100 تا 150 هزار تن کمبود گوشت قرمز در کشور وجود دارد/ واردات عامل شکست تولید گوشت

محمدیاسر ترابی، مدیر عامل شرکت اجداد سپیدان کوثر در گفتگویی با خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری آنا،  چالش‌های دامداری و تأمین گوشت در کشور را تشریح کرد. در ادامه مشروح این گفتگو منتشر می‌شود.

آنا: در حال حاضر ضعف‌های کشور در تامین و تولید گوشت قرمز و سفید چیست؟

ترابی: ما 80 میلیون نفر جمعیت داریم. به خاطر قیمت‌ها و سبد مصرفی مردم، عمده مصرف به سمت گوشت مرغ رفته و از نظر اقتصادی، گوشت مرغ به کالای پست تبدیل شده است. این موضوع به آن معناست که گوشت مرغ مانند نان یا سیب‌زمینی کشش قیمتی داشته و هر مقدار از این جنس وارد بازار شود، خریدار خواهد داشت.

حدود 2.5 میلیون تن مصرف گوشت مرغ برای 80 میلیون نفر داریم. همچنین اخیراً اطلاع پیدا کردیم که پیش‌بینی دولت این است که در شب عید به حدود 100 هزار تن گوشت مرغ نیاز دارد و این 100 هزار تن را نمی‌تواند از طریق مرغ‌داران و پشتیبانی امور دام داخلی تأمین کند. به همین خاطر به فکر واردات افتاده است.

در بحث دام‌پروری ایران، مصرف گوشت قرمز کشور حدود 900 تا 910 هزار تن است. دولت نیز مدعی تولید 800 تا 810 هزار تن از این نوع گوشت است، بنابراین حدود 100 تا 150 هزار تن کمبود گوشت قرمز در کشور وجود دارد. ایران چندین سال است که با کمبود گوشت قرمز و گوشت مرغ مواجه است. متأسفانه راهی که دولت برای جبران این کمبود اتخاذ می‌کند، تأمین گوشت از مسیر واردات است.

آنا: آیا واردات نیاز مردم به  گوشت را تأمین خواهد کرد؟

ترابی: قطعاً واردات در مقطعی، نیاز مردم را رفع کرده و در بلندمدت زیرساخت مناسبی برای شرکت واردکننده گوشت به کشور فراهم می‌کند. در این شرایط واردکننده فرصت واردات با قیمت رقابتی را پیدا کرده و با توجه به اجازه مستمر دولت برای واردات، سرمایه‌گذاری مستمر و جدید به وجود می‌آید. در این شرایط سرمایه‌گذاری داخلی خودبه‌خود از رقابت در بازار حذف می‌شود.  این مسیری است که در آینده فاصله بین داخل و خارج را بیشتر خواهد کرد. مسئله مذکور باعث تقویت سرمایه‌گذاری برای واردات از منابع داخلی و خارجی شده و آسیب‌های جدی برای تولید داخلی به همراه خواهد داشت.

ظرفیت تولید گوشت مرغ در کشور، بیش از 2.5 میلیون تن است. یعنی در حالی که مرغ‌دار در فلاکت به سر می‌برد، ما مرغ صادراتی داریم و ظرفیت‌مان برای صادرات فعال است. دولت در این مقطع می‌تواند به جای واردات از طریق تسهیل تولید، معادل ارز تخصیص‌یافته برای واردات را به مرغ‌دار یارانه بدهد تا مرغ مورد نیاز کشور در داخل تولید و به بازار عرضه شود.

آنا: در این شرایط که واردات صورت می‌گیرد، کشور چگونه می‌تواند در حوزه گوشت به خودکفایی برسد؟

ترابی: در مرغ‌داری، تخم‌مرغ درون دستگاه، 21 روزه جوجه می‌شود، تخم‌مرغ را نیز مرغ‌داری‌های مرغ مادر تولید می‌کنند. تخم‌مرغ‌ها تا حد زیادی نیاز مرغ‌داری‌ها است اما تخم‌مرغی را که باید جوجه شود به نام تخم‌مرغ خوراکی به بازار ارائه می‌دهند.

