خود ارجاعی یا استناد به خود به چه معناست؟

به گزارش خبرنگار حوزه پایان‌نامه گروه دانشگاه خبرگزاری آنا،‌ نگارش پایان‌نامه ازجمله موارد تخصصی است که اغلب دانشجویان در نحوه نگارش علمی آن با مشکلاتی روبرو هستند، از انتخاب عنوان گرفته تا نگارش بخش‌های مختلف پایان‌نامه و اصلاحات تخصصی مربوط به آن، ازاین‌رو خبرگزاری آنا بر آن است تا با ارائه سلسله مباحثی در رابطه با نحوه نگارش پایان‌نامه و نکاتی که در این خصوص دانشجویان باید بدانند، چراغ راهی برای علاقه‌مندان به نگارش دقیق و تخصصی پایان‌نامه‌ها باشد.

پس از خواندن این گزارش دانشجویان و علم‌دوستان با مفهوم خود ارجاعی یا استناد به خود آشنا خواهند شد.

یکی از مفاهیم دیگر حوزه علم سنجی، مفهوم خود ارجاعی یا استناد به خود (Self-Citation) است. 

خود ارجاعی یا خود استنادی از نظر برخی پژوهشگران به عنوان یک پدیده مذموم تلقی شده است و بسیاری از پایگاه‌‌های استنادی علمی آن را عملی غیراخلاقی قلمداد می‌کنند.

 برخی دیگر نیز با طراحی یک شاخص سنجش میزان خود ارجاعی یا استناد به خود، سعی نموده‌اند میزان رخداد آن را کنترل کنند. با این تعبیر، می‌توان چنین مطرح کرد که خود ارجاعی یا استناد به خود نمی‌تواند ماهیتاً پدیده غیراخلاقی در پژوهش باشد اما میزان رخداد آن می‌بایست رقمی معقول باشد. شاخص کنترل استناد به خود “S Index” نام دارد.

 در زیر به تعریف دقیق مفهوم خود ارجاعی یا استناد به خود (Self-Citation) و پاسخ به چند سوال مرتبط در این حوزه می‌پردازیم. 

 مفهوم خود ارجاعی یا استناد به خود (Self-Citation)

تعریف استناد به خود یا خود ارجاعی را با توجه به انواع آن می‌توان بهتر درک نمود. خود ارجاعی در دو حالت می‌تواند رخ دهد. در حالت اول نویسنده یک اثر علمی مانند مقاله یا کتاب و امثالهم، عمدتاً به آثار علمی خود که قبلاً انجام داده است اشاره می‌کند. 

به عبارت دیگر، نویسنده اثر علمی در مقاله کنونی خود می‌کوشد تمامی آثار علمی خود را که قبلاً منتشر نموده است به عنوان یکی از رفرنس‌‍‌های خود قلمداد نماید. گاهی حتی دیده شده است که نویسنده در مقاله کنونی خود به برخی از مقالات یا کتابهای خود در متن مقاله اشاره نموده و آنها را به عنوان رفرنس کار خود ذکر می‌کند. به این کار یکی از اشکال خود ارجاع دهی می‌گویند. خودارجاعی می‌تواند H Index پژوهشگر را بالا ببرد و بدین منظور است که بسیاری از نویسندگان به این کار مبادرت می‌کنند.

در حالت دوم که به خودارجاعی یا استناد به خود در مجلات معروف است، سردبیران مجله به نویسندگان مقالات اعلام می‌دارند که می‌بایست در مقاله خود خود از مقالاتی که سابقاً در مجله آنها چاپ شده است استناد دهی کنند. برای مثال فرض کنید شما مقاله را قصد دارید به مجله cancer ارسال کنید. 

یکی از شروط سردبیر آن است که شما در مقاله خود به چند مقاله که قبلاً در مجله cancer چاپ شده است رفرنس دهید (بدیهی است که این مقالات به موضوع شما می‌بایست ارتباط داشته باشند). یا اینکه نویسنده خود برای اینکه میزان پذیرش مقاله خود را بالاتر برد، به چند مقاله از مقالات چاپ شده مجله ای که هم اکنون قصد ارسال مقاله به آن را دارد اشاره میکند و آنها را در رفرنس‌ها ذکر می‌کند.

 یکی از مهمترین دلایل اینگونه استناد آن است که هرچقدر مقالات یک مجله در سایر پژوهش‌ها مورد استناد قرار گیرد باعث خواهد شد که ضریب تاثیر مجله بالاتر رود. ضریب تاثیر یک مجله را با IF یا IMPACT FACTOR نشان می‌دهند.

انتهای پیام/4133