تجهیز واحدهای دانشگاهی برای دانشجویان فاقد سیستم و اینترنت

گروه استان‌های خبرگزاری آنا ـ حسین بوذری؛ آموزش مجازی (virtual learning) یا آموزش الکترونیکی (e-learning) در دنیا سابقه‌ای طولانی دارد و در ایران نیز از سال 1381 که از نخستین طرح جامع توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات کشور با نام «تکفا» رونمایی شد، بارقه‌هایی از امید در حوزه کاربرد‌های فناوری با مفهوم آموزش الکترونیکی به‌صورت جدی مطرح و مورد ارزیابی قرار گرفت.

پراکندگی جغرافیایی در استرالیا پنج برابر ایران است و در زمان آغاز آموزش مجازی این کشور دارای 20 میلیون جمعیت بود. دلیل روی آوردن استرالیا به آموزش الکترونیکی فراهم نبودن شرایط ساخت مدرسه در بسیاری از مناطق بود، بنابراین آموزش مجازی در این کشور ده‌ها سال سابقه دارد.

دانشگاه شیراز مجوز آغاز کار رسمی آموزش مجازی را در سال 1382 اخذ کرد و به‌تدریج این آموزش در بسیاری از دانشگاه‌های ایران ترویج پیدا کرد، به‌طوری‌ که اکنون 7 مؤسسه آموزش عالی الکترونیکی در ایران وجود دارد که مشغول فعالیت هستند.

لطفی که کرونا به پیشرفت آموزش مجازی کرد

با شیوع ویروس کرونا مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی هم به تکاپو افتادند تا با کمترین هزینه بیشترین بهر‌ه‌وری را از آموزش کسب کنند، در این راستا محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی 12 اسفند سال 1398 بخشنامه «شیوه‌نامه آموزش مجازی در دانشگاه آزاد اسلامی» را به معاونان، روسای مراکز، مدیران‌ کل سازمان مرکزی و روسای استان‌ها، واحدها و مراکز آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ کرد.

بعد از ابلاغ این بخشنامه واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت خود را برای گسترش آموزش مجازی آغاز کردند و اکنون دانشجویان و استادان از طریق آموزش الکترونیکی باهم در ارتباط هستند و این موضوع رضایت حداکثری آنان را رد پی داشته است؛ البته دانشگاه آزاد اسلامی سال‌هاست که در واحد الکترونیکی خود به‌عنوان تنها واحد الکترونیکی در دانشگاه آموزش را به‌صورت مجازی ارائه می‌دهد.

دانشگاه آزاد اسلامی فعال‌ترین نهاد در حوزه گسترش آموزش مجازی بوده است به‌طوری‌که موفق شده راه 15 ساله را در 6 ماه طی کند و به پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در این عرصه برسد و بزرگ‌ترین دانشگاهی باشد که موفق شده در حوزه آموزش مجازی به موفقیت‌های زیادی برسد.

خبرگزاری آنا پرونده‌ای را با عنوان «دانشگاه برخط، آموزش الکترونیک» باز کرده و به محتوای آموزش مجازی و مزایای آن در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی می‌پردازد.

خبرنگار آنا در این شماره فعالیت آموزش مجازی با شیوع ویروس کرونا را در دانشگاه آزاد اسلامی استان لرستان مورد بررسی و کنکاش قرار داده است.

گفتگوی آنا با سیامک بهاروند، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان لرستان و خرم‌آباد را در زیر می‌خوانید:

آنا: همانطور که می‌دانید با شیوع ویروس کرونا آموزش مجازی راهکار اصلی دانشگاه آزاد اسلامی برای یادگیری دانشجویان است، ابتدا بگویید آیا زیرساخت‌های لازم را برای آموزش مجازی فراهم کرده‌اید؟

بهاروند: پروژه آموزش مجازی از ابتدای شیوع ویروس کرونا در حالی مطرح شد که دانشگاه‌های ما آمادگی کافی برای اجرای آن نداشتند؛ اما آنچه در توانشان بود برای اجرای این طرح به کار بستند.

در فاصله ترم تابستان روی مؤلفه‌های اساسی سیستم آموزش الکترونیک (ابزار تولید محتوا و مدیریت آموزشیار) کار کردیم؛ البته مشکلاتی در سیستم آموزشیار داریم و به‌عنوان نمونه صدور گواهی دانشجویان فارغ‌التحصیل باید از طریق این سیستم صورت بگیرد که اکنون مشکلاتی وجود دارد و مسئولان در تلاش برای رفع آنها هستند.