در دام‌داری نمی‌توان  بره و گوساله را مانند مرغ در زمان کوتاهی تولید کرد. فرآیند تولید گوساله، 24 تا 25 ماه زمان می‌برد. فرآیند تولید بره نیز 13 تا 14 ماه طول می‌کشد. ما به دولت، حاکمیت و تصمیم‌گیران، پیشنهاد می‌دهیم، این بازه زمانی 24 تا 25 ماه یا حداکثر سه سال را تحمل و ارز تخصیص‌یافته به واردات را در سیستم تولید داخلی خرج کنند تا کشور در تأمین گوشت به خودکفایی برسد.

در صورتی که این طرح اجرایی شود، قطعاً قیمت‌ها افزایش یافته و سه سال دچار چالش خواهیم شد اما باید این چالش را تحمل کنیم تا در سه سال به جایگاه همان کشورهایی که از آن‌ها گوشت وارد می‌کنیم، برسیم و به جای واردکننده، صادرکننده باشیم.

آنا: آیا در وضع فعلی بازار گوشت زیان‌ده است؟

ترابی: ظرفیت ساختمانی توسعه تولید دام در کشور وجود دارد. ما 17 هزار واحد دام‌داری و مرغ‌داری تعطیل و 1 میلیون و 600 هزار بهره‌بردار در کشور داریم. امروز این واحدهای تعطیل چه کاربری‌ دارند؟ اغلب به انبار سیب‌زمینی، ضایعات آهن‌آلات و جمع‌آوری ضایعات تبدیل شده‌اند. این انبارها باید به کاربری اصلی خود بازگردد. دولت باید هزینه واردات را برای تولید خرج کند تا کسانی که پروانه تولید دارند به پرورش دام مشغول شوند.

اگر امروز کسی وارد بازار تولید دام شود، ضرر خواهد کرد. علت این معضل چیست؟ قیمت جو به 2 هزار تومان، سویا به 4 هزار و 700 تا 800 تومان، ذرت به 2 هزار تومان، یونجه به 3 هزار تومان و کُلَش (کاه) به 2 هزار تومان، رسیده است. امروز اگر سرمایه‌گذار بره یا گوساله از بازار خریده، پروار کرده و سپس عرضه کند، صرفه اقتصادی نخواهد داشت. قطعاً خریدن گوساله 100 کیلویی، پرواربندی‌اش و فروش آن پس از 13 تا 14 ماه، با قیمت‌های فعلی گوشت، ضررده است.

آنا: منشأ اصلی ضرردهی بازار گوشت چیست؟

ترابی: ضرر تولیدکننده همان 200 هزار تن گوشتی است که اواخر سال 97 و اوایل سال 98 وارد کشور شده و همچنان واردات آن ادامه دارد. بخشی از این گوشت با ارز دولتی و بخشی نیز با ارز نیمایی وارد شده است. زمانی که گوشت وارداتی در بازار رسوب کرده، فروخته نشده و در انبارها وجود دارد، عملاً برای تولید، صرفه اقتصادی خود را از دست می‌دهد و تولیدکننده از رقابت تولید حذف می‌شود.

در ماه‌های آینده گوشت‌های واردشده به اتمام خواهد رسید و دوباره در بازار خلأ ایجاد می‌شود. هنگامی که در کشور کمبود تولید وجود دارد، زیرساخت تولید را نیز ایجاد نکرده‌ایم، پس از ماه رمضان یا شب عید، به اجبار به سراغ واردکننده خواهیم رفت. اگر سه سال واردات گوشت قرمز و گوشت سفید را متوقف کنیم، خودبه‌خود زیرساخت کنونی که در 40 سال بعد از انقلاب برای تولید شکل گرفته، نه‌تنها نیاز ما را تأمین خواهد کرد بلکه می‌توانیم گوشت را به عراق، افغانستان، امارات، قطر، کویت، عمان و بحرین صادر کنیم.

انتهای پیام/4129/پ