فعالیت مرکز تحقیقات باستان‌شناسی و گردشگری فرامرزی می‌شود/ راه‌اندازی موزه علم و فناوری
گروه استان‌های خبرگزاری آنا، حسین عقابی؛ گردشگری در دهه آینده یکی از مهم‌ترین صنایع جهان خواهد شد به همین دلیل لزوم تشکیل مرکز تحقیقات باستان‌شناسی و گردشگری امری ضروری بوده و با توجه به منطقه خوزستان که با بیش از 7 هزار سال استقرار انسان به‌طور متوالی یکی از مهم‌ترین مناطق باستان‌شناسی خاور نزدیک شناخته شده است، مرکز تحقیقات باستان‌شناسی و گردشگری دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول راه‌اندازی شد.
مرکز تحقیقات باستان‌شناسی و گردشگری دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول سال 97 مجوز فعالیت گرفت و با گذشت حدود دو سال از آغاز فعالیت خود، دستاوردها و فعالیت‌های قابل قبولی داشته است.
خبرنگار خبرگزاری آنا به همین مناسبت و به‌منظور تشریح دستاوردها، فعالیت‌ها و مأموریت‌های مرکز تحقیقات باستان‌شناسی و گردشگری دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول با زهرا میراشه رئیس این مرکز گفتگو کرده است که در ادامه خواهیم خواند.
آنا: از چگونگی و چرایی ایجاد مرکز تحقیقات باستان‌شناسی و گردشگری در دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول بگویید.
میراشه: گروه باستان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول از سال 1382 مشغول به فعالیت است. این گروه در مقاطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشجو می‌پذیرد. با توجه به رویکرد پژوهش‌محور دانشگاه آزاد اسلامی اعضای این گروه تصمیم به تأسیس مرکز تحقیقات باستان‌شناسی و گردشگری گرفتند و حاصل تلاش‌های یک ساله آنان اخذ مجوز در اواخر اسفند سال 1397 شد.
منطقه خوزستان با بیش از 7 هزار سال استقرار انسان به‌طور متوالی یکی از مهم‌ترین مناطق باستان‌شناسی خاور نزدیک است. وجود صدها اثر تاریخی معماری و محوطه‌های تاریخی در این استان جایگاه پژوهشی آن را در رشته‌های علوم انسانی و حتی رشته‌های فنی مرتبط به‌درستی ثابت می‌کند.
از طرفی دیگر ویژگی‌های طبیعی منطقه جالب‌توجه است. وجود رشته‌کوه‌های زاگرس، رودخانه‌های دائمی، نزدیکی به خلیج‌فارس، مناطق جنگی سال‌های دفاع مقدس، بیابان‌ها و دشت‌های حاصلخیز موجب جذابیت این منطقه برای گردشگران علاقه‌مند به تاریخ و باستان‌شناسی، طبیعت‌گردی، دفاع مقدس و ... شده است.
این عوامل و ظرفیت گروه باستان‌شناسی که شامل اعضای هیئت علمی علاقه‌مند، توانمند و متعهد هستند موجب شد که این مرکز ایجاد شده و فعالیت خود را آغاز کند.
آنا: چه مأموریت یا مأموریت‌هایی برای این مرکز تعریف شده و آیا تاکنون در انجام مأموریت‌ها فعال بوده است؟
میراشه: اهدافی که در طرح اولیه مرکز مورد نظر بود با توجه به نیازسنجی منطقه شمال و غرب خوزستان تنظیم شد.
همکاری پژوهشی با وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، ایجاد بانک سفال جنوب غرب ایران، آموزش باستان‌شناسی برای کودکان، راه‌اندازی موزه باستان‌شناسی، راه‌اندازی موزه علم و فناوری، ایجاد منطقه اقامتی و گردشگری، برگزاری کارگاه‌های تخصصی مرتبط، همایش‌های ملی و بین‌المللی و ... ازجمله اهداف این مرکز بوده که هر کدام از آنها در مراحل مختلف اجرا قرار دارند.
آنا: تاکنون چه فعالیت‌هایی در این مرکز تحقیقاتی صورت گرفته و دستاوردهای آن چه بوده است؟
میراشه: در آغاز کار، این مرکز دارای بستر آماده و مناسبی نبود؛ به همین منظور فراهم آوردن امکانات نسبتاً زمان‌بر بود. با این حال فعالیت‌های مرتبط با اهداف مرکز در کنار مناسب‌سازی‌های ضروری انجام شد و در تعدادی از این اهداف پیشرفت‌هایی حاصل شده ازجمله موزه علم و فناوری که در حال تجهیز بوده و در مرحله اخذ مجوز از میراث فرهنگی است.
