محدودیت‌های کرونایی هم بخشی از تاریخ هنر می‌شود/ کار هنری با کرونا تعطیل نشد، شیوه خلق و ارائه اثر تغییر کرد

به‌گزارش خبرنگار حوزه هنرهای تجسمی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، از شیوع ویروس کرونا در کشور حدود پنج ماه می‌گذرد. ویروسی که جامعه ایران را هم مانند سایر کشورهای دنیا با وضعیتی بدیع و بی‌سابقه و البته نامطلوب مواجه کرده است.

این وضعیت جدید شرایط کار و زندگی همه مردم دنیا را تحت تأثیر قرار داده است. در این میان، هنرمندان نیز از این وضعیت جدید متأثر هستند. علاوه براین، به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، شیوع ویروس کرونا و پیامدهای ناشی از آن از جمله کاهش ارتباط افراد به صورت فیزیکی و اعمال قرنطینه در سطوح مختلف، روی ذهنیت و روحیه خالقان آثار هنری نیز تأثیر گذاشته است.

«سعید رضاخان» هنرمند نقاش و از چهره‌های شاخص نقاشی پشت شیشه کشور است . وی علاوه بر خلق آثار پرتعداد و ارزشمند در این رشته هنری، سال‌هاست که آموزش به هنرجویان را نیز در برنامه کاری خود دارد.

در ادامه، گفتگوی خبرنگار خبرگزاری آنا را با این نقاش هنرمند از نظر می‌گذرانید.گفتگویی که بیشتر درباره تأثیر کرونا بر فعالیت‌های هنری او در ماه های اخیر است.

سعید رضاخان با اشاره به این‌که شرایط نامطلوب جامعه و قرنطینه و انزوای ناخواسته هنرمندان به دلیل کرونا، روی آثار آنها نیز تأثیر می‌گذارد عنوان کرد: به‌هرحال یک هنرمند نقاش روحیات خودش را در اثرش به تصویر می‌کشد و تلخی‌ها و محدودیت‌ها نیز در کار او انعکاس پیدا می‌کند.

 تفاوت خلق اثر هنری در روزهای کرونایی

وی اظهار کرد: البته این یک طرف قضیه است. از سوی دیگر، کرونا و محدودیت‌هایی که در تردد و ارتباطات ایجاد کرد، باعث شد بسیاری از هنرمندان در خانه بمانند؛بیشتر فکر کنند و به ذهن و خلاقیت خود فرصت جولان بیشتر بدهند. در نتیجه، این قضیه در خیلی از موارد تبدیل به فرصت شد و یک پیامد مثبت داشت.

رضاخان تصریح کرد: با این شرایط جدید، مجازی‌شدن تعاملات سرعت گرفت و شیوه ارائه آثار هنری هم تغییر کرد.محدودیت‌ها ناشی از کرونا باعث شد این جریان سرعت بگیرد. بسیاری از فضاها، نوع بازدید و بازاریابی و روش‌های فروش آثار هنری عوض شدند. 

این مدرس نقاشی در ادامه افزود: همه وقایع تاریخی مثل بیماری‌های واگیردار در آستانه رنسانس در اروپا، انقلاب فرانسه، جنگ‌های جهانی، فروپاشی شوروی و یازده سپتامبر و... به صورت کوتاه‌مدت و بلندمدت روی آثار هنری و شکل‌گیری مکاتب هنری و ادبی تأثیر داشته‌اند. انعکاس این وقایع و تغییرات عمیق ناشی از آن در همه رشته‌های هنری دیده می‌شود و نقاشی هم از آن مستثنی نیست.

روزهای سخت کرونایی هم بخشی از تاریخ هنر است

وی گفت: یک نقاش وقتی ناخواسته به انزوا و قرنطینه می‌رود، شاید از لحاظ روحی و رفتاری اذیت شود، اما در مجموع این شرایط می‌تواند «رویش» و خلق اثر را هم به دنبال داشته باشد. ورود به یک دنیای دیگر و یک مرحله متفاوت از زندگی است. طبیعی است که در حال حاضر دید مثبتی نسبت به این قضیه نداریم، اما چه بخواهیم و چه نخواهیم کرونا بخشی از تاریخ هنر را شکل می‌دهد و در آینده قضاوت‌های متفاوتی نسبت به این دوره رقم می‌خورد.

