آشنایی با بیماری دیابت در ویکی آنا

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه اجتماعی خبرگزاری آنا از mayoclinic، دیابت یا مرض قند به گروهی از بیماری‌ها اشاره دارد که بر نحوه استفاده بدن از قند خون (گلوکز) تأثیر می‌گذارد.

گلوکز برای سلامتی انسان بسیار حیاتی است زیرا منبع اصلی انرژی برای سلول‌هایی است که عضلات و بافت‌های بدن را تشکیل می‌دهند و همچنین به‌عنوان منبع اصلی سوخت مغز است.

ابتلا به دیابت علت‌های گوناگونی دارد اما آنچه بیش از این‌که افراد به چه نوع دیابتی مبتلا هستند اهمیت دارد این است که  این بیماری می‌تواند منجر به ایجاد قند اضافی در خون شده که می‌تواند مشکلات جدی را برای سلامتی به‌همراه داشته باشد.

علائم بیماری دیابت چیست؟

شرایط مزمن دیابت شامل دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 است. نوع 2 ممکن است در ابتدا علائمی نداشته باشد ولی در نوع 1 علائم به سرعت ظاهر شده و تشدید می‌شوند.

برخی از علائم و نشانه‌های دیابت نوع 1 و 2 عبارتند از: تشنگی زیاد، تکرر ادرار، گرسنگی شدید، کاهش وزن غیرقابل توجیه، خستگی، تحریک‌پذیری، تاری دید، عفونت‌های مکرر مانند لثه‌ یا عفونت‌های پوستی و ...

دیابت نوع 1 می‌تواند در هر سنی ایجاد شود، اگرچه اغلب در دوران کودکی یا بلوغ ظاهر می‌شود‌ ولی دیابت نوع 2  بیشتر در افراد مسن و بالای 40 سال شایع است.

علل ابتلا به دیابت چیست؟

برای درک بیماری دیابت و نحوه ابتلا به آن ابتدا باید به نقش معمول گلوگز در بدن اشاره کرد. گلوکز (قند خون) منبع انرژی سلول‌هایی است که عضلات و سایر بافت‌ها را تشکیل می‌دهند و این ماده حیاتی از دو منبع اصلی یعنی غذا و کبد تأمین می‌شود.

قند به کمک انسولین وارد جریان خون می‌شود و در این میان کبد این گلوکز را تولید و نگهداری می‌کند. هنگامی که سطح گلوکز در بدن پایین باشد (مانند زمانی‌که مدت زمانی نخوردید) کبد گلیکوژن ذخیره شده را تجزیه و تبدیل به گلوکز می‌کند تا سطح گلوکز شما در حد طبیعی باشد.

در دیابت نوع 1 آنچه مشخص است این است که سیستم ایمنی بدن- که به‌طور معمول با باکتری‌ها یا ویروس‌های مضر مبارزه می‌کند- به سلول‌های تولیدکننده انسولین در لوزالمعده حمله کرده و آنها را از بین می‌برد و این موضوع باعث می‌شود بدن شما یا انسولین نداشته باشد و یا میزان آن به شدت پایین بیاید.

تصور می‌شود که دیابت نوع 1 ناشی از ترکیبی از حساسیت ژنتیکی و عوامل محیطی است، اما همچنان به‌طور دقیق عوامل آن شناخته نشده است.

در دیابت نوع 2، سلول‌های شما نسبت به عملکرد انسولین مقاوم می‌شوند و لوزالمعده شما قادر به ساخت انسولین کافی برای غلبه بر این مقاومت نیست و به جای این‌که گلوکز ذخیره و در زمان لازم تبدیل به انرژی شود به جریان خون بازمی‌گردد.

دلیل ابتلا به دیابت نوع 2 نیز مشخص نیست ولی به‌جز عامل ژنتیکی و محیطی که با نوع 1 مشترک است، اضافه وزن از عواملی است که در ابتلا به دیابت نوع 2 مؤثر شناخته شده است هرچند همه مبتلایان اضافه وزن ندارند.

چگونه دیابت را تشخیص دهیم؟

علائم دیابت نوع 1 اغلب به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شود ولی از آنجا که سایر علائم دیابت و پیش‌دیابت به تدریج ظاهر می‌شوند یا ممکن است مشهود نباشند انجمن دیابت آمریکا (ADA) شاخص‌هایی را برای انجام غربالگری دیابت توصیه می‌کند:

• افرادی‌که شاخص توده بدنی آنها بالای 25 است (شاخص توده بدنی ابزاری مناسب برای سنجش سلامت وزن فرد با توجه به قد است که براساس این شاخص افراد عادی شاخص‌شان بین 18.5 تا 25 است).

• به افراد بالای 45 سال توصیه می‌شود تا غربالگری اولیه قند خون را انجام دهند و پس از بار اول هر سه سال یک‌بار آن را تکرار کنند.

• خانم‌هایی که مبتلا به دیابت حاملگی شدند هر سه سال یک‌بار دیابت خود را کنترل کنند.

• کسانی‌که به علائم پیش‌دیابت مبتلا شدند سالی یک‌بار غربالگری دیابت انجام دهند.

راه‌های درمان دیابت چیست؟

نظارت بر قند خون، انسولین و داروهای خوراکی به‌طور معمول در درمان انواع دیابت مورد تجویز پزشکان است.

نکته قابل توجه این‌که بخش مهمی از مدیریت دیابت حفظ وزن از طریق یک برنامه غذایی سالم و برنامه ورزشی است.

بهترین مواد غذایی برای بیماران دیابتی عبارتست از: نان سبوس‌دار، پنیر کم‌چرب، ماهی بخار پز شده یا کبابی، سبزیجات تازه، خام یا کمی بخار پز شده، غلات سبوس‌دار، فرآورده‌های ذرت، شیر و ماست کم‌چرب و ....

در این میان برخی از گیاهان و سبزیجات در کاهش مستقیم قند خون مؤثر است که از آن جمله می‌توان به سیر، پیاز، شنبلیله، اسفرزه اشاره کرد.

موضوع حائز اهمیت در درمان دیابت به‌ویژه دیابت نوع 2 این است که در حال حاضر هیچ راه درمانی برای بهبود قطعی آن شناخته نشده و داروها و روش‌های درمانی تنها به‌دنبال تغییر شیوه زندگی و کنترل آن است. البته در مراحل اولیه می‌توان به راحتی کنترل قند خون را در فرد مبتلا اصلاح کرد ولی این هرگز بدان معنی نیست که فرد مجدداً می‌تواند به عادات گذشته خود روی بیاورد.

منبع اصلی

انتهای پیام/4105/