شروط ضمن عقد چیست و قانون چه شروطی را معتبر می‌داند؟
به گزارش خبرنگار حقوقی گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، امروزه در اکثر ازدواج‌ها بحث شروط ضمن عقد بسیار اهمیت پیداکرده است چراکه زوج‌های جوان می‌توانند در همان اوایل شروع زندگی مشترک برای خود حقوق مساوی تعیین کرده و از مشکلات و حاشیه‌های بعد از ازدواج جلوگیری کنند نمونه بارز این مشکلات حق طلاق و مهریه است.
متأسفانه معنا و مفهوم واقعی مهریه در جامعه ما به درستی جا نیفتاده و اکثر دختران از مهریه به‌عنوان اهرم فشاری جهت آزار و اذیت مرد به خاطر تلافی در ایجاد مشکلات استفاده می‌کنند که این عمل فقط باعث از بین رفتن حرمت‌ها شده و درنهایت باب طلاق را برای زوج‌های جوان باز می‌کند.
امیرحسین صفدری پژوهشگر و محقق علم حقوق در گفتگو با خبرنگار حوزه حقوقی گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، گفت: پیشنهاد من به‌عنوان پژوهشگر در زمینه مسائل حقوقی و خانواده به زوج‌های جوان این است که بهتر است در کمال احترام به هم سعی کنند حقوق مساوی برای خود در ضمن عقد ازدواج تعیین کنند و پس‌ازآن فقط زندگی کنند و از مسائل حاشیه‌ای مثل مهریه‌های سنگین، مراسم تجملاتی و... جدا خودداری کنند.
وی تأکید کرد: مهریه زیاد تضمین‌کننده خوشبختی نیست و مهریه پایین هم موجب بدبختی نمی‌شود و تنها عاملی که باعث سعادت و خوشبختی زوج‌های جوان می‌شود فقط عشق، تعهد، صداقت، وفاداری و دوست داشتن همدیگر است.
هدف از شروط ضمن عقد چیست؟
این محقق علم حقوق ادامه داد: که هدف از شروط ضمن عقد فقط ایجاد حقوق برابر بین زن و مرد است و قرار نیست که مرد یا زن نسبت به دیگری حق اضافه‌تری داشته باشد و آن‌گونه که در ماده 1119 قانون مدنی آمده طرفین عقد ازدواج می‌توانند هر شرطی که مخالف با مقتضای عقد مزبور نباشد در ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر بنمایند؛ مثل‌اینکه شرط شود هرگاه شوهر زن دیگر بگیرد یا در مدت معینی غایب شود یا ترک انفاق نماید یا علیه حیات زن سوءقصد یا سوء رفتاری نماید که زندگانی آن‌ها با یکدیگر غیرقابل‌تحمل شود زن وکیل و وکیل در توکیل باشد که پس از اثبات تحقق شرط در محکمه و صدور حکم نهایی خود را مطلقه سازد.
مهم‌ترین شروط ضمن عقد
این پژوهشگر مسائل حقوقی با اشاره به اینکه مهم‌ترین شروطی که در ضمن عقد ازدواج در عرف جامعه ما موردبحث قرار می‌گیرد شش مورد است، افزود: شرط وکالت در طلاق یکی از آن‌هاست. در عرف جامعه ما اکثراً می‌گویند زن حق طلاق را از مرد گرفته است، درصورتی‌که این عمل در عالم حقوق به این معنا است که مرد وکالتی به زن داده است که زن هر موقع که بخواهد بتواند از همسرش جدا شود.
وی توضیح داد: البته باید گفت دادن وکالت در طلاق به زن به این معنا نیست که مرد دیگر حق ندارد همسرش را طلاق بدهد بلکه این حق را نمی‌توان از مرد ساقط کرد، وکالت در طلاق معمولاً به‌صورت بلاعزل در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود اما بهتر است در این وکالت‌نامه‌ها نوشته شود که مرد حق اسقاط تجدیدنظرخواهی و فرجام‌خواهی و اسقاط حق عزل وکیل و... که منافاتی با موضوع این وکالت دارد را از خود سلب کرده است.
