حل مشکل آبیاری محصولات گلخانه‌ای با «دستگاه زیرسطحی مینی‌سایز»/ 2 محصول «پتنت» گرفتند

گروه استان‌های خبرگزاری آنا، حسین عقابی؛ آبیاری زیرسطحی نوعی از آبیاری قطره‌ای است با این تفاوت که در روش آبیاری زیرسطحی همه  تجهیزات از جمله لوله‌ها و قطره چکان‌ها در زیر خاک دفن می‌شوند و مزایای زیادی ازجمله مصرف بهینه آب، کیفیت بهتر محصول، کاهش مصرف سم و مواد شیمیایی و عمر بیشتر اجزا دارد.

دستگاه «آبیاری زیرسطحی مکانیکی و هوشمند واترسوآب» اختراعی است که توسط مهدی محرم‌پور مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین‌زهرا برای برطرف کردن بسیاری از مشکلات مربوط به سیستم آبیاری زیرسطحی ساخته شد تا دیگر نیازی به آبیاری تحت‌فشار نداشته باشد و در حالت سری یا اتصال پیوسته هم کار کند؛ البته همچنان قابلیت استفاده از حالت آبیاری تحت‌فشار را دارد و در هر دو سیستم قابل نصب بوده و مشکل پمپ، انرژی و در دسترس نبودن برق را نیز حل کرده است.

بعد از ساخت دستگاه «آبیاری زیرسطحی مکانیکی و هوشمند واترسوآب» و فروش آن در بازار متقاضیان زیادی به‌‌دنبال دستگاه مناسب برای آبیاری محصولات گیاهان گلخانه‌ای و درختچه‌های کوچک فاقد ریشه‌های عمیق بودند که با همت کارگروهی در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین زهرا دستگاهی به نام «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» ساخته شد.

دومین محصول فناور دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین زهرا به‌تازگی در سازمان جهانی مالکیت فکری  (WIPO) به ثبت رسید.

مهدی محرم‌پور از استادان گروه آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین زهرا بعد از ثبت نخستین اختراع خود در سال 1397 در کشور آمریکا با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری در حوزه آبیاری کشاورزی موفق به ثبت دومین اختراع خود در این حوزه در سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) شد.

اختراع نخست محرم‌پور به مرحله تولید صنعتی رسیده و به بازرهای داخلی و خارجی عرضه می‌شود و محصول دوم نبز به گفته وی در مرحله ساخت قالب‌های صنعتی است و امید است سال آبی پیش‌رو به مرحله تولید انبوه برسد.

مهدی محرم‌پور مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین‌زهرا در گفتگو با خبرنگار آنا درباره چگونگی و ساخت دستگاه «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» به‌عنوان محصول دوم خود، توضیحاتی ارائه داده که در ادامه خواهیم خواند.

آنا: مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین‌زهرا چه دستاوردهایی داشته است؟

محرم‌پور: دو اختراع داشته‌ایم؛ نخست سیستم آبیاری مکانیکی و دیگری سیستم آبیاری زیرسطحی هوشمند که این دو محصول یک پتنت و اختراع بود. اکنون پتنت دوم به دستگاه آبیاری زیرسطحی مینی‌سایز اختصاص دارد که دستگاه‌های کوچکی بوده و به‌راحتی می‌تواند به جای قطره‌چکان‌هایی که اکنون در بازار است و یا قبلاً در مزارع و گلخانه‌ها نصب شده، نصب و استفاده شود.

آنا: دستگاه «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» به چه دلیل و چگونه ساخته شد؟

محرم‌پور: پیش از این  دستگاهی به نام«آبیاری زیرسطحی مکانیکی و هوشمند واترسوآب» را در آبیاری زیرسطحی اختراع کردیم و از طریق معاونت علمی ریاست جمهوری به ثبت ملی و بین‌المللی رساندیم. این دستگاه برای آبیاری درختان با عمق ریشه بیش از 40 سانتیمتر استفاده می‌شود که به مرحله تولید انبوه و ارائه به بازار رسید.

در جریان فروش دستگاه «آبیاری زیرسطحی مکانیکی و هوشمند واترسوآب» مراجعه‌کننده‌های زیادی که در زمینه گیاهان گلخانه‌ای و درختچه‌های کوچک فاقد ریشه‌های عمیق فعالیت دارند به ما مراجعه کرده و به‌دنبال دستگاهی مناسب برای آبیاری محصولات خود بودند. با توجه به این مراجعات، پروژه جدیدی را درباره طراحی و ساخت یک قطره‌چکان سایز کوچک‌تر که جوابگوی نیاز این گروه از متقاضیان بازار باشد را آغاز کردیم که بتوان آن را در 10 سانتی‌متری خاک نصب کرد تا ارزان، کوچک و زیرسطحی باشد.

برای ساخت دستگاه «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» مکانیزم خاصی طراحی کردیم تا در فضای خیلی کوچک‌ شیر مکانیکی تعبیه شود که فشار را کنترل کند. ورودی‌ آن مانند دستگاه‌های قبل چهار میلیمتر بوده و مشکل گرفتگی ندارد. این مکانیزم جدید با دو فلوتره که در فضای کوچکی با ابعاد پنج در 10 سانتیمتر و در ارتفاع پنج سانتیمتر قرار می‌گیرد.

کارکرد دستگاه «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» مانند دستگاه «آبیاری زیرسطحی مکانیکی و هوشمند واترسوآب» است؛ اما در ابعاد کوچک‌تر که  می‌تواند در تانکرها برای کنترل سطح آب استفاده شود و در جاهایی که تنظیم سطح آب را انجام می‌دهند، استفاده کنند. به همین دلیل می‌توان گفت تکنولوژی جدیدی بود که ثبت اختراع شد و اکنون در مرحله قالب‌سازی آن هستیم.

