ایجاد بستر مناسب برای ایجاد دانشگاه مسئله محور

به گزارش خبرنگار حوزه آموزشی و پژوهشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، برخلاف آنچه تصور می‌شود، ارتباط منابع با میزان بهره‌برداری از آن مستقیم نیست و تأثیر مستقیمی ندارد؛ بلکه مدیریت و راهبری درست منابع برای تحقق اهداف تعریف‌شده هر فرد یا سازمانی است که در این رابطه سهم زیادی دارد. دانشگاه به‌عنوان یک ارگانی که دارای منابع نیروی انسانی است از این اصل مستثنا نیست.

در جوامع مختلف دانشگاه کارکردهای زیادی در حوزه‌های آموزش، پژوهش، فناوری، اقتصاد، فرهنگ و سیاست دارد. در ایفای نقش دانشگاه در جامعه، هدایت و راهبری منابع در آن اهمیت ویژه‌ای دارد. ایفای وظایف دانشگاه نیاز به ریل‌گذاری درست از طریق برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی و ارزیابی و نظارت دقیق و حساب‌شده دارد.

دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یکی از دانشگاه‌های تأثیرگذار در کشور با سهم 40 درصدی از آموزش عالی، یکی از دانشگاه‌هایی است که عزم جدی برای بهره‌گیری حداکثری از منابع خود را دارد. این دانشگاه در دوره جدید خود با شعار «دانشگاه مسئله محور» پیش می‌رود. 

ایجاد بستر مناسب برای ایجاد دانشگاه مسئله محور

گام نخست، تلاش گسترده و چندین ماهه برای ریل‌گذاری صحیح حوزه پژوهش دانشگاه از طریق به‌روزرسانی آیین‌نامه‌ها و بخش‌نامه‌های قدیمی و تدوین بخش‌نامه‌های جدید مطابق با رویکردهای جدید دانشگاه گام نخست برای بهره‌گیری حداکثری از منابع است.

گام دوم، برای دستیابی به یک نظام دقیق، قابل‌ردیابی و عملیاتی فعالیت‌های پژوهشی، برنامه راهبردی عملیاتی نظام پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی افق 1404 برنامه‌ریزی‌شده است. این برنامه یکی از اقداماتی است که عزم جدی حوزه پژوهش دانشگاه را برای بهره‌گیری هوشمندانه از منابع دانشگاه آزاد اسلامی نشان می‌دهد.

در این برنامه اهداف کلان حوزه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی شاخص‌گذاری و کمی‌سازی شده است و با توجه به منابع انسانی، زیرساخت‌ها و فرصت‌های منطقه‌ای برای هر استان سهم‌بندی شده است. اهداف این برنامه «تقویت قابلیت پاسخگویی نظام پژوهشی دانشگاه به نیازهای تحقیقاتی ملی و محلی»، «توسعه کمی و کیفی فعالیت‌ها و دستاوردهای پژوهشی»، «افزایش درآمدها و منافع دانشگاه از فعالیت‌های پژوهشی»، «افزایش پژوهش‌های هدفمند و کاهش پژوهش‌های بدون تقاضا و یا بدون کاربست»، «افزایش فعالیت‌ها و قابلیت‌های بین‌المللی نظام پژوهشی دانشگاه» و «توسعه متوازن شبکه‌های آزمایشگاهی و تحقیقاتی» هستند. تحقق این برنامه، به‌طور دقیق میزان انتظار از استان‌ها و واحدها جهت بهره‌گیری از منابع در اختیار برای دستیابی به اهداف کمی حوزه پژوهش دانشگاه را مشخص خواهد کرد.

گام سوم، حوزه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی به‌دنبال راهبری صحیح منابع انسانی (بزرگ‌ترین سرمایه خود) است. در همین راستا برنامه‌ریزی برای برگزاری نشست‌های راهبری پژوهشی منطقه‌ای را در دستور کار خود قرار داده است که تاکنون در سه منطقه سه، چهار و پنج دانشگاه آزاد اسلامی اجراشده است. برگزاری این نشست‌ها، نشان‌دهنده عزم جدی دانشگاه آزاد اسلامی برای به حرکت درآوردن بدنه دانشگاه به‌سمت پژوهش مسئله محور، ارتباط با صنایع مناطق مختلف کشور و بهره‌گیری از مزیت‌های بومی و محلی است.

