چگونه تغییرات اقلیمی صنعت ساختمان را دگرگون می‌کند؟/نگاهی به صنعت ساختمان‌های سبز در ایران
به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، تغییرات گسترده وضعیت آب‌وهوا در سراسر دنیا بر جنبه‌های مختلف زندگی مردم تأثیرات زیادی گذاشته است. بالا آمدن سطح آب دریا و گرم شدن کره زمین ازجمله مهم‌ترین مشکلاتی است که در اثر تغییرات اقلیمی ایجاد می‌شود. دگرگونی‌های شدید و مکرر آب‌وهوا در دهه‌های اخیر بر صنعت ساختمان‌سازی نیز تأثیر زیادی داشته و مهندسان را به سمتی برده است که بیش از گذشته ساختمان‌هایی با مقاومت بالا در برابر آب‌وهوای متغیر را طراحی کنند.
بیشتر بخوانید: آینده آب و هوا در کره زمین چگونه خواهد بود؟/ مهاجرت میلیاردها نفر به دلیل گرمای طاقت فرسا
در طراحی نقشه هر ساختمان در نظر گرفتن فشار بارهای مصنوعی نظیر وسایل منزل و تعداد اعضایی که در آن محل زندگی می‌کنند و نیروی واردشده از مصالح ساختمانی و عوامل طبیعی مانند باران، باد و برف نیز ضروری است. اگر ساختمان‌ها در برابر فشارهایی که طبیعت به آن‌ها وارد می‌کند مقاومت کافی نداشته باشد و شرایط بسیار خطرناکی پیش آمده و ممکن است حوادث ناگواری روی دهد.
یکی از مواردی که موجب ایجاد شکست در ستون‌های فولادی و دیوارهای بتنی می‌شود تغییرات متوالی و شدید دما است. با افزایش و کاهش مکرر دما قسمت‌های مختلف ساختمان تضعیف شده و ممکن است در شرایطی که ناگهان فشار زیادی به ساختمان وارد شود به‌طورکلی دچار شکست شوند. لذا مهندسان در هر منطقه باید ضمن اطلاع از حداکثر و حداقل دمای ممکن مصالح مناسب را در ساخت پروژه‌های عمرانی به‌کارگیری کنند.
تغییرات آب‌وهوایی چگونه ساختارهای ساختمانی را دگرگون می‌کنند؟
درحالی‌که موضوع تغییر اقلیم یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیشروی دولت‌ها در کشورهای مختلف دنیا است شکی نیست که دمای کره زمین رو به افزایش است. بررسی‌ها نشان می‌دهد دمای زمین بین سال‌های 2002 تا 2008 به‌اندازه 0.8 درجه سانتی‌گراد افزایش یافته است. به گزارش وب‌سایت Climate.org دمای سیاره خاکی در هر دهه به‌طور متوسط 0.2 درجه سانتی‌گراد افزایش می‌یابد. این روند در شرایطی به وقوع می‌پیوندد که دانشمندان معتقدند گرمایش پایدار جهانی با افزایش 1.5 درجه سانتی‌گراد کافی است تا میلیون‌ها انسان در معرض قحطی، امواج گرما و فقر افسارگسیخته قرار بگیرند.
چنین گرمای بی‌سابقه‌ای در کره زمین الگوهای آب و هوایی را در کشورهای مختلف دچار اختلال کرده و موجب شده بیش از گذشته شاهد افزایش سرعت فرسایش خاک و کاهش عمر مفید ساختمان‌ها باشیم. بارندگی‌های سنگین در برخی از مناطق دنیا و خشک‌سالی طولانی در نواحی مسکونی موجب شده استحکام در ساختمان‌ها کاهش یابد. از همین رو مهندسان عمران درصدد هستند تا با طراحی ساختمان‌هایی مستحکم زندگی ایمن‌تری را برای مردم فراهم کنند.
