دیپلماسی زمینه استفاده از آخرین دستاوردهای علمی را فراهم می‌کند/ چگونه چالش‌های کشور را با علم رفع کنیم؟

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی 26 خرداد در بخشنامه‌ای «آیین‌نامه دیپلماسی علمی دانشگاه آزاد اسلامی» را ابلاغ کرد.

این بخشنامه در راستای پیاده‌سازی راهبردهای نظام فرهنگی-تربیتی، نظام آموزشی، نظام پژوهش و فناوری، نظام مدیریتی و ... تحقق اهداف اسناد بالادستی کشور در حوزه علم و فناوری مانند سند جامع روابط علمی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی و سیاست‌های کلان دانشگاه در حوزه علم و فناوری و دیپلماسی علمی ابلاغ شده است.

بیشتر بخوانید:

ارتباط دوسویه علم و فناوری با سیاست خارجی

تبادل علمی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز با کشورهای ترکیه و ایتالیا

دیپلماسی علمی برای کشور فرصت است/ نقش دیپلماسی علم در رفع چالش‌ها

دیپلماسی علمی موجب ارزآوری می‌شود

در همین راستا خبرنگار آنا با سیدحسن هاشمی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خراسان جنوبی گفتگو کرده که در ادامه خواهیم خواند.

آنا: دیپلماسی علمی چه کمکی به پیشرفت در حوزه فناوری و ارتقای علمی کشور می‌کند؟ توضیح بفرمایید.

هاشمی: امروزه فناوری موتور توسعه علمی و اقتصادی جهان محسوب می‌شود و سال‌های اخیر به یک ابزار قوی و کارآمد برای رقابت بین شرکت‌ها و حتی کشورها تبدیل شده است؛ بنابراین یکی از راه‌های مهم دستیابی به فناوری مورد نیاز در هر کشور انتقال فناوری است و از آنجا که تولید فناوری‌های مهم و ضروری برای همه کشورها مقدور و به‌صرفه نیست، دیپلماسی علمی می‌تواند به‌عنوان عامل مهم شتاب‌دهنده و تکمیل‌کننده برای دسترسی مناسب کشورها به فناوری‌های مورد نیاز آنان مورد استفاده قرار گیرد.

آنا؛ به نظر شما پرداختن به دیپلماسی علمی چه ضرورتی برای جامعه علمی و دانشگاهی دارد؟

هاشمی:  به‌طور کلی علم و فناوری از منابع و عوامل مهم خلق ثروت و توسعه کشورها و افزایش قدرت نرم محسوب می‌شوند و چنانکه پژوهشگران و صاحب‌نظران در تحقیقات و مقالات گوناگون بر آن تأکید کرده‌اند، منابع قدرت به‌خودی‌خود موجب افزایش قدرت نمی‌شوند؛ بلکه به‌کارگیری صحیح و هدفمند آنها موجب افزایش توانمندی کشور و تحکیم و تقویت قدرت نرم آن کشور می‌شود و دقیقاً دیپلماسی علمی در رسیدن به این آرمان‌ها و اهداف بسیار مؤثر و راهگشاست.

به نظر می‌رسد نظام علمی و دانشگاهی برای تحقق آرمان‌ها و اهدافی که در اسناد بالادستی توسعه کشور به آن پرداخته شده و برای ایفای هرچه بهتر نقش و تأثیرگذاری مطلوب‌تر در عرصه اجتماعی و نیز برای کارآمدکردن دیپلماسی علم در عرصه جهانی به‌ویژه جهان اسلام و ایجاد سازوکار لازم برای رقابت مؤثر و کارآمد دانشگاه‌ها و پژوهشگران در سطوح بین‌المللی برای انتشار و تبادل دانش و فناوری متناسب با اولویت تولید دانش تمدن ایرانی اسلامی و بهره‌گیری از فرصت‌های جهانی باید دیپلماسی علمی خود را البته با توجه دقیق به منویات مقام معظم رهبری تقویت کنند.

آنا؛ پژوهش‌های مشترک علمی و فناوری چگونه موجب ارتقای علمی دانشگاه‌ها می‌شود؟

هاشمی: تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات نوین در دنیا به حدی رسیده که غیرقابل‌چشم‌پوشی است. دیپلماسی علمی هم به‌عنوان ابزاری قوی و مؤثر در همه حوزه‌ها به شمار می‌آید، به‌ویژه در حوزه فناوری؛ چراکه موجب تقویت بستر تبادل ایده‌ها و اندیشه‌ها می‌شود.

