دردی به نام فراموشی/عواملی که ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهند
به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، آلزایمر یا بیماری فراموشی نوعی اختلال عملکرد مغزی است که در آن به‌تدریج توانایی‌های ذهنی فرد بیمار کاهش پیدا می‌کند. در ابتدا اختلال حافظه درمورد وقایع اخیر رخ می‌دهد ولی به‌تدریج خاطرات قدیمی هم آسیب می‌بینند. تکرار یک سال، گم کردن وسایل، عدم توانایی خرید و پرداخت پول، فراموش کردن نام دوستان و آشنایان، مسیریابی اشتباه، افسردگی و عصبانیت از عوارض این بیماری به‌حساب می‌آیند.
اگرچه هنوز درمانی برای این بیماری وجود ندارد، محققان همچنان به درك بهتر آنچه موجب افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر می‌شود، ادامه می‌دهند. تحقیق جدیدی که روی 396 مطالعه گوناگون انجام شده، 10 عاملی که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند، شناسایی کرده است.
سطح تحصیلات
سطح تحصیلات پایین‌تر با افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر همراه است. شواهد قبلی نشان می‌دهد که هرچقدر مدت‌زمان طولانی‌تری را صرف آموزش کنید، خطر ابتلا به زوال عقل کاهش می‌یابد. تحقیقات انجام‌شده بر روی مغز افراد با سوابق تحصیلی مختلف نیز نشان داد که افرادی که بیشتر تحصیل کرده‌اند مغزهای سنگین‌تری دارند. ازآنجاکه برخی افراد یک‌سوم وزن مغز خود را به دلیل زوال عقل از دست می‌دهند، ممکن است یک مغز سنگین‌تر آنها را انعطاف‌پذیرتر کند.
فعالیت شناختی
شواهد نشان می‌دهد که فعال نگه‌داشتن مغز نیز می‌تواند با زوال عقل مبارزه کند. فعالیت‌هایی مانند معماهای کلمه‌ای مغز شمارا تحریک می‌کنند و می‌توانند ارتباط بین سلول‌های مغزی را تقویت کنند. این اتصال در زوال عقل شکسته است.
جدیدترین مطالعه نشان می‌دهد که ما باید حتی در سنین بالا به فعال نگه‌داشتن مغز خود ادامه دهیم. مطالعات دیگر نیز معتقدند که به چالش کشیدن مغز، شانس ابتلا به زوال عقل را کاهش می‌دهد.
فشارخون بالا در میان‌سالی
مدت‌هاست این موضوع ثابت شده که قلب سالم با یک مغز سالم مرتبط است. مطالعه کنونی نشان می‌دهد فشارخون بالا در سنین میان‌سالی خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهد. شیوع بیشتر بیماری قلبی در مبتلایان به فشارخون بالا، روی خون‌رسانی و تأمین مواد مغذی به مغز آنها تأثیر می‌گذارد. درنتیجه کاهش خون‌رسانی به مغز با آلزایمر مرتبط است.
افت فشارخون
این مطالعه همچنین افت فشارخون را به‌عنوان یک عامل خطرناک قلمداد می‌کند. این شرایط زمانی رخ می‌دهد که شخصی هنگام ایستادن یا دراز کشیدن، فشارخون پایین را تجربه می‌کند. ازآنجاکه بدن قادر نیست در هنگام تغییر وضعیت قرارگرفتن، خون‌رسانی کافی به مغز را انجام دهد، درنتیجه این امر می‌تواند موجب تضعیف طولانی‌مدت فعالیت مغز شود. بنابراین اکسیژن کافی به مغز نمی‌رسد و باعث افزایش خطر زوال عقل می‌شود.
دیابت
این مطالعه نشان داد که دیابت با بروز بالاتر آلزایمر همراه است. ازآنجاکه دیابت بدن ما را قادر به تنظیم صحیح انسولین نمی‌کند، این امر نحوه ارتباط سلول‌های مغز و عملکرد حافظه را تغییر می‌دهد. درواقع این دو در بیماری آلزایمر مختل شده‌اند.
انسولین برای بدن ضروری است، زیرا توسط جذب قند خون به کبد، چربی و ماهیچه‌ها، می‌تواند متابولیسم کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و پروتئین را تنظیم کند. به نظر می‌رسد بیماری آلزایمر توانایی مغز در واکنش به انسولین را مختل می‌کند.