این هنرمند نقاشی پشت شیشه خاطرنشان کرد: در دوره‌ای که «اکسپرسیونیم» در هنر نقاشی شکل گرفت، بسیاری از اهالی هنر و مخاطبان به آن واکنش منفی نشان دادند؛ یا آن کسانی که با تأثیرپذیری از نظریات فروید دنبال «سورئالیسم» رفتند هم با برخورد سرد محافل هنری روبرو شدند. اما با گذشت زمان کار آنها ارزش پیدا کرد و بخشی از تاریخ هنر شدند. شما در مورد امپرسیونیست‌ها می‌بینید که هنرمندان این مکتب را کوبیدند، به حاشیه راندند و اذیت کردند. اکثرشان هم از نظر مالی خیلی ضعیف بودند ولی وقتی زمان گذشت، ارزش کار آنها مشخص شد.

وی عنوان کرد: فراتر از این مکاتب، حتی «دادائیسم» به‌عنوان مکتبی پوچ‌گرا در هنر که زاییده ناامیدی، اضطراب و هرج و مرج ناشی از آدم‌کشی‌ها و خرابی‌های جنگ جهانی اول بود هم بخشی از تاریخ هنر است.

رضاخان گفت: ویروس کرونا بالاخره زمانی فروکش می‌کند؛ اما تأثیر آن در روحیه و آثار هنرمندان به این زودی‌ها از بین نخواهد رفت.

 تغییر شیوه خلق و ارائه آثار هنری و سختی آموزش آنلاین هنر!

این مدرس نقاشی اظهار کرد: بنابراین،کارهای هنری تعطیل نشد؛ اما شیوه خلق و ارائه آن عوض شد. اغلب هنرمندان هم ناگزیر پذیرفتند که در کارشان تغییر ایجاد کنند و این اتفاق افتاد.

وی افزود: البته هماهنگ شدن با این شرایط جدید سخت است. من خودم زمانی که کلاس‌هایم تعطیل شد، شاید دو سه ‌ماه طول کشید که با شرایط جدید کنار بیایم، یعنی به آموزش‌های آنلاین و ارتباطات  از راه دور عادت کنم و دوستان و هنرجویانی هم که با آنها در ارتباط بودم، این شرایط را بپذیرند و طبق آن پیش برویم.

رضاخان گفت: به هرحال آموزش آنلاین حکایت «کاچی به از هیچی» است! تردیدی نیست که آموزش آنلاین نمی‌تواند جای کلاس‌های حضوری را بگیرد؛ اصولاً وقتی شما سر کلاس باشید هم استاد و هم هنرجو بهره بیشتری خواهند برد. اما باید پروتکل‌ها را رعایت کنیم. شرایط فعلی ما این است و چاره دیگری هم نداریم، بایستی بپذیریم و طبق همین شرایط کار کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا به صورت مستقیم اثری در نقاشی پشت شیشه با موضوع کرونا خلق کرده است نیز گفت: ازآنجایی‌که نقاشی‌های من معمولاً ناتورالیستی و مبتنی بر نقاشی از گونه‌های زیستی ایرانی است، در این موضوع اثری به صورت مستقل کار نکرده‌ام. با این حال در عرصه دیگری به بحث کرونا پرداختم. مجموعه‌ای را نوشتم که شاید بتوان نام دل‌نوشته را روی آن گذاشت. قرار شد چاپش کنم، اما فعلاً پیگیری نکردم؛کتابی شد به نام «کرونامه» که همان «کرونانامه» است که یک «نا»ی اضافه آن را حذف کردم.

رضاخان در ادامه افزود: نمی‌توانم بگویم محتوای این کتاب صرفاً قطعات ادبی است. بیشتر به شرایط امروز ما و این اتفاقات و محدودیت‌هایی که ایجاد شد برمی‌گردد و شاید در آینده به‌عنوان سندی از روزهای کرونایی یک نقاش به آن پرداخته شود.

انتهای پیام/4104/پ