تدوین و بارگذاری برنامه علمی آب در «سامانه پژوهشیار»

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ در دهه‌های گذشته موضوع خشکسالی و راه‌های حل بحران کمبود آب از جمله مهم‌ترین و راهبردی‌ترین موضوعات مورد بررسی متخصصان و کارشناسان مربوط بوده که سهم تحقیقات و پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی نیز در این میان قابل تأمل است.
نظام پایش آزاد

نظام پایش آزاد برای راهبری و هدایت ظرفیت‌های پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی به سمت حل مسایل و رفع نیازهای کشور، ایجاد هسته‌ها و شبکه‌های پژوهشی بین رشته‌ای با حضور پژوهشگران علوم مختلف و ایجاد تعامل و ارتباط نظام‌مند میان آنان با تمام کنشگران و ذی‌نفعان مسایل ملی طراحی شده است.

در این نظام نسبت به تبدیل چالش‌ها و مسایل ملی کشور به مسایل دانشگاهی و قراردادن آنها به عنوان زمینه‌های پژوهشی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و رساله‌های دکتری اقدام می‌شود.

موضوع آب و اهمیت آن

با توجه به محدودیت منابع آبی و گسترش صنعت و کشاورزی و افزایش سطح رفاه، میزان مصارف آب در مقیاس جهانی به سرعت به میزان آب قابل دسترس تجدید شونده در جهان نزدیک می‌شود.

بنابراین سیاست‌های مدیریت تقاضا و مصرف آب باید ضمن تامین منافع مصرف‌کنندگان متناسب با شرایط طبیعی، اقتصادی و اجتماعی با هدف استفاده بهینه آب تنظیم شود. آسیب شناسی دقیق در این زمینه و نگاه همه‌جانبه به مدیریت منابع آب برای تبیین و احصای تمام نکات مرتبط با موضوع در ابعاد و مراحل مختلف آن اعم از اقدامات مربوط به قبل، حین و بعد از بحران های مرتبط با منابع آب شامل خشکسالی و سیلاب اجتناب‌ناپذیر است.

معرفی برنامه علمی آب

در برنامه علمی آب، سه چالش عمده شامل ضعف در مدیریت منابع آب، ضعف در مدیریت منابع آب در شرایط خشکسالی و آلودگی آب شناسایی شده است که برای حل آنها در قالب 6 هدف عینی، مجموعا 15 راهبرد کلی ارائه شده است که پس از شکسته شدن این راهبردها در اهداف و برنامه های جزیی، 370 زمینه پژوهشی تدوین شده که از هریک از این زمینه های پژوهشی حداقل 10 پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا رساله دکتری قابل تعریف است.

در برنامه علمی آب، زمینه‌های پژوهشی از منظر 56 رشته دانشگاهی مختلف تعریف شده‌اند. بنابراین 56 رشته دانشگاهی مختلف از گروه‌های مختف علوم مهندسی، علوم کشاورزی، علوم پایه، هنر، علوم انسانی و علوم اجتماعی هریک از منظر خود می توانند در چارچوب برنامه علمی آب به حل مشکلات مرتبط با آب در کشور بپردازند.

تاریخچه‌ای از مراحل تدوین برنامه علمی آب

تدوین برنامه علمی آب در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان) از پاییز 1397 با پیشنهاد دکتر پیام نجفی رئیس واحد اصفهان آغاز شد و نخستین نسخه آن بهار 1398 برای بررسی به دبیرخانه پایش آزاد ارسال شد که پس از بررسی‌های دقیق توسط این دبیرخانه و انجام ویرایش‌های متعدد، اسفند 98 مورد تأیید نهایی این دبیرخانه قرار گرفت و اردیبهشت 99 به‌عنوان هفدهمین برنامه علمی در سامانه پژوهشیار دانشگاه آزاد اسلامی بارگذاری شد و پس از گذشت کمتر از یک ماه با استقبال خوبی از سوی پژوهشگران در واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی مواجه شده و پروپوزال‌های متعددی از زمینه‌های پژوهشی موجود در این برنامه تعریف شده است.

در تدوین برنامه علمی آب، علاوه بر بهره‌گیری از دانش و تجربه اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان با برگزاری جلسات متعدد با کارشناسان سازمان های دولتی مرتبط با موضوع آب، مشکلات و نیازهای واقعی کشور در این موضوع شناسایی و در تدوین برنامه علمی آب مورد استفاده قرار گرفت.

توانمندی‌های موجود دانشگاه آزاد اسلامی برای حل مشکلات کشور در زمینه آب

دانشگاه آزاد اسلامی در تمام 56 رشته شناسایی شده برای حل مشکلات کشور در زمینه آب در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری فعال است و در صورت ساماندهی پایان نامه ها و رساله ها در این رشته‌ها می‌توان از آنها در راستای حل مشکلات کشور از جمله مشکل آب بهره برد.

به‌عنوان نمونه رشته مدیریت منابع آب در 20 واحد دانشگاهی در مقطع کارشناسی ارشد و 11 واحد دانشگاهی در مقطع دکتری دایر است. رشته آب و سازه‌های هیدرولیکی در 41 واحد در مقطع کارشناسی ارشد و سه واحد در مقطع دکتری فعال است.

مرکز تحقیقاتی مطالعات آب نیز برای انجام طرح‌های مطالعاتی در زمینه آب در واحد اصفهان (خوراسگان) تشکیل شده است.

علی خوش‌فطرت استاد رشته مهندسی عمران – آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)

انتهای پیام/4062/