اعتمادسازی بین مسئولان دانشگاهی و صنعت‌گران هر استان

هدف دانشگاه  آزاد اسلامی برای حضور منطقه‌ای، اعتمادسازی بین مسئولان استانی دانشگاه آزاد اسلامی و صنایع محلی در جهت همکاری‌های مشترک است. آمادگی زیرساخت‌ها و منابع حوزه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی ازجمله آزمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها، مجلات، نشریات، کتابخانه‌ها، مراکز تحقیقاتی، پژوهشکده‌ها و مهم‌تر از همه محققان و پژوهشگران توانمند، ازجمله جذابیت‌هایی است که برای برقراری ارتباط با صنایع و سازمان‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این نشست‌ها بر آن تأکید شده است. هدفمندسازی پایان‌نامه‌های دانشجویی، همایش‌ها، فرصت‌های مطالعاتی و ساعات موظفی اساتید در راستای پاسخگویی به نیازهای کشور یکی دیگر از اقدامات جدی حوزه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی در مسیر اعتمادسازی برای ارتباط بیشتر با صنعت و جامعه است.

تغییر رویکرد ارزیابی پژوهشی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی

گام چهارم، تغییر رویکرد ارزیابی پژوهشی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی است که در جهت تحقق اهداف کلان دانشگاه در انجام پژوهش اثرگذار و مسئله محور است. درآمدزایی واحدها از زیرساخت‌های پژوهشی یکی از خروجی‌های مورد انتظار پژوهش ارزش‌آفرین است که بارونق تولید در کشور نیز همراه خواهد بود. انحراف استان‌ها و واحدهای دانشگاهی از مقادیر کمی تعیین‌شده در برنامه راهبردی عملیاتی پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی، ارزیابی و نظارت معنی‌داری را فراهم خواهد نمود که درنتیجه آن اقدامات لازم جهت رفع کاستی‌ها در حوزه‌های مرتبط قابل انجام خواهد بود. همچنین یکی از کارکردهای نشست‌های راهبری پژوهشی منطقه‌ای، هم‌فکری جهت رفع مشکلات واحدها برای تحقق اهداف برنامه راهبردی عملیاتی پژوهش دانشگاه و در مرحله بعد، ارزیابی میزان تحقق آن‌ها است.

در کنار تدوین برنامه‌ها، تقدیر از پیشگامان حوزه پژوهش و فناوری دانشگاه یکی از رویکردهای دانشگاه آزاد اسلامی در راستای ایجاد انگیزه و اشتیاق در فعالان این حوزه است. به این منظور هرساله جشنواره باشکوه «فرهیختگان» در هفته پژوهش برگزار می‌شود.

امسال در راستای رویکرد جدید دانشگاه آزاد اسلامی (تقویت پژوهش و فناوری)  ارزش جوایز تعلق‌گرفته به پژوهشگران در جشنواره فرهیختگان افزایش چشمگیری داشته است. همچنین محصولات فناورانه این دانشگاه که محصول پژوهش هدفمند دانشگاه است، همه‌ساله در نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناوری کشور رونمایی و در معرض بازدید علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.

تغییر در رویکرد و چشم‌انداز سازمان‌ها و ارگان‌ها، نیاز به ریل‌گذاری صحیح و حرکت گام‌به‌گام برای همراه کردن کل بدنه سازمان و ارگان است و صبوری هوشمندانه‌ای باید پشتوانه آن باشد. امید است در دوره جدید مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی، با اقدامات انجام‌شده، تحولات شگرفی درزمینه پژوهش و تحقیقات اثرگذار در جامعه و صنعت صورت بگیرد. رونق دانشگاه‌های کشور به طبع پویایی و نشاط همگانی را در کشور به همراه خواهد داشت.

انتهای پیام/4084/