خط قرمزهای بازگشایی مدارس

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش‌بنيان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، یکی از داغ‌ترین بحث‌ این روزهای کشور، مبحث بازگشایی مدرس و حواشی مرتبط با آن است. کارشناسان آموزشی و فناوری و درمانی در سراسر جهان نظراتی مختلف و گاهی متناقض را در مورد اتخاذ تصمیم صحیح دارند. به عنوان مثال آموزش الکترونیک با وجود ایمنی بسیار بالا به نظر می‌رسد بدون زیرساخت لازم و بدون آمادگی‌های قبلی، کارآمدیِ سیستم نرمال آموزشی را ندارد. در این میان، والدین بیش از همه نگران سلامتی فرزندان خود هستند و پرسش‌های بسیاری را مطرح می‌کنند. در این گزارش تلاش بر این است تا به طور دقیق منطبق با اطلاعات انتشاریافته در وب‌سایت سازمان بهداشت جهانی به برخی از مهمترین پرسش‌ها پاسخ دهیم. 

آیا کودکان به میزان کمتری نسبت به بزرگسالان در معرض خطر ابتلا به کووید19 هستند؟

تاکنون موارد گزارش‌شده ابتلای کودکان به بیماری کووید-19 کمتر از بزرگسالان بوده است و به طور کلی آنها معمولاً بیماری را به طور خفیف‌تری تجربه می‌کنند. گزارش‌های  سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد  کودکان و نوجوانانِ زیر 18 سال تنها 1 الی 3 درصد از موارد ابتلا را تشکیل می‌دهند و این در حالی است که این گروه سنی مساوی با 29 درصد از جمعیت جهان است.گرچه کودکان کمتر ممکن است تحت تاثیر عوارض خطرناک بیماری قرار بگیرند، اما در عین حال تعداد تماس بین افراد‌ را در محیط مدرسه و اجتماع افزایش می‌دهند. مطالعات بیشتری برای ارزیابی خطر بیماری در کودکان و درک بهتر نرخ انتقال این گروه سنی در حال انجام است.

نقش کودکان در انتقال کرونا

بر اساس گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی نقش کودکان در انتقال ویروس تاکنون به خوبی روشن نشده است. در عین حال تا به امروز، شیوع بیماری در کودکان(یا در مدارس) به میزان کمی گزارش شده است. این نتایج نشان می‌دهد که گسترش کووید19 در محیط‌های آموزشی ممکن است به صورت محدود وجود داشته باشد.

از آنجا که کودکان به طور کلی بیماری خفیف‌تر و علائم کمتری دارند، بسیاری از موارد ابتلای آنها ممکن است اصلاً مورد توجه قرار نگیرد. نکته مهم قابل ذکر دیگر این است که داده‌های اولیه مطالعات نشان می‌دهد که میزان عفونت در میان نوجوانان احتمالاً بیشتر از کودکان خردسال است. برخی از مطالعات مدل‌سازی و شبیه‌سازی شده کامپیوتری نشان می‌دهد که افتتاح مجدد مدرسه احتمالاً تأثیر کمی در شیوع گسترده‌تر کووید-19 خواهد داشت اما این موضوع به طور صد درصدی قابل تأیید نیست.   

مطالعات بیشتر در مورد نقش کودکان در انتقال بیماری در محیط‌های آموزشی و خارج از آن در حال انجام است. سازمان بهداشت جهانی اکنون در حال همکاری با دانشمندان سراسر جهان برای تهیه پروتکل‌هایی است تا کشورها بتوانند برای مطالعه شیوه‌ی انتقال کووید-19 در  مؤسسات آموزشی مورد استفاده قرار دهند، که نسخه اولیه آن را می‌توانید اینجا مشاهده کنید.

