مستند-مسابقه «خانه ما» به مهاجران افغانستانی نگاه واقعی و بدون تبعیض داشت

حمیدرضا بوالی در گفتگو با خبرنگار حوزه رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا درباره به تصویر کشیدن خانواده‌های افغانی در کنار خانواده‌های ایرانی در فصل هشتم مستند «خانه ما»، گفت: برخلاف رویه تلویزیون، مستند «خانه ما» سراغ زندگی واقعی مردم رفته و طبقه اجتماعی متوسط خانواده های ایرانی که بخش اعظم مردم جامعه را تشکیل می‌دهند به تصویر کشیده است و در این بین حضور خانواده‌های افغانی در کنار سایر خانواده های ایرانی و مشهدی‌ها در فصل هشتم حائز اهمیت است. ما عادت داریم در تلویزیون طبقه خاصی از مردم را ببینیم؛ در سریال ها و مجموعه‌های نمایشی اغلب طبقه‌های اجتماعی سطح بالا و در مستند‌ها، بیشتر طبقه محروم و مستضعف جامعه، در این بین قشر عظیمی از مردم جامعه که طبقه متوسط را شامل می‌شوند، معمولاً دیده نمی‌شوند.

وی با تأکید بر روایت زندگی مردم از زبان خودشان در این مجموعه، به عنوان یکی از نکات قابل توجه برنامه، اظهار کرد: مهاجران افغان از بزرگترین اقلیت خارجی در کشور هستند و تاکنون، از زمان انقلاب و جنگ تا به امروز و اتفاقات اخیر منطقه، مجموعه‌ای از همدلی‌های تاریخی را با ما داشته‌اند؛ ولی این فضای همدلی و همنشینی تا کنون در رسانه‌ها دیده نشده است مگر در در زمان انعکاس اخبار و حوادث ناخوشایندی که در موردشان مطرح می شود. از این رو وقتی «خانه ما» سراغ قشر عادی مهاجران رفته و به این خانواده ها حق روایت داده تا واقعیت زندگی خودشان را با زبان خودشان بیان کنند، جالب توجه است.

بوالی به پتانسیل جذب همزمان مخاطب جوان و میانسال در «خانه ما»، پرداخت و یادآور شد: این برنامه به واسطه استفاده از همه اعضای خانواده در هر سنی و درگیر کردن آن ها با بخش های مختلف مسابقه توانسته مخاطبان سنین مختلف را به خود جذب کند. خود من نیز وقتی اولین بار به صورت اتفاقی برنامه را دیدم جذب مابقی قسمت های آن شدم و به ویژه وقتی خانواده هایی را دیدم که از نسل مهاجرانی بودند که زمانی به عشق امام خمینی و انقلاب اسلامی به ایران آمده و این کشور را برای زندگی برگزیده اند، توجه ام به برنامه بیشتر جلب شد.

او با مقصر دانستن رسانه ها در نگاه نامناسب و ناعادلانه به جامعه مهاجران، متذکر شد: تا به امروز معرفی و تصویر سازی از افغان ها به عنوان افرادی خطرناک که در صفحه حوادث روزنامه ها جای داشته اند، شکل گرفته است و رسانه ها برای تغییر این دید کافی است تصویر واقعی از افراد عادی و خانواده هایی که مانند خود ما و همسایه های ایرانی ما زندگی می کنند به تصویر بکشند. مهاجران افغان هم نخبه و تحصیل کرده و مردم عادی دارند که توجه رسانه ها به این طیف می‌تواند تحولی در نوع نگاه مردم جامعه نسبت به ایشان به همراه داشته باشد.

حمیدرضا بوالی از جمله افرادی است که 11 سال پیش اولین کلاس درس و مدرسه را برای کودکان مهاجران افغان تأسیس کردند، او در این باره توضیح داد: با توجه به اینکه آن زمان مدارس دولتی، مهاجران افغان حتی آن ها که مجوز و مدارک قانونی اقامت داشتند را نمی‌پذیرفت، عمر و زندگی این کودکان به نوعی تلف می شد و این کودکان از نعمت سواد آموزی بی بهره بودند. از آن جایی که پراکندگی مهاجران افغان در بخشی از جنوب تهران بیشتر بود ما ابتدا کلاس درس و بعدها مدرسه ای در آن منطقه راه‌اندازی کردیم که به مرور به سه شعبه افزایش یافت. خوشبختانه بعد از دستور مقام معظم رهبری مبنی بر تحصیل مهاجران غیر قانونی، بیشتر این کودکان مهاجر جذب مدارس ایرانی شدند و بار بزرگی از دوش ما برداشته شد.

وی همچنین با تأکید بر آزار دهنده بودن بلاتکلیفی مهاجران، اذعان داشت: در همه جای دنیا، مهاجران بعد از چند سال اقامت یا پذیرفته نمی‌شوند و باید آن کشور را ترک کنند یا اگر پذیرفته شدند، اقامت آن ها قانونی شده و حقوقی برایشان در نظر گرفته می شود. در ایران اما، شرایط مهاجر قانونی با مهاجر غیر قانونی چندان فرقی نمی کند؛ حقوقی که برای مهاجر قانونی لحاظ شده در زمینه بهداشت، آموزش، مدرک تحصیلی و مانند آن، به قدری ناچیز است که به چشم نمی‌آید. نسل سوم و چهارم مهاجران افغان که هم پدر و مادرشان متولد ایران هستند هم خودشان، هنوز بلاتکلیف هستند که نه زیبنده مهاجران و نه زیبنده کشور ما است.

او که خود به عنوان یکی از اهالی رسانه در حوزه فرهنگی و آموزشی مشغول فعالیت است، درخاتمه یادآورشد: قوانین مهاجرتی ایران نیازمند تجدید نظر است چراکه این قوانین مربوط به سال های دور است و نیاز به شفاف سازی و یکسان سازی در قوانین حس می شود. در برخی موارد آیین نامه های اداره اتباع با قوانین مادر مهاجران همخوانی ندارد؛ مثلا ما در قانون داریم، مهاجرانی که بالای 18 سال دارند و در این مدت کشور را ترک نکرده اند، می توانند تابعیت ایرانی بگیرند ولی اداره اتباع می گوید این قانون شامل همه می شود بجز افغانستانی ها! که نیازمند بازنگری و تجدیدنظر است؛ مانند اعطای تابعیت ایرانی از جانب مادر که بالاخره به تازگی در مجلس تصویب شد.

آخرین قسمت از فصل هشتم «خانه ما» که با حضور یک خانواده افغان در مشهد ساخته شده هفته گذشته از شبکه نسیم روی آنتن رفت.در این فصل از خانه ما خانواده آقای عبدالحکیم وفا که از مهاجران افغانستانی ساکن شهر مشهد بودند توانست بیشترین رای مردمی را از آن خود کرده و برنده جایزه  این برنامه تلویزیونی شود.

 انتهای پیام/4104/