کارگاه‌های آموزشی تخصصی و کارگاه‌های کودکان اجرا شده و آماده‌سازی و تجهیز بانک سفال مراحل اولیه را طی می‌کند و امیدواریم که دومین همایش باستان‌شناسی و معماری سازه‌های آبی دزفول را 26 آذر 99 برگزار کنیم.
آنا: تعامل نهادها و مراکز مربوط با مرکز تحقیقاتی واحد دزفول چگونه بوده و آیا قرارداد و تفاهم‌نامه‌ای در زمینه‌های همکاری صورت گرفته است؟
میراشه: با بخش‌های خصوصی تفاهم‌نامه‌هایی منعقد شده که موجب همکاری در آینده نزدیک می‌شود. مهم‌ترین و اصلی‌ترین نهادی که با مرکز تحقیقات باستان‌شناسی و گردشگری مرتبط بوده وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است. هرچند تفاهم‌نامه‌ای با اداره میراث فرهنگی دزفول منعقد شده؛ اما همکاری‌های صورت گرفته در فعالیت‌هایی مانند جلسات هم‌اندیشی و ... است.
همکاران حوزه میراث فرهنگی همیشه در کنار ما بوده و در تسهیل امور مربوط و حل مشکلات و نیازهای مرکز همواره همکاری لازم را داشته‌اند. یکی از عواملی که موجب همکاری نکردن درخور با وزارتخانه میراث فرهنگی بوده قوانین دانشگاه و میراث است که به نظر می‌رسد باید سازمان مرکزی برای تسهیل در این امور چاره‌اندیشی کند.
سال‌هاست که میراث فرهنگی فعالیت‌های پژوهشی را در قالب مناقصه قرار داده و شرکت در این مناقصه‌ها با توجه به اینکه به لحاظ قانونی مرکز تحقیقات باستان‌شناسی و گردشگری همه مراحل قانونی را انجام داده است، موانعی وجود دارد، به همین دلیل فعالیت‌های پژوهشی فقط به‌وسیله اعضا قابل اجراست که آن هم به‌دلیل موانع قانونی قابل اتصال مرکز نیست و این مسئله باید به نحوی رفع شود.
آنا: جایگاه پایان‌نامه‌های دانشجویی و طرح‌های پژوهشی استادان و اعضای هیئت علمی در این مرکز تحقیقات باستان‌شناسی و گردشگری چگونه است.
میراشه: اعضای هیئت علمی و دانشجویان ارشد باستان‌شناسی با همکاری اعضای هیئت علمی در راستای اهداف مرکز، پایان‌نامه‌ها و طرح‌های خود را تنظیم و تبیین می‌کنند.
آنا: فعالیت این مرکز را چگونه ارزیابی می‌کنید و آیا می‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد تا دچار لغو مجوز نشود؟
میراشه: مرکز تحقیقات باستان‌شناسی و گردشگری مرکز نوپایی است. اهمیت این مرکز را باید در این مسئله دید که گردشگری در دهه آینده یکی از مهم‌ترین صنایع جهان خواهد شد. اکنون با توجه به کمبود نقدینگی و بعضی از قوانین که به هر صورت باید اصلاح شوند، امکان تسریع در فعالیت‌های مرکز وجود ندارد؛ اما همچنان علاقه‌مند و هدفمند هستیم و سعی داریم با جذب دانشجوی خارجی به‌ویژه از کشور عراق فعالیت مرکز را فرامرزی کنیم.
مسلماً حمایت از این مرکز می‌تواند در درازمدت در همه زمینه‌های پژوهشی، آموزشی و حتی اقتصادی برای خانواده بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی مفید فایده باشد. این مرکز فقط حدود یک سال و نیم از عمر آن می‌گذرد و در این زمان کوتاه توانسته زیرساخت‌های مناسب و درخوری آماده کند. امید است در آینده نزدیک با راه‌اندازی موزه علم و فناوری نخستین دستاورد مهم این مرکز از طریق رسانه‌ها اطلاع‌رسانی شود.
آنا: آیا در دوران کرونا مرکز تحقیقات شما فعالیتی داشته است؟
میراشه: با توجه به ماهیت مرکز تحقیقات در مبارزه با ویروس کرونا فعالیتی نداشتیم. در صورتی که زیرساخت‌ها مانند موزه و سایر موارد آماده بود، می‌توانستیم فعالیت‌های مجازی مانند سایر مراکز مرتبط در سراسر جهان داشته باشیم.
انتهای پیام/4121/4062/
انتهای پیام/