گرمای هوا سبب شده است مردم از دستگاه‌های تهویه هوا باقدرت بیشتری استفاده کنند درنتیجه اختلاف دمای داخل واحدهای مسکونی و بیرون ساختمان افزایش می‌یابد و این اختلاف دما قدرت و عمر مفید عایق‌های حرارتی ساختمان را کاهش می‌دهد.
ساختمان‌های سبز جایگزینی مناسب برای بناهای کنونی
امروزه شرکت‌های ساختمان‌سازی به‌منظور مقابله با گرمایش بیش‌ازاندازه زمین و ذخیره بهتر و بیشتر انرژی در بناهای مسکونی و غیرمسکونی تصمیم به ساخت «ساختمان‌های سبز» گرفته‌اند. این نوع ساختمان‌ها نگرانی‌های مربوط به تغییرات اقلیمی را تا حد زیادی برطرف می‌کنند. برای طراحی ساختمان‌های سبز حجم کمتری از مصالح سنگین و زیست تخریب ناپذیر استفاده شده و تغییرات آب‌وهوایی تأثیر کمتری روی آن‌ها دارد.
سیستم‌های تهویه در ساختمان‌های سبز به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که انرژی کمتری مصرف کرده و درعین‌حال بازدهی بیشتری دارد. این سیستم‌ها انرژی الکتریکی موردنیاز خود را عموماً از نور خورشید تأمین می‌کنند و درنهایت آلودگی ناچیزی را به طبیعت بازمی‌گردانند. اما در هر صورت باید توجه داشت که برای مقابله با تغییرات گسترده آب‌وهوا استفاده از تهویه‌های سازگار با محیط‌زیست کافی نیست.
نکته حائز اهمیت برای جلوگیری بیشتر از تغییرات اقلیمی این است که ساختمان‌های سبز عموماً در مناطقی ساخته می‌شوند که آلودگی محیطی و تولید مواد آلاینده در آن‌ها کمتر است و درمجموع تغییر زیادی در شرایط حاکم برجهان به وجود نمی‌آورند. اگر ساختمان‌های سازگار با محیط‌زیست بیشتر در شهرها و روستاهایی که حجم بالایی از انرژی را مصرف می‌کنند گسترش یابند قطعاً در کوتاه‌مدت و بلندمدت تأثیر عمیق‌تری بر حفظ دمای متعادل در کره زمین خواهند داشت.
به‌عنوان‌مثال بخشی اعظمی از شهر نیواورلئان در کشور آمریکا پایین‌تر از سطح دریا قرار دارد از همین رو مهندسان هنگام ساخت این شهر سیل بندهای و سدهای بزرگی را طراحی کردند؛ اما باوجود چنین تمهیداتی طوفان کاترینا در سال 2005 میلادی آسیب‌های ویرانگری به این شهر وارد ساخت و خسارات زیادی را به وجود آورد. از آن سال تاکنون شهر سازان در تلاش هستند تا این منطقه را به‌گونه‌ای طراحی کنند که آمادگی نسبی و حتی کامل را برای شرایط بحرانی آب‌وهوایی داشته باشد.
یکی از مواردی که در طراحی جدید شهر نیواورلئان توجه زیادی به آن شده است مرتفع سازی و مستحکم بیشتر سیل بندها است. مهندسان عمران سازه باوجود تغییرات گسترده آب‌وهوا و احتمال وقوع ناگهانی هرگونه حادثه طبیعی تمام تلاش خود را به کار می‌بندند تا طراحی مناسبی برای بناهای مسکونی و اداری در نظر بگیرند و تحلیل مناسبی از عمر مفید یک ساختمان را ارائه دهند. مثالی واضح درزمینهٔ چالش‌های پیش روی مهندسان طراح، تغییر اقلیم در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت است. اغلب آیین‌نامه‌های مقررات ساختمان میزان بارهای وارد از طرف باران، باد و برف را طی متوسط اندازه‌گیری‌ها در بازه‌های زمانی 50 تا 100 سال بیان می‌کنند درحالی‌که در موارد متعددی حوادث طبیعی نظیر طوفان قدرتی بسیار بیشتر از حد مقاومت ساختمان دارد.
طراحی ساختمان‌های آینده چگونه خواهد بود؟
جوامع مختلف مهندسان عمران در سراسر دنیا بر سر این موضوع که باید ساختمان‌های آینده را با هماهنگی بیشتری نسبت به محیط‌زیست ساخت اتفاق‌نظر دارند. طراحی سازگار با طبیعت محیط امن و بدون آلودگی را برای زندگی انسان‌ها ایجاد کرده و تأثیر مخربی کمتر بر آب؛ خاک و هوای کره زمین می‌گذارد. در ساختمان‌های سبز از مواد اشتعال‌زای کمتری استفاده‌شده بنابراین زمانی که محیط اطراف خانه آتش می‌گیرد نیازی به نگرانی از بابت سرایت شعله‌های آتش به خانه نیست. حتی برخی از مصالح به‌کاررفته در ساختمان‌های سبز قدرت خاموش‌کننده دارند و به مهار حریق کمک می‌کنند.
طراحی خانه‌هایی هماهنگ با تغییرات اقلیمی شرایط را به وجود می‌آورد که مهندسان حتی به فکر تأمین انرژی الکتریکی از بادهای شدید و سیل‌های بزرگ باشند. ساختمانی که دارای زهکشی و سیستم انتقال آب دقیق و مهندسی‌شده باشد حجم آب اضافی وارده را به‌سرعت تخلیه کرده و بار وارد بر پایه ساختمان را کنترل می‌کند؛ بنابراین سیستم زهکشی پیشرفته با لوله‌های بزرگ‌تر جزئی از طراحی نسل آینده ساختمان‌ها است.
در حال حاضر تجهیزات و مصالح موردنیاز برای طراحی ساختمان‌های سبز گران‌تر از مواد سازنده ساختمان‌های معمولی است. از همین رو بسیاری از سازندگان ساختمان پروژه‌های هماهنگ با محیط‌زیست را مقرون به‌صرف نمی‌دانند. بدون شک در نگاه اول و با دیدگاهی سطحی ساخت ساختمان‌های سنتی ازلحاظ اقتصادی مقرون به‌صرفه‌تر به نظر می‌رسد ولی اگر به‌طور علمی و با بینشی عمیق به تأثیر هر ساختمان بر طبیعت بنگریم متوجه خواهیم شده هزینه بیشتر موجب حفظ آرامش و امنیت تعداد زیادی از مردم جهان خواهد شد.
صنعت ساختمان‌های سبز در ایران
ایران به عنوان کشوری در حال توسعه نیاز گسترده‌ای به منابع انرژی داشته و سالانه میلیون‌ها تن مصالح ساختمانی برای ساخت‌وساز مصرف می‌شود. وجود چنین نیازی در کشور و لزوم حفظ محیط زیست برای فرزندان آینده ایران موجب شده سازمان‌های دولتی و انجمن‌های خصوصی قوانین خاصی برای استفاده بهینه از منابع انرژی فسیلی و طراحی ساختمان‌هایی با حداقل مصرف انرژی را تبیین کنند.
اکنون در ایران ظرفیت قوانین مقررات ملی ساختمان در با تغییرات اقلیمی کشور کاملا هماهنگ بوده و مهندسان تلاش می‌کنند تا حدالمقدور ساختمان‌های مسکونی و اداری را به گونه‌ای طراحی کنند که هم عمر مفید بالایی داشته و هم کمترین آسیب ممکن را به محیط زیست وارد کند. ده‌ها شرکت دانش‌بنیان ایرانی در زمینه طراحی ساختمان‌های سبز و تامین مصالح چه در سطح کشور و چه در عرصه بین‌المللی در حال فعالیت هستند و خدمات متنوعی را ارائه می‌دهند.
انتهای پیام/4144/
انتهای پیام/