کودکان مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای(آسم، دیابت، چاقی) باید به مدرسه برگردند؟

به طور کلی اینکه کودکان باید به مدرسه بروند یا نه، به سه عامل بستگی دارد: وضعیت سلامتی خود آنها، وضعیت موارد ابتلا به کووید-19 در سطح جامعه، شیوه اقدامات حفاظتی مدرسه برای کاهش خطر انتقال. 

در حالی که شواهد موجود نشان می‌دهد که خطر بیماری شدید برای کودکان در کل نسبت به بزرگسالان کمتر است، می‌توان اقدامات احتیاطی ویژه‌ای را برای به حداقل رساندن خطر ابتلای کودکان انجام داد و همچنین باید مزایای بازگشت کودکان به مدرسه را نیز در نظر گرفت.

شواهد موجود حاکی از آن است که افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری مزمن تنفسی، چاقی، دیابت یا سرطان در معرض خطر بیشتری(برای ابتلا به بیماری شدید و حتی مرگ) نسبت به افراد عادی هستند. به نظر می‌رسد این شرایط در مورد کودکان نیز وجود داشته باشد، اما هنوز به اطلاعات بیشتری برای نتیجه‌گیری قطعی نیاز است. 

افراد بزرگسال 60 سال به بالا و افراد مبتلا به بیماری زمینه‌ای در معرض خطر بیشتری هستند. طبعاً تصمیم برای بازگشت به یک محیط آموزشی توسط یک فرد بزرگسال به خود او بستگی دارد اما باید روند بیماری در آن منطقه، اقدامات احتیاطی مدارس برای جلوگیری از شیوع ویروس در نظر گرفته شود.

زمان دوره نهفتگی بیماری برای کودکان

دوره نهفتگی برای کودکان همانند بزرگسالان است. فاصله‌ی بین در معرض بیماری قرار گرفتن و شروع علائم ابتدایی بین یک تا چهارده روز متغیر است اما عموماً بین 5 الی 6 روز خود را نشان می‌دهد. 

تصمیم‌گیری برای تعطیلی کامل، تعطیلی نصفه‌ و نیمه یا بازگشایی مدارس باید به صورت علمی، منطقی و واقع‌بینانه به دور از هیجانات و با استفاده از روش مدیریت ریسک انجام گیرد (مدیریت ریسک به معنی تصمیم‌گیری براساس معیارهایی است که می‌توان از آن‌ها به منظور رساندن ریسک به "سطحی قابل قبول" استفاده کرد). بنابراین در اینجا به حداکثر رساندن توانمندی آموزشی و به طور همزمان بیشینه ساختن موضوعات بهداشتی برای دانش‌آموزان، معلمان، کارکنان برای جلوگیری از موج تازه‌ی کووید-19 در جامعه باید مورد توجه قرار گیرد.

وضعیت محلی و اپیدمیولوژی  کووید-19 ممکن است در یک مکان نسبت به مکانی دیگر در هر کشوری متفاوت باشد و چندین عنصر باید در تصمیم‌گیری برای بازگشایی مدارس یا بسته نگه داشتن آنها ارزیابی شود. باید مزایا و خطرات ابتلا به بیماری در ترازو گذاشته شود و با نگاه علمی سبک و سنگین شود. روند کووید-19 و نرخ ابتلا باید مورد توجه قرار گیرد. همزمان باید میزان اثرگذاری استراتژی‌های یادگیری از راه دور و روش های تقویت آن مورد بررسی قرار گیرد. اگر قرار باشد برای زمانی طولانی با کووید-19 دست و پنجه نرم کنیم، ضروری است خود را با شیوه‌های آموزش از راه دور بیشتر خو دهیم. مسئله دیگری که باید در مبحث مزایا و خطرات مورد توجه قرار بگیرد، تاثیر این اقدام در جمعیت آسیب‌پذیر و با بدن ضعیف‌تر است. آیا مقامات محلی بهداشت قادر به اقدام سریع هستند و  آیا مدرسه با مقامات محلی بهداشت عمومی همکاری می‌کند؟ 

علاوه بر وضعیت محلی و اپیدمیولوژی، پیش از تصمیم‌گیری باید محیط مدرسه و توانایی برقراری اقدامات پیشگیرانه و کنترلی، مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد.