برای برگزاری کلاس مجازی اقداماتی انجام داده‌ایم؛ نخست اینکه دانشجویان موظف شدند از لپ‌تاپ و گوشی هوشمند برای حضور در کلاس مجازی استفاده کنند و احیاناً اگر دانشجویی به این امکانات دسترسی نداشته باشد، می‌تواند با حضور در نزدیک‌ترین واحد دانشگاه آزاد اسلامی از امکانات دانشگاه برای شرکت در کلاس مجازی بهره ببرد.

واحدهایی را در استان لرستان برای استفاده دانشجویانی که دسترسی به سیستم ندارند، مهیا کرده‌ایم تا از امکانات اینترنتی استفاده کنند.

نکته دیگر اینکه به استادان گفتیم که در صورت امکان برای آموزش مجازی در دانشگاه آزاد اسلامی حضور پیدا کنند؛ این موضوع دو حسن دارد؛ نخست اینکه اگر سیستم استاد قطع شود، همکاران پشتیبان مدیریت کرده و رفع اشکال می‌کنند، دوم اینکه استادان با حضور در دانشگاه دقت بیشتری در برگزاری کلاس‌ها خواهند داشت.

آنا: چگونه می‌خواهید مشکل دانشجویان فاقد اینترنت را برطرف کنید؛ فقط با حضور آنان در دانشگاه این مشکل برطرف می‌شود یا راهکاری دیگر نیز در این باره دارید؟

بهاروند: بله. همانطور که گفتم عده‌ای از دانشجویان واقعاً دسترسی به گوشی هوشمند یا لپ‌تاپ ندارند تا وارد اینترنت شوند و این واقعیتی است که نمی‌توانیم آن را کتمان کنیم؛ به‌خصوص این مشکلات در استان لرستان و مناطق محروم بیش از پیش دیده می‌شود.

از استادان درخواست کرده‌ایم تا تولید محتوا کنند و فایل‌های صوتی، نوشتاری، جزوات و کتاب‌های مورد نیاز را تهیه کرده و در اختیار دانشجویانی قرار دهند که به هر دلیل امکان حضور در کلاس مجازی را نداشتند. (جمعیت 5 درصدی که فاقد امکانات برای شرکت در آموزش مجازی هستند.)

با راه‌اندازی کانال‌هایی مختص بارگذاری محتوای درسی دانشجویان به‌راحتی می‌توانند به مطالب دسترسی داشته باشند. از سوی دیگر برای دانشجویانی که واقعاً امکان حضور در کلاس‌های حضوری و مجازی را نداشتند و نتوانستند حتی مطالب درسی را بارگذاری کنند، راهکار داریم.

در این راستا از استادان خواستیم تا برای این دسته از دانشجویان کلاس جبرانی (حضوری) با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی تدارک ببینند تا دانشجویان بتوانند در این کلاس‌ها حضور داشته باشند و مطالب را یاد بگیرند.

آنا: برای برگزاری دروس عملی چه راهکاری دارید؟

بهاروند: از ابتدای شیوع ویروس کرونا کلاس‌های عملی را در دسته‌های سه تا پنج نفره یا نهایتاً هفت نفره (طبق بضاعت و امکانات) برگزار کردیم و چاره‌ای جز برگزاری این کلاس‌ها نداریم تا دانشجو با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی در آزمایشگاه حضور پیدا کند و از درس و تحصیلش عقب نماند.

آنا: درباره سیستم آموزشیار صحبت کنید. چه زمانی آماده می‌شود؟

بهاروند: مسئولان پایش، نظارت و آمار و اطلاعات پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی متولی سیستم آموزشیار قول داده‌اند که سیستم به‌زودی آماده می‌شود، اما این اتفاق نیفتاده و مشکلاتی در سامانه وجود دارد که متخصصان در حال ساماندهی و رفع اشکال هستند.

با وجود این مشکلات دانشجو رغبتی به تحصیل در دانشگاه نخواهد  داشت؛ اگر عنوان شود که سیستم آموزشی‌ معیوب است، در ورودی‌های جدید درصدی ریزش خواهیم داشت که امیدواریم به‌زودی اشکالات محدود باقیمانده برطرف شود.

نهایتاً موضوعی که دغدغه اصلی ماست، موضوع تسریع در رفع ایرادات سیستم آموزشیار است؛ چراکه دانشجو انتظار دارد با رفع ایرادات سریع‌تر کارش انجام شود.

انتهای پیام/4078/4062/پ