۶۴ سالگی نخستین خط «شرکت واحد»

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا​، «اتوبوس‌های داخل شهری حدود ١٠٠ سال قبل به ایران آمدند اما تا دهه ٣٠ نظم و ترتیبی برای ‏رفت‌وآمد اتوبوس‌ها و کرایه‌ها نبود. مالکان خصوصی اتوبوس‌ها هر طور که می‌خواستند به مسافران خدمات ‏می‌دادند. اتوبوس‌های کثیف، رفتار نامناسب راننده با مسافر و تعداد کم اتوبوس‌ها مردم را ناراضی کرده بود. ‏سایت شرکت واحد اتوبوسرانی در تاریخچه خود درباره آن روزها نوشته است: «‏‎از مسافران پول را به صورت نقدی ‏یک قران اخذ می‌کردند که خرد کردن هر قران نیز بسیا زمان‌بر بود.»

صاحبان این اتوبوس‌ها در مورد مسافرها و ‏تکمیل ظرفیت اتوبوس‌های خود با یکدیگر رقابت سرعت را اجرا می‌کردند که غالبا باعث مشاجره، درگیری یا ‏در بدترین حالت منجر به تصادف می‌شد. اتوبوس‌های مشغول به فعالیت اکثرا فرسوده بودند و در حین ‏فعالیت دچار انواع خرابی‌های مختلف می‌شدند که منجر به سرگردانی مردم در میانه راه می‌شد.

این روزنامه در ادامه نوشت: «بر اساس اطلاعات تاریخچه شرکت واحد اتوبوسرانی از پانزدهم دی ماه سال ١٣٣٢ در سرویس‌های اتوبوسرانی ‏داخل شهر بلیت‌های ژتونی یا همان پولک فلزی استفاده شد. باجه‌های مخصوص فروش بلیت هم از همین ‏دوران به خیابان‌ها آمدند. فروردین ۱۳۳۵ نخستین شرکت سهامی اتوبوسرانی عمومی کشور ایران با ادغام ‏شرکت‌های اتوبوسرانی خصوصی در شهر تهران با نام «شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه» تأسیس شد. ‏اتوبوس‌ها نو شدند و شرایط کمی سامان پیدا کرد. اما تا چهاردهم تیر ١٣٣٥ طول کشید که نخستین خط رسمی ‏اتوبوسرانی تهران راه بیفتد.

راه‌اندازی این خط می‌توانست مشکل بی‌نظمی‌های قدیمی رفت‌وآمد اتوبوس‌ها و ‏زمان رسیدن به ایستگاه‌ها را حل کند. اطلاعات تاریخچه اتوبوسرانی می‌گوید زمانی که نخستین خط اتوبوسرانی ‏تهران راه‌اندازی شد، حمل‌ونقل عمومی با ٩٠ اتوبوس انجام می‌شد.

نخستین خط، در مسیر بازار تا میدان امام‌حسین(ع) فعلی مسافران را سوار می‌کرد. چند ماه بعد سه خط دیگر هم ‏به طور رسمی کارشان را شروع کردند و پس از یک سال مسافران می‌توانستند در پنج خط منتظر اتوبوس ‏باشند. آن زمان تعداد اتوبوس‌های شهر به ١٧٣ رسیده بود. ‏ اتوبوسرانی تا آن سال‌ها دولتی نبود. از سال ١٣٣٧ زمانی که سازمان‌های مختلف مالکان خطوط اتوبوسرانی ‏در بازپرداخت قسط‌های اتوبوس‌های تحویلی از کشور آلمان به دولت وقت، سرباز زدند، دولت‌ هم به این بهانه ‏اتوبوسرانی را از آن خود کرد و به شهرداری سپرد و از آن زمان تابلوهایی هم کنار ایستگاه‌ها گذاشته شد.

بلیت‌های ژتونی در آن زمان دیگر کاغذی شده بودند. بر اساس تصاویری که از نخستین بلیت‌های کاغذی باقی ‏مانده، این بلیت‌ها اول با قیمت ٢ ریال فروخته می‌شدند و تا پنج سال به همین قیمت باقی ماندند. بعد از آن ‏اول به ٣ریال و بعد از دو سال پنج ریالی شدند. دو سال بعد از انقلاب نخستین بلیت‌های ١٠ ریالی چاپ شد. تا ‏سال ١٣٦٩ به تدریج خطوط اتوبوسرانی شکل گرفتند اما این خطوط در این سال‌ها تغییرات زیادی داشتند. ‏از آن زمان تا سال ٨٥ که اتوبوس‌های خصوصی به میان آمدند، اصلاح و تغییر خطوط ادامه داشت و بعضی از ‏آنها با مترو جایگزین شده بودند.

سال ٨٦، زمانی که اتوبوس‌های تندرو یا بی‌آرتی‌ها راه‌اندازی شدند، بسیاری ‏از خطوط قدیمی و محلی اتوبوس حذف شدند و تا سال ٩٥، یعنی زمانی که ٦٠ سال از شروع رسمی نخستین ‏خط اتوبوسرانی در تهران می‌گذشت خطوط بیشتر و بیشتری از شهر حذف شدند. امروز اتوبوس‌های به‌روز ‏جای بنزهای قدیمی را گرفته‌اند، در بسیاری از خطوط دیگر لازم نیست یک ساعت منتظر آمدن اتوبوس ‏باشیم. اما همچنان در ساعت‌هایی از روز شلوغی در اتوبوس‌ها بیداد می‌کند و بسیاری از مردم بعد از حذف ‏خطوط محلی به نفع اتوبوس‌های تندرو، راه زیادی تا نخستین ایستگاه‌ فاصله دارند.

یکی از نمایندگان مجلس شورای ملی در دی ماه ١٣٣٥ در نطقی گفته است: «باور بفرمایید همین موضوع ‏اتوبوسرانی در تهران سبب شده است که اختلاف بین مردم و دولت زیادتر شود و مردم از دولت ناراضی ‏باشند. شما در حدود ساعت ۷ یا ۸ اگر از خیابان سعدی عبور بفرمایید ملاحظه می‌فرمایید که یک خطی در ‏آنجا هست که حقیقتاً برای یک شخص غیر قابل تصور است که چطور حاضر است یک نفر برای سوار شدن ‏اتوبوس این‌ قدر مشقت را تحمل کند، یک ساعت، یا یک ساعت و نیم منتظر باشد تا سوار اتوبوس بشود. از ‏دولت استدعا دارم که این موضوع را مورد توجه قرار بدهد.»‏

منبع:روزنامه شهروند

انتهای پیام/