حضور داشتند.

جعفر‌زاده  در تشریح چکیده پایان‌نامه دکتری خود با‌ عنوان «هژمونی زبان فارسی بر زبان‌های محلی - مطالعه موردی زبان مازندرانی» به خبرنگار خبرگزاری آنا گفت: امروزه گرایش به زبان‌های رسمی‌ به دلیل تحولات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی بیش از گذشته صورت می‌‌گیرد و این روند سرعت هژمونی زبان‌های رسمی ‌بر زبان‌های محلی را افزایش داده است.

وی اضافه کرد: مازندرانی یکی از زبان‌های محلی شمال کشور بوده و میزان کاربرد آن در حوزه‌های مختلف کاهش یافته و هدف از این پژوهش ارائه شواهدی درباره میزان هژمونی زبان فارسی بر زبان مازندرانی به ‌عنوان نمونه‌ای از تأثیر هژمونی زبان فارسی بر زبان‌های محلی کشورمان در جنبه‌های مختلف است.

دانش‌آموخته دکتری تخصصی رشته زبان‌شناسی یادآور شد: چارچوب نظری این پژوهش، زبان‌شناسی کاربردی انتقادی است که رویکردی پویا و دائماً در حال تغییر است که زبان را در بافت‌های چندگانه مورد پرسش قرار می‌دهد.

جعفرزاده افزود: در ادامه این پژوهش توصیفی از فرآیند تغییر ویژگی‌های آوایی، نحوی، صرفی، معنایی و واژگانی مازندرانی از دیدگاه تحول زبانی ارائه شده و در تحولات زبانی در همه سطوح مازندرانی با مقایسه گفتار گویشوران شهری و روستایی در گروه‌های سنی مختلف با زبان فارسی بررسی معیار و محاوره‌ای صورت گرفته است.

وی متذکر شد: این پژوهش، پژوهشی میدانی و توصیفی- تحلیلی است که  از ابزار پرسشنامه و مصاحبه برای بررسی میزان کاربرد فارسی و مازندرانی در حوزه‌های مختلف و نگرش گویشوران نسبت به دو زبان استفاده شده است.

بررسی تأثیر شدید هژمونی فارسی بر مازندرانی

دانش‌آموخته دکتری تخصصی رشته زبان‌شناسی توضیح داد: بررسی داده‌های این پژوهش تأثیر شدید هژمونی فارسی بر مازندرانی و در ادامه کاهش کاربرد مازندرانی از حوزه‌های غیررسمی‌(خانواده) به سمت حوزه‌های رسمی‌تر را نشان می‌دهد.

جعفرزاده تبیین کرد: سن، جنسیت، تحصیلات و موقعیت جغرافیایی در کنار مؤلفه‌های آوایی صرفی، نحوی، معنایی و واژگانی از عوامل تأثیرگذار بر هژمونی زبان فارسی بر زبان مازندرانی در حوزه‌ها و موقعیت‌های مختلف هستند.

وی تأکید کرد: کاربرد فارسی در گروه‌های سنی پایین بیش از گروه‌های سنی بالا، بین زنان بیش از مردان و میان شهرنشینان بیشتر از روستانشینان است، اما بین تحصیل‌کرده‌ها در جامعه آماری در حوزه‌های مختلف متفاوت است.

دانش‌آموخته دکتری تخصصی رشته زبان‌شناسی خاطرنشان کرد: درمجموع یافته‌های پژوهش حاکی از هژمونی زبان فارسی بر مازندرانی و زوال این زبان محلی در منطقه است. تحقیق حاضر می‌تواند مورد استفاده جامعه‌شناسان زبان و برنامه‌ریزان زبان قرار گیرد و همچنین افق تحلیلی جدیدی را در خصوص تحول و تغییرات زبانی بازنماید.

انتهای پیام/4078/