از نگاه ویژه به اسلامی کردن دانشگاه‌ها در برنامه پنج ساله تا حذف سود وام‌های خارج از عقود اسلامی

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، علیرضا محمدی- دانشگاه آزاد اسلامی در دوره‌های گذشته به روش سنتی اداره می‌شد و به درآمدهای شهریه‌ای و برخی درآمدهای جانبی اکتفا می‌کرد، با ایجاد تغییر و تحولات در ساختار دانشگاه آزاد اسلامی و انتخاب دکتر علی‌اکبر ولایتی از سوی رهبر معظم انقلاب به‌عنوان رئیس هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی و همزمان با روی کار آمدن دکتر محمدمهدی طهرانچی به‌عنوان رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تغییر و تحولات در این مجموعه عظیم به صورت همزمان و پلکانی آغاز شد.

طبیعی است که در ابتدای امر هر تغییر و تحولی در هر مجموعه‌ای با منتقدان و موافقانی روبروست، مدیریت جهادی و کار شبانه روزی دکتر طهرانچی و مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در راستای اندیشه ورزی و خلق ایده‌های نو و حرکت دانشگاه آزاد اسلامی به سمت درآمدهای غیرشهریه‌ای از یک سو و تغییرات چشمگیر در نوع نگرش به علم آموزی تا توجه به علم و دانش و حرکت در مرزهای دانش، پژوهش محوری و فعالیت در حوزه‌های فناوری و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپی و شتاب به سمت حل مسئله با کمک دانش و فناوری تنها بخشی از جنبه‌‌های این تغییر و تحول است.

خبرگزاری آنا برآن است تا براساس وظیفه ذاتی خود و دغدغه‌‌مندی‌هایی که دارد، برگی از این کتاب عظیم را در سلسله گزارش‌هایی برای مخاطبان عرضه کند.

بیشتر بخوانید:

گام بلند دانشگاه آزاد اسلامی برای تحقق «جهش تولید»/ تلاش برای خودکفایی کشور در تولید بذرهای هیبریدی

دانشگاه آزاد اسلامی در سی و هشتمین سال تأسیس خود با کوله‌باری از تجربه علمی و پژوهشی به‌دنبال تحقق دانشگاه حل مسئله و فناورانه در گام دوم انقلاب اسلامی است. این دانشگاه در دوره مدیریتی جدید در راستای تحول علوم انسانی، مهندسی، پایه، کشاورزی و پزشکی اقدامات اساسی و قابل توجهی انجام داده است و این نوید را می‌دهد که دانشگاه آزاد اسلامی می‌تواند در سال ۱۴۰۴ انتخاب اول دانشجویان باشد.

تربیت متخصصان متعهد و کارآفرین مطابق سند دانشگاه اسلامی
با توجه به اینکه نظام آموزش عالی کشور اهداف مختلفی در عرصه‌های علم، فناوری، پژوهش، فرهنگ و آموزش دارد، باید برای اجرای سند دانشگاه اسلامیِ مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی به‌دنبال تربیت متخصصان متعهد و کارآفرین، تولید علم و فناوری در خدمت نیازهای جامعه اسلامی و ساختاری کارآمد با تعامل سازنده در ایران و جهان باشد؛ دانشگاه آزاد اسلامی در این عرصه نقش‌آفرین و پیشتاز بوده و در این راستا کارهای جدی و اثرگذاری انجام داده است. در حال حاضر برنامه جامع راهبردی پنج ساله دانشگاه آزاد اسلامی طبق سند دانشگاه اسلامی طراحی شده است که امید می‌رود به‌خوبی اجرا شود.

دانشگاه آزاد اسلامی برای تبدیل شدن به دانشگاه حل مسئله و کارآفرین، به اسلامی شدن دانشگاه‌ توجه ویژه‌ای دارد و به دنبال وحدت علمی حوزه و دانشگاه برای حل مسائل کشور در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است.

همچنین با توجه به آموزه‌های دین مبین اسلام مبنی بر داشتن امید و نشاط مادی و معنوی، این دانشگاه همیشه به دنبال تقویت روحیه امید و نشاط دانشجویان، اساتید و کارکنان بوده است.

اصلاح و ایجاد رشته‌های کاربردی و متناسب با نیازهای نظام در برنامه پنج ساله دانشگاه آزاد
اصلاح و ایجاد رشته‌های کاربردی و متناسب با نیازهای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و بومی‌سازی آن یکی از راهبردهای مهمی است که در برنامه پنج ساله دانشگاه آزاد اسلامی به‌طور جدی دنبال می‌شود‌ و به‌نوعی می‌توان گفت که کارآفرینی و اشتغال مولد برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از دغدغه‌های مسئولان این دانشگاه محسوب می‌شود که دانشجو، حداقل یک مهارت را در دوران تحصیل خود یاد بگیرد تا بتواند پس از تحصیل، شغل داشته باشد و به جامعه اسلامی خدمت کند.

