هدف شبکه ملی اطلاعات قطع ارتباط با جهان نیست/ نظارت بیشتر بر فعالیت پیام‌رسان‌های خارجی در ایران
گروه فناوری خبرگزاری آنا- علیرضا باجلان، کشورهای مختلف جهان برای حفظ ایمنی کاربران در فضای مجازی تدابیر مختلفی را در نظر می‌گیرند. در ایران نیز مسئولان دستگاه‌های متولی امر برای توسعه شبکه ملی اطلاعات تلاش می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
تعیین دقیق وظایف هر سازمان از کم‌کاری در حوزه شبکه ملی اطلاعات جلوگیری می‌کند
شبکه ملی اطلاعات به عنوان رابطی امن بین اینترنت جهانی و شبکه ارتباطات داخلی شناخته می‌شود و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان راه‌اندازی آن می‌تواند مزایای زیادی برای کاربران ایرانی داشته باشد. در همین رابطه با سعید امینیان کارشناس فضای مجازی گفتگو کرده‌ایم که در ادامه مشروح آن را مشاهده می‌کنید:
آنا: وزیر ارتباطات کسانی را که از لفظ اینترنت ملی برای شبکه ملی اطلاعات استفاده می‌کنند، خائن دانسته و عنوان کرده قرار نیست در این پروژه دور خودمان حصار بکشیم. برخی دیگر از مسئولان نیز از عنوان «گوگل ملی» برای شبکه ملی اطلاعات استفاده می‌کنند. نظر شما در مورد این تعابیر چیست؟ منظور از گوگل ملی دقیقاً چیست؟
امینیان: تعابیر و تفاسیر مختلفی از شبکه ملی اطلاعات عنوان می‌شود و همین عناوین متعدد کار را سخت می‌کند. در چنین شرایطی متخصصان باید تعریف مناسب را ارائه دهند. کسی در حوزه‌ای متخصص نباشد با گذاشتن اسمی روی یک موضوع و بیان نظر خودش ابهام را بیشتر می‌کند و کسانی که پیگیر اخبار آن حوزه هستند ممکن است برداشت دیگری داشته باشند.
هدف شبکه ملی اطلاعات نه‌فقط در ایران بلکه در همه کشورهای دنیا این است که از فضای حکمرانی دیجیتالی حفاظت شود. هدف قطع ارتباط با شبکه‌های جهانی نیست. به‌عنوان‌مثال اگر وزارت آموزش‌وپرورش شبکه «شاد» را طراحی کرده و اطلاعات و سرورهای آن داخل کشور است، نیازی نیست که وقتی دانش‌آموزی روی گوشی‌اش برنامه شاد را اجرا می‌کند، اطلاعات او در ابتدا به خارج از کشور منتقل‌شده و سپس به سرورهای داخلی برگردد. اینترنت شبکه‌ای بین‌المللی است و زمانی که کاربران واژه یا آدرسی را در گوگل سرچ می‌کند اطلاعات او در اختیار سرورهای جهانی قرارگرفته و درنهایت به سرورهای کشور مبدأ بازمی‌گردد.
شبکه ملی اطلاعات دروازه‌ای برای ورود به اینترنت جهانی
وقتی می‌توانیم خدمات مختلف اینترنتی را در ایران ارائه دهیم و نرم‌افزارهای داخلی را پشتیبانی کنیم نباید اجازه دهیم اطلاعات کاربران از کشور خارج شود. گردش اطلاعات کاربران ایرانی در شبکه ملی به ارتقای سرعت و امنیت سرورهای داخلی کمک می‌کند. باید زیرساخت‌هایی آماده شود که حتی سازمان‌ها و وزارتخانه‌هایی که اطلاعات آن‌ها نباید در سرورهای شبکه بین‌المللی قرار گیرد نیز از امنیت بالایی برخوردار شده و به‌راحتی تبادل اطلاعات انجام شود. شبکه ملی اطلاعات دروازه‌ای برای ورود به اینترنت جهانی و شبکه‌های دیگر است و نیازهای بین‌المللی کاربران را برطرف می‌کند.
از سال‌ها پیش وقتی در کشور عنوان ملی به اسمی اضافه می‌شود بار معنایی منفی پیدا می‌کند. به‌عنوان‌مثال سیستم‌عامل ملی، اندروید ملی، گوگل ملی و گوگل بومی اسامی است که طی سال‌های گذشته از قول افراد مختلف بیان‌شده است. برداشت بنده این است که واقعاً هدف در شبکه ملی اطلاعات ایجاد محدودیت نیست و بلکه هدف این است که از ظرفیت‌های داخلی استفاده و برای رفع مشکلات تلاش شود.