اگر اعضای هیئت علمی، دانشجویان و پژوهشگران دانشگاهی به‌طور مداوم، منظم و مستمر در جریان فعالیت‌های علمی و جدیدترین دستاوردهای فنی جهان قرار بگیرند، شور و شوق علمی آنان تقویت می‌شود و انگیزه و اشتیاق بیشتری برای همراهی با کاروان علم و فناوری جهانی پیدا می‌کنند و نتیجه این تبادلات و ارتباطات علمی به ارتقای سطح علمی دانشگاه‌ها منجر می‌شود.

آنا؛ به اشتراک گذاشتن تجربیات علمی کشورها چه تأثیری بر شکوفایی علمی نخبگان دانشگاهی دارد؟

هاشمی: محافل علمی، کانون تفکر، اندیشه و مسئولیت‌پذیری بوده و برای جوامعی که خواستار رسیدن به توسعه همه‌جانبه سیاسی فرهنگی و اقتصادی هستند، تقویت پایه‌های محافل آکادمیک و علمی ضروری است و بر این اساس باید گفت، اشتراک‌گذاری و افزایش تبادلات علمی موجب تقویت جریان دانش و شکوفایی هرچه بیشتر علم می‌شود و یکی از دلایل بسیار مهم پیشرفت کشورهای توسعه‌یافته هم بهره‌گیری از دانش و تجربیات همه دانشمندان و نخبگان جهان و تعمیق و ترویج دیپلماسی علمی است.

آنا؛ حرکت دانشگاه آزاد اسلامی را برای تحقق دیپلماسی علمی چگونه ارزیابی می‌کنید؟

هاشمی: به نظر می‌آید اقدام دانشگاه آزاد اسلامی در ابلاغ آیین‌نامه دیپلماسی علمی از یک‌سو بیانگر دقت نظر و اشراف مسئولان ارشد این دانشگاه بر توسعه ارتباطات علمی بین‌المللی است و از سوی دیگر این اقدام گام بلندی در تقویت بعد رسالت اجتماعی دانشگاه نیز محسوب می‌شود.

از آنجا که نظام آموزش عالی نقش بزرگ و محوری در تولید و انتشار علم و فناوری دارد و دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان نهاد علمی گسترده، غیردولتی و بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری جهان خواهد توانست با دیپلماسی قوی و مقتدر علمی هم یاری‌رسان نظام آموزش عالی ایران باشد و هم در عرصه‌های بین‌المللی موفق و سربلند ظاهر شود.

عملکرد این دانشگاه در دو سه سال اخیر در مواجهه با مسائل اجتماعی و به‌ویژه مسائل پیچیده و گسترده مانند کرونا و توفیقات قابل تحسین در آموزش غیرحضوری نشان داد که هم رئیس و مسئولان عالی دانشگاه تدبیر، همت و توان به سرانجام رساندن مأموریت‌های خطیر و کلان را دارند و هم این مجموعه از ظرفیت لازم برخوردار است.

حضور دانشگاه آزاد اسلامی در این عرصه رخدادی مبارک و فرخنده است و برکات ارزشمندی برای خلق ثروت و توسعه علمی و اقتصادی کشور  خواهد داشت و در زمینه استفاده از آخرین دستاوردهای علمی بشر و بهره‌گیری از آنها متناسب با ارزش‌های اسلامی مفید خواهد بود.

آنا؛ دیپلماسی علمی به چه میزان می‌تواند در رفع چالش‌های کشور مؤثر واقع شود؟

هاشمی: وقتی علم و فناوری در یک تعامل روشن و سازنده با دیپلماسی قرار گیرد، می‌تواند در جهت تأمین منافع کشور در حوزه‌های بین‌المللی بسیار سازنده عمل کند و کشورهای مختلف در این زمینه تجربیات موفقی به دست آورده‌اند و اخیراً این موضوع به‌عنوان یک راهبرد نو در توسعه کشورهای اسلامی هم مورد توجه قرار گرفته است.

دانشگاه آزاد اسلامی نیز خود را یک دانشگاه مسئله‌محور می‌داند، یعنی پیداکردن راه‌حل برای چالش‌ها و مشکلات کشور را رسالت مهم اجتماعی برای خود می‌داند؛ بنابراین به نظر می‌رسد این دانشگاه از دیپلماسی علمی به‌عنوان یک ابزار قوی و کارآمد برای توسعه و اعتلای کشور و یافتن راه‌حل برای مشکلات بهره‌برداری خواهد کرد.

انتهای پیام/4121/4062/