حذف سود وام‌های خارج از عقود اسلامی

یکی دیگر از اقدامات دانشگاه آزاد اسلامی برای اجرای سند دانشگاه اسلامی، حذف سود وام‌های خارج از عقود اسلامی است که از آن به انقلاب مالی تعبیر می‌شود و می‌تواند آثار خوب و قابل توجهی برای دانشگاهیان آزاد اسلامی رقم بزند. این دانشگاه به‌دنبال چابک‌سازی، تدوین برنامه مدیریت مالی و تشکیل شورای اقتصادی است و این موضوع به‌صورت جدی از سوی هیئت رئیسه دانشگاه آزاد اسلامی پیگیری می‌شود.
دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر لزوم رعایت کامل موازین شرعی و اسلامی در این دانشگاه، می‌گوید: «از دهه ۶۰ تسهیلات مختلفی در قالب وام به کارکنان و اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ارائه می‌شد که متأسفانه خلاف بخشنامه‌های این دانشگاه، خارج از عقود اسلامی از این وام‌ها سود دریافت می‌شد که این عدد حتی به ۱۲ درصد هم می‌رسید.

از ابتدای دوره مدیریت جدید دانشگاه و با پیشنهاد معاونت توسعه مدیریت و منابع دانشگاه، حذف سود وام‌های خارج از عقود اسلامی کارکنان در دستورکار قرار گرفت و پس از اصلاحات لازم و تدوین مقررات جدید، از ابتدای خردادماه امسال دریافت هرگونه سود از وام‌های ارائه شده از محل منابع دانشگاه حذف می‌شود».

بر اساس بند یک بخشنامه حذف سود وام‌های خارج از عقود اسلامی کارکنان و اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، تمامی تسهیلات اعطایی از محل منابع داخلی دانشگاه آزاد اسلامی، از ابتدای خردادماه سال ۱۳۹۹ در قالب قرض‌الحسنه بوده و کارمزد تمامی آن‌ها صرفاً بر اساس نحوه محاسبه کارمزد وام صندوق پس‌انداز دانشگاه، مندرج در بخشنامه شماره ۵۶/۴۰۲۹۹۱ مورخ ۱۳۹۱/۱۱/۱۸ محاسبه و دریافت می‌شود و مابقی شرایط تابع مقررات مندرج در بخشنامه و دستورالعمل‌های قبلی است.

همچنین بر اساس تبصره این بخشنامه، مانده بدهی وام‌های تسویه نشده، پس از کسر مانده سود در تاریخ ۱۳۹۹/۳/۱ باید به‌عنوان تسهیلات جدید تلقی و کارمزد آن بر اساس کارمزد مندرج در بند یک محاسبه و به مانده اصل تسهیلات اضافه و طبق مانده تعداد اقساط قبل از تاریخ ۱۳۹۹/۳/۱ مجدداً تقسیط و از دریافت‌کنندگان تسهیلات دریافت و اعمال حساب شود.
دانشگاه‌ها برای اجرای سند دانشگاه اسلامی ارزیابی می‌شوند
مسئولان مختلف علمی و دانشگاهی از شورای عالی انقلاب فرهنگی گرفته تا وزارت علوم و دانشگاه‌ها از زمانی که سند دانشگاه اسلامی در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، حرف‌های بسیاری زده‌اند اما اینکه آیا شعاری بوده یا عملی شده است قابل بررسی و تحقیق است.
غلامرضا غفاری، معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری درباره آخرین وضعیت سند دانشگاه اسلامی و اینکه آیا این سند در دانشگاه‌ها اجرایی شده است، می‌گوید: «سند دانشگاه اسلامی در قالب یک منشور و مجموعه‌ای است که از زمان تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی به دانشگاه‌ها ابلاغ شده است. برنامه و راهبردهایی که دانشگاه‌ها پیش‌بینی کرده‌اند با توجه به راهبردها و سیاست‌هایی بوده که در سند دانشگاه اسلامی دیده شده است و در جهت اجرای آن می‌کوشند».

وی می‌افزاید: «عملکرد دانشگاه‌ها در راستای اجرایی کردن سند دانشگاه اسلامی به‌صورت مستمر ارزیابی شده و در جلسه اسلامی شدن دانشگاه‌ها ارائه می‌شود. همچنین دانشگاه‌ها در تدوین و تعریف برنامه‌ها و راهبردهای خود یکی از اسنادی که مورد توجه قرار می‌دهند، سند دانشگاه اسلامی است».
بنابراین، سند دانشگاه اسلامی یکی از موضوع‌های جدی و مهم نظام آموزش عالی کشور است که باید به‌طور پیوسته عملکرد مراکز آموزشی و دانشگاهی در این عرصه واکاوی و ارزیابی شود.

باید منتظر ماند و دید که در سال جهش تولید، دانشگاه‌های کشور چه گام‌های مؤثری برای جهش علمی کشور و تقویت و اجرای سند دانشگاه اسلامی برمی‌دارند.
انتهای پیام/۴۱۱۸/