لزوم جلوگیری از اخلال در دسترسی مردم به اینترنت
گوگل موتور جستجویی است که در کل فضای اینترنت کار می‌کند. ایران اکنون در شرایط تحریم است. اگر همین فردا شرکت گوگل همه خدماتش را برای ایران قطع کند، ناگهان فعالیت‌های بسیاری از مردم دچار مشکل می‌شود.
بسیاری از کشورها نظیر روسیه، چین و کشورهای اروپایی چنین تهدیدی را از مدت‌ها پیش درک و راهکارهای مناسب را برای مقابله با آن در نظر گرفته‌اند. دستگاه‌های متولی امر در ایران نیز باید راهکارهای جایگزین برای این موارد در نظر بگیرند تا بتوانیم حاکمیت ملی را حفظ کنیم. کشورهای توسعه‌یافته زیرساخت‌هایی طراحی می‌کنند که با سرعت بالاتر و امنیت بیشتر خدمات ارتباطی را ارائه می‌دهد. درنهایت ممکن است اسم این خدمات را گوگل ملی یا هر چیز دیگری بگذارند.
آنا: مجلس شورای اسلامی در حال بررسی طرحی است که بر اساس آن کلیه پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی که می‌خواهند در فضای مجازی کشور فعالیت کنند باید تحت نظارت قرار بگیرند. آیا چنین طرحی برای پیام‌رسان‌های ایرانی و خارجی محدودیت ایجاد نمی‌کند؟
امینیان: فرض کنید شرکتی آمریکایی قرار است در داخل ایران فعالیت کند. اولاً، آیا این شرکت آمریکایی برای فعالیت در داخل ایران نباید شناسنامه داشته باشد؟ قاعدتاً باید در ایران دفتری داشته و فعالیت‌های خود را ازآنجا کنترل کند. در ثانی، فعالیت آن شرکت در کشور کاملاً شفاف و تحت قانون و حاکمیت ایران باشد. در اکثر نقاط دنیا شرکت‌های بین‌المللی در کشورهای مختلف دفاتر نمایندگی دارند؛ بنابراین مسئولان آن کشور می‌توانند بر نحوه صحیح خدمات‌دهی به مردم نظارت کنند.
خدمات ارائه‌شده در هر کشور باید با نیازهای مردم هماهنگ باشد. مثلاً شرکتی کره‌ای که در ایران دستگاه‌های خود را می‌فروشد، باید برای ارائه خدمات پس از فروش دفاتری را در کشور دایر کند. در غیر این صورت مشتریان برای رفع مشکلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری دستگاه‌های آن شرکت با مشکل مواجه می‌شوند. این مسئله را به فضای مجازی تعمیم دهید. فضای مجازی واقعیتی غیرقابل‌انکار است. در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها مانند اینستاگرام یا تلگرام یا واتس‌آپ کاربران مسائل و مشکلات زیادی دارند. چه کسی پاسخگوی مشکلات این کاربران است؟ این‌ها در کشورهای دیگر دفاتر و نمایندگی دارند و اینجا هم باید این‌گونه باشد.
ساماندهی پیام‌رسان‌ها برای هماهنگی با قوانین کشور
متأسفانه در ایران به دلیل تحریم‌ها خیلی از این خدمات ارائه نمی‌شود و مشکلات زیادی را به وجود آورده است. اکنون طرحی در مجلس در حال بررسی است. اگر قرار باشد تلگرام مثلاً در ایتالیا یا آلمان فعالیت کند باید قوانین آن‌ها را رعایت کند تا مجوزهای لازم را بگیرد. در فضای مجازی مسئله اخذ مجوز در مقایسه با شرکتی حقیقی فقط پیچیدگی بیشتری دارد. وقتی بحث ساماندهی پیام‌رسان‌ها مطرح می‌شود هدف این است که بتوان سازوکار هماهنگ با قوانین حاکمیتی را طراحی کرد.
خیلی از کسب‌وکارهای کوچک ایرانی در بستر اینستاگرام، تلگرام و واتس‌آپ فعالیت می‌کنند. اگر به دلیل تحریم یا هر دلیل دیگری این خدمات قطع شود، آسیب بسیار زیادی به کسب‌وکارها و تجارت داخلی وارد می‌شود. منطقی و طبیعی است که هر کشوری روی زیرساخت‌های داخلی کار کند در این صورت دانش فنی ارتقا پیداکرده و ابزار جایگزین آماده می‌شود و اگر اتفاقاتی افتاد خللی بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی مردم به وجود نمی‌آید. پیام‌رسان‌های بومی باید رشد داده شوند تا بتوانیم حاکمیت ملی را حفظ کنیم.
انتهای پیام/4144/پ
انتهای پیام/