خطرات ناشی از حمل و نقل افراد به مدارس چیست؟

برای محدود کردن مواجهه غیرضروری اعضای مدرسه یا کارکنان با یکدیگر، باید زمانبندی ورود افراد مشخص شود تا از حضور بی‌دلیل افراد در آنِ واحد اجتناب شود. ضمناً مطابق با سیاست‌های محلی، بر مسائلی همچون بهداشت تنفسی و دستان، اقدامات فاصله‌گذاری فیزیکی و استفاده از ماسک و احتیاطات بیشتر در وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس مدرسه یا مترو پافشاری شود. 

باید به طور پیوسته نکات در مورد چگونگی رفت و آمد ایمن به مدرسه تکرار شود و در این میان گروه سنی دانش‌آموزان مورد توجه قرار گیرد. در صورت امکان دانش‌آموزان از نظر فیزیکی حداقل 1 متر در وسایل حمل و نقل عمومی با یکدیگر فاصله داشته باشند. بدین منظور باید اتوبوس‌های بیشتری برای مدارس در نظر گرفته شود و در صورت امکان و با رعایت موارد ایمنی، شیشه‌های اتوبوس‌ها، ون‌ها و سایر وسایل نقلیه باز نگه داشته شود. آیا سازمان بهداشت جهانی به کارمندان و کودکان توصیه می‌کند که در مدرسه از ماسک استفاده کنند؟ و اگر بله، چه نوع ماسکی؟

تصمیم برای استفاده از ماسک به ارزیابی ریسک در محیط بستگی دارد. به عنوان مثال، شیوع ویروس در یک منطقه تا چه اندازه گسترده است؟ آیا مدرسه می‌تواند فاصله فیزیکی حداقل 1 متری از دیگران را تضمین کند؟ آیا دانش‌آموزان یا معلمانی با وضعیت سلامت پرخطر وجود دارند؟ 

ماسک‌های پارچه‌ای برای جلوگیری از انتقال ویروس در میان جمعیت و در مکان‌های عمومی، به‌ویژه در مواردی که فاصله‌گذاری امکان‌پذیر نیست، توصیه می‌شود. این توصیه می‌تواند در برخی شرایط، مدارس را نیز شامل شود. ماسک‌ها ممکن است به محافظت از دیگران کمک کنند، زیرا این احتمال وجود دارد که افراد بیمار پیش از بروز علائم بیماری، افراد جدیدی را آلوده کنند. سیاست استفاده از ماسک یا پوششِ صورت باید مطابق با دستورالعمل‌های ملی یا محلی دنبال شود. در صورت استفاده از ماسک، طرز استفاده از آن باید به درستی آموزش داده شود.  

بسیار مهم است هر کسی (اعم از کارکنان و دانش‌آموزان) که احساس ناراحتی کرد و یا علائم اولیه‌ مشکوک به کووید-19 را در خود مشاهده کرد در خانه بماند و با کادر درمانی برای مشاوره تماس بگیرد.

در صورت امکان، تهویه طبیعی و تمیز در داخل ساختمان تعبیه شود و مهم است که این مسئله بدون گردش مجدد هوا در داخل ساختمان صورت بگیرد. در غیر این صورت باید فیلترها و لوله‌های انتقال هوا بر طبق دستورالعمل سازنده به طور مرتب تمیز شوند و به طور منظم تغییر کنند. سیستم‌های گرمایش و سرمایش باید به‌خوبی تعمیر و نگهداری شوند.

پس از آغاز به کار مدارس و بر اساس آنچه از این روش‌ها آموختیم ممکن است در این قواعد اصلاحات بیشتری صورت بگیرد تا کودکان و کارمندان بتوانند ایمن‌ترین محیط ممکن را داشته باشند.

انتهای پیام/پ