شاخص توده بدنی (BMI)
این شاخص، سنجشی آماری برای مقایسه وزن و قد یک فرد است. این شاخص میزان چاقی را اندازه‌گیری نمی‌کند بلکه ابزاری است تا سلامت وزن فرد با توجه به قدش تخمین زده شود.
این مطالعه نشان می‌دهد شاخص توده بدنی بالاتر (BMI) در افراد زیر 65 سال، با افزایش خطر زوال عقل مرتبط است. طبق این مطالعه، شاخص توده بدنی بین 18.5 تا 24.9 برای افراد زیر 65 سال مناسب است. به‌عبارتی‌دیگر وزن سالم ممکن است خطر زوال عقل را کاهش دهد. بااین‌وجود کمبود وزن در سن میان‌سالی می‌تواند خطر زوال عقل را افزایش دهد. تصور می‌شود که آمیزه‌ای از ژنتیک، بیماری‌های قلبی عروقی و التهاب، همه در ارتباط بین BMI و زوال عقل نقش دارند.
ترومای سر (Head trauma)
آسیب وارد آمده به ناحیه سر در اثر جسم خارجی، ترومای سر می‌گویند. شواهد روشنی وجود دارد که نشان می‌دهد ضربه به سر مانند ضربه‌مغزی، یک عامل خطر است، و می‌تواند در ایجاد زوال عقل نقش داشته باشد. این ارتباط برای اولین بار در سال 1928 مشاهده شد. مشخص است که آسیب مغزی در اثر ضربه به سر، شبیه به زوال عقل است. این امر باعث می‌شود تا افراد بیشتر در معرض آسیب‌های بعدی زوال عقل باشند.
افزایش هوموسیستئین خون
مقادیر بالای هموسیستئین شیمیایی خون نیز یک عامل خطرناک است. هموسیستئین یک اسیدآمینه طبیعی است که در تولید مکانیسم‌های دفاعی بدن ما نقش دارد، ازجمله آنتی‌اکسیدان‌هایی که از آسیب سلولی جلوگیری می‌کنند.
افزایش سطح هموسیستئین خون در افراد مبتلابه زوال عقل برای اولین بار در سال 1998 گزارش شد. از آن زمان مطالعات نشان داده‌اند که کاهش سطح هموسیستئین ممکن است از مغز در مقابل آلزایمر محافظت کند.
مطالعات حیوانی نیز نشان می‌دهد افزایش سطح هموسیستئین به سلول‌های مغزی آسیب میزند. مصرف بیشتر اسیدفولیک و ویتامین B12 می‌تواند سطح هموسیستئین را کاهش دهد و درنتیجه ممکن است خطر زوال عقل را کاهش دهد.
افسردگی
کسانی که آلزایمر دارند همچنین اغلب از افسردگی رنج می‌برند، اگرچه هنوز مشخص نیست افسردگی باعث آلزایمر می‌شود یا فقط یک نشانه بیماری است. بااین‌حال، بسیاری از شواهد تأیید می‌کنند که افسردگی واقعاً یک عامل خطر ابتلا به آلزایمر است. تحقیقات حتی ارتباطی بین تعداد دوره‌های افسردگی و خطر بیشتر را نشان داده است.
افسردگی درواقع سطح مواد شیمیایی مضر در مغز ما را افزایش می‌دهد. عدم تعادل در این مواد شیمیایی می‌تواند منجر به از بین رفتن سلول‌های مغزی شود. درنتیجه این امر احتمال ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهد.
استرس
استرس نیز به‌عنوان یک عامل خطر برای آلزایمر شناخته شده است. استرس طولانی‌مدت سلول‌های ایمنی بدن ما را هدف قرار می‌دهد، که در حفظ زوال عقل مهم هستند. به‌ویژه، هورمون کورتیزول در استرس نقش دارد و می‌تواند بر حافظه تأثیر بگذارد. بنابراین کاهش استرس و سطح کورتیزول می‌تواند شانس ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد.
اگرچه ممکن است این یافته‌ها متقن به نظر نرسند، اما برخی از این عوامل را می‌توان با تغییر در شیوه زندگی مدیریت یا اصلاح کرد. درواقع فعالیت ورزشی، رژیم غذایی سالم، فعال بودن ازنظر اجتماعی و انجام فعالیت‌های ذهنی می‌تواند در پیشگیری از بیماری آلزایمر بسیار مؤثر باشد.
انتهای پیام/4112/
انتهای پیام/