صفدری ادامه داد: شرط حق تحصیل برای زن از دیگر شروط رایج ضمن عقد است و در این شرط زوج، زوجه خود را در ادامه تحصیل تا هر مقطعی و در هرکجا که خود زوجه بخواهد و لازم بداند مخیر می‌سازد که برای ادامه تحصیل اقدام کند و زوج مانع ادامه تحصیل زوجه نمی‌شود.
وی شرط حق اشتغال برای زن را از دیگر شرایط ضمن عقد نامبرده و افزود: در این شرط زوج، زوجه خود را در اشتغال به هر شغلی که تمایل داشته باشد و در هرکجا که شرایط ایجاب کند آزاد می‌گذارد و این اجازه را می‌دهد که همسرش کار کند و مانع از اشتغال زوجه خود نمی‌شود.
این حقوقدان شرط حق خروج از کشور برای زن را از شروط دیگر ضمن عقد برشمرد و گفت: مطابق با قوانین موجود در کشور ما اگر دختری ازدواج کند برای خروج از کشور نیاز به اجازه کتبی از شوهرش دارد این شرط یعنی اینکه زوج به زوجه خود وکالت بلاعزل می‌دهد که زوجه با همه اختیارات قانونی بدون اجازه مجدد از شوهر، زوجه از کشور برای مدتی که خودش مناسب می‌داند خارج شود.
وی توضیح داد: شرط حق تعیین مسکن برای زن هم می‌تواند از شرایط ضمن عقد باشد و ازآنجاکه مطابق با ماده 1005 قانون مدنی ما زن برای سکونت تابع محلی است که شوهرش در آنجا سکونت دارد این شرط می‌تواند زن را مختار سازد تا در تعیین مسکن موردنظر خودش که می‌تواند همان محل سکونت قبل از ازدواج باشد و یا هر شهر دیگری که زن بخواهد می‌تواند برای سکونت خود انتخاب کند و مرد مانع این سکونت نشود.
صفدری یادآور شد: شرط حق تنصیف اموال و دارایی‌ها، این شرط بدین معنا است که کلیه اموالی که زوجین پس از ازدواج به دست آورده‌اند و به‌شرط اینکه در هنگام طلاق موجود باشد بین زوج و زوجه نصف شود. به زبان ساده‌تر حق تنصیف دارایی‌ها یعنی زوج متعهد می‌شود که در هنگام طلاق از طرف مرد نیمی از دارایی‌های موجود خود را اعم از اموال منقول یا اموال غیرمنقول که طی مدت ازدواج به دست آورده‌اند به زوجه خود منتقل نماید، البته این شرط را می‌توان به‌صورت دوطرفه بین زن و مرد تنظیم کرد یعنی هرکدام از طرفین در هنگام طلاق نصف اموال طرف مقابل را تملک کند نکته مهمی که باید گفت این است که در این خصوص اموالی که از طریق ارث به زن و مرد می‌رسد شامل تنصیف دارایی‌ها نمی‌شود.
آنچه مسلم است اینکه در تعیین شروط ضمن عقد ازدواج باید خیلی دقت کرد و مراقب تعیین شروط بود چراکه این شرط‌ها دارای آثار حقوقی زیادی است و ضمناً شروط ضمن عقد زمانی معتبر و قابل پیگیری است که فقط در دفاتر اسناد رسمی به‌صورت سند محضری به امضای زن و مرد رسیده باشد.
البته الزامی وجود ندارد که شروط ضمن عقد ازدواج حتماً قبل از ازدواج مشخص بشود بلکه زوجین می‌توانند یک ساعت پس از عقد یا 30 سال پس از عقد یا هر موقع دیگری که بخواهند این شروط را ثبت کنند حتی زوجین می‌توانند به شروط قبلی شرط جدیدی اضافه کنند و یا شروط قبلی را فسخ کنند.
انتهای پیام/4145
انتهای پیام/