کشمکش‌ها پیرامون لایحه بودجه سال 99/ بازگشت بودجه به کمیسیون تلفیق محافظه‌کاری یا مصلحت؟

به گزارش خبرنگار حوزه مجلس گروه سیاسی خبرگزاری آنا، سال 97 زمانی که بودجه کل کشور به مجلس رسید، علی لاریجانی در شورای اداری قم از دستور مقام معظم رهبری برای اصلاح ساختار ظرف چهار ماه خبر داد. موضوعی که در درجه اول اصلاح ساختار در بودجه 98 را فراروی بودجه‌نویسان کشور گذاشت. مسئولیتی که اثرات آن چندان در بودجه سازمان برنامه و بودجه در سال 98 دیده نشد و امید می‌رفت لایحه بودجه کل کشور سال 99 با نمادهای بیشتری از اصلاح ساختار به مجلس برسد.

زمانی که محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه از آغاز کار رسیدگی به پیش‌نویس لایحه بودجه ۱۳۹۹ خبر داد و مدعی شد اصلاح ساختار بودجه پیرامون محورهای ثبات اقتصادی مقاوم در مقابل نوسان درآمدی و عدالت همراه با توسعه بسته شده است. اما وقتی بودجه در 14 آذر سال 99 به مجلس رسید، نمایندگان با نگاه اجمالی بر آن، لایحه بودجه دولت را خالی از آنچه انتظار می‌رفت و ادعا شده بود، یافتند.

حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه اصلاح ساختار اقتصادی در لایحه بودجه دیده نمی‌شود، اظهار کرد: با استناد به ماده ۲۳۴ آیین‌نامه داخلی مجلس درباره نبود اصلاحات ساختاری  معتقدم دولت به تکلیف قانونی خود عمل نکرده است. دولت موظف بود در چهار ماهه ابتدای سال 98 اصلاحات بودجه‌ای را انجام دهد تا مجبور نباشد با گران کردن یک‌باره قیمت بنزین شوک بزرگی به جامعه وارد کند.

محمد حسینی نماینده تفرش در مجلس شورای اسلامی هم از همان ابتدا معتقد بود لایحه‌ای که به عنوان بودجه کل کشور سال ۹۹ به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده چیزی نیست که توقع می‌رفت. دولت ۹ ماه کشور را معطل کرد تا اصلاح دقیقی در بودجه صورت دهد، لایحه‌ای که به مجلس آمده نه تنها اصلاح ساختاری در آن صورت نگرفته، بلکه درآمدهای پیش‌بینی‌شده هم از پایداری لازم برخوردار نیست و در واقع یک کسری حداقل ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار میلیارد تومان در بودجه را به‌صراحت مشاهده می‌کنیم.

به اعتقاد نماینده تفرش در مجلس، دولت برای تراز کردن بودجه در حوزه درآمدی اقدام‌های بسیار غیرکارشناسانه‌ای انجام داده که فروش ۸۰ هزار میلیارد تومان اسناد خزانه در واقع ایجاد بدهی در سال‌های آینده است. این عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی شیب تند درآمدهای مالیاتی را از دیگر چالش‌های لایحه بودجه ۹۹ عنوان کرد و گفت: دولت می‌بایست با اصلاح ساختار بودجه براساس سیاست‌های اقتصاد مقاومتی  طوری عمل می‌کرد که بتواند کشور را از شرایط سخت اقتصادی عبور دهد که معتقدم مجلس در پاسخ به معطل کردن کشور در 9 ماه گذشته باید لایحه را به دولت بازگرداند و آنان را مکلف کند بودجه را در چهارچوب سیاست‌های اصلاح ساختار بازنویسی کند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید جواد حسینی‌کیا، نماینده مردم سنقر در مجلس شورای اسلامی هم در همان ابتدای ورود لایحه به مجلس به آنا گفت: بخش عمده‌ لایحه‌ای که دولت به مجلس آورده واقعی نیست و هرچه بررسی می‌کنیم متوجه می‌شویم بودجه‌ای که دولت برای سال آینده تنظیم کرده محقق شدنی نیست و شرایط در سال 99 را نسبت به سال جاری سخت‌تر می‌کند.

با این حال اوایل دی ماه سال جاری کمیسیون تلفیق با اعتقاد به همه مشکلات در ساختار لایحه کار خود را آغاز و تلاش کرد با پیشنهادهای کمیسیون‌ها و بهره‌گیری از نظرات کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس لایحه بودجه را عملیاتی کند، نمایندگان تلفیق با همین حسن نیت در همان جلسه اول کلیات لایحه را تصویب کردند؛ اما هرقدر روزشمار رسیدگی به لایحه در تلفیق رقم بالاتری را نشان می‌داد، قدرت کلام نمایندگان کمیسیون تلفیق در حمایت از لایحه بودجه کمتر می‌شد.

کار کارشناسی روی لایحه بودجه  15 روز به طول انجامید و اواخر بهمن در کمیسیون تلفیق به پایان رسید، اما برگزاری انتخابات یازدهمین دوره مجلس سبب شد تا پنجم اسفند همزمان با نخستین روز کاری مجلس پس از انتخابات در دستور کار صحن علنی مجلس قرار گیرد. در جریان این جلسه پرتلاطم مخالفان و موافقان پشت تریبون مجلس نظر نهایی خود را درباره لایحه دولت بیان کرده و در نهایت از مجموع 191 نماینده حاضر در مجلس فقط 67 نفر به آن رأی موافق دادند و 114 نفر دیگر با آن مخالفت کردند. البته این تصمیم قاطع زمانی در مجلس گرفته شد که علی لاریجانی در جلسه حضور نداشت.

هادی قوامی، سخنگوی کمیسیون تلفیق درباره تصمیم مجلس در مخالفت با لایحه بودجه اظهار کرد: نمایندگان در کمیسیون تلفیق تمام تلاش خود را برای تصویب کلیات لایحه بودجه انجام دادند، اما در نهایت این امر در صحن علنی صورت نگرفت. اگر دولت بخواهد ملاحظات نمایندگان در لایحه بودجه را رعایت کند زمان دارد. اما وظیفه مجلس اکنون تنظیم بودجه سه ماهه اول سال ۹۹ است.

تصمیم مجلس برای رد لایحه بودجه دولت پایان کار نبود و جلسه دوشنبه 6 اسفند هم تحت تأثیر مخالفت نمایندگان با لایحه بودجه قرار گرفت. صبح دوشنبه در حالی که ساعت زمان آغاز جلسه رسمی صحن مجلس شورای اسلامی را نشان می‌داد، هنوز درهای صحن پارلمان به روی خبرنگاران باز نشده بود و نمایندگان جلسه خود را غیرعلنی آغاز کرده بودند! جلسه‌ای غیرعلنی‌ که پیش از این هیچ رسانه‌ای از آن آگاه نبود. این جلسه که تمام شد، درهای مجلس پارلمان باز شد و زمان کوتاهی از جلسه علنی به ارائه گزارش علی لاریجانی گذشت و پس از آن رئیس مجلس جلسات را تا روز یکشنبه تعطیل اعلام کرد.

رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: بر اساس آیین‌نامه داخلی مجلس، اگر کلیات لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق و سپس در صحن علنی مجلس رد شود، لایحه برای اصلاح به دولت برمی‌گردد اما اگر کلیات لایحه بودجه به تأیید کمیسیون تلفیق برسد اما در صحن علنی مجلس رد شود، آیین‌نامه سکوت کرده است.  وی ادامه داد: طی بررسی‌هایی که در جلسه روز گذشته هیئت رئیسه و سپس در جلسه غیرعلنی امروز صورت گرفت و از آنجا که قانون برنامه نیز در این زمینه تصریح دارد که بودجه می‌تواند به کمیسیون تلفیق برگردد، ما لایحه بودجه را برای اصلاح به کمیسیون تلفیق برمی‌گردانیم تا در این کمیسیون بررسی و اصلاح شود.

به اعتقاد برخی نمایندگان گفته‌های لاریجانی تمام حقیقت نبود و ظاهراً برخی نمایندگان همچنان به بازگشت لایحه به کمیسیون تلفیق معترض بودند، اما رغبتی برای رسانه‌ای کردن آن نشان ندادند. فردین فرمند، نماینده مردم میانه تنها نماینده‌ای بود که سکوت و محافظه‌کاری را کنار گذاشت و در اعتراض به تصمیم امروز جلسه غیر علنی مجلس به آنا اظهار کرد: از همان ابتدا که لایحه بودجه توسط دولت به مجلس آمد، همه کارشناسان و اقتصاددانان گفتند بودجه واقعی نیست و ایراد دارد اما رئیس مجلس قبول نکرد که لایحه به دولت بازگردد و اکنون هم معتقد است باید بودجه دولت را تصویب کنیم.

وی با انتقاد از عملکرد خودسرانه رئیس مجلس در مسائل گوناگون افزود: در جلسه غیرعلنی امروز نمایندگانی صحبت کردند که نزدیک به لاریجانی بودند و تصمیم گرفتند با رأی استمزاجی بودجه رد شده توسط اکثر قاطع نمایندگان را به مجلس بازگردانند. نماینده مردم میانه در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه طبق قانون باید اجازه می‌دادند نمایندگان صحبت‌های خود را مطرح کنند و بعد پیرامون مطالب مطرح‌شده رأی استمزاجی بگیرند تصریح کرد: لاریجانی اصرار دارد که باید بودجه را در مجلس دهم تحویل دولت دهیم.

فرمند با اشاره به تعداد اندک نمایندگان در جلسه علنی امروز خاطرنشان کرد: رئیس مجلس توانایی جمع کردن نمایندگان و تشکیل جلسه رسمی مجلس را ندارد و تصمیمی که امروز گرفت، برای این بود که جایگاه او و مجلس خراب نشود، در حالی که مجلس دهم زمان زیادی است در نگاه مردم خراب شده است.

وی گفت: وقتی مردم برای رأی دادن به نمایندگان پای صندوق‌های رأی نیامدند یعنی نمایندگان خراب شده‌اند. نارضایتی از مجلس و دولت پیام نیامدن مردم پای صندوق رأی بود.  عضو مجمع نمایندگان استان آذربایجان شرقی اضافه کرد: امروز هم که نمایندگان سر کارشان حاضر نشدند، یعنی عرضه و توانایی انجام امور محوله را ندارند، حال اینکه رئیس مجلس می‌گوید بودجه را تصویب کنیم تا آبروی مجلس نرود!

فرمند با اشاره به اینکه جلسه امروز مجلس تعداد کافی نداشت، اظهار کرد: قصد لاریجانی از رسمی کردن جلسه امروز این بود که صحنِ مجلس پخشِ رادیویی دارد و می‌خواست با این روش فضای مجلس را عادی نشان دهد، در حالی که باید واقعیت نیامدن نمایندگان به مجلس را به مردم می‌گفت. وی بیان کرد: بازگشت لایحه بودجه سال ۹۹ به دولت، رأی رسمی اکثر نمایندگان بود، متأسفانه رئیس مجلس حاضر نیست این رأی را قبول کند و می‌خواهد یک چیزی را سر هم کند و به نام بودجه به مردم تحویل دهد.

عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه این بودجه پنج هزار میلیارد قرض دارد، دولت چگونه می‌خواهد این استقراض را پس دهد، اظهار کرد: قرض‌های سال گذشته که تسویه نشده هم به آن اضافه می‌شود و کار را برای دولت‌های بعدی سخت می‌کند. وی خطاب به رئیس مجلس تأکید کرد: اگر می‌خواهید برای مردم کار کنید، مشکلاتشان را حل کنید و اگر نمی‌خواهید آنان را به حال خود رها کنید.

فرمند با اشاره به اینکه برخی معتقدند باید جلوی مردم آبروداری کرد، خاطرنشان کرد: وقتی رئیس جمهور می‌گوید من با نگاه به داخل نمی‌توانم کار کنم، دیگر از کدام آبرو حرف می‌زنید، ما با برخی تصمیم‌هایی که گرفتیم خودزنی کردیم. نماینده مردم میانه در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: لاریجانی برای حفظ پرستیژ خود و جایگاهی که با ترفند و دیکتاتوری در مجلس اطلاح‌طلبان به دست آورد بسیاری از واقعیت‌ها را از مردم و نمایندگان پنهان کرد که نتیجه آن مجلسی شد که نتوانست بار دیگر از مردم رأی بگیرد.

مخالفت با رفتار لاریجانی و تلاش وی برای بازگرداندن لایحه بودجه به مجلس از سوی برخی نمایندگان در حالی صورت گرفت که محمدرضا پورابراهیمی معتقد است کمیسیون تلفیق در دو بعد درآمدی و هزینه‌ای می‌تواند بخش کوچکی از مشکلات لایحه بودجه را اصلاح کند.

انتهای پیام/4034/پ