آنا: در روند ساخت دستگاه «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» نهاد یا ارگانی به شما کمک کرد؟

محرم‌پور: نه متأسفانه. این تحقیقات را با همت اعضای مرکز رشد مستقر در دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین زهرا انجام دادیم و با نهاد دولتی به غیر از دانشگاه همکاری نداشتیم.

آنا: قیمت دستگاه «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» بعد از تولید انبوه چقدر خواهد بود؟

محرم‌پور: هر دستگاه حدود 5 هزار تومان است. بسیار ارزان قیمت و در حدود قیمت دستگاه‌های موجود در بازار بوده با این تفاوت که دارای مکانیسم خاصی هستند و زیر سطح خاک نصب می‌شوند.

آنا: دستگاه «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» برای چه تعداد درخت مورد استفاده قرار می‌گیرد؟

محرم‌پور: این دستگاه هم قابلیت استفاده برای درختان با ریشه‌های کم‌عمق را دارد و هم برای  بوته‌های با ریشه کوتاه در گلخانه‌ها و با توجه به اینکه بوته‌ها در فاصله 20 تا 30 سانتیمتری هم‌دیگر کاشت می‌شوند و هر کدام از دستگاه‌های آبیاری می‌تواند شعاعی رطوبتی در حدود یک و نیم متر ایجاد می‌کند؛ بنابراین می‌توان گفت یک دستگاه توانایی آبرسانی به چند بوته را دارد.

آنا: قرارداد با نهاد یا سازمانی برای تولید دستگاه «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» دارید؟

محرم‌پور: کار قالب‌سازی این دستگاه را با ظرفیت مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین‌زهرا انجام می‌دهیم که احتمالاً تا دو ماه آینده تولید انبوه شده و به بازار بیاید. نخستین شرکت در ایران هستیم که دو محصول داریم که هر دو هم پتنت (ثبت اختراع بین‌المللی) شدند. این موضوع بسیار مهم و نشان‌دهنده این است که در تحقیق و توسعه خوب کار می‌کنیم.

دستگاه «آبیاری زیرسطحی مکانیکی و هوشمند واترسوآب» حدود چهار سال است به بازار آمده و در حال فروش هستیم. دستگاه «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» هم تا دو سه ماه آینده به بازار می‌آید هر دو محصول هم ثبت اختراع داخلی و هم ثبت اختراع بین‌المللی شده‌اند.

در بازار رقابت اگر شما بخواهید منتظر ارگان‌ها و به‌ویژه ارگان‌های دولتی باشید، زمانی چشم باز می‌کنید و می‌بینید که چهار سال گذشته و هنوز نتوانسته‌اید سرمایه‌ای جذب کنید؛ اما فرآیند سرمایه‌گذاری شخصی خیلی سریع‌تر و سهل‌تر انجام می‌شود و اگر شرکت خصوصی طرحی را بپسندد، خیلی سریع‌تر سرمایه‌گذاری خواهد کرد.

دستگاه «آبیاری زیرسطحی مکانیکی و هوشمند واترسوآب» تقریباً با حدود 80 درصد بودجه شخصی هزینه کردم و هرچه داشتم فروختم و این محصول را به مرحله تولید رساندم؛ اما در دستگاه «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» خوشبختانه با توجه به اینکه از فروش دستگاه «آبیاری زیرسطحی مکانیکی» سرمایه‌ای فراهم آورده بودیم؛ بنابراین نیازمند سرمایه‌گذاری از سوی دیگران نبودیم و می‌خواهم شخصاً آن را به تولید برسانم.

به برنامه میدان که دعوت شدیم، جلسه‌ای بابت سرمایه‌گذاری داشتیم و ابراز تمایل کردند که حتی میلیاردی در طرح ما سرمایه‌گذاری کنند که موافقت نکردیم؛ چرا‌که اکنون دیگر نیاز مالی نداریم. دستگاه «آبیاری زیرسطحی مکانیکی و هوشمند واترسوآب» تولید شده و به فروش می‌رسد؛ بنابراین دستگاه «آبیاری زیرسطحی سایز کوچک» با درآمد محصول نخست قابل تولید است؛ در برندسازی، تبلیغات و بازاریابی آمادگی پذیرش سرمایه‌گذار داریم؛ اما در مرحله تولید هیچ مشکلی نداریم.

آنا: و سخن آخر...

محرم‌پور: در ثبت پتنت‌ها، 90 درصد آن را کانون پتنت ایران یا کانون حمایت از پژوهشگران انجام می‌دهد و 10 درصد باقی‌مانده‌ آن را که حدود 10 تا 15 میلیون تومان بوده،‌ دانشگاه آزاد اسلامی به شرطی که حتماً باید یک درصدی از ثبت پتنت به اسم دانشگاه زده شود تا حق تشویقی به آن محصول تعلق گیرد، پرداخت می‌کند و به محلی که ما در آن مستقر هستیم، حق تشویق نمی‌دهد و حتماً باید درصدی به نام دانشگاه خورده شود.

به نظرم این یک ایراد در بحث حمایت از هسته‌های فناور در مراکز رشد است؛ زیرا هسته‌های فناور در مراکز رشد وقتی یک درصدی را به اسم دانشگاه می‌زنند، غیرشخصی و حقوقی شده و همانجا در ثبت اختراع در چین و آمریکا باید ملبغ زیادی را واریز کنند و هیچ فرقی نمی‌کند در آن حق تشویقی که می‌گیرند. این حمایت اگر در بحث پتنت‌ها شود و حق تشویقی دهند خیلی عالی است. برای این دو پتنت نتوانستیم از دانشگاه حق تشویقی بگیریم.

انتهای